Filipino 9

1
Filipino – Ikasiyam na Baitang
Ikatlong Markahan – Modyul 18: Pang-uri at Kaantasan Nito

Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon
ng karapatang-sipi ang sinuman sa anumang akda ng Pamahalaan ng Pilipinas.
Gayunpaman, kailangan na may pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na
naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng
nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o
brand name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa
modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang malikom
ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin
ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anumang gamit
maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-
akda.

Walang anumang bahagi ng nilalaman nito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa

anumang paraan nang walang pahintulot sa kagawaran.
Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon Dibisyon ng Lungsod ng Pasig.

Komite sa Pagsulat ng Modyul

Manunulat: Concepcion A. Argame
Tagasuri: Geraldo L. See Jr.
Editor: Jay-ar S. Montecer at Imelda T. Tuańo

Tagapamahala: Ma. Evalou Concepcion A. Agustin

OIC-Schools Division Superintendent
Carolina T. Rivera, EdD
OIC-Assistant Schools Division Superintendent
Victor M. Javeña, EdD
Chief, School Governance and Operations Division and
OIC-Chief, Curriculum Implementation Division

Education Program Supervisors

Librada L. Agon EdD (EPP/TLE/TVL/TVE)

Liza A. Alvarez (Science/STEM/SSP)
Bernard R. Balitao (AP/HUMSS)
Joselito E. Calios (English/SPFL/GAS)
Norlyn D. Conde EdD (MAPEH/SPA/SPS/HOPE/A&D/Sports)
Wilma Q. Del Rosario (LRMS/ADM)
Ma. Teresita E. Herrera EdD (Filipino/GAS/Piling Larang)
Perlita M. Ignacio PhD (EsP)
Dulce O. Santos PhD (Kindergarten/MTB-MLE)
Teresita P. Tagulao EdD (Mathematics/ABM)

Inilimbag sa Pilipinas, Kagawaran ng Edukasyon – Pambansang Punong Rehiyon

Tanggapan ng mga Paaralan ng Sangay-Lungsod Pasig

2
 Filipino 9
Ikatlong Markahan
Modyul 18 para sa Sariling Pagkatuto
Pang-uri at Kaantasan Nito
Manunulat: Concepcion A. Argame
Tagasuri: Geraldo L. See Jr. / Editor: Jay-ar S. Montecer at Imelda T. Tuaño

3
Paunang Salita

Para sa tagapagdaloy:
Malugod na pagtanggap sa asignaturang FILIPINO 9 ng Modyul 18 para
sa Pang-uri at Kaantasan Nito!

Ponemang Suprasegmental

Ang modyul na ito ay pinagtulungang idinisenyo, nilinang at sinuri ng mga

edukador mula sa Tanggapan ng mga Paaralan ng Sangay-Lungsod Pasig na
pinamumunuan ng Nanunuparang Pinuno-Tanggapan ng Pansangay na
Tagapamanihala, Ma. Evalou Concepcion A. Agustin, sa pakikipag-ugnayan sa Lokal
na Pamahalaan ng lungsod sa pamumuno ng butihing Punong Lungsod, Kgg. Victor
Ma. Regis N. Sotto, upang matulungang makamit ng mag-aaral ang pamantayang
itinakda ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan ang pansarili,
panlipunan at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral.

Inaasahan na sa pamamagitan ng modyul na ito, ang mga mag-aaral ay

makauugnay sa pamamatnubay at malayang pagkatuto ng mga gawain ayon sa
kanilang kakayahan, bilis at oras. Naglalayon din itong matulungan ang mag-aaral
na makamit ang mga kasanayang pang-ika-21 siglo lalong-lalo na ang 5 Cs
(Communication, Collaboration, Creativity, Critical Thinking and Character) habang
isinasaalang-alang ang kanilang mga pangangailangan at kalagayan.

Bilang karagdagan sa pangunahing teksto, makikita ang pinakakatawan ng

modyul sa loob kahong ito:

Mga Tala para sa Guro

Ito'y naglalaman ng mga paalala at
estratehiyang magagamit sa paggabay sa
mag-aaral.

Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang

mag-aaral kung paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan
at itala ang pag-unlad nila habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang
sariling pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at
gabayan ang mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa
modyul.

4
Para sa mag-aaral:

Malugod na pagtanggap sa FILIPINO 9 Modyul 18 , Pang-uri at Kaantasan

Nito !

Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin

nitong matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan.
Hangad din nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.

Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.

MGA INAASAHAN
Sa bahaging ito malalaman mo ang mga dapat mong
matutuhan pagkatapos mong makumpleto ang modyul.

PAUNANG PAGSUBOK
Dito masusukat ang dati mo nang kaalaman at mga dapat mo
pang malaman sa paksa.

BALIK-ARAL
Dito masusukat ang iyong matutuhan at naunawaan sa mga
naunang paksa.

ARALIN
Tatalakayin sa bahaging ito ang aralin batay sa kasanayang
pampagkatuto.

MGA PAGSASANAY
Sa bahaging ito, pagbibigay ng guro ng iba’t ibang pagsasanay
na dapat sagutin ng mga mag-aaral.

PAGLALAHAT
Sa bahaging ito ibunuod ang mahahalagang konsepto na dapat
bigyang-halaga.

PAGPAPAHALAGA
Sa bahaging ito ay titiyakin kung ang mga kasanayang
pampagkatuto ay naiuugnay at nailalapat sa inyong mga
pagpapahalaga.

PANAPOS NA PAGSUSULIT
Dito masusukat ang mga natutuhan ng mga mag-aaral.

5
 MGA INAASAHAN
KASANAYANG PAMPAGKATUTO:
 Nagagamit ang mga angkop na salita sa paglalarawan ng kulturang
Asyano at bayani ng Kanlurang Asya.

MGA LAYUNING PAMPAGKATUTO

Pagkatapos mong pag-aralan ang modyul na ito, ikaw ay inaasahang:
A. natutukoy ang katangiang dapat taglayin ng isang bayani.
B. nagagamit ang mga iba’t ibang antas ng paglalarawan sa pagpapahayag.
C. nakasusulat ng pagpapakilala sa isang bayaning hinahangaan.

PAUNANG PAGSUBOK
PANUTO: Uriin ang kaantasan ng mga pang-uring nakasulat nang madiin. Isulat
ang Lantay, Pahambing o Pasukdol sa patlang
________________1. Higit na mainam na manatili na lamang sa loob ng tahanan
upang makaiwas sa nakahahawang sakit.
________________2. Kahanga-hanga ang mga taong tumutulong kahit alam ang
kapahamakang kinakaharap ng kanilang mga kalusugan.
________________3. Ang tahimik na buhay ng mga Pilipino noon ay napalitan ng
takot at pangamba dahil sa pandemya.
________________4. Sa gitna ng kahirapan, nakita pa rin sa mga Pilipino ang
napakabuting puso dahil sa pagtulong sa mga
nangangailangan.
________________5. Pinakamabisang paraan para malampasan ang depresyon ay
ang pagkakaroon ng positibong pananaw.

PANUTO: Tukuying ang kulturang inilalarawan sa mga pahayag. Isulat sa

patlang kung Pasko, Pista, o Bayanihan
_______________1. Masaya ang mag-anak para sa pagdalo sa unang araw ng
Simbang Gabi.
_______________2. Ang pagtutulugan ng mga magkakapit-bahay tuwing may mga
mahahalagang okasyon tulad ng kasal at kung may patay, isang
magandang kaugalian.
_______________3. Ang mga kabataan ay tulong-tulong sa pagkakabit ng banderitas
at pag-aayos ng mga palaro.
_______________4. Maingay ang kabayanan, ang mga musiko ay nagpapaligsahan
na sa pagtugtog.
_______________5. Ang pagkain nang sabay-sabay ng buong mag-anak tuwing
Noche Buena ay nagpapakita ng pagkakaisa ng isang pamilya

6
 ARALIN

Isa sa mabisang paraan ng pagpapahalaga sa mga nakikita natin at mga

tao sa paligid natin ay ang kakayahan nating magtulad-tulad at mag-iba-iba,
sikapin nating malinang ang kakayahang ito.

Mga Babaeng Palaban

Sa kasaysayan ng Pilipinas maraming kababaihan ang kinilalang bayani kagaya

nila Melchora Aquino at Gabriela Silang. Ang pagtulong ni Melchora Aquino sa mga
bayaning nakipaglaban para sa kalayaan ng ating bansa noong panahon ng mga
Espanyol, ngunit kaunti lang ang kasinggaling ni Prinsesa Chitrangada sa
pakikipaglaban sa digmaan. Isa na rito ang Pilipinang bayani na si Gabriela Silang.
Matapang siyang nakipaglaban sa mga Espanyol upang ipagtanggol ang kasarinlan
ng bansa.
Siya ang kauna-unahang babaeng namuno ng rebolusyon sa Pilipinas. Sa
pangunguna niya’y buong tapang na sinalakay ng mga gerilya ang mga
mapagsamantalang dayuhan sa Ilocos. At dahil dito’y lalong tumindi ang pagnanais
ng mga Espanyol na patayin siya.
Hindi ito ang nagpahina ng loob ni Gabriela bagkus ay lalo pang sumidhi ang
kanyang katapangan. Ngunit lingid sa kanilang kaalaman pinaghandaan sila ng mga
kalaban. Nang sinugod nilang muli ang mga kalaban, marami sa mga kasamahan
niya ang nasawi. Ilang araw bago sila magapi ay nahuli siya kasama ang iba pa
niyang kasamahan at sila ay agad na pinugutan ng ulo sa plasa ng Vigan, Ilocos
Sur.
Sa kasalukuyan isang samahan ng kababaihan ang ipinangalan sa kanya. Ang
layunin ng GABRIELA ay upang ipaglaban ang karapatan ng mga kababaihan at
ipakita ang kanilang kalakasan. Dumadami ang mga kababaihang nagtatagumpay
sa iba’t ibang larangang dati rati’y mga lalaki lamang ang sumusubok, nabago ang
tingin ng mga tao sa kababaihan. Pinatunayan nilang hindi totoo ang de-kahong
pananaw ng nakararami na ang mga babae ay ang mas mahinang kasarian at sila’y
pambahay lamang. Kitang-kita na ang kababaihan sa kasalukuyan ay kayang
ipakita ang pinakamagaling nilang katangian, ang malakas nilang pagkatao.

7
Pang-uri at Kaantasan Nito
Pang-uri ang tawag sa mga salitang naglalarawan o nagbibigay turing sa mga
pangngalan at panghalip. Ito ay may kaantasan o kasidhian.

1. Lantay – Ito ay naglalarawan lamang ng isa o payak na pangngalan o

panghalip.

Halimbawa:

Ipinaglalaban na ng mga kababaihan ng modernong panahon ang

. kanilang karapatan.
2. Pahambing – Ang pang-uring ginagamit sa pagtutulad ng dalawang
pangngalan o panghalip. Ito ay may dalawang uri.
a. Magkatulad – ang paghahambing kung patas sa katangian ang
pagtutulad. Ginagamit dito ang mga panlaping ka, magka, sing, gaya,
tulad at iba pa.
Halimbawa:
Sa kasalukuyan, ang kababaihan at kalalakihan ay magka-singhusay
na sa iba’t ibang larangan.
b. Di-magkatulad – ang paghahambing kung nagbibigay ito ng diwa ng
pagkakait, pagtanggi o pagsalungat.
1. Palamang – may higit na positibong katangian ang inihahambing sa
bagay na pinaghahambingan. Naipakikita ito sa pamamagitan ng
paggamit ng lalo, higit, di-hamak,mas at iba pa.
Halimbawa:
Di-hamak na matiyaga ang mga babae sa gawaing bahay kaysa
sa mga lalaki.
2. Pasahol – may higit na negatibong katangian ang pinaghahambingan.
Gumagamit ng di-gaano, di-gasino at di-masyado
Halimbawa:
Ang kababaihan naman ay di-masyadong mahilig sa maaksiyong
pelikula.

3. Pasukdol – Ang paglalarawan ay masidhi. Maaari itong positibo o

o negatibo. Ginagamitan ito ng sobra, ubod, tunay, talaga, saksakan,
hari/reyna ng at kung minsan ay pag-uulit ng pang-uri.

Halimbawa:
Pinakamabisang paraan upang maipaglaban ang karapatan ay
magkaroon ng sapat na kaalaman tungkol sa ating karapatan.

8
 MGA PAGSASANAY

Basahin at unawain ang mga gawain at sagutan ito nang buong husay.

PAGSASANAY BLG 1

Panuto: Piliin ang tinutukoy sa bawat bilang. Isulat sa patlang ang sagot.

A. Gabriela Silang B. GABRIELA C. Melchora Aquino

D. Katapangan E. Prinsesa Chitrangada

____1. Matapang na nakipaglaban sa mga Espanyol.

____2. Prinsesang inihambing kay Gabriela Silang dahil sa taglay na katapangan sa
pakikipaglaban.
____3. Samahan na may layuning ipaglaban ang karapatan ng mga kababaihan.
____4. Katangiang dapat taglayin ng isang bayani upang maging huwaran sa
pinamumunuan.
____5. Isang bayaning Pilipino na nagpamalas ng pagmamalasakit sa kanyang mga
kababayan.

PAGSASANAY BLG 2

PANUTO: Mula sa binasa, Piliin kung anong kaantasan ng pang-uri ang mga
salitang nakasulat nang madiin, pagkatapos gamitin ito sa sariling
pangungusap.

A. Lantay C. Pahambing na Magkatulad

B. Pahambing na Di-magkatulad D. Pasukdol

______________________1. Kasing-galing
_______________________________________________________
______________________2. Matapang
_______________________________________________________
______________________3. Mas mahina
_______________________________________________________
______________________4. Pinakamagaling
_______________________________________________________
______________________5. Malakas
_______________________________________________________

9
PAGSASANAY BLG 3
PANUTO: Uriin ang may salungguhit na pang-uri, isulat sa patlang kung ito ay
Lantay, Pahambing na Magkatulad, Pahambing na Di-magkatulad o Pasukdol.
Maraming kababaihan ang (1) tagumpay sa larangang kanilang pinili. Kung
susuriin (2) mas komplikado ang mga gawain ng mga kababaihan sa kasalukuyan
kung ihahambing ito sa kababaihan noon. Bagama’t (3) di-hamak na mahirap ang
trabaho ng kababaihan ngayon ay nagagawa pa rin nila ito nang buong husay. (4)
lalong naging masipag ang kababaihan at mas sistematiko ang kanilang trabaho. (5)
Sobrang maasahan ang kababaihan ng kasalukuyan, kaya naman, karapat-dapat
silang hangaan at papurihan.

1. _________________________________________________
2. _________________________________________________
3. _________________________________________________
4. _________________________________________________
5. _________________________________________________

PAGLALAHAT

PANUTO: Dugtungan ang mga pahayag

Mahalagang makilala at maipakilala ang mga

bayani upang _______________________________
_________________________________________
_________________________________________
Ang katangiang dapat taglayin ng bayani

ay ________________________________________

10
 PAGPAPAHALAGA

PANUTO: Lagyan ng tsek ( ) kung sumasang-ayon at ekis (x) kung hindi

sumasang-ayon sa mga pahayag.

_____1. Ang hindi pagsuko ay isang katangiang dapat taglayin ng isang

bayani.
_____2. Nakatapos sa pag-aaral ang karapat-dapat na maging bayani
_____3. Ang bayani, habang nasusugatan, nag-iibayo ang tapang
_____4. Dapat maimpluwesiya ka upang maging bayani.
_____5. May pusong busilak ang isang tunay na bayani.

PANAPOS NA PAGSUSULIT

Maraming mga bayaning Asyano ang iyong hinangaan, marami ring

maituturing na bayani sa kasalukuyang panahon. Ngayon ay pagkakataon
mo nang maibahagi ang bayaning iyong hinahangaan sa pamamagitan ng
pagpapakilala sa kanya.

PANUTO: Pumili ng isang bayani o maaari mong ituring na bayani. Ipakilala sa

pamamagitan ng paglalarawan. Basahin ang pamantayan bago magsimula.

LAANG AKING
PAMANTAYAN SA PAGMAMARKA SA ISINULAT
PUNTOS PUNTOS

Nagbibigay kaalaman 5
Madaling maunawaan at ginagamitan ng paglalarawan na
5
may iba’t ibang antas
Ang impormasyon ay inihayag sa malikhaing paraan,
5
nakawiwili at hindi nakababagot.
Kabuoang Puntos 15 Puntos

11
 ___________________________

__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
________________________________________.

__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________

12
 13
Pangwakas na Pagsusulit Pagpapahalaga Paglalahat
-sariling sagot -sariling sagot
1.
-paglalarawan sa 2. X
hinahangaan bayani o 3.
4. X
itinuturing na bayani
5.
Pagsasanay Blg 3
Pagsasanay Blg 2 1. Lantay
2. Pahambing na Di-magkatulad
Sariling likha ang mga
3. Pahambing na Di-magkatulad
pangungusap gamit ang
4. Pasukdol
mga salitang naglalarawan 5. Lantay
1. Pahambing na
Magkatulad
Pagsasanay Blg 1
2. Lantay
3. Pahambing na Di- 1. Gabriela Silang
magkatulad 2. Prinsesa Chitrangada
4. Pasukdol 3. GABRIELA
5. Lantay 4. Katapangan
5. Melchora Aquino
PAUNANG
BALIK-ARAL PAGSUSULIT
1. Pasko 1. Pahambing
2. Bayanihan 2. Lantay
3. Piyesta 3. Lantay
4. Piyesta 4. Pasukdol
5. Pasko 5. Pasukdol
SUSI SA PAGWAWASTO
Antas ng Pang-uri at mga Halimbawa, Philippine News, Dec 18, 2018
Quezon City, 2015.
Baisa-Julian, Ailene G.,et.al. Pinagyamang Pluma 9, Phoenix Publishing House,Inc.,
Sanggunian