You are on page 1of 35

5

MAPEH
Quarter 3 - Module 7

Department of Education ● Republic of the Philippines

MAPEH - Grade 5
Alternative Delivery Mode
Quarter 3- Modyul 7:
Unang Edisyon 2020

Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Seksiyon 176 ng Batas Pambansa


Bilang 8293: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa ano mang akda ng
Pamahalaan ng Pilipinas. Gayon pa man, kailangan muna ang pahintulot ng pamahalaan o
tanggapan kung saan ginawa ang isang akda upang magamit sa pagkakakitaan ang nasabing
akda. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang patawan ng
bayad na royalty bilang kondisyon.

Ang mga akda / materyales (mga kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng
produkto o brand names, tatak o trademarks, palabas sa telebisyon, pelikula atbp.) na ginamit
sa aklat na ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagtibay sa isang
kasunduan ng Kagawaran ng Edukasyon at ang kumakatawan sa paghiling ng pahintulot sa
nagmamay-ari ng mga akdang hiniram at ginamit dito. Hindi inaangkin ng kinakatawan ng
tagapaglathala (publisher) at mga may-akda ang karapatang-aring iyon.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon - Sangay ng Ozamiz


Tagapamanihala ng mga Paaralan: Jean G. Veloso

Development Team of the Module


Authors: Genesis S. Alduheza Glorilyn B. Luceño
Genelyn S. Bagonggong Marlotte R. Dela Peña
Reviewers: Imelda D. Pongase Selina O. Macas
Giezel C. Gongob Anelyn G. Engracia
Marie Claire B. Fuentes Grace Anne D. Pang-an
Efren A. Oliveros Maida S. Garnada
Illustrator and Layout Artist: Jarold James B. Serohijos Desi G. Aninao
Management Team
Chairperson: Jean G. Veloso, CESO VI
Schools Division Superintendent

Co-Chairperson: Myra P. Mebato, CESE


Assistant Schools Division Superintendent

Members Anacleta A. Gacasan, CID Chief ES


Imelda D. Pongase, EPS-MAPEH
May P. Edullantes, EPS-LRMS
Selina O. Macas, PSDS
Printed in the Philippines by Desi G. Aninao, PDO II
MaryofAnn
Department of Education – Division Grace
Ozamiz J. Manili, Librarian II
City
Office Address: IBJT Compounds, Carangan, Ozamiz City
Telefax: (088)545-09-90
E-mail Address: deped1miz@gmail.com
ii

5
MAPEH
Ikatlong Markahan - Modyul 7
Aralin 1- 4

This instructional material was collaboratively developed and reviewed


by educators from public and private schools, colleges, and or/universities.
We encourage teachers and other education stakeholders to email their
feedback, comments, and recommendations to the Department of Education
at action@ deped.gov.ph.

We value your feedback and recommendations.

FAIR USE AND CONTENT DISCLAIMER: This module is for educational purposes only. Borrowed materials
(i.e., songs, stories, poems, pictures, photos, brand names, trademarks, etc.) included in this module are
owned by their respective copyright holders. The publisher and authors do not represent nor claim ownership
over them. Sincerest appreciation to those who have made significant contributions to this module.

Kagawaran ng Edukasyon ● Republika ng Pilipinas

iii
Talaan ng Nilalaman
Mga Pahina
Pangkalahatang Ideya ----------------------------------------------------------- v
Nilalaman ng Modyul ----------------------------------------------------------- v
Pangkalahatang Panuto ---------------------------------------------------------- v
Icons na Ginagamit sa Modyul ------------------------------------------------- vii
Aralin 1: Iba’t Ibang Instrumento: Pangkat Kawayan at mga Lokal na
Katutubong (Indigenous) Ensembles
Alamin ---------------------------------------------------------------------- 1
Balikan ---------------------------------------------------------------------- 1
Tuklasin --------------------------------------------------------------------- 1
Suriin ------------------------------------------------------------------------ 1
Pagyamanin ----------------------------------------------------------------- 6
Isaisip ------------------------------------------------------------------------ 6
Isagawa ---------------------------------------------------------------------- 7
Susi sa Pagwawasto ------------------------------------------------------- 8
Sanggunian ----------------------------------------------------------------- 8
Aralin 2: Maayos na Proseso ng Paglilimbag
Alamin ----------------------------------------------------------------------- 10
Balikan ----------------------------------------------------------------------- 10
Tuklasin ---------------------------------------------------------------------- 10
Suriin ------------------------------------------------------------------------- 11
Pagyamanin ----------------------------------------------------------------- 12
Isaisip ------------------------------------------------------------------------ 12
Isagawa ---------------------------------------------------------------------- 13
Susi sa Pagwawasto ------------------------------------------------------- 13
Sanggunian ----------------------------------------------------------------- 13
Aralin 3: Ang Sayaw na Alitaptap
Alamin ---------------------------------------------------------------------- 14
Balikan ---------------------------------------------------------------------- 14
Tuklasin --------------------------------------------------------------------- 16
Suriin ------------------------------------------------------------------------ 16
Pagyamanin ----------------------------------------------------------------- 17
Isaisip ------------------------------------------------------------------------ 18
Isagawa ---------------------------------------------------------------------- 18
Susi sa Pagwawasto ------------------------------------------------------- 20
Sanggunian ----------------------------------------------------------------- 21
Aralin 4: Masasamang Epekto ng Gateway Drugs sa Kalusugan ng Tao,
Pamilya at Komunidad
Alamin ----------------------------------------------------------------------- 22
Balikan ----------------------------------------------------------------------- 22
Tuklasin ---------------------------------------------------------------------- 23
Suriin ------------------------------------------------------------------------- 23
Pagyamanin ----------------------------------------------------------------- 24
Isaisip ------------------------------------------------------------------------ 24
Isagawa ---------------------------------------------------------------------- 25
Susi sa Pagwawasto ------------------------------------------------------- 25
Sanggunian ----------------------------------------------------------------- 26
iv
Modyul 7
MAPEH (Ikatlong Markahan)
Pangkalahatang Ideya
Maipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa at pagpapahalaga sa mga konsepto ukol
sa istruktura (structure) ng musical sound, timbre ng vocal at instrumental sounds, linya,
texture, contrast, at printmaking, physical fitness, mga uri ng sayaw (folk, indigenous, ethnic,
traditional, at creative) at substance use at abuse.

Nilalaman ng Modyul
Ang modyul na ito may apat na elemento: Music, Arts, Physical Education, at Health.
Tampok dito ang mga konsepto ng iba’t ibang instrumento: pangkat kawayan at mga lokal na
katutubong (indigenous) ensembles, maayos na proseso ng paglilimbag, sayaw ng alitaptap, at
masasamang epekto ng gateway drugs sa kalusugan ng tao, pamilya at komunidad.

Nagsisimula ang modyul na ito sa pagpakikilala ng paksa at pagpauunawa sa mga


mag-aaral ng halaga ng pagkatuto mula rito sa bahaging Alamin. Sumunod nito ang bahaging
Balikan kung saan masusuri ang natututunan kaugnay sa bagong aralin na tatalakayin.
Sinusundan ito ng pag-uugnay ng pagkatuto mula sa mga nagdaang modyul at sa
kasalukuyang aralin.

Ang bahaging Tuklasin ay naglalahad ng bagong aralin sa pamamagitan ng iba’t ibang


gawain. Sa bahaging Suriin naman ay ang pagtatalakay sa mga mahahalaga at mararapat na
matutuhan ng mga mag-aaral upang malinang ang pokus na kompetensi.

Ang bahaging Pagyamanin ay mga gawain na magpapalawak ng natutuhan ng mga


mag-aaral at magbibigay ng pagkakataong mahahasa ang mga kasanayang nililinang.

Ang bahaging Isaisip naman ay magpoproseso ng mahahalagang natutunan sa aralin at


sa bahaging Isagawa naman mailalapat ang mahahalagang natututunan sa mga pangyayari o
sitwasyon sa totoong buhay.

Pangkalahatang Panuto
Ang modyul na ito ay sinadyang binuo upang maunawaan ng mga mag-aaral nang
mabuti ang mga aralin sa MAPEH Baitang 5 kahit hindi na makakapasok sa paaralan nang
regular. Sundin mo nang tapat ang mga sumusunod na tagubilin upang maging lubos ang
iyong pag-unawa sa mga nilalaman ng aralin.

1. Pumunta sa isang akmang lugar ng inyong bahay, silid-aklatan, o anumang lugar na


tahimik, ligtas, at kaaya-aya para sa pag-aaral ng iyong mga aralin.

2. Gumamit lamang ng gadyet gaya ng cellphone, tablet, laptop, kompyuter kung


kinakailangan ito sa iyong pag-aaral. Kung hindi ito kailangan, iwasan munang
gumamit o pansamantalang itabi ito upang maituon ang iyong buong atensyon sa pag-
aral.
v
3. Maglaan ng kwaderno o activity notebook para sa MAPEH para sa mga sagot sa mga
tanong sa mga gawain at mga tala (notes) ng mga konsepto mula sa pagpapalalim.
Isulat naman ang iyong mga pagninilay sa isang journal.

4. Basahin ang modyul ayon sa pagkakasunud-sunod ng mga gawain.

5. Unawaing mabuti ang nilalaman ng modyul.

6. Basahin at sundin ang mga panuto at ibang tagubilin.

7. Pag-isipang mabuti ang sagot sa bawat tanong bago ito isulat sa kuwaderno sa
MAPEH.

8. Maging tapat sa iyong sarili sa lahat ng pagkakataon. Laging isaalang-alang ang iyong
puso at damdamin sa pagsagot sa mga tanong. Gamiting gabay ang layuning
pagkatuto at mapagtapos ang pag-aaral sa lahat ng mga gawain.

9. Kung kinakailangan, magtanong sa guro, magulang, kapatid, kamag-aral, kaibigan, o


sa mga awtoridad sa pamayanan.

10. Maging matiyaga sa pag-aaral. Huwag mawalan ng pag-asa kahit nahihirapan sa mga
aralin na kinakaharap.
vi

Icons na Ginagamit sa Modyul

Ito ay ang bahaging naglalahad ng mga layunin o


Alamin mithiing dapat matamo sa pag-aaral mo sa modyul na
ito.

Ito ay ang pagtatatag ng ugnayan sa pamamagitan ng


pagtatalakay sa mga mahahalaga mong natutunan sa
Balikan
nagdaang aralin na may koneksiyon sa tatalakaying
bagong aralin.

Ito ay paglalahad sa bagong aralin sa pamamagitan ng


iba’t ibang gawain
Tuklasin

Ito ay ang pagtatalakay sa mga mahahalaga at nararapat


mong matutunan upang malinang ang pokus na
Suriin
kompetensi.

Ito ay ang mga gawain na magpapalawak sa iyong


natutunan at magbibigay pagkakataong mahasa ang
Pagyamanin
kasanayang nililinang.

Ito ay mga gawaing magpoproseso sa iyong


mahahalagang natutunan sa aralin.
Isaisip

Ito ay ang mga gawain na gagawin mo upang mailapat


ang iyong mahahalagang natutunan sa mga pangyayari
Isagawa
o sitwasyon sa totoong buhay.

Nagbibigay ito ng mga sagot sa iba’t ibang mga gawain


Susi sa at pagtatasa.
Pagwawasto
vii

Aralin Iba’t Ibang Instrumento: Pangkat

1 Kawayan at mga Lokal na Katutubong


(Indigenous) Ensembles

Alamin Natin

Essential Learning Competency:


 Identifies aurally and visually different instruments in:
1. bamboo group/ensemble (Pangkat Kawayan)
2. other local indigenous ensembles

Balikan Natin

Panuto: Magbigay ng mga mang-aawit na ang uri ng boses ay soprano, alto,


tenor at bass. Isulat ang sagot sa iyong activity notebook.

Tuklasin Natin

Panuto: Magbigay ng 5 pangalan ng instrumento na makikita sa larawan.


Isulat ang sagot sa iyong activity notebook.

Source: https://www.colourbox.com/vector/musical-instruments-poster-for-music-design-vector-
2073106

Suriin Natin
Ilan sa mga instrumentong nakita ninyo sa larawan ay mga pangkat ng
kawayan at katutubong instrumento.

