CHƯƠNG 6 : PHANH Ô TÔ VÀ

HỆ THỐNG PHANH

6.1. CÔNG DỤNG, YÊU CẦU, PHÂN LOẠI HỆ

THỐNG PHANH :
6.1.1. Công dụng :
6.1.2. Yêu cầu :
6.1.3. Phân loại :

6.2. LÝ THUYẾT VỀ QUÁ TRÌNH PHANH :

6.2.1. Lực phanh và các mômen tác dụng lên
bánh xe khi phanh :
 Mjb
ω
Mp
Gb

0
v Px
rb
Mf

Pp
Zb

Hình 6.1 : Sơ đồ lực và mômen tác dụng lên bánh xe

khi phanh
 Ta có :
Mp
PP = (6.1)
rb
Lực phanh lớn nhất bị giới hạn bởi điều kiện bám
bám giữa bánh xe với mặt đường :

PPmax = = Pϕ = Zb.ϕ (6.2)

Lực hãm tổng cộng tác dụng lên bánh xe là :

M p + M f − M jb M f − M jb
PP = = PP + (6.3)
rb rb
6.2.2. Lực phanh ô tô và điều kiện đảm bảo phanh tối ưu :

6.2.2.1. Lực phanh ô tô :

v a b

Pω
Pj
T

hg G
G1 G2
Z1 Z2

Pf1 E Pp1 Pf2 F Pp2

Hình 6.2 : Các lực tác dụng lên ô tô khi phanh

 Lực quán tính Pj được xác định bởi công thức sau :

G
Pj = . j P
(6.4) g

Xác định phản lực thẳng góc Z1 và Z2 tác dụng lên

bánh xe cầu trước và cầu sau :
Gb + Pjh g
Z1 = = G1
L
(6.5)
Ga − Pj h g
Z2 = = G2
L (6.6)
 Thay Pj ở công thức (6.4) vào Z1 và Z2 , ta có :

G jp h g Gb  jP h g 
Z1 = (b + )= 1 +  = Z1t m1p = G1t m1p
L g L  gb  (6.7)

G jp h g Ga  jp h g 
Z 2 = (a − )= 1 −  = Z 2 t m 2 p = G 2 t m 2 p
L g L  ga 
(6.8)
Gb Ga
Z1t = ; Z2 t =
L L
Với :
jp h g jp h g
m1p = 1 + ; m 2p = 1 −
gb ga
 Các lực phanh sinh ra ở cầu trước và cầu sau sẽ
là :
G jp h g
Pp1 = Pϕ1 = Z1ϕ = (b + )ϕ
L g
(6.9)
G jp h g
Pp 2 = Pϕ 2 = Z 2 ϕ = (a − )ϕ
L g
(6.10)

Lực phanh lớn nhất đối với toàn bộ xe là :

Ppmax = Gφ (6.11)

6.2.2.2. Điều kiện đảm bảo phanh tối ưu :

Pp1 Z1trườGb
ϕ.ZTrong + Pjh g
= 1
= = ng hợp phanh hiệu quả nhất thì :
Pp 2 ϕ.Z 2 Z 2 Ga − Pjh g
 Quá trình phanh thì Pf1 và Pf2 không đáng kể có thể
bỏ qua, ta có :

Pj = Pp1 + Pp2

Và Pjmax= Ppmax = G ϕ (6.13)

Thay Pjmax vào (6.12), ta có :

Pp1 b + ϕ.h g
=
Pp 2 a − ϕ.h g
(6.14)
6.2.3. Mômen phanh cần thiết tại các cơ cấu phanh :

Lực phanh cực đại có thể tác dụng lên một bánh xe
ở cầu trước trên đường bằng phẳng :
G 1t Gb
Pp 1 = m1 p ϕ = m1 p ϕ (6.15)
2 2L
Ở cầu sau :

G 2t Ga
Pp2 = m 2p ϕ = m 2p ϕ (6.16)
2 2L
 Các hệ số phanh mp1 , mp2 cho trường hợp phanh
với cường độ phanh lớn nhất ( jp = jpmax ) sẽ là :
j maxhg ϕ' hg
m1p = 1 + = 1+ (6.17)
gb b
j maxhg ϕ' hg
m2p = 1 - = 1-
(6.18) ga a

Ở cơ cấu phanh đặt trực tiếp ở các bánh xe,

mômen cần sinh ra ở mổi cơ cấu phanh cầu trước là :
G 1t G
M p1 = m 1p ϕ rb = (b + ϕ' h g ) ϕ rb
2 2L
(6.19)
G 2t G
M p2 = m 2p ϕ rb = (a - ϕ' h g ) ϕ rb
2 2L
(6.20)