Содржина

1. Вовед...............................................................................................................2
2. Солунски фронт – формирање..................................................................3
3. Воени дејствија.............................................................................................5
4. Солунски фронт – пробивање....................................................................6
Вовед

Солунски фронт е термин кој се однесува на рововската војна водема за

време на „големата војна“ т.е Првата Светска Војна на територијата од
Охридското езеро на запад до Орфански залив на исток. Солунскиот фронт
уште познат како Македонски, е центарот на случувањата за време на Првата
Светска Војна. Јужниот дел бил позициониран од силите на Антантата
составени од француски, грчки, српски, англиски и колонијални војски на овие
држави. На противничката страна – Бугарија, Германија и Австро-Унгарија.
Разорувањата, убиствата, пустошот оставен од војната бил дополнителен
товар на домородното разделено македонско население. Милионските војници
на територијата присуствувале од крајот на 1915 година кога и бил формиран
овој фронт. Линијата и не се променила многу, како средиште на најзначајните
случувања. Сепак, случувањата тука го определувал текот на војната. Промени
во територијалните завземања и загуби оделе самово правецот Кожув-Исток.
Во оваа воја учевство завзеле многу Македонци, самиот факт што истата се
водела на територија позната како Македонија, странува дел од нашата
историја. Во овој краток труд ќе стане збор за политиката и воено-стратешките
потези на воените сили за време на војната.

СОЛУНСКИ ФРОНТ 2
во војната на страна на Централните сили. Во текот на октомври 1915,
бугарските сили навлеглевоВардарска Македонија. Првиот судир се случил
откако силите на антантата навлегле напојасот од Криволак кон Петрич. Но
обидот да бугарските сили доминирале во отворениот студир кај Струмица и
Вландово.
Набргу сојузничките војско се повлекле во Солун. Ова довело до ново
проширување на Бугарија за сметка на Југославија и Грција, всушност,
Бугарија влегла во Егејското поле. Но состојбата не останала таква многу
долго, веќе наредната, 1916та година, српските сили пристигнати во Солун од
Крф, ги освежиле силите на англо-француските војски, кои сега се
подготвувале за контра офанзива.

Централни сили: Антанта:

Бугарија Србија

Авствро-Унгарија Франција

Германско Кралство Велика Британија

Турска Империја Кралство Русија (до

(1916–1918) 1917)
Италија (1916–1918)

Грција (1916/17–

1918)

Масло на огнот била атинската влада која на почетокот не давала никаква

подршка во војната. Опозициската партија на Венизелос станувала
прогресивна подржувана од Антантата. Од другата страна позиционирани биле
германски, австро-унгарски и бугарски војници. До октомври 1915 бил
формиран Манедонскиот фронт. Првичната линија, пред бугарија да успее да
ги потисне силите на антантата, фронтот бил воспоставен од Охидско, преку
Беласица кон реката Места и Егејското Море.1

► Линијата на Македонскиот фронт

Воени дејствија
1
Гр. автори; „Историја на Македонскиот народ“, Том II, Скопје 1969, стр.391-392

СОЛУНСКИ ФРОНТ 3
 Линијата била променета со успесите на здружените централни сили и
победата над
антантата враќајќи ги старите граници. Овие позиции подозна биле
искористени од истите за доглготрајните жестоки битки водени од Кајмакчалан
и Црна река.
Во текот на создавањето и стабилизирањето на фонтот во Македонија до
септември 1918 година, на оваа линија била воспоставена воена сила до 1, 200
000 војници. Во 1917 година, Антантата успеала преку опозиционерот
Венизелос да ја натера атинската влада да ја прекине соработката со
германските власти. По ова Венизелос чија власт била во Егејска Македонија,
успеал да регрутира до 300.000 војници меѓу кои и Македонци. Овие војски
преставувале засилување, некаде во тој период, преку Солун, нови воени сили
дошле од Крф, тоа биле остатокот од српските армии. За време на
повлекувањето на српските војски од Македонија, за време на окупацијата од
Централните сили, сеповлекла и српската единица позната како „Народна
одбрана“. Друга важна сила предводена од Јован Бабунски составена од 1.700
војници е доброволна единица под контрола на фарнцуската команда имала
задача да ги прекине врските помеѓу атинската влада и германската команда,
била стационирана на преминот кај Лерин-Корча. На оваа територија, по
потрага по приврзаници на германските сили, биле извршени грозоморни
малтертирања и прогони.

војната против Центаралните сили.

Подготовките за решавачка офанзива започнала со доаѓањето на Генералот
Франше д’Епере. Тежиштето на фронтовата линија била преместена од Дојран
до Охрид, со предимство кај Битола и Кожув. Биле вршени масовни подготовки
од двете страни. Бројот на војници достигнал до 1, 200 000 војници.
Териториите од Влес, Демиркапија, Дојран, Прилеп, Битола до фронтовата
линија и под неа, до Солун било распослано за секаква воена опрема, логори и
сл. За време на овој судир, територијата одново била разорана и уништена, а
населението теритризирано.
► Бројност на силите на Антантата:

англиски француски српски војски италијански грчки војски

војски војски војски

СОЛУНСКИ ФРОНТ 4
180.000 120.000 150.000 42.000 130.000

- 14 септември 1918: Офанзивата била започната, со најсилен напад во

делот на Сокол – Добро Поле – Ветерик.
- 16 септември1918: Биле пробиени бугарските позиции. По падот на I армија
кај Добро Поле, бугарските војски се повлекле кон Велес, Штип и истокот.
До пробив дошло и кај Битола, а преку Пелагонија се влегло во Вардарска
Македонија. Расбиените армии на центаралните сили започнале
повлекувања. Биле зазаемени пограничните градови.
- 23 септември: српските и франциските војски влегле во Прилеп.
Веќе на 29ти септември, во Солун бугарска делегација го потпишала
примирјето што го

Користена литература:
1. Гр. Автори; „Историја на Македонскиот народ“, Солунски фронт, Скопје
1969г.

СОЛУНСКИ ФРОНТ 5