CA LÂM SÀNG CHUYỂN HÓA LIPID MÁU

LÝ DO
Mục đích của buổi học nhóm này là giúp cho sinh viên hiểu vai trò của các thành phần lipid máu
trong quá trình hình thành mảng xơ vữa động mạch, là yếu tố gây ra nhiều bệnh lý tim mạch
thường gặp và nguy hiểm (đột quỵ, bệnh động mạch vành, bệnh mạch máu ngoại biên).

MỤC TIÊU HỌC TẬP

1. Phân tích được vai trò của các loại lipoprotein máu trong quá trình hình thành mảng xơ
vữa động mạch.
2. Dùng sơ đồ chuyển hóa cholesterol để giải thích các biện pháp làm giảm cholesterol máu.

HƯỚNG DẪN
Sinh viên tham khảo những tài liệu hướng dẫn dưới đây trước khi vào buổi học nhóm:
1. Lâm Vĩnh Niên. Sách Hóa Sinh Y học, nhà xuất bản Y học Tp.HCM, 2015
2. Vasudevan DM, Sreekumari S, Kannan aidyanathan. Textbook of Biochemistry for
Medical Students, Jaypee Brothers Medical Publishers, 2011, pp 19-27.
Sinh viên tìm hiểu: xơ vữa động mạch (atherosclerosis) là gì? đau cách hồi (claudication) là gì?
CA LÂM SÀNG
Ông Trần Văn C, 58 tuổi, đã từng bị nhồi máu cơ tim, nằm viện điều trị và xuất viện cách đây 1
tuần. Hôm nay quay lại bệnh viện khám vì đau nhức chân phải khi đi bộ khoảng 100m. Sau khi
khám, bác sĩ nghi ngờ ông C bị hẹp động mạch đùi phải do xơ vữa động mạch. Bác sĩ cho làm
siêu âm Doppler mạch máu chi dưới, xét nghiệm lipid máu. Kết quả các xét nghiệm như sau:
Cholesterol máu = 305 mg% (BT: 150-200 mg%)
Triglycerid máu = 240 mg% (BT: < 165 mg%)
HDL-C máu = 29 mg% (BT: > 35 mg%)
LDL-C = 228 mg% (BT: < 130 mg%)

Hình 1: Kết quả siêu âm động mạch chi dưới (A) Hình ảnh siêu âm động mạch đùi trái bình
thường; (B) Mảng xơ vữa ở thành động mạch đùi phải(mũi tên); (C) Lòng động mạch bị hẹp do
mảng xơ vữa.

Sau khi có kết quả siêu âm mạch máu chi dưới, bác sĩ cho ông C chụp động mạch cản quang chi
dưới. Hình ảnh như sau:
 Hình 2: Hình chụp mạch máu cản quang chi dưới
Bác sĩ giải thích cho ông C rằng các mảng xơ vữa đã làm tắc nghẽn nặng động mạch đùi phải và
tắc nghẽn nhẹ động mạch đùi trái khiến các cơ ở vùng chân phải bị thiếu máu nuôi dẫn tới đau
khi đi lại.
Câu hỏi thảo luận
1. Hãy nhận định kết quả lipid máu và phân loại rối loạn chuyển hóa lipoprotein máu của ông C,
thành phần nào trong rối loạn này đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành mảng xơ vữa.
2. Giải thích vai trò HDL-C trong việc bảo vệ thành mạch máu không bị xơ vữa.
3. Giải thích vai trò LDL-C trong việc tạo thành mảng xơ vữa động mạch.
4. Trên sơ đồ hấp thu-chuyển hóa lipoprotein và sơ đồ chuyển hóa cholesterol, hãy chỉ ra những
vị trí có thể tác động để giúp làm giảm nguy cơ hình thành mảng xơ vữa động mạch.