ბოლო დამუშავება: 15 მარტი, 2016

მუხლი 813. საფრთხის გაზრდის შესახებ ინფორმაციის შეტყობინების

ვალდებულება

1. დამზღვევი მოვალეა დაუყოვნებლივ შეატყობინოს მზღვეველს საფრთხის

გაზრდის შესახებ, რომელიც ხელშეკრულების დადების შემდეგ აღმოცენდა,თუ ეს
არსებით გავლენას მოახდენდა ხელშეკრულების დადებაზე.
2. ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებულ შემთხვევაში მზღვეველს
უფლება აქვს მოშალოს ხელშეკრულება მოშლის ერთთვიანი ვადის დაცვით ან
მოითხოვოს სადაზღვევო შესატანის შესაბამისი გაზრდა. თუ დამზღვევმა განზრახ
გამოიწვია საფრთხის გაზრდა, მზღვეველს შეუძლია მოშალოს ხელშეკრულება
ვადის დაცვის გარეშე.

I. ნორმის მიზანი
ინფორმაციის მიწოდების ვალდებულება მზღვეველს ეკისრება როგორც 1
ხელშეკრულების დადების ეტაპზე, ისე სადაზღვევო პერიოდის განმავლობაში და
სადაზღვევო შემთხვევის დადგომის დროს. 813 აწესრიგებს სადაზღვევო
პერიოდის განმავლობაში ინფორმაციის მიწოდების ვალდებულების შესრულების
წესს.

II. ინფორმაციის მიწოდების ვალდებულების შინაარსი

დაზღვევის ხელშეკრულებით განსაზღვრული რისკის რეალიზაციის 2
შესაძლებლობა მხარეთა გავლენის სფეროში არ ექცევა. შესაბამისად, წინასწარ
უცნობია, როდის დადგება სადაზღვევო შემთხვევა (იხ. 799-ე მუხლის კომენტ.).
რისკის მაჩვენებლები სადაზღვევო პერიოდის განმავლობაში შეიძლება
შეიცვალოს. 813 I დამზღვევს აკისრებს ვალდებულებას დაუყოვნებლივ
შეატყობინოს მზღვეველს საფრთხის გაზრდის შესახებ. აღნიშნული
ვალდებულების წინაპირობაა საფრთხის გაზრდის არსებითი გავლენა
ხელშეკრულების დადებაზე. ნორმის გამოყენებისას მოსამართლემ უნდა
განსაზღვროს, რა წარმოადგენს არსებით გავლენას მზღვეველის ნებაზე, დადოს
ხელშეკრულება. გასათვალისწინებელია დამზღვევის სამართლებრივი სტატუსიც.
განსაკუთრებულად მნიშვნელოვანია მზღვეველის მიერ ხელშეკრულებაში
საფრთხის გაზრდის შესახებ ინფორმაციის შეტყობინების ვალდებულების
დადგენა. ასეთის არარსებობის პირობებში, მზღვეველმა უნდა ამტკიცოს, რომ
დამზღვევს შეეძლო საფრთხის გაზრდის მნიშვნელობის სწორად შეფასება, რაც
არამეწარმე დამზღვევის შემთხვევაში გაძნელდება.

სიცოცხლისა და ჯანმრთელობის დაზღვევის დროს საფრთხის გაზრდად 3

განიხილება დაზღვეულის ჯანმრთელობის მდგომარეობის გაუარესება. ქონების
დაზღვევისას — მისი ეკონომიკური ღირებულების შემცირება და სხვ.

III. სამართლებრივი შედეგები

დამზღვევის მიერ საფრთხის გაზრდის შესახებ მონაცემების შეუტყობინებლობა 4
მზღვეველს ანიჭებს ხელშკრულების პირობების შეცვლისა და ხელშეკრულების
1
ქეთევან ირემაშვილი
 ბოლო დამუშავება: 15 მარტი, 2016

მოშლის ალტერნატიულ უფლებებს.

5 ხელშკრულების პირობების შეცვლაში კანონმდებელი პრემიის გაზრდას

მოიაზრებს. ცხადია, სადაზღვევო რისკის რეალიზაციის ალბათობის ზრდის
პარალელურად იზრდება სადაზღვევო პრემია. ამასთან, თითოეულ სადაზღვევო
კომპანიას მისი პოლიტიკა აქვს მაღალი საფრთხის შემცველ პოლისებთან
მიმართებით.

6 ხელშეკრულების მოშლისთვის კანონმდებელი ადგენს ერთთვიან ვადას. მისი

დაცვის აუცილებლობა არ არსებობს, თუ დამზღვევმა განზრახ გამოიწვია
საფრთხის გაზრდა.

2
ქეთევან ირემაშვილი