1
Ang Pangkat Kawayan – instumentong yari sa kawayan na karaniwang ginagamit ng
mga katutubo noong unang panahon.

Source: http://musikocordillera.weebly.com/musical-instruments.html

1. Kalaleng or Tongali– (nose flute)


Ang kalaleng ay mahaba at may makitid na panloob. Ito ay tumutugtog ng iba’t-ibang
mga harmonic sa pamamagitan ng over blowing kahit n amahinaa ng airflow mula sa nostril.
Kaya maaari itong tugtugin ng dalawa at kalahating octave.

Source: http://maestroflute.blogspot.com/2013/07/kalinga-instruments-for-sale.html
2. Saggeypo
Ito ay isang pipe na kawayan na sarado ang isang dulo ng isang node at may butas sa
kabilang dulo. Ito’y maaaring tugtugon nang paisa-isa sa pamamagitan ng isang tao o sa
ensemble ng tatlo o higit pa.

Source: http://www.theinfolist.com/php/HTMLGet.php?FindGo=Kagul
3. Palendag
Ito ay isang plawtang yari sa kawayan ng mga taga Maguindanao na ginagamit nila
tuwing sila ay may pagtitipon.

Ang Intrumentong Etniko ay instrumentong ginagamit ng mga pamayanang kultura


tulad ng mga kababayan natin sa Mountain Province at sa Mindanao. Ito ay nahahati sa apat
na pangkat:

A. Intrumentong Hinihipan
Source: https://www.pikpng.com/pngvi/ihxhoTx_plauta-instrument-hd-png-download/

2
1. Plauta –pangkaraniwang instrumentong hinihipan.

Source: https://museomusiko.wordpress.com/diw-diw-as-bontok/

2. Diwdiw-as – popular sa Tingguian ng Abra, binubuo ng lima o higit pang manipis na


kawayan na tinali ang magkakadikit.

Source: https://museomusiko.wordpress.com/aerophones/whistle-flutes/pasiyok/

3. Pasiyok– tulad ng kuwako o pitong mahaba, ito ay pinatututog sa pamamagitan ng


paglalagay ng tubig sa katawan. Tinatawag din itong water whistle.

Source: https://www.brandinginasia.com/asia-pacific-tambuli-awards-announces-postponement-until-
later-this-year/

4. Tambuli– gawa sa sungay ng kalabaw, ginagamit ng mga Tagalog at mga taga-Mindanao

B. Instrumentong Kuwerdasan
Source: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Himmelfahrtskirche_Pasing_Klais-
Orgel_Spieltisch_03.jpg
3
1. Pas-ing– gitarang yari sa kawayan na mayroong dalawang kuwerdas, ginagamit ng Igorot
at mga taga-Apayao

2. Butting – gitara isang metro ang haba na ginawa sa pamamagitan ng naka-arko o busog na
kawayan na may nakataling abaka bilang kuwerdas.

Source:https://www.allthemusicalinstrumentsoftheworld.com/index.php?
page=Moredetailsaboutinstruments&letter=K

3. Buktot– gitara ng mga Karaga sa Silangang Mindanao na ang mga kuwerdas ay may
himaymay ng kawayan

Source: https://collection.maas.museum/object/133728

4. Kudyapi– instrumentong kuwerdasan na hugis Bangka na inukit sa malambot na kahoy.

C. Instrumentong Pinupukpok
Source: https://museomusiko.wordpress.com/idiophones/percussion-bars/kalutang/

4
1. Kalutang– dalawang pirasong kahoy na pinatutunog sa pamamagitan ng pagpukpok sa
isa’t-isa.

Source: https://nowbali.co.id/discovering-balis-traditional-musical-instruments/

2. Gong – tinatawag din itong gansa, karamihang may malalim o mababaw na umbok sa
bahaging gitna

Source: https://www.pinterest.ph/pin/550283648190782978/

3. Gabbang– katutubong saylopon nagamit sa Sulu, yari sa kahoy na hubog parisukat na


mahaba at may nakapatong na pitong sunu-sunod na pirasong kahoy na may
iba’t-ibang haba at laki.

D. Instrumentong Pinapalo at Ginagamitan ng Balat ng Hayop o Lamad (Membranes)


Source: https://en.wikipedia.org/wiki/Music_of_Togo

1. Togo at Neguet– instrumentong pinapalo at ginagamitan ng mga balat ng hayop ay


maihahalintulad sa tambol. Ito ay tambol ng Tiruray sa Cotabato.

Pagyamanin Natin

Pagsasanay 1: Kilalanin ang mga sumusunod na mga instrumento sa pamamagitan ng


pagpapangkat. Isulat ang sagot sa iyong activity notebook.

gong buktot kalaleng

saggeypo kalutang

Pangkat Kawayan Instrumentong Etniko

Pagsasanay 2: Magbigay ng tatlong (3) instrumento ng pangkat kawayan at etniko. Isulat


ang sagot sa iyong activity notebook.
a.
b.
c.

Pagsasanay 3: Gumuhit ng isang instrumento para sa pangkat kawayan at isa para sa pangkat
etniko. Iguhit ito sa iyong activity notebook.

Isaisip Natin
Ang Pangkat Kawayan ay mga instumentong yari sa kawayan na karaniwang
ginagamit ng mga katutubo noong unang panahon.

Ang Intrumentong Etniko ay instrumentong ginagamit ng mga pamayanang kultura


tulad ng mga kababayan natin sa Mountain Province at sa Mindanao.

6
Isagawa Natin

Direksyon: Kilalanin ang mga sumusunod na instrumento. Isulat ang sagot sa iyong activity
notebook.

1. _______________________

Source: https://www.pinterest.ph/pin/550283648190782978/

2. __________________________

Source: https://www.pikpng.com/pngvi/ihxhoTx_plauta-instrument-hd-png-download/

3. __________________________

Source: https://collection.maas.museum/object/133728

4. __________________________
Source: https://www.brandinginasia.com/asia-pacific-tambuli-awards-announces-postponement-until-
later-this-year/

5. ___________________________

Source: http://musikocordillera.weebly.com/musical-instruments.html
7
Susi Sa Pagwawasto

Pagyamanin

Pagsasanay 1.
Pangkat Kawayan Etniko
1. kalaleng 1. gong
2. saggeypo 2. buktot
3. kalutang
Pagsasanay 2.
Ang mga kasagutan ay maaaring magkakaiba.

Pagsasanay 3:
Ang mga kasagutan ay maaaring magkakaiba.

Isagawa Natin

1. gabbang
2. palendag
3. kudyapi
4. tambuli
5. kalaleng

Sanggunian
Halina’t Umawit at Gumuhit Batayang Aklat 5

MAPEH – 5 LM Phoenix Publishing House

Allthemusicalinstrumentsoftheworld.com. 2019. :-) All The Musical Instruments Of The


World > A-Z Musical Instruments. [online] Available at:
<https://www.allthemusicalinstrumentsoftheworld.com/index.php?
page=Moredetailsaboutinstruments&letter=K> [Accessed 2 August 2020].
Branding in Asia Magazine. 2020. Asia Pacific Tambuli Awards Announces Postponement
Until 'Later This Year'. [online] Available at: <https://www.brandinginasia.com/asia-
pacific-tambuli-awards-announces-postponement-until-later-this-year/> [Accessed 2
August 2020].

Collection.maas.museum. 2020. Lute (Kudyapi Or Kusyapi), Wood, Palawan, Philippines,


Southeast Asia [1940-1950]. [online] Available at:
https://collection.maas.museum/object/133728 [Accessed 2 August 2020].

8
Commons.wikimedia.org. 2017. File:Himmelfahrtskirche Pasing Klais-Orgel Spieltisch
03.Jpg - Wikimedia Commons. [online] Available at:
<https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Himmelfahrtskirche_Pasing_Klais-
Orgel_Spieltisch_03.jpg> [Accessed 2 August 2020].

En.wikipedia.org. 2020. Music Of Togo. [online] Available at:


<https://en.wikipedia.org/wiki/Music_of_Togo> [Accessed 2 August 2020].

Maestroflute.blogspot.com. 2020. Kalinga Instruments For Sale!. [online] Available at:


http://maestroflute.blogspot.com/2013/07/kalinga-instruments-for-sale.html
[Accessed 2 August 2020].

MUSIKO CORDILLERA. 2020. Musical Instruments. [online] Available at:


<http://musikocordillera.weebly.com/musical-instruments.html> [Accessed 2 August
2020].

MusiKoleksyon. 2020. Diw-Diw As (Bontok). [online] Available at:


<https://museomusiko.wordpress.com/diw-diw-as-bontok/> [Accessed 2 August
2020].

MusiKoleksyon. 2020. Kalutang (Tagalog). [online] Available at:


<https://museomusiko.wordpress.com/idiophones/percussion-bars/kalutang/>
[Accessed 2 August 2020].

MusiKoleksyon. 2020. Pasiyok (Pinatubo Ayta). [online] Available at:


<https://museomusiko.wordpress.com/aerophones/whistle-flutes/pasiyok/> [Accessed
2 August 2020].

Payne, S., 2015. Kagul. [online] Theinfolist.com. Available at:


<http://www.theinfolist.com/php/HTMLGet.php?FindGo=Kagul> [Accessed 2
August 2020].

Pinterest. 2020. Gabbang (Yakan) - Museum Of New Zealand Te Papa Tongarewa (Www.T
epapapicturelibrary.Co.Nz) | Philippine Art, Filipino Culture, Art Inspiration.
[online] Available at: <https://www.pinterest.ph/pin/550283648190782978/>
[Accessed 2 August 2020].
Rhino, J., 2017. Discovering Bali's Traditional Musical Instruments - NOW! Bali. [online]
NOW! Bali. Available at: https://nowbali.co.id/discovering-balis-traditional-musical-
instruments/ [Accessed 2 August 2020].

Tradition, V., 2020. Musical Instruments Poster Of Piano, ... | Stock Vector | Colourbox.
[online] Colourbox. Available at: <https://www.colourbox.com/vector/vector-music-
poster-of-musical-instruments-vector-28780196> [Accessed 2 August 2020].

2020. [online] Available at: <https://www.pikpng.com/pngvi/ihxhoTx_plauta-instrument-hd-


png-download/> [Accessed 2 August 2020].

Aralin
Maayos na Proseso ng Paglilimbag
2
Alamin Natin

Essential Learning Competency:


 Produces several editions of the same print that are well- linked and evenly printed

Balikan Natin

Panuto: Lagyan ng tsek (∕) ang patlang kung ang mga sumusunod ay paraan ng paglilimbag
ng disenyo at Ekis (X) kung hindi. Isulat ang sagot sa iyong activity notebook.

_______1. Panimulang paghuhudhod

_______2. Gawaing sining

_______3. Paglalapat ng kulay

_______4. Paglilimbag gamit ang iba’t ibang kulay

_______5. Paggawa ng disenyo gamit ang rubber at wood


Tuklasin Natin

Tingnan ang mga larawan. Kaya mo rin bang gawin ito?

Source: https://pixabay.com/illustrations/landscape-nature-sky-clouds-trees-4258253/

10

Isa sa mga katangian ng Pilipino ay ang pagiging mapagmahal sa nakagisnang


kultura na tulad ng mito o alamat. Sa paglilimbag ng iisa lamang ang disenyo ngunit
kailangan isaalang –alang upang maging matagumapay kung ang isang katulad ninyo
ay papasok sa isang negosyo.

Ang paglilimbag ng maramihan ay kinakailangan nang masuri at maayos na


paggawa. Maraming tiknik ang kinakailangan dito.

Ang paglilimbag ay isa sa nakalilimbag at napagkakakitaan na gawain. Ang


mga Pilipino ay likas na malikhain at mapagmahal.

Gawain:
Suriing mabuti ang mga pangungusap. Isulat sa patlang ang letrang T kung tama ang
isinasaad sa mga pangungusap at M naman kung ito ay Mali. Isulat ang sagot sa iyong
activity notebook.

_________1. Mapagmahal sa nakagisnang kultura ay isa sa mga katangian ng Pilipino.

_________2. Sa paglilimbag ng iisa lamang ang disenyo ay kailangang hindi magkatulad ang
kulay.
_________3. Nakalilimbang at mapagkakakitaan na gawain ang paglilimbag.

_________4. Ang mga Pilipino ay likas na malikhain at mapagmahal sa sining.

_________5. Ang paglilimbag ng maramihan ay hindi dapat na masuri at maayos na


paggawa.

Suriin Natin

Panuto: Gumuhit ng isang larawan na nagpapakita ng pagpaparami ng iba’t ibang disenyo na


pareho ang tatak na may maayos at pantay na limbag. Isulat ang sagot sa iyong
activity notebook.

11

Pagyamanin Natin

Panuto: Gumawa ng iba’t ibang bersyon sa paglilimbag gamit ang water paint, matulis na
bagay na maaaring gawing pang–ukit, papel at limbagang plato. Gamit ang sketch o
balangkas, ilapat ito sa kahoy o linoleum. Lapatan ng angkop na kulay sa
pamamagitan ng paghuhudhod dito. Gawin ito sa iyong activity notebook.
Isaisip Natin

Paano mo maipagmalaki ang sariling limbag? Isulat ang sagot sa iyong activity notebook.
_____________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.

12

Isagawa Natin

Panuto: Magsaliksik sa lumang aklat, magazine, o internet ng iba pang mga disenyo ng
paglilimbag. Lagyan ito ng angkop na pamagat. Isulat ang sagot sa iyong activity
notebook.

Rubrics sa Paggawa

Naisagawa nang Naisagawa na may


Naisagawa nang
mahusay at higit pa katamtamang
Pamantayan mahusay
sa inaasahan kasanayan
(2)
(3) (1)
1. Nakakagawa ako
ng isang simple at
kakaibang disenyo.
2. Nakapaglilimbag
ako ng inuulit at salit
salit.
3. Gumamit ako ng
sariling disenyo.
4. Nakagagawa ako
ng nag-iisa.
5. Nakatapos ako ng
gawain sa inilaang
oras.

Susi sa Pagwawasto
Balikan Natin Tuklasin Natin Isisip Natin
1. ∕ 1. T Maaaring magkaiba ang mga
2. X 2. M sagot.
3. ∕ 3. T
4. ∕ 4. T
5. ∕ 5. M

Sanggunian
Learner’s Material in MAPEH 5

Teacher’s Guide in MAPEH 5

n.d. [online] Available at: <https://pixabay.com/illustrations/landscape-nature-sky-clouds-


trees-4258253/> [Accessed 23 July 2020].

13

Aralin
3 Ang Sayaw na Alitaptap

Alamin Natin

Essential Learning Competency:


 Executes the different skills involved in the dance (Alitaptap)

Balikan Natin

Gawin mo ito!

Direksyon: Ano ang tawag sa sayawan tungkol sa paraan ng pamumuhay ng mga tao sa isang
partikular na lugar o bansa? Ang larawan sa ibaba ay magsisilbing clue. Punan
ang mga nawawalang letra at isulat ang sagot sa iyong activity notebook.
.
Sources:https://www.youtube.com/watch?v=5yrCuvwTN5A
https://www.flickr.com/photos/kamoteus/2331027423
http://pinoyfolkdances.blogspot.com/2015/10/carinosa.html

F ____ _____ _____ _____ _____ _____ _____ _____ S


14

Tuklasin Natin
Pag-aralan at unawain.

Pag-aralan natin ang isa pang halimbawa ng mga tradisyunal na sayaw


sa Pilipinas na tinatawag na Alitaptap. Maging matalino sa pagbabasa ng
katangian/background, at mga hakbang para magawa nating mabuti ang
sayawan.

Tradisyunal na pagsasayaw ay maaaring maging isa pang term para sa katutubong


sayaw, o kung minsan kahit na para sa ... tradisyon, halimbawa, ang mga katutubong sayawan
ng mga katutubong populasyon ng Europa. Para sa iba pang mga kultura ang mga tuntunin
"etniko sayaw" o "tradisyunal na sayaw" ay ginagamit kung minsan.
Katangian at Background ng Sayaw
Alitaptap

Nakakita ka na ba ng isang insekto na may aandap-andap ang liwanag? Kung ikaw ay


nagbabakasyon sa isang lalawigang punong-puno ng mga punongkahoy o malapit sa
kagubatan, makikita mo ang ilang mga alitaptap o fireflies pabulusok mula sa punongkahoy
lalong lao na sa malalim na gabi. Subukan mong e-play ang video gamit ang link sa ibaba
upang sundin ang mga kilos ng fireflies sa pamamagitan ng isang sayaw na kilala bilang
"Alitaptap". Ito ay isang sayaw Tagalog na nagmula sa Batangas at may isang simpleng tune.
Source: https://www.youtube.com/watch?v=WY93Q-cY1n8
Mga Pamamaraan sa Pagsayaw
Musika: binubuo ng dalawang bahagi: A at B
Pagbibilang: 1, 2, 3 upang masukat
Ang kasuutan: lalaki; Barong Tagalog; batang babae-Balintawak

Figure 1: Magkaharap sa Bawat Isa.


a. Dalawang walts hakbang sideward Kanan at Kaliwa. batang babae humawak sa
palda, Boys ilagay ang mga kamay sa malalaman ..........................................2 M
b. Tumayo sa lugar at kumintang ang may kanan at kaliwang kamay, alternately,
Libreng kamay sa may baywang …………………………………………… 2 M
c. Bumalik sa hakbang (a) and (b) gamit ang kaliwang paa ....……...................4 M
d. Bumalik sa hakbang (a-c)..............................................................................…8 M

15
Figure 2: Humarap sa Madla
a. Dalawang waltz hakbang ang pagsulong; flaling mga daliri ng dalawang kamay
magkasama sa kanang bahagi at pagkatapos ay sa kaliwa.............................2 M
b. Point Kanan pasulong (cts. 1, 2, 3) at ituro ang parehong paa sa buong kaliwang
paa sa harap (cts. 1, 2, 3)................................................................................2 M
c. Ulitin (a) paglipat ng paurong........................................................................2 M
d. Tatlong hakbang pa kanan sa lugar, kamay ng mga batang babae ay humahawak
pa rin ng palda habang ang mga kamay ng bata sa baywang ………………2 M
e. Ulitin lahat (a-d)

Figure 3: Magkaharap ang Kapares


a. Dalawang malapit na hakbang sa sideward pakanan, arm sa lateral posisyon, arm
sa lateral posisyon sideward pakanan, paggawa ng Kumintang ..............…..2 M
b. Ulitin ang (a) sa sideward pakaliwa, na ang arm sa lateral posisyon sideward
pakaliwa pa rin paggawa ng kumintang…................................................…...2 M
c. Do-si-do with partner. Simula sa kanang paa, kumuha ng dalawang waltz hakbang
pasulong sa pamamagitan ng mga R balikat sa partner at dalawang waltz hakbang
na dumadaan sa pamamagitan ng L balikat na may mga kasosyo. Batang babae
hawak sa palda; lalaki, kamay sa baywang ………………......................…..4 M
d. Ulitin lahat nang hakbang (a-c)................................................................…..8 M

Figure 4: Magkaharap ang kapares.


a. Ihakbang R ang paa sideward at tapikin ang R paa sa harap dalawang beses.
Batang babae: hawak sa palda, batang lalaki; mga kamay sa baywang........1 M
b. Ulitin ang hakbang (a) magsimula sa L na paa..............................................1 M
Sumulong nang tatlong hakbang (R, L, R) ang mga kamay na nasa (a) at
magsipilyo. Magtapos sa isang linya na may mga kasosyo, L to L balikat, arm ay
ika-apat na posisyon, R braso mataas na........................................................2 M
c. Ulitin ang (a), (b) and (c) magsimula sa L paa. Ilipat ang mga paurong sa (c)
sa tamang lugar...............................................................................................4 M
d. Ulitin ang hakbang (a-c)................................................................................4 M
e. Nagsisimula sa ang L paa, kumuha ng dalawang waltz hakbang pabalik sa tamang
lugar arm sa latito posisyon, paglipat ng sideward L at R..............................2 M
kumuha ng tatlong hakbang turn sa lugar at yumuko sa bawat isa o sa madla, ang
mga kamay tulad ng sa (a)……......................................................................2 M

Suriin Natin
Panuto: Pumunta sa mga nabasa mo kanina at batay sa nakitang palabas na sayaw, sagutin
ang mga sumusunod na tanong. Isulat ang sagot sa iyong activity notebook.

1. Anong sayaw ito? ________________________


2. Ano ang iba 't ibang hakbang sa sayaw?
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
3. Paano ang Alitaptap dance nakatulong sa iyo sa pagpapabuti ng iyong pisikal na
kalusugan kapag ikaw ay nasa bahay? ______________________________________
_____________________________________________________________________

16
4. Interesado ka bang isagawa ito? Bakit? ___________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
____________________________________________________________________.

Pagyamanin Natin

A. Panuto: Ilista ang hakbang ng Alitaptap na sayaw, simula hakbang 1 hanggang hakbang
4. Sundin ang halimbawa sa ibaba. Isulat ang sagot sa iyong activity notebook.

Mga Hakbang Measures


Hakbang 1
a. dalawang walts hakbang sideward R at L.
batang babae hawak sa palda,;Boys ilagay ang
mga kamay sa malalaman............................. 2M
b.

c.

d.
B. Magsanay tayo (Isagawa)

Rate
Iba't-ibang mga hakbang sa ALITAPTAP Sayaw Sayaw Tiyempo at Tiwala sa
sequence matalo sarili
Figure I, Magkaharap sa bawat isa.
Figure II, Humarap sa madla
Figure III, Magkaharap ang Kapares
Figure IV, Magkaharap ang kapares.

Rubric
Pinakamah Paparating na Pagbuo sa Nagsimula pa
Mahusay
Pamantayan usay sa kasanayan kasanayan lamang
(4)
(5) (3) (2) (1)
Sayaw Maaaring Maaaring Maaaring Maaaring Hindi
sequence malinaw na masusunod masusunod ang masusunod masusunod
gawin ang ang ilan sa ang maliit na ang
tamang karamihan sa pagkakasunod- bahagi ng pagkakasunod-
pagkakasun pagkakasuno sunod ng sayaw sayaw sunod ng
od-sunod ng d-sunod ng sayaw at hindi
sayaw sayaw naipakita ang
tamang
hakbang ng
sayaw
Tiyempo at Maaaring Maaaring Maaaring Maaaring Hindi
matalo magsagawa magsagawa magsagawa ng bihirang maaaring
ang sayaw ng sayaw sa sayaw sa oras gawin ang magsagawa ng
sa oras na oras na may na may matalo mga sayaw sa sayaw sa oras
17
may matalo matalo ang kung minsan oras sa matalo na may matalo
ang lahat sa karamihan
buo ang ng mga oras
oras
Tiwala Maaaring Maaaringma Maaaring maaaring Hindi magawa
magsagawa gsagawa ang magsagawa ng bihirang ang sayawan
ang sayaw sayaw na sayaw na may magsagawa nang may
nang may may tiwala tiwala minsan ng sayaw na tiwala
tiwala na halos ng oras may tiwala
buo sa sarili
19

Isaisip Natin

Tandaan Natin!
Ang "Alitaptap na Sayaw" ay isang Tagalog na sayaw mula sa
Batangas at may isang simpleng tono. Ito ay isa sa mga halimbawa ng
tradisyunal/ etnikong sayaw.

Mayroon itong apat na hakbang: Una: Magkaharap sa bawat isa na


mayroon itong apat na kategorya. Pangalawa: Humarap sa madla na may
limang (5) kategorya. Pangatlo: Magkaharap ang kapares na mayroong apat
na kategorya, at Pang-apat: Magkaharap ang kapares na may limang (5)
kategorya.
Isagawa Natin

Sagutin:
Paano ka matutulungan ng mga aktibidad sa sayaw sa pagpapabuti ng
iyong fitness at antas ng kalusugan lalong-lalo na sa sitwasyon ngayong may
COVID-19? Isulat ang sagot sa iyong activity notebook.
____________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_____________________

18
A. Kumusta ang ginagawa mo?
Panuto: Suriin at lagyan ng tsek (/) ang kahon ng iyong sagot.Gawin ito sa iyong activity
notebook.

(3) (4) (5)


Maaari kong tukuyin ang iba't-ibang mga kasanayan
sa Alitaptap dance.
Kaya kong ilarawan ang iba 't ibang hakbang na
kasama sa sayawan
Kaya kong isagawa ang iba 't ibang skill na kasama sa
sayawan
Makikilala ko ang kahalagahan ng partisipasyon sa
mga pisikal na aktibidad
Maaari akong magpakita ng galak at pagsisikap sa
aking pagganap

Basta gawin ito

B. Panuto: Pumili ng mga hakbang mula sa loob ng heart Alitaptap Dance na siyang
pinakagusto mong gawin. Gamit ang rubric gumuhit ng 5 stars para sa
pinakamahusay, 4 stars para sa mahusay, 3 stars para sa mga paparating na
kasanayan, 2 stars para sa pag-unlad, 1 star para sa simula. Isulat ang sagot sa
iyong activity notebook.
Figure 1 Figure 2
Magkaharap sa Humarap sa
bawat isa. madla

Figure 3
Figure 4
Magkaharap
Magkaharap
ang Kapares
ang kapares.

Gawin ang pagtatala sa iyong activity notebook.


Napiling
Sayaw Tiyempo at
hakbang sa Tiwala sa sarili Biyaya at tikas
sequence matalo
sayaw

19
Rubric
Pinakamahusa Mahusay Paparating na Pagbuo Nagsimula pa
y sa kasanayan lamang
Pamantayan

Maaari Maaaring Maaaring Maaaring Hindi


malinaw na sundin ang sundin ang ilan sundin ang masunod ang
gawin ang karamihan sa sa maliit na pagkakasunod-
tamang pagkakasunod- pagkakasunod- bahagi ng sunod ng
Sayaw
pagkakasunod- sunod ng sunod ng sayaw sayaw at hindi
sequence
sunod ng sayaw sayaw maipakita ang
sayaw tamang mga
hakbang ng
sayaw
Maaaring Maaaring Maaaring Maaaring Hindi
magsagawa ng magsagawa ng magsagawa ng bihirang maaaring
Tiyempo at sayaw sa oras sayaw sa oras sayaw sa oras gawin ang magsagawa ng
matalo na may matalo na may matalo na may matalo mga sayaw sayaw sa oras
ang lahat sa ang karamihan kung minsan sa oras sa na may matalo
buo ng mga oras matalo
Maaaring maaaring Maaaring maaaring Hindi magawa
magsagawa ng magsagawa ng magsagawa ng bihirang ang sayawan
Tiwala sa sayaw nang sayaw na may sayaw na may magsagawa nang may
sarili may tiwala sa tiwala sa sarili confidence ng sayaw na tiwala
buong sarili halos ng oras minsan may
confidence
Biyaya at maaaring maaaring maaaring maaaring Hindi
magsagawa magsagawa magsagawa ng madalang na maisagawa
ang sayaw sa ang sayaw sa sayaw sa magsagawa ang sayaw sa
tikas biyaya at tikas biyaya at tikas biyaya at tikas ng sayaw sa may biyaya at
sa buo sa karamihan kung minsan biyaya at tikas
ng oras tikas

Susi sa Pagwawasto

Balikan Natin

FOLK DANCES

1. Alitaptap Dance
2. Apat na hakbang ng Alitaptap na sayaw ay Una: Magkaharap sa bawat isa na mayroon
itong apat na kategorya.; Pangalawa: Humarap sa madla na may 5 kategorya. Pangatlo:
magkaharap ang kapares na mayroong apat na kategorya at pang-apat: Magkaharap ang
kapare na may limang kategorya.
3. Ang sagot ay maaaring magkaiba.
4. Ang sagot ay maaaring magkaiba.

20
Pagyamanin Natin
A.
Mga Hakbang Measures
Figure 1: Magkaharap sa Bawat Isa
a. Dalawang waltz hakbang sideward R at L. batang babae hawak sa palda, mga lalaki ilagay ang
mga kamay sa malalaman................................................................................
2M
b. Point Kanan pasulong (cts. 1, 2, 3) at ituro ang parehong paa sa 2M
buong kaliwang paa sa harap (cts. 1, 2, 3) .................................
c. Bumalik sa hakbang (a) and (b) gamit una ang kaliwang paa ..... 4M
d. Bumalik sa hakbang (a-c)..................... 8M
Figure 2: Humarap sa Madla
a. Dalawang waltz hakbang ang pagsulong; flaling mga daliri ng 2M
dalawang kamay magkasama sa kanang bahagi at pagkatapos ay sa
kaliwa..................
b. Point kanan pasulong (cts. 1, 2, 3) at ituro ang parehong paa sa buong 2M
kaliwang paa sa harap (cts. 1, 2, 3).....
c. Ulitin (a) paglipat ng paurong................................. 2M
d. Tatlong hakbang pakanan sa lugar, kamay ng mga batang babae ay 2M
humahawak pa rin ng palda habang ang mga kamay ng bata sa baywang
………………...
e.Ulitin lahat (a-d)

Sanggunian
Enjoying Life Through Music, Art, Physical Education, And Health
p. 70-77. By: Marrissa C. Pascual, Irene Feliz S. Reyes, Ma. Elvira M. Garcia, Ma.
Mignon C. Artuz and Alma M. Dayag.

Flickr. 2020. Tinikling Dance. [online] Available at:


<https://www.flickr.com/photos/kamoteus/2331027423> [Accessed 28 July 2020].

Google Docs. n.d. Philippine Folk Dance Carinosa Video Download. [online] Available at:
<https://docs.google.com/document/d/
1UMumIHs0RzUW82WzyZdZM72kfK7IlgeiXvSiIB9peeY/edit> [Accessed 28

Guerra, M., 2017. [online] Youtube. Available at:


<https://www.youtube.com/watch?v=WY93Q-cY1n8> [Accessed 2 August 2020].

2012. [online] Available at: <https://www.youtube.com/watch?v=5yrCuvwTN5A>


[Accessed 28 July 2020].

21

Aralin Masasamang Epekto ng Gateway


4 Drugs sa Kalusugan ng Tao, Pamilya
at Komunidad

Alamin Natin

Essential Learning Competency:


 Analyzes how the use and abuse of caffeine, tobacco and alcohol can negatively
impact the health of the individual, the family and the community

Sa araling ito, tatalakayin natin ang mga negatibong epekto ng paggamit at pag-abuso
ng gateway drugs sa indibidwal, pamilya at komunidad.
Balikan Natin

Tingnan ang mga sumusunod na mga larawan.

Sources:
https://www.publicdomainpictures.net/en/view-image.php?image=177929&picture=family-001
https://www.publicdomainpictures.net/en/view-image.php?image=23150&picture=crowd-of-people

Panuto: Sagutin ang mga katanungan.Isulat ang sagot sa iyong activity notebook.

1. Ano kaya ang maaaring mangyari sa iyong pamilya o sa iyong komunidad kapag marami
ang gumagamit at umaabuso ng mga gateway drugs?
_____________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.

22
2. Paano kaya ito nakakaapekto sa iyong kalusugan?

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
____________________________________________________________________.

Tuklasin Natin
Source: https://www.publicdomainpictures.net/en/view-image.php?image=305986&picture=blue-car-
and-white-van-crash

Panuto: Sagutin ang mga katanungan. Isulat ang sagot sa iyong activity notebook.

1. Ano ang masasabi mo tungkol sa larawan?


____________________________________________________________________.

2. Ano-ano kaya ang mga sanhi ng madalas na aksidente sa kalsada? May kinalaman din kaya
dito ang paggamit ng gateway drugs?

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

Suriin Natin

Negatibong Epekto ng Gateway Drugs sa Kalusugan ng Isang Indibidwal, sa Pamilya at


sa Komunidad
Hindi nawawala ang alak sa maraming okasyon tulad ng kaarawan, pista, binyag o
kahit sa simpleng selebrasyon lamang. Nakasanayan na ng maraming Pilipino ang pag-inom
ng alak kasama ng mga kaibigan o kakilala kapag may handaan. Ngunit, ito ay may
masamang epekto dahil naiimpluwensyahan ang mga kabataan na gumaya sa kanilang
ginagawa. Nagiging sanhi ng di-pagkakaintindihan ang sobrang kalasingan dahil sa hindi na
nakapag-iisip na tama. Madalas ring sanhi ng maraming aksidente sa kalsada dahil sa
pagmamaneho ng sasakyan o motor kahit sobrang lasing na.

23
Government Warning: Cigarette Smoking is Dangerous to Your Health, ito ang
madalas nating nababasa na nakasulat sa pakete ng yosi. Ang paninigarilyo ay nakakasama sa
iyong kalusugan sa maraming paraan dahil sa taglay nitong nakakalasong mga kemikal
kagaya ng nicotine. Bukod sa sariling kalusugan, ito rin ay may masamang epekto sa iyong
pamilya at pati na rin sa mga taong nakapaligid sa iyo. Kahit hindi sila naninigarilyo,
nadadamay sila dahil sa nalalanghap na usok sa tuwing ika’y naninigarilyo. Maaari rin silang
makakuha ng sakit mula dito.

Alam natin na karamihan sa mga pinoy ay mahilig uminom ng kape. Nakikita ng mga
kabataan na kinahihiligan ito ng mga mas nakakatanda sa kanila, maaaring nakikita nila si ate
o si kuya, si nanay at tatay o di kaya naman ang kanilang lolo at lola na madalas uminom ng
kape. Dahil dito nahihikayat ang ibang miyembro ng pamilya sa kung ano ang madalas na
ginagawa ng mga taong nakakasama nila sa bahay.

Pagyamanin Natin
Panuto: Iguhit ang puso ( ) kung ang pahayag ay tama at buwan ( ) naman kung ito ay
mali. Isulat ang sagot sa iyong activity notebook.

_______1. Ang labis na pagkonsumo ng caffeine sa itinakdang dami nito ay nakakapagdulot


ng kamatayan sanhi ng pagbilis ng tibok ng puso o palpitasyon at hirap sa
paghinga.
_______2. Ang isang miyembro ng pamilya na madalas uminom ng kape, naninigarilyo o
mahilig uminom ng alak, maaaring maimpluwensiyahan ang iba pang miyembro
ng pamilya at gumaya na rin sa kanyang ginagawa.
_______3. Walang posibilidad na malulong sa masamang bisyo ang isang binatilyo na
nakatikim ng kaunting alak at nakihithit ng isang stick ng sigarilyo.
_______4. Mahihirapang umunlad ang buong komunidad kung laganap na ang sakit at
nagkaroon ng iba’t ibang krimen na dulot ng gateway drugs.
_______5. Ang alcohol ay nagiging dahilan ng pagkakaroon ng kanser, pagkasira ng atay at
impeksyon sa katawan.

Isaisip Natin

Tandaan:

Ang paggamit at pag-abuso ng gateway drugs ay may maraming negatibong epekto sa


sarili nating kalusugan pati na rin sa ating pamilya at sa komunidad. Dapat isipin din natin
ang kapakanan ng mga mahal natin sa buhay bago pa man tayo magpakalulong.

24

Isagawa Natin

Panuto: Magbigay ng mga negatibong epekto ng gateway drugs sa kapamilya o sa mga tao
sa komunidad. Isulat ang sagot sa iyong activity notebook.
Susi Sa Pagwawasto

Balikan Natin
Maaaring magkakaiba ang mga sagot.

Tuklasin Natin
Maaaring magkakaiba ang mga sagot.

Pagyamanin Natin
1.
2.
3.
4.
5.

Isagawa Natin
Maaaring magkakaiba ang mga sagot.

25

Sanggunian

Borland, A., 2020. Blue Car And White Van Crash Free Stock Photo – Public Domain
Pictures. [online] Publicdomainpictures.net. Available at:
<https://www.publicdomainpictures.net/en/view-image.php?
image=305986&picture=blue-car-and-white-van-crash> [Accessed 29 July 2020].

Kratochvi, P., 2020. Crowd Of People Free Stock Photo - Public Domain Pictures. [online]
Publicdomainpictures.net. Available at:
<https://www.publicdomainpictures.net/en/view-image.php?
image=23150&picture=crowd-of-people> [Accessed 29 July 2020].

MUERTEQUE, ♕ Yaniel ♕. 2012. Mga Masamang Epekto Ng Paninigarilyo. [online]


Available at: <https://bryanmuertequedotcom.wordpress.com/2012/02/27/mga-
masamang-epekto-ng-paninigarilyo/> [Accessed 29 July 2020].

Stachowiak, K., 2020. Family 001 Free Stock Photo - Public Domain Pictures. [online]
Publicdomainpictures.net. Available at:
<https://www.publicdomainpictures.net/en/view-image.php?
image=177929&picture=family-001> [Accessed 29 July 2020].

26
For inquiries and feedback, please write or call:

Department of Education – Bureau of Learning Resources (DepEd-BLR)

DepEd Division of Ozamiz City


Office Address: IBJT Compound, Carangan, Ozamiz City
Telefax : (088) 545-09-88
E-mail Address: deped1miz@gmail.com

You might also like