Science 3

Science 3
Pangalawang Markahan
Modyul para sa Sariling Pagkatuto 10
Mga Bahagi ng Halaman
Agham – Ikatlong Baitang
Pangalawang Markahan – Modyul 10: Mga Bahagi ng Halaman
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring

magkaroon ng karapatang-sipi ang sinuman sa anumang akda ng Pamahalaan ng
Pilipinas. Gayunpaman, kailangan na may pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng
pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga
maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang
bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o
brand name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa
modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang
malikom ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi
inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang
anumang gamit maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga
orihinal na may-akda.

Walang anumang bahagi ng nilalaman nito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa

anumang paraan nang walang pahintulot sa kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon Dibisyon ng Lungsod ng Pasig.

Komite sa Pagsulat ng Modyul

Manunulat: Aireen M. Fernandez
Editors: Melinda P. Iquin at Marites R. Borras
Tagasuri: Liza A. Alvarez
Tagaguhit:
Tagalapat: Mark Kihm G. Lara
Tagapamahala: Ma. Evalou Concepcion A. Agustin
OIC-Schools Division Superintendent
Carolina T. Rivera, CESE
OIC-Assistant Schools Division Superintendent
Victor M. Javeña EdD
Chief, School Governance and Operations Division and
OIC-Chief, Curriculum Implementation Division

Education Program Supervisors

Librada L. Agon EdD (EPP/TLE/TVL/TVE)

Liza A. Alvarez (Science/STEM/Research/SSP)
Bernard R. Balitao (AP/HUMSS)
Joselito E. Calios (English/SPFL/GAS)
Norlyn D. Conde EdD (MAPEH/SPA/SPS/HOPE/A&D/Sports)
Wilma Q. Del Rosario (LRMS/ADM)
Ma. Teresita E. Herrera EdD (Filipino/GAS/Piling Larang)
Perlita M. Ignacio PhD (EsP)
Dulce O. Santos PhD (Kindergarten/MTB-MLE)
Teresita P. Tagulao EdD (Mathematics/ABM)
Inilimbag sa Pilipinas, Kagawaran ng Edukasyon – Pambansang Punong Rehiyon
Tanggapan ng mga Paaralan ng Sangay-Lungsod Pasig
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:
Malugod na pagtanggap sa asignaturang Agham – Ikatlong Baitang ng
Modyul para sa araling Mga Bahagi ng Halaman!

Ang modyul na ito ay pinagtulungang idinisenyo, nilinang at sinuri ng mga

edukador mula sa Tanggapan ng mga Paaralan ng Sangay-Lungsod Pasig na
pinamumunuan ng Nanunuparang Pinuno-Tanggapan ng Pansangay na
Tagapamanihala, Ma. Evalou Concepcion A. Agustin, sa pakikipag-ugnayan sa
Lokal na Pamahalaan ng lungsod sa pamumuno ng butihing Punong Lungsod, Kgg.
Victor Ma. Regis N. Sotto, upang matulungang makamit ng mag-aaral ang
pamantayang itinakda ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan
ang pansarili, panlipunan at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral.

Inaasahan na sa pamamagitan ng modyul na ito, ang mga mag-aaral ay

makauugnay sa pamamatnubay at malayang pagkatuto ng mga gawain ayon sa
kanilang kakayahan, bilis at oras. Naglalayon din itong matulungan ang mag-aaral
na makamit ang mga kasanayang pang-ika-21 siglo lalong-lalo na ang 5 Cs
(Communication, Collaboration, Creativity, Critical Thinking and Character) habang
isinasaalang-alang ang kanilang mga pangangailangan at kalagayan.

Bilang karagdagan sa pangunahing teksto, makikita ang pinakakatawan ng

modyul sa loob kahong ito:

Mga Tala para sa Guro

Ito'y naglalaman ng mga paalala at
estratehiyang magagamit sa paggabay sa
mag-aaral.

Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang

mag-aaral kung paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan
at itala ang pag-unlad nila habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang
sariling pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at
gabayan ang mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa
modyul.
Para sa mag-aaral:
Malugod na pagtanggap sa Agham – Ikatlong Baitang Modyul ukol sa Mga
Bahagi ng Halaman!

Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan.

Layunin nitong matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-
aralan. Hangad din nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa
pagkatuto.

Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.

MGA INAASAHAN
Sa bahaging ito malalaman mo ang mga dapat mong
matutuhan pagkatapos mong makumpleto ang modyul.

PAUNANG PAGSUBOK
Dito masusukat ang dati mo nang kaalaman at mga dapat mo
pang malaman sa paksa.

BALIK-ARAL
Dito masusukat ang iyong natutuhan at naunawaan sa mga
naunang paksa.

ARALIN
Tatalakayin sa bahaging ito ang aralin batay sa kasanayang
pampagkatuto.

MGA PAGSASANAY
Sa bahaging ito, pagbibigay ng guro ng iba’t ibang pagsasanay
na dapat sagutin ng mga mag-aaral.

PAGLALAHAT
Sa bahaging ito ibinuod ang mahahalagang konsepto na dapat
bigyang-halaga.

PAGPAPAHALAGA
Sa bahaging ito ay titiyakin kung ang mga kasanayang
pampagkatuto ay naiuugnay at nailalapat sa inyong mga
pagpapahalaga.

PANAPOS NA PAGSUSULIT
Dito masusukat ang mga natutuhan ng mga mag-aaral.
 MGA INAASAHAN

Sa nakaraang modyul, natutuhan mo ang mga paraan ng

wastong pangangalaga sa mga hayop. Sa modyul na ito,
matututuhan mo naman ang tungkol sa mga halaman.

Anu-ano ang mga bahagi nito? Anu-ano ang gampanin ng

bawat bahagi nito? Masasagot mo ang mga katanungan na ito
kapag pinag-aralan mo ang modyul na ito.

Pagkatapos pag-aralan ang aralin na ito, may kakayahan ka

nang:

1. matukoy ang mga bahagi ng halaman;

2. mailarawan ang gampanin ng bawat bahagi ng
halaman; at
3. maipakita kung paano pangalagaan ang mga halaman
sa paligid

PAUNANG PAGSUBOK

Panuto: Basahing mabuti at unawain ang mga tanong. Piliin ang

letra ng tamang sagot sa sagutang papel.

1. Alin ang bahagi ng halaman ang tumutukoy sa tangkay?

A. B. C. D.
2. Alin sa mga halamang ito ang namumunga?

A. kamote B. kangkong C. petsay D. talong

 3. Aling bahagi ng halaman ang madalas dapuan ng paru-paro
dahil sa taglay nitong pollen?

A. bulaklak B. dahon C. sanga D. ugat

4. Ano ang gampanin ng bunga?

A. Mahigpit na kumakapit sa lupa.

B. Gumagawa ng pagkain ng halaman.
C. Nagpapatibay sa pagtayo ng halaman.
D. Produkto ng halaman na may buto sa loob upang
itanim muli at maging isang ganap na bagong halaman.
5. Paano mo mapangangalagaan ang mga halaman?
A. Bunutin ang mga ugat nito.
B. Putulin ang mga sanga nito.
C. Pitasin ang mga bulaklak nito.
D. Paramihin ang mga ito sa pamamagitan ng pagtatanim.

BALIK-ARAL

Balikan natin ang napag-aralan sa nakaraang modyul

tungkol sa wastong pangangalaga ng mga hayop.
Panuto: Lagyan ng tsek (√ )ang kahon na nagpapakita ng
wastong pangangalaga ng hayop at ekis ( X ) kung mali.
1. Bigyan ng pagkain at malinis na inumin ang alagang
hayop.
2. Hampasin ang alagang hayop kapag gumagawa ng
ingay.
3. Matulog katabi ang alagang hayop.
4. Huwag sirain ang tirahan ng mga hayop.
5. Pabakunahan ang alagang hayop laban sa rabies.
 ARALIN

Magmasid sa paligid. Anong halaman ang nakita mo? Ano

ang napansin mo sa mga ito? Suriin ang mga bahagi ng
halaman. Alam mo ba na ang halaman, tulad ng tao at hayop
ay may mga bahagi rin ng katawan ? Ano nga ba ang mga
bahagi ng halaman? Pagmasdan ang bahagi ng halaman na
kamatis. Ano-ano ang mga bahagi nito?

bulaklak bunga

tangkay dahon

ugat

Figure 1. Kamatis

Tama ba ng sagot mo? Ang halaman na kamatis ay may

ugat, tangkay, bulaklak, bunga, at dahon. Suriin naman natin
ang halamang bougainvillea at portulaca. Ano-ano ang mga
bahagi nito?
Bulaklak

dahon

tangkay

ugat

Figure 2. bougainvillea Figure 3. portulaca

 Mayroon din itong ugat, tangkay, bulaklak, at dahon. Ano
ang wala sa bahagi ng mga ito? Wala itong bunga. Ang tawag
sa mga halamang ito ay “flowering plants”.
Suriin naman natin
ang mga gulay. Alam
mo ba kung ano ang
pangalan ng mga ito?
Magaling! Ito ay
Figure 4. ampalaya at talong
ampalaya at talong.
Alam mo ba kung ano ang mga bahagi nito? Mayroon din itong
ugat, sanga, bulaklak, bunga at dahon.
Ngayon, ano ang karaniwang bahagi ng halaman? Kapag
sinabing karaniwan ito ay makikita sa halos lahat ng mga
halaman. Ito ay ang ugat, tangkay, at dahon. Hindi lahat ng
halaman ay may bulaklak at bunga.

Ano naman ang mga gampanin ng bawat bahagi nito?

1. Ugat (roots) - ito ay bahagi ng halaman
na sumisipsip ng tubig at mineral o
sustansiya mula sa lupa.

Figure 5. Ugat ng halaman

2. Tangkay (stem) - ito bahagi ng halaman

na nagdudugtong sa ugat papunta sa
dahon, bulaklak, at bunga. Mula sa ugat
ang tubig at sustansya mula sa lupa ay
dumadaloy dito papunta sa dahon,
bulaklak, at bunga. Ito rin ay
nagpapatibay sa pagtayo ng halaman.
Figure 6. Tangkay
 3. Bulaklak (flowers) - ang siyang
nagpapaganda ng halaman. Ito rin ay
nagiging bunga o gumagawa ng binhi
upang dumami pa ang halaman. Madalas
itong dapuan ng paruparo at bubuyog dahil
sa taglay nitong pollen.
Figure 7. Bulaklak ng halaman

4. Dahon (leaves) - ito ang siyang

pinakamahalagang bahagi ng halaman.
Ito ay tumatanggap ng init ng araw, tubig
mula sa ugat at hangin. Sa dahon din
nagaganap ang paggawa ng pagkain
ng halaman.

Figure 8. Mga Dahon ng halaman

5. Bunga (fruits) - ang bunga ang

nagsisilbing produkto ng halaman.
Dito rin ngsisimula ang mga buto na
itinatanim sa lupa upang maging
panibagong halaman o puno.

Figure 9. Bunga ng halaman

6. Buto (seeds) – Matatagpuan sa mga

bunga ay ang buto o mga buto, gulay
man o prutas. Ang buto ang bahagi ng
halaman na maaring itanim sa lupa upang
maging bagong halaman. Maaring nasa
loob o labas ng bunga ang buto.
Figure 10. Buto ng
halaman
Bawat bahagi ng halaman ay may gampanin. Ikaw! Ano naman
ang maaari mong gawin para sila ay proteksyunan? Anong
pagpapahalaga ang iyong gagawin?
 Paramihin natin ito sa pamamagitan ng pagtatanim.
Alagaan at diligan araw-araw. Lagyan ng bakod kung
kinakailangan. Huwag hampasin o putulin ang mga dahon at
sanga. Huwag sayangin ang mga bunga. Iwasan ang pagbunot
ng ugat. Ito ay ilan lamang sa mga kaya nating gawin upang
maproteksyunan ang mga halaman.

Sapagkat ang halaman ay bahagi ng kalikasan, dapat lang

natin itong pangalagaan.

MGA PAGSASANAY

Gawain 1: Ang Bahagi na Mayroon Ako

Panuto: Tukuyin ang mga bahagi ng halaman. Lagyan ng tsek
(√ ) ang hanay kung mayroon at (X)naman kung wala.

Halaman ugat Sanga bulaklak bunga dahon

Hal. Talong √ √ √ √ √

1. upo

2. kangkong

3. gumamela

4. kalabasa

5. anahaw

Gawain 2: Gampanin ng Bawat Bahagi

Panuto: Tukuyin ang mga bahagi ng halaman at isulat ang
tungkulin o gawain ng bawat bahagi sa patlang.
 1.______________ ng halaman
•Gampanin:________________________________
___________________________________________
___________________________________________
_
2. _____________ __ ng halaman
•Gampanin::________________________________
___________________________________________
___________________________________________

3. _____________ ng halaman
•Gampanin:________________________________
___________________________________________
___________________________________________
__
4.______________ ng halaman
•Gampanin:________________________________
___________________________________________
___________________________________________

Gawain 3: Dapat o Hindi Dapat

Panuto: Isulat sa patlang ang D kung DAPAT o tama ang pahayag
at HD kung hindi dapat o hindi tama ang pahayag.

___1. Ang dahon ay gumagawa ng pagkain ng halaman.

___2. Ang karaniwang bahagi ng halaman ay ugat, sanga at

dahon.

___3. Lahat ng halaman ay may bunga.

___4. Ang ugat ay nagpapatibay sa halaman upang makatayo.

___5. Ang bunga ng halaman ay nagsisilbing produkto ng

halaman.
 PAGLALAHAT

May natutuhan ba kayo sa ating aralin ngayon? Subukin nga

natin. Ano-ano ang mga bahagi ng halaman at gampanin nito?
Upang masagot ang tanong gawin ang pagtatambal.
Panuto: Pagtambalin ang Hanay A sa Hanay B sa pamamgitan
ng paglalagay ng guhit.

1. Ito ang produkto ng A.

halaman.

2. Dito nagaganap ang B.

paggawa ng pagkain ng
halaman.

3. Ang binhi o bunga ay dito

nabubuo upang mas C.
dumami pa ang mga
halaman.

4. Dito dumaraan ang tubig D.

at mga mineral para sa
halaman.

5. Bahagi ