დანაშაული სიცოცხლის წინააღმდეგ

განზრახ მკვლელობა შემამსუბუქებელ გარემოებებში (სსკ 110-ე -114-ე

მუხლები)
თვითმკვლელობამდე მიყვანა (სსკ 115-ე მუხლი)
სიცოცხლის მოსპობა გაუფრთხილებლობით
(სსკ-ის 116-ემუხლი)

საგანი: სისხლის სამართალი

 მკვლელობა მსხვერპლის თხოვნით
(სსკ-ის 110-ე მუხლი)
 ევთანაზია - მკვლელობა მსხვერპლის თხოვნით(მუხლი
110).
 ევთანაზია გულისხმობს ტერმინალურ მდგომარეობაში
მყოფი მოურჩენელი ავადმყოფისთვის სიცოცხლის
მოსპობას მისი ძლიერი ფიზიკური ტკივილებისაგან
გათავისუფლების მიზნით.
 განასხვავებენ ნებაყოფლობით და იძულებით, აქტიურ და
პასიურ, პირდაპირ და არაპირდაპირ ევთანაზიას.
 მკვლელობა მსხვერპლის თხოვნით
(სსკ-ის 110-ე მუხლი)
 იძულებითი ევთანაზია - მკვლელობა ხორციელდება
მსხვერპლის თანხმობის გარეშე იმ საფუძვლით, რომ მისი
შენარჩუნება საზოგადოებას ტვირთად აწვება
 ნებაყოფლობითი - მსხვერპლს სურს სიკვდილი
 აქტიური ევთანაზია - უკურნებელი დაავადების მქონე
ავადმყოფის მიმართ ისეთი პრეპარატის გამოყენება,
რომელიც აჩქარებს სიკვდილს
 პასიური ევთანაზია - დამხმარე თერაპიის შეწყვეტა, რაც
იმავე შედეგს იწვევს, მაგრამ სიკვდილი ბუნებრივად დგება
 მკვლელობა მსხვერპლის თხოვნით
(სსკ-ის 110-ე მუხლი)
 პასიური ნებაყოფლობითი ევთანაზია - დასაშვებია
„პაციენტის უფლებების შესახებ“ საქართველოს კანონით

 პაციენტს უფლება აქვს მკურნალობის ნებისმიერ ეტაპზე

უარი განაცხადოს სამედიცინო მომსახურებაზე

 აქტიურ ნებაყოფლობით ევთანაზია - დასჯადია

 მკვლელობა მსხვერპლის თხოვნით
(სსკ-ის 110-ე მუხლი)
 მკვლელობის პრივილეგირებული შემადგენლობა -
განპირობებულია მსხვერპლის მდგომარეობითა და
დამნაშავის სპეციალური მიზნით

 მიზანი - მომაკვდავის ფიზიკური ტკივილიგან

გათავისუფლება

 სპეციალური მიზანი+დაზარალებულის თანხმობა

 მკვლელობა მსხვერპლის თხოვნით
(სსკ-ის 110-ე მუხლი)

 მომაკვდავი მსხვერპლის ნამდვილი და დაჟინებული ნება

 მსხვერპლი მომაკვდავია
 მსხვერპლის თხოვნა მისი ნამდვილი და დაჟინებული
ნებიდან უნდა გამომდინარეობდეს
 თხოვნა უნდა იყოს ერთმნიშვნელოვანი, მრავალჯერადი,
გაცნობიერებული მსხვერპლის მხრიდან
 გამიჯვნა სიცოცხლის მოსპობისაგან
 მკვლელობა უეცარი, ძლიერი სულიერი აღელვების
მდგომარეობაში(სსკ-ის 111-ე მუხლი)

 აფექტი - განზრახ მკვლელობა უეცარი, ძლიერი სულიერი

აღელვების მდგომარეობაში (სსკ-ის 111 მუხლი )
 პასუხისმგებლობის შემსუბუქება ორი გარემოებით არის
განპირობებული:
 დამნაშავე მოქმედებს განსაკუთრებულ ფსიქიკურ სიტუაციაში
(უეცრად აღძრული ძლიერი სულიერი არელვების
მდგომარეობაში)
 მკვლელობა პროვოცირებულია თვით დაზარალებულის ქცევით -
მისი მართლსაწინააღმდეგო მოქმედება იწვევს დამნაშავის
აფექტს და აქედან გამომდინარე სურვილს, მოკლას
დაზარალებული.
 მკვლელობა უეცარი, ძლიერი სულიერი აღელვების
მდგომარეობაში(სსკ-ის 111-ე მუხლი)

 ფიზიოლოგიური აფექტი - უეცრად აღძრული და

სწრაფად წარმავალი სულიერი განცდა, რომელიც იწვევს
შეგნებული ნებელობითი კონტროლის შემცირებას და
გამოსავალს მოქმედებაში პოულობს
 აფექტის მაპროვოცირებელი ქმედებები - მსხვერპლის
მართლსაწინააღმდეგო ძალადობა, მძიმე შეურაცხყოფა,
სხვა მძიმე ამორალური ქმედება, აგრეთვე მსხვერპლის
არაერთგზისი მართლსაწინააღმდეგო ან ამორალური
ქცევით განპირობებული ფსიქიკური ტრამვა
 მკვლელობა უეცარი, ძლიერი სულიერი
აღელვების მდგომარეობაში(სსკ-ის 111-ე
მუხლი)

 მართლსაწინააღმდეგო ძალადობა - როგორც ფიზიკური

(ცემა), ისე ფსიქიკური ძალადობას (მუქარა)
 მძიმე შეურაცხყოფა - გამოხატული სიტყვიერად, ფიზიკური
ზემოქმედებით ან სხვა სახით
 სხვა მძიმე ამორალური ქმედება - ღალატი, შვილად აყვანის
საიდუმლოების გახმაურება და ა.შ.
 არაერთგზისი მართლსაწინააღმდეგო ან ამორალური ქცევით
განპირობებულ ფსიქიკური ტრავმა - ფსიქიკაზე სისტემატური
ზემოქმედება
 მკვლელობა უეცარი, ძლიერი სულიერი აღელვების
მდგომარეობაში(სსკ-ის 111-ე მუხლი)

 კვალიფიკაციისთვის აუცილებელია, რომ აფექტის წარმოქმნასა

და მის რეალიზაციას შორის არ იყოს დრო გასული.
 აფექტის ნიადაგზე ჩადენილი მკვლელობის სუბიექტური
შემადგენლობა გულისხმობს პირდაპირ განზრახვას.
 მკვლელობის მოტივს კვალიფიკაციაზე გავლენა არ აქვს - მოტივი
შეიძლება იყოს შურისძიება, სიძულვილი, ეჭვი და ა.შ.
 პასუხისმგებლობის დამამძიმებელი გარემოება - მკვლელობა ორი
ან მეტი პირის მიმართ. კვალიფიკაციისთვის აუცილებელია,
დადგინდეს, რომ მკვლელობები ჩადენილი იყო ერთდროულად,
ერთ ადგილას და ერთიანი განზრახვით
 დედის მიერ ახალშობილის განზრახ
მკვლელობა (სსკ-ის 112 მუხლი)

 დედის მიერ ახალშობილის განზრახ მკვლელობა - შეზღუდული შერაცხადობის

სპეციალური შემთხვევა

 მკვლელობა მშობიარე ქალის ფსიქოტრავმულ ან ისეთ ფსიქიკურ მდგომარეობაში

ყოფნის შესაძლებლობით არის განპირობებული, როდესაც თავისი მოქმედების მიმართ
შესუსტებული აქვს კონტროლის უნარი

 ქმედება - მოქმედება (მაგ., გაგუდვა) და უმოქმედობა (მაგ., საკვების არმიცემა). ქმედება

უნდა განხორციელდეს აუცილებლად მშობიარობის პროცესში ან უმალვე მშობიარობის
შემდეგ (ამაში 24 საათიანი ვადა იგულისხმება, თუმცა სასამართლომ შეიძლება უფრო
ხანგრზლივ პერიოდზეც იმსჯელოს)

 სუბიექტური შემადგენლობა - პირდაპირი განზრახვა

 მკვლელობა აუცილებელი მოგერიების ფარგლებს
გადაცილებით (სსკ-ის 113-ე მუხლი)

 სახეზე გვაქვს აუცილებელი მოგერიების ფარგლების

ექსტენსიური (დროითი ფარგლების) ან ინტენსიური
(მოგერიების ფარგლების) გადაცილება.
 დანაშაულის ობიექტური შემადგენლობა - აქტიური
მოქმედება
 პირველ რიგში უნდა დადგინდეს, იმყოფებოდა თუ არა პირი
აუცილებელი მოგერიების მდგომარეობაში, ხოლო შემდეგ
განისაზღვროს დაცვის მართლზომიერების ფარგლები
 სუბიექტური შემადგენლობა - არაპირდაპირი განზრახვა
მკვლელობა დამნაშავის შეპყრობისთვის აუცილებელი
ზომის გადაცილებით (სსკ-ის 114-ე მუხლი)

 დამნაშავის შეპყრობისთვის აუცილებელი ზომის

გადაცილება - ამ ზომის აშკარა შეუსაბამობა შესაპყრობი
პირის მიერ ჩადენილი დანაშაულის სიმძიმესა და
შეპყრობის გარემოებებთან
 დანაშაულის ობიექტური შემადგენლობა ხასიათდება
ისეთი მოქმედებით, რომელიც აშკარად არ შეესაბამება
დამნაშავის მიერ ჩადენილი დანაშაულის ხასიათს,
საშიშროებასა და შეპყრობის გარემოებებს
 თვითმკვლელობამდე მიყვანა
(სსკ-ის 115 მუხლი)
 ქმედების ობიექტური შემადგენლობა - მსხვერპლის
თვითმკვლელობამდე ან მის ცდამდე მიყვანა მუქარით, სასტიკი
მოპყრობით ან მისი პატივის ან ღირსების სისტემატური დამცირებით
 მუქარა - სიცოცხლის მოსპობის, ჯანმრთელობის დაზიანების,
სამსახურიდან დათხოვნის, რჩენის შეწყვეტის, სახლის დაწვის და ა.
შ.
 მუქარა შეიძლება იყოს ერთჯერადი ან მრავალდეჯარდი და მის
ხასიათს კვალიფიკაციისათვის მნიშვნელობა არა აქვს,
 მუქარა უნდა იყოს მართლსაწინააღმდეგო. იგი დაზარალებულის
მიერ უნდა აღიქმებოდეს, როგორც მისი უფლებებისა და კანონიერი
ინტერესის საწინააღმდეგო
 თვითმკვლელობამდე მიყვანა
(სსკ-ის 115 მუხლი)

 სასტიკი მოპყრობა - შეფასებითი ცნებაა. ქმედება, რომელიც

დაზარალებულს განსაკუთრებულ ფიზიკურ ან ზნეობრივ
ტანჯვას აყენებს (ცემა, ჯანმრთელობის დაზიანება, ტანჯვა,
უაზრო, მძიმე სამუშაოს შესრულების იძულება). იგი შეიძლება
ატარებდეს სისტემატურ ხასიათს ან ერთჯერად აქტს
 მსხვერპლის პატივისა და ღირსების სისტემატური დამცირება
- გამუდმებული შეურაცხოფა ოჯახის წევრების ან სხვების
წინაშე, ბინძური სამუშაოების შესრულების იძულება,
სისტემატური დამცირება ფიზიკური ნაკლის გამო და ა.შ.
 თვითმკვლელობამდე მიყვანა
(სსკ-ის 115 მუხლი)
 დანაშაულის ობიექტური შემადგენლობის სავალდებულო
ნიშანი - თვითმკვლელობის ან მისი მცდელობის ფაქტის
არსებობა
 დანაშაული დამთავრებულია მცდელობის ეტაპზევე
 ქმედების შემადგენლობის აუცილებელი ნიშანი -
დამნაშავის მოქმედებასა და დაზარალებულის
თვითმკვლელობამდე ან თვითმკვლელობის ცდამდე
მიყვანას შორის მიზეზობრივი კავშირის არსებობა
 სიცოცხლის მოსპობა გაუფრთხილებლობით
(სსკ-ის 116-ე მუხლი)
 სიცოცხლის მოსპობა გაუფრთხილებლობით არის სიცოცხლეზე
დანაშაულებრივი ხელყოფის სახესხვაობა და არა მკვლელობა
 სიცოცხლის მოსპობა შეიძლება განხორციელდეს როგორც
თვითმედოვნების, ისე დაუდევრობის ფორმით
 დამნაშავე ობიექტურად არღვევს წინდახედულების ნორმას
 წინდახედულების ნორმა - დაწერილი ან დაუწერელი სახით
 დაწერილი წინდახედულობა - სამშენებლო უსაფრთხოების წესები,
საგზაო მოძრაობის წესები და ა.შ.
 დაუწერელი წინდახედულობა - ზოგადი ცხოვრებისეული
გამოცდილებიდან დგინდება (მაგალითად, ფანჯრიდან მძიმე საგნების
გადაყრა)
 სიცოცხლის მოსპობა გაუფრთხილებლობით
(სსკ-ის 116-ე მუხლი)
 არაპირდაპირი განზრახვით ჩადენილი მკვლელობის
გამიჯვნა თვითიმედოვნებით სიცოცხლის მოსპობისაგან
 არაპირდაპირი განზრახვით ჩადენილი მკვლელობა -
პირმა შესაძლო, სავარაუდო შედეგი შინაგანად მიიღო.
პირი აცნობიერებს შედეგის დადგომის შესაძლებლობას,
რომელიც მას, მართალია, არ სურს, თუმცა მიუხედავად
ამისა, შინაგანად გულგრილად უდგება ამ ფაქტს და მაინც
აგრძელებს მოქმედებას.