MASUSING BANGHAY ARALIN

Paaralan Daraga Community College Year/Block Beed-2

Block -35
Guro Kristina Cassandra A. Baricas Asignatura Filipino

Date/Time Baitang 6TH

I. LAYUNIN

Nagbibigay-Malay  Nakikilala ang mga Ibat-Ibang Paggamit Ng Pang-Uri

B. Psychomotor(Skills) -
(Pagsisiyasat At Kasanayan)
B. Psychomotor(Skills) -
(Pagsisiyasat At Kasanayan)
B. Psychomotor(Skills) -
(Pagsisiyasat At Kasanayan)
B. Psychomotor(Skills) - (Pagsisiyas
Pandamdamin  Naibabahagi ang mga impormasyon tungkol sa ibat-ibang
B. Psychomotor(skills) - (pagsisiyasat paggamit ng pang-uri
at kasanayan)
B. Psychomotor(skills) - (pagsisiyasat
at kasanayan)
B. Psychomotor(skills) - (pagsisiyasat
at kasanayan)
B. Psychomotor(skills) - (pagsisiyasat
at kasanayan)
B. Psychomotor(Skills) -  Nakagagawa ng isang tula tungkol sa ibat-ibang paggamit ng
(Pagsisiyasat At Kasanayan) pang-uri
B. Psychomotor(Skills) -
(Pagsisiyasat At Kasanayan)
B. Psychomotor(Skills) -
(Pagsisiyasat At Kasanayan)
B. Psychomotor(Skills) -
(Pagsisiyasat At Kasanayan)
Pagsisiyasat At Kasanayan
II. PAKSANG-ARALIN
PAKSA Salitang Naglalarawan (Pang Uri)
MGA SANGGUNIAN https://noypi.com.ph/pang-uri/#kayarian
https://youtu.be/LIVcV700yiE?si=H67_cWdBR1kvlF57

MGA KAGAMITAN Biswal, Marker, Pisara, mga larawan

PAGPAPAHALAGA Huwag maging madamot sa mga tao o hayop na
nangangailangan ng tulong dahil ang pagiging madamot ay
hindi nakakatulong sa pagunlad ng kalikasan
III. PAMAMARAAN
Gawain Ng Guro Gawain Ng Mag-Aaral

PAUNANG GAWAIN

 Pagbati
 Magandang Araw Mga Bata! Magandang araw din po Guro!

 Panalangin

Magsitayo ang lahat para sa Panalangin Panginoon, maraming salamat

po sa araw-araw na binibigay
(Magtatawag ang guro ng isang mag-aaral upang nyo saamin.
pangunahan ang Panalangin) Nawa’y gabayan nyo po kami
sa araw-araw na Gawain lalo
na an gaming mga pamilya,
gabayan nyo rin po kami sa
araw-araw nap ag pasok sa
eskwela.
Amin.

(Ang mga mag-aaral ay

pinulot ang mga kalat sa
ilalim ng kani-kanilang mga
upuan.)
 Pag sasaayos ng silid-aralan

Bago kayo umupo, maarami nyo bang pulutin muna ang

mga kalat sa ilalim ng iyong mga upuan.

Maraming salamat! Maari na kayong maupo.

 Pagtala ng lumiban at hindi lumiban sa klase Wala po binibining Kristina!

Mayroon bang lumiban sa klase ngayong araw?

Mahusay!

A. PAGGANYAK

Mukhang antok na kayo ha, maari ba mag sitayo ang lahat, (ang lahat ay matiwasay na
sumabay sa tugtug at igalaw ang mga katawan. ginaya ang galaw ng guro)

(gagalaw ang guro at gagayahin ng mga mag-aaral)

Ganyan nga mga bata! Mahusay!

B. BALIK-ARAL Opo!

Nawala ba ang mga antok nyo?

Tignan nga natin kung nawala ang mga antok. Ang pang-abay ay salitang
nag lalarawan ng pandiwa,
pang-uri o kapawa pang-abay.

Mga bata, ayon sa ating talakayan kahapon, Ano nga po

ulit ang pang-abay?

Tama! Mukhang nawala nga ang antok, bigyan ng limang Tatlo po!
palakpak ang iyong kaklase.  Pang-abay na
pamanahon
 Pang-abay na
Ilan naman ang uri ng pang-abay? Maari nyo bang pamaraan
sabihin ang mga ito?  Pang-abay na panlunan

Ang pang-abay na pamanahon

Magaling! Palakpakan ang mga sarili.
Sino ang makakapag sabi sainyo kung ano ang pang-abay
na panahon?
ay nagbibigay turing sa kilos
ng pandiwa. Ito ay nag sasaad
kung kalian ginawa, ginagawa
o gagawin ang kilos.

(itinuro ng guro ang mag-aaral na gustong sumagot)

Ang pang-abay na pamaraan
ay nagsasaad kung paano
isinagawa ang kilos ng
pandiwa sa pangungusap.

Ano naman ang pang-abay na pamaraan?

(itinuro ng guro ang mag-aaral na gustong sumagot)

Tama! Ang pang-abay na panlunan

 ay nagsasaad ng tumutukoy sa
pook kung saan nagana pang
kilos o pangyayari.

Sino naman ang makakapag sabi ng pang-abay na

panlunan?

(itinuro ng guro ang mag-aaral na gustong sumagot) (ang mga mag-aaral ay sabay-
sabay na pumalakpak)

Mahusay mga bata!

Tunay ngang nauunawan ninyo ang nakaraan nating aralin

tungkol sa pang-abay. At dahil dyan bigyan nyo ng limang
palakpak ang iyong mga sarili.
Meron po!

 Manga
C. PANGANYAK NA TANONG  Santol
 Bayabas
Mga bata, may mga punong prutas ba kayong nakikita sa  Saging
inyong bakuran o sa paligid?  Atis
 Durian
Ano-ano ang mga punong prutas ang nakikita ninyo?
 Avocado

Upang mapanatiling maging

malusog at malakas ang
pangangatawan.

Kumakain ba kayo ng mga iyan? Bakit kaya importante ang

mga prustas sa ating katawan?

Tama!
Opo, handa po!
Ngayon mga bata meron akong inihandang kwento para
sainyo, ito ay pinamagatang “ ANG MAYABANG NA
PUNO “

Sino kaya ang mayabang na punong ito.

Handa na ba kayong malaman? Opo

Magaling!

Pero bago tayo dumako sa ating kwento meron muna akong

mga salitang ipapakita sainyo. Upang mas lalo natin
malaman at matukoy kung sino ba ang mayabang na puno
na tinutukoy sa kwento. Nagkakaintindihan po ba tayo?

D. PAGALIS NG BALAKID

(idinikit ng guro ang mga salita sa pisara)

 Puno ng igos
 Taglagas Punong igos
 Pugad Taglagas
 Mangtotruso Pugad
 Matatag Matatag
mangtotruso
Mga bata basahin nga ang mga salitang nasa pisara

Hindi po!

Mga bata alam nyo ba kung ano ang punong igos? Nakakita
na ba kayo neto
(ipinakita ng guro ang mga larawan)
Ito ang puno ng igos.

Hindi po!

Ang puno ng igos ay matamis na bunga at kulay lila ang

balat. Ang puno ng igos ay tumutubo sa mainit na mga
bansa o pook na malapit sa dagat.

Alam nyo ang salitang taglagas?

Ang taglagas ay ang panahon pagkaraan ng tagaraw at bago

Opo!

dumating ang taglamig. Kung saan ang mga dahoon ng mga

puno ay naglalagasan.

Sunod naman ay pugad. Nakakita na ba kayo ng pugad?

Ito ay pugad o salay ng mga ibon.

Alam nyo baa ng salitang matatag?

Ang ibig sabihin ng matatag ay “malakas“. Matatag na puno

o malakas na puno.

Ang pang huli ay salitang mangtotruso?

Opo, handa na po!

Ang mangtotruso sila po ang mga taong nagpuputol ng mga

Opo!
puno o kahoy.

Ngayong alam na natin ang mga salitang hindi pamilyar,

dumako na tayo sa ating kwento! Handa na ba kayo mga
bata?
Magaling!

Mga bata, Makinig ng mabuti at isulat ang mga

mahahalagang impormasyon dahil pagkatapos nito ay may
mga itatanong ako. Nagkakaintindihan po ba tayo?

E. KWENTO

Ang Mayabang Na Puno

Narrator: Noong unang panahon, May dalawang punong
nakatayo sa gitna ng kagubatan. Puno ng igos ang isa at
katabi niya ang punong mangga. Mabait at
napakamasayahin ang punong mangga. Tuwing taglagas,
dumadapo ang mga ibon para kumain ng bunga.Inaawaitan

naman siya ng ibon.Masaya na tinanggap ng punong

mangga ang mga kumakanta na ibon.Napakamapagbigay
niyang puno. Nagbibigay silong siya sa nag dadaraan doon
at nanatiling matatag pag dumaraan ang
hangin.Samantalang ang puno ng igos ay puno ng
damot.Maspinapahalaga ya pa ang kanyang hitsura niya sa
iba.

Hangin: Ano ba kasi ang pinagmamayabang mo? Iba-iba

naman ang silungan ng mga puno dito.

Puno ng igos: O talaga?, E bakit kailangan nila makasilong

sakin dito? Alam mo kung bakit? Walang puno ang may
masmalaking silungan sang sa akin dito!
Hangin: Hay, Walang kapalit na makipag-usap sa iyo.

Puno ng igos: Hoy! Ibon! Doon kalang sa puno ng mangga!

Sinisira mo lang ang aking mga dahon!

Punong Mangga: Ano ka ba igos? Gusto na malang niyang

gumawa ng pugad. hindi mo ipaalam ang mga ibon na
umupo sa iyong sanga. Ang ganda kaya niya.

Puno ng igos: Walang pwedeng umupo sa aking sanga.

Sisirain kaya nila ito. At hindi nalang bakit pwede sa iyo?
Ha?

Hangin: Hindi magaganda ang mga sinasabi mo igos!

Punong Mangga: Hayaan mo nalang siya Breezy. Ayos

lang yun. Hindi naman mapanganib ang ibon sa akin.

Narrator:Mga araw ang lumipas, Walang paring may

nagbago sa Punong Mangga at Igos,Masaya lang ang Puong
Mangga sa mga ibon at paruparo, Ang Puno ng Igos ay
hindi rin maguusap sa kay kanino.

Isang araw,Dumating sa kagubatan ang Reynang Bubuyog

at ang kanyang manggagawa.Nakita ng reynang bubuyog
ang Puno ng Ibos at naganda-ganda siya rito!

Reynang Bubuyog: Ooh! Ang ganda ng punong ito!

Maganda Itayo ang bahay namin!

Igos: Ha? Pasenya ba? Ano ba ang sinabi mo?

Reynang Bubuyog: Sabi ko ditto naming itayo ang bahay

naming.

Igos: At sinong nagsabi pwede?

Reynang Bubuyog: Ang mapagtaas mo naman!

Igos: Wala akong pakialam.Hindi ko naman gusto ang

iyong maligkit na pulot!

Punong Mangga: Igos,Ang sakim mo nanaman! Reynang

Bubuyog, Dito nalang ka tumira sa aking bahay-pukyutan.
Reynang Bubuyog:Ay salamat! Sana maraming bendisiyon
ang mapunta sa iyo!

Narrator: Sa paglipas ng araw,Tumira ng masya ang mga

bubuyog sa kanilang bahay-pukuyutan.Ang Punong
Mangga ay wala na naming problema sa mga bubuyog.

Narrator: Marami pang araw ang lumipas,May dalawang

magpuputol ng kahoy ang dumating sa
kagubatan,Kailangan nila nang kahoy para maka makatayo
ng bahay.Una nilang na kita ang Punong Mangga na putolin
nila,

Mangtotruso1: Ay naku! May bahay-pukyutan dito!

bubunutin tayo ng mga bubuyog kung gagawin natin ito.

Narrator: Muling nag lakad ang mga tao at nakita nila ang
puno ng igos at nagandahan sila ng puno!

Mangtotruso 1: Dito tayong magsimula sa napakaibaba.

Narrator: Nag simula na nilang iputulin ang puno ng

igos.Umiyak ang puno ng igos sa takot!

Igos: Aray! Anong ginagawa ninyo! Ang sakit!

Narrator: Nakita ng punong mangga ang lahat na

ito,Tinawagan niya ang mga bubuyog.

Punong Mangga: Oy! Mga bubuyog! Nandiyan ba kayo?

Reynang Bubuyog: Ano ba ang problema Mangga?

Punong Mangga: Nasa panganib si Igos! Tulungan niyo

siya!

Reynang Bubuyog: Naku ba! Sa lahat na ginawa niya

tutulungan namin siya?

Punong Mangga: ngunit ang mahalagang bahagi ay

nakatulong sa kanya, Siya lamang ang nagmamalasakit sa
kanyang sarili ngunit karapat-dapat siyang mabuhay.

Reynang Bubuyog: O sige,Bubuyog! Kagatin mo sila!

Mangtotruso: AHH! Lumayo kayo sa akin!

Narrator: Pagkatapos ng iyon,Nagpasalamat si Igos at nag

sabi ng paumanhin.

Igos: Paumanhin po! Hindi ko na gagawin ang ginawa ko!

Alam ko na ang ginagawa kong masama!

Narrator: Tinanggap nila ang kaniyang paumanhin at

masaya sila sa natitirang bahagi ng kanilang buhay.

Narrator: Ang kuwentong ito ay hindi lamang isang

kuwento ng mga bata na nasiyahan ngunit mayroon itong
mas malalim na mensahe kaysa sa kung ano ang naririnig
nito, Dahil lamang sa isang nagawa na mali, Hindi ba ibig
sabihin nito ay hindi siya karapat-dapat kaligayahan.

F. PAG UNAWA SA BINASANG KWENTO

Diyan nagtatapos ang ating kwento.

Maganda ba ang kwentong binasa ko?

Nakinig ba kayo ng mabuti?

Mahusay! Tignan nga natin kung nakinig, meron akong mga

tanong sainyo basi saating kwento. Opo!

Opo!
KWENTO: ANG MAYABANG NG PUNO

Ano ang pamagat ng kwentong binasa?

Tama!

Sino-sino ang mga tauhan sa kwento? Ang pamagat ng kwento ay

ANG MAYABANG NA
PUNO
Mahusay! Ang mga tauhan sa kwento ay
sina puno ng manga, puno
ng igos, hangin, reyna ng
Saan naganap ang kwento? bubuyog at ang dalawang
mangtotruso.
Tama!
Naganap ang kwento sa
kagubatan
Ano ang katangian ni punong manga?

Ang katangian ni punong

manga ay Mabait at
Tama! napakamasayahin ang
punong mangga
Ano ang katangian ni punog igos?

Ang katangian ni punong igos

ay puno ng damot.
Maspinapahalaga ya pa ang
kanyang hitsura niya sa iba.
Tama!

Ano ang karakter ni brezzy sa kwento?

Ang karakter ni breezy sa
kwento ay isa syang hangin
na kaibigan ni punong manga.

Magaling mga bata! Tunay ngang nakinig kayo sa ating (Ang lahat ng mag-aaral ay
kwento. At diyan palakpakan ang iyong mga sarili. sabay-sabay na pumapakpak)

G. PAGLALAHAD

Basi sa kwentong binasa ko ano-ano satiingin nyo ang mga

salitang may paggamit ng pang-uri o salitang naglalarawan
ang inyong mga narinig?

(itinuro ng guro ang mga mag-aaral na nais sumagot)

  Puno
 Mabait
 Masiyahin
 Madamot
 Ibon
 Bubuyog
 Kagubatan
 Hangin
 Mantotruso
 Matatag
 malungkot
Mahusay!

H. PAGTATALAKAY

Dumako naman tayo sa ating aralin ngayong araw. Handa

na ba kayo?

Opo!
Magaling!

Ang pag-aaralan natin ngayon ay ang PAGGAMIT NG

PANG-URI.

May alam ba kayo kung ano ang PANG-URI?

Salitang nag lalarawan

Tama!

Ang PANG-URI ay bahagi ng pananalita na naglalarawan

ng ngalan ng tao, bagay, hayop, pangyayari, lugar, kilos,
oras, damdamin at iba pa.
Kadalasan, ginagamit ito upang magbigayang linaw ang
isang pangngalan.

Halimbawa:

Panggalan Pang-uri
Dr. Jose Rizal Matalinong Bayani
Bubuyog kagubatan
 Hangin Malakas
Puno ng mangga Masiyahin
Puno ng igos Matatag

Halimbawa ng panggalan sa pangungusap:

Si Dr. Jose Rizal ay matalinong bayani

Mga bata, maari nyo bang sabihin kung ano salitang

naglalarawan sa unang halimbawa natin?

Tama!
Matalino!
Dahil ang matalino ay naglalarawan sa isang bayani. Kaya
naman ang matalino rito ay isang pang uri.

Naiintindihan ba?

Ang mga bubuyog ay nag titipon sa kagubatan.

Ano ang salitang pang-uri sa ikalawang halimbawa? Opo!

.
Tama!

Ang salitang bubuyog ay naglalarawan sa isang kagubatan.

Kaya naman ang bubuyog rito ay isang pang-uri. Bubuyog!

Sino ang makakapag bigay ng pangungusap para saating

pangatlong halimbawa?

(itinuro ng guro ang mag-aaral na gusting sumagot)

Tama!

Dahil ang salitang malakas ay naglalarawan sa simoy ng

hangin. Kaya naman ang malakas rito ay isang pang-uri.
Malakas ang simoy ng hangin
sa kagubatan.
sino naman ang makakapag bigay ng pangungusap para
saating ika-apat na halimbawa?

(itinuro ng guro ang gustong sumagot)

Tama!

Ang salitang masiyahin ay nag lalarawan sa isang puno ng

mangga. Kaya naman ang salitang madamot rito ay isang
pang-uri.

Tama!
Ang puno ng manga ay
Sino naman ang makapag bigay ng pangungusap para masayahin
saating pang-lima halimbawa.

(itinuro ng guro ang mag-aaral na gustong sumagot)

Tama!

Ang salitang matatag ay nag lalarawan sa isang puno ng

igos. Kaya naman ang
Salitang matatag rito ay isang panguri.

Narito naman ang mga uri ng pang-uri

Ang puno ng igos ay matatag.
URI NG PANG-URI
Pang-uring Panlarawan
 Ito ay nagpapakilala ng uri o kabagayan ng isang
pangngalan o panghalip. Nagsasaad ito
ng laki, kulay, anyo, amoy, tunog, yari, lasa, o hugis.

Mga halimbawa ng pang-uring panlalarawan

Makulay
Malamig
Mabagal

Mga bata maari ba kayong magbigay ng pang-uring

panlalarawan basi saating kwento?

(itinuro ng guro ang mga mag-aaral na gustong sumagot)

Mahusay!

Maari ba kayo mag bigay ng pangungusap basi sa mga

halimbawang ibinigay ninyo?

(itinuro ng guro ang mga mag-aaral na gustong sumagot)

 Mabait
 Madamot
 Matatag
 Matalino
 Masiyahin

Mahusay!

Narito naman ang pangalawang uri ng pang-uri

 Ubod ng mabait ang
puno ng manga
Pang-uring Pantangi
 Ang puno ng igos ay
madamot
Sinasabi ng pang-uring pantangi ang tiyak na pangngalan.
 Matatag ang puno sa
Binubuo ito ng isang pangngalang pambalana at isang
kagubutan
pangngalang pantangi.
 Matalino ang punong
Ang pangngalang pantangi na nagsisimula sa malaking titik sina igos at manga
ay naglalarawan o tumutukoy sa uri ng pangngalang  Masiyahin ang puno
pambalana. ng manga.

Halimawa:

May kaibigan akong lalaking Amerikano

Mga bata, ano ang salitang pang-uring pantangi sa ating

halimbawa?

Tama!

Maari ba kayong magbigay ng halimbawa ng pang-uring

pantangi basi sa ating kwento?

(itinuro ng guro ang mag-aaral na gustong sumgot)

Alin doon ang pang-uring pantangi sa halimbawang Lalaking amerikano!
ibinigay mo?

Tama!

Pang-uring Pamilang

Nagsasabi ito ng bilang, dami, o posisyon sa pagkakasunod- May dalawang lalaki

sunod ng pangngalan o panghalip. mantotruso sa kagubatan.

Uri ng Pang-Uring Pamilang

Lalaking mantotruso
Mayroon itong anim (6) na uri ang pang-uring pamilang:
ang patakaran, panunuran, pamahagi, pahalaga, palans
ak, at patakda.

Patakaran o Kardinal

Ito ang mga likas na bilang na pinagbabatayan ng

pagbibilang. Nagsasaad ito ng aktuwal na bilang ng tao o
bagay.

Halimbawa ng pang-uring pamilang sa pangungusap

(patakarang pamilang)

 Isa ang pinya sa lamesa

 Walo ang aso ni rudy
 Ang bola ay dalawampu

Maari ba kayong magbigay ng halimbawang patakarang

pamilang basi sa ating kwento?

(itinuro ng guro ang mag-aaral na gustong sumagot)

Alin dyan ang patakarang pamilang?

Tama!
Panunuran o Ordinal

Ang panunurang pamilang o ordinal ay nagsasaad ng

pagkakasunod-sunod ng pangngalan o posisyon ng tao o
bagay. Sinasabi din nito kung pang-ilan ang tao o bagay sa  May dalawang puno
pangungusap. sa kagubatan sina puno
ng manga at puno ng
igos
Halimbawa:
Dalawa!
 Si Raymond ay pangatlo sa pila
 Si brown ang ika-apat kong aso
 Ikatlo si sisa sa mga napiling huwarang bata ng taon.

Maari ba kayo mag bigay ng halimabawa ng panurang

pamilang basi sa ating kwento?

(itinuro ng guro ang mag-aaral na gustong sumagot)

Alin dyan ang panurang pamilang?

Tama!

Pahalaga

Pera ang tinutukoy dito. Nagsasaad ito ng halaga ng bagay o

anumang binili o bibilhin.
 Ang puno ng mangga
Halimbawa: ang una nakita ng
dalawang lalaking
 Nay, pahingi ako ng sampung piso barya mantotruso
 Bilhin mo na ang limang libong pisong kwentas
 Nagbayad ako ng tatlumpong piso load kagabi
Una!
Pamahagi

Ginagamit ito sa pagbabahagi o pagbubuklod ng ilang hati

sa kabuuan.

Kung minsan ay ginagamitan ito ng unlaping tig- para sa

pantay na pamamahagi o kapag ang bilang ng bagay na
ibinigay o natanggap ay pare-pareho.

Halimabawa:

 tig-isa
 tig-tatlo
 tig-lilima
 tig-sampu
 tig-kalahati

Mayroong anyong bahagimbilang o hating-bilang din ang

pamahaging pamilang. Maaaring gamitin ang mga
salitang bahagdan, persentahe, o porsiyento.

Halimbawa:
 labing-limang porsento (15%)
 sampung bahagdan (10%)
 kalahati (half, 1⁄2)
 katlo (one-third, 1⁄3)
 kapat (one-fourth, 1⁄4)
 sangkapat (1⁄4)

Mga Halimbawa ng Pang-uring Pamilang sa

Pangungusap (Pamahagi)

 Kumuha kayo ng tig-dalawang tinapay ng kapatid

mo.
 Kalahating kilo ang bilhin mong bigas.
 Nakakuha ako ng sampung porsentong bawas sa
bag na binili ko.
 Nakakuha ng tig-isang bahay sa Bulacan sina Sussy
at Susan.
 May tig-limang tsokolate kayo ni Pam galing kay
Mimi.

Palansak
Tinutukoy nito ang bilang na bumubuo ng isang pangkat ng
tao o bagay na pinagsama-sama. Ito’y grupo o maramihan
at inuulit ang unang salita nito o kaya ay nilalagyan ng
panlaping han/an.

Mga Halimbawa ng Pang-uring Pamilang sa

Pangungusap (Palansak)
  Dosehan ang laman ng van.
 Sampu-sampu lang ang tumpok ng kamatis.
 Kaunting siksik pa po dahil animan ‘yan.
 Dose-dosena kung mangitlog ang pato ni Kiko.
 Isa-isa lang ang kuha sa lumpia.

Patakda o Tiyak na Bilang

Nagsasaad ito ng tiyak na bilang ng pangngalan. Ang bilang

na ito ay hindi na madadagdagan o mababawasan pa.

Ang pag-uulit sa unang pantig ng salitang bilang ang

palatandaan nito.

Mga Halimbawa ng Pang-uring Pamilang sa

Pangungusap (Patakda)

 Iisa lang ang ating lahi at lipi.

 Dadalawa ang dala kong panyo.
 Tatatlo ang binili kong itlog.
 Aapat ang kasama sa piknik.
 Lilima ang pupunta sa pulong.

KAANTASAN NG PANG-URI
May tatlong (3) antas o kaantasan ng pang-uri:
ang lantay, pahambing, at pasukdol.

Lantay na Pang-uri

Naglalarawan ito ng isa o payak na pangngalan o panghalip

na walang pinaghahambingan.

Mga Halimbawa ng Lantay na Pang-uri sa

Pangungusap

 Ang lapis ay maliit.

 Maganda ang lugar na pinuntahan namin.
 Mataba ang batang si Baste.
 Si Faith ay maputi.
  Ang damit na suot mo ay kupas na.
 Ang malalim na karunungan ni Jose ay hinahangaan
ng lahat.

Pahambing na Pang-uri

Ginagamit ito sa pagtutulad ng dalawang pangngalan o

panghalip.

Pahambing na Magkatulad

Ipinakikilala nito ang magkapantay na katangian ng

dalawang bagay na pinaghahambingan. Ginagamitan ito ng
mga
panlaping ka-, ga-, sing-/kasing-, magsing-/magkasing-.

Mga Halimbawa ng Pahambing na Pang-uri sa

Pangungusap (Magkatulad)

 Magsinglaki kayo ni Joan.

 Kasinggwapo mo si Enrique Gil.
 Magkasingbait kayo ni Remy.
 Singlakas ni Jeric si Samson.
 Magsinghaba ang lapis ko at lapis mo.

Maari ba kayong magbigay ng halibawng pahambing na

magkatulad sa pangungusap basi sa ating kwento?

Alin dyan ang pahambing na magkatulad?

Tama!
Pahambing na Di-Magkatulad

Ipinakikilala nito ang di-magkapantay o di-patas na

paghahambing. Maaari itong nagbibigay ng diwa ng
pagkakait, pagtanggi o pagsalungat.  Magkasing-tibay ang
puno ng mangga at
punong igos
 Pahambing na Palamang – Ito ay may katangiang
nakahihigit sa pinaghahambingan. Ginagamitan ito
 Magkasing-tamis ang
ng mga salitang higit, mas, di-hamak, at lalo.
lasa ng puno ng
Tinutulungan din ito ng mga salitang kaysa o kaysa
mangga at puno ng
kay.
igos
 Pahambing na Pasahol – Ito ay may katangiang
kulang o kapos sa pinaghahambingan. Tinutulungan
ito ng mga salitang di-gaano, di-tulad ni o di-tulad
ng, di-gasino, di-masyado, at marami pang iba.  Magkasing-tibay
 Magkasing-tamis
Mga Halimbawa ng Pahambing na Pang-uri sa
Pangungusap (Di-Magkatulad)

 Si Laura ay di-hamak na mas maganda kaysa kay

Leonora.
 Ang buhok ni Charity ay mas mahaba kaysa kay
Angel.
 Ang baon mo ay higit na masarap kaysa akin.
 Ang bahay namin ay di-masyadong
makulay kumpara sa bahay ni Sandy.

Maari ba kayo magbigay ng halimabawa di-magkatulad

basis a ating kwento?

Alin dyan ang di-magkatulad?

Tama!

Pasukdol na Pang-uri

May katangian itong namumukod o nagngingibabaw sa

lahat ng pinaghahambingan. Maaari itong negatibo o
positibo. Masidhi ang paglalarawan dito kaya maaaring
gumagamit ng mga
salitang sobra, ubod, pinaka, tunay, talaga, saksakan, at
kung minsa’y pag-uulit ng pang-uri.
Mga Halimbawa ng Pasukdol na Pang-uri sa
Pangungusap

 Sobrang talino ng batang ito.

 Ang laki-laki ng pakwan na binili ko.
 Si Terry ang pinakamalakas kumain sa amin.
 Ubod ng ganda ang dalagang si Ara.  Di-gaanong
 Pinakamabait sa magkakapatid si Bitoy. mataas ang puno ng
mangga kaysa sa
punong igos.
KAYARIAN NG PANG-URI
Mayroong apat (4) na kayarian ng pang-uri:  Di-gaanong mataas
ang payak, maylapi, inuulit, at tambalan.

Payak

Ito ang pinakasimpleng anyo ng pang-uri. Binubuo ito ng

salitang-ugat lamang.

Mga Halimbawa ng Payak na Pang-uri sa Pangungusap:

 Si mila ay payat
 Itim ang kulay ng kanyang buhok
 Ang bunga ng atis ay hinog na

Maari ba kayong magbigay ng halimbawa pangungusap ng

payak basi sa ating kwento?

(itinuro ng guro ang mag-aaral na gusto sumagot)

Alin dyan ang payak?

Tama!

Maylapi

Ang mga pang-uri ay binubuo ng salitang ugat at panlapi.

Mga Halimbawa ng Maylapi na Pang-uri sa

Pangungusap

 Siya ay may malaking pamilya

 Ang damit ni rita ay mabango
  Malakas ang ulan kagabi

Maari ba kayo magbigay ng halimbawa ng maylapi pangungusap

basi sa ating kwento?

(itinuro ng guro ang mga mag-aaral na gustong sumagot)

Ang laki ng puno ng igos

Laki!
Alin dyan ang mga maylapi?

Tama!

Inuulit

Binubuo ito sa pamamagitan ng pag-ulit ng buong salita o

bahagi ng salita.

Mga Halimbawa ng Inuulit na Pang-uri sa Pangungusap

 Ang liliit ng aso na bigay ni Dexter.

 Malaking-malaki ang bahay na gusto ko.
 Ang puti-puti ng ngipin ni Marian.
 Kaakit-akit ang lugar nila.
 Si brezzy ay mabait
 Mabango ang puno ng
Maari ba kayong mangbigay ng halimbawa inuulit na mangga
pangungusap basi sa ating kwento?  Mabilis na umalis ang
dalawang mantotruso
(itinuro ng guro ang mag-aaral na gusto sumagot)
 Mabait
  Mabango
Alin dyan ang salitang unuulit?
 Mabilis

Tama!

Tambalan

Binubuo ito ng dalawang magkaibang salitang pinagsama o

pinagtambal na maaaring magkaroon ng pangalawang
kahulugan.

Mga Halimbawa ng Tambalan na Pang-uri sa

Pangungusap

 Si Minda ay kapit-tuko sa kanyang nobyo.

 Lakad-pagong naman ‘yang si Badong.
 Si Nicole ay boses-ipis.
 Ang kaibigan ko ay balat-sibuyas.

 Araw-araw kalaro ng
Gamit ng Pang-uri punong mangga ang
mga ibon.
May apat (4) na gamit ng pang-uri: bilang panuring ng
pangngalan, bilang panuring sa panghalip, pang-uring
pangngalan, at bilang kaganapang pansimuno o
panaguri.
 Araw-araw
Bilang Panuring ng Pangngalan

Binibigyang paglalarawan sa pangungusap ang simuno o

paksa nito.

Bilang Panuring sa Panghalip

Ang mga salitang ipinampalit sa pangngalan o mga

panghalip ang binibigyang paglalarawan sa loob ng
pangungusap.

Pang-uring Pangngalan

Ang paksa o simunong pinag-uusapan ay siyang pang-uring

ginamit sa pangungusap.

Bilang Kaganapang Pansimuno o Panaguri

Dito ay binibigyang paglalarawan ang paksa o simuno

upang maging ganap ito.

Kailanan ng Pang-uri
May tatlong (3) kailanan ang pang-uri:
ang isahan, dalawahan, at maramihan.

Isahan

Ito ay tumutukoy sa iisang inilalarawan. Nagpapakilala ito

sa tulong ng mga panghalip na isahan at maaaring gamitan
ng panandang ang o si.

Mga Halimbawa ng Pang-uring Isahan sa Pangungusap

 Ang bola ay bilog.

 Si Mikay ay mahinhin.
 Ang papaya ay matamis.
 Si Len-Len ay mabait.
 Ang luto ko ay masarap.

Dalawahan

Ito ay tumutukoy sa higit sa isang inilalarawan. Maaari rin

itong gamitan ng
panlaping magsing–, magka–, magkasing–, at marami
pang iba.

Mga Halimbawa ng Pang-uring Dalawahan sa Pangungusap

 Parehong maganda sina Vicky at Vilma.

 Magsingputi sina Mark at Marco.
 Magkasingtaas sina Jacky at Jamie.
 Kapwa matalino sina Rudy at Nestor.
  Magkasinggaling sumayaw sina Mori at Sara.

Maramihan

Ito ay ginagamitan ng panandang pangmaramihan tulad

ng mga. Ginagamitan din ito ng ng pang-uring pamilang na
maramihan tulad ng tatlo, sampu, sandaan, at marami
pang iba pa.

Maaari rin itong gamitan ng pang-uring inuulit ang unang

pantig ng salitang ugat tulad ng magaganda, ang
yayaman, at kung anu-ano pa.

Mga Halimbawa ng Pang-uring Maramihan sa Pangungusap

 Ang dami-daming dahilan ni Nina.

 Magaganda ang mga anak ni Lita.
 Malalakas ang mga kapatid ko.
 Tatlong dosena ba ang ilog na hawak mo?
 Ang mga bata ay malulusog.

H. PAGLALAHAT

Ngayong natalakay na natin ang mga ibat-ibang paggamit

ng pang-uri, meron akong mga katanungan upang malaman
natin kung meron ba kayong natutunan sa ating talakayan.

Sainyong sariling pag unawa ano ang pang-uri?

(itinuro ng guro ang mag-aaral na gustong sumagot)

Mahusay!

Meron pa ba gustong sumagot?

Mahusay!
Sa uri ng pang-uri, ano ang iyong saring pag unawa sa pang
uring panlalarawan?

(itinuro ng guro ang mag-aaral na nais sumagot)

Mahusay!

Ano naman ang iyong pag unawa sa pang-uring pantangi?

(itinuro ng guro ang mag-aaral na gustong sumagot)

Mahusay!

Ano naman ang pang-uring pamilang? Ang pang-uri ay salitang nag

lalarawan.
(itinuro ng guro ang mag-aaral na gustong sumagot)

Mahusay!
Ang pang-uri ay
naghahambing sa isang bagay,
Ilan ang uri ng pamilang ang tinalakay natin kanina? tao, hayop, kilos at iba pa.

Ano-ano ang mga pang-uring pamilang ito?

Tama!

Sainyong sariling pag unawa ano ang patakaran? Ang pang uring panlalarawan
ay nagsasaad sa kulay, anyo,
laki o hugis.
Mahusay!

Ano naman ang panunuran?

Mahusay!
Ang pang-uring pantangi ay
Ano naman ang pahalaga? binubo ng isang pangngalang
pambalana at isang
pangngalan pantangi.

Mahusay!

Ano naman ang pamahagi?

Mahusay! Nagsasaad ng bilang o dami.

Ano naman ang palansak?

Anim po!
Mahusay!
 Patakaran
Ano naman ang patakda?  Panunuran
 Pahalaga
 Pamahagi
 Palansak
Mahusay!  patakda

Dumako naman tayo sa kaantasan ng pang-uri

Ilan ang kaantasan ng pang-uri? Nagsasaad ng aktuwal na
bilang ng tao o bagay.
Ano-ano ang tatlong kaantasan ng pang-uri?

Nagsasaad ng pagkakasunod-
sunod ng pangngalan o
posisyon ng tao o bagay.
Mahusay!

Ano ang lantay na pang-uri? Nagsasaad ito ng halaga ng

bagay o anumang binili o
bibilhin.

Mahusay!
Paggamit ng pagbabahagi ng
Ano naman ang pahambing na pang-uri? ilang hati sa kabuohan.
 Tinutukoy nito ang bilang na
Mahusay! bumubuo ng isang pangkat ng
tao o bagay na pinagsama-
Ano naman ang pasukdol na pang uri? sama.

Nagsasaad ito ng tiyak na

bilang ng pangngalan.
Mahusay!

Dumako naman tayo sa kayarian ng pang-uri

Ilan ang kayarian ng pang-uri
Tatlo po!
Ano-ano ang mga kayarian ng pang-uri?
 Lantay na pang-uri
 Pahambing na pang-uri
 Pasukdol na pang-uri

Ano ang payak?

Naglalarawan ito ng isa o
payak na pangngalan o
Mahusay! panghalip na walang
pinaghahambingan.
Ano ang maylapi?

Mahusay!
Ginagamit ito sa pagtutulad ng
Ano ang inuulit? dalawang pangngalan o
panghalip.

Mahusay!
katangian itong namumukod o
Ano ang tambalan? nagngingibabaw sa lahat ng
pinaghahambingan.

Apat po!

Mahusay!  Payak
  Maylapi
Dumako naman tayo sa gamit ng pang-uri  Inuulit
 Tambalan
Ano-ano ang gamit ng pang-uri?
Binubuo ito ng salitang-ugat
lamang.

binubuo ng salitang ugat at

panlapi.

Binubuo ito sa pamamagitan

ng pag-ulit ng buong salita o
bahagi ng salita.
Mahusay!

Dumako naman tayo sa kalian ng pang-uri Binubuo ito ng dalawang

Mayroon tayong tatlong kalian ng pang-uri, ano-ano ang magkaibang salitang
mga ito? pinagsama o pinagtambal na
maaaring magkaroon ng
pangalawang kahulugan.
Mahusay!

Ano ang pag unawa ninyo sa isahan?

 Bilang Panuring ng
Mahusay! Pangngalan
 Bilang Panuring sa
Ano naman ang dalawahan? Panghalip
 Pang-uring
Mahusay! Pangngalan
 Bilang Kaganapang
Ano naman ang maramihan? Pansimuno o Panaguri

Mahusay!

Sainyong palagay bakit mahalaga ang pagkakaroon ng mga  Isahan

salitang pang-uri?  Dalawahan
 Maramihan
(itinuro ng guro ang mga mag-aaral na gustong sumagot)

Tumutukoy sa iisang
inilalarawan.

Ito ay tumutukoy sa higit sa

isang inilalarawan.
Mahusay!

Ito ay ginagamitan ng
panandang pangmaramihan

Mahusay!

Ano-ano ang kahalagahan ng mga pang-uri bilang isang

estudyayente? Mag-aaral 1:

Mahalaga ang pang uri sa

pagbuo ng isang pangungusap
dahil ito ay nagsasalarawan sa
panggalan o panghalip sa
Mahusay! isang pangungusap.

Tunay ngang mayroon kayong natutunan sa talakayan natun
ngayon. Dahil jan palakpakan ang iyong mga sarili.
Upang mas lalo nating mapalawak ang ating pag uunawa,
mag kakaroon tayo ng pangkatang Gawain.
Mag-aaral 2:
Mahalaga ito dahil nagbibigay
ito ng detalye sa paglalarawan
ng isang bagay, hayop, kilos o
pangyayari.

Mahalaga ang mga pang-uri

J. PAGLALAPAT bilang isang mag-aaral upang
mas kaunawaan sap ag
(HAHATIIN NG GURO SA DALAWA ANG MGA MAG- kokomunikasyon.
AARAL)

UNANG PANGKAT
SUMULAT NG TIG IISANG IBAT-IBANG PAGGAMIT
NG PANG-URI. NA NAKIKITA SA LOOB NG BAHAY.
( ang lahat ng mag-aaral at
 URI NG PANG-URI sabay-sabay na pumalakpak)
 URI NG PAMILANG NA PANG-URI
 KAANTASAN NG PANG-URI
 KAYARIAN NG PANG-URI
 GAMIT NG PANG-URI
 KAILANAN NG PANG-URI

IKALAWANG PANGKAT

KANTAHIN ANG TATLONG BEBE AT MAGBIGAY

NG MGA IBAT-IBANG PAGGAMIT NG PANG-URI NA
MASASABI NYO SA BEBE.

IV. PATATAYA

PARA SA INDIBIDWAL NA GAWAIN

PANUTO: SUMULAT NG ISANG TALATA PARA SA

IYONG KAIBIGAN. GUMAMIT NG MGA IBAT-IBANG
SALITANG PANG-URI AT SALUNGGUHITAN ITO SA
INYONG SAGUTANG PAPEL.

V. TAKDANG-ARALIN

GUMAWA NG TULA NA MAY APAT NA TALUDTOD

AT MAY APAT NA SAKNONG NA ANG PAKSA AY
“ ANG AKING PAMILYA “
GAMIT ANG MGA URI NG PANG-URI, KAANTASAN,
KAYARIAN, AT KAILANAN NG PANG-URI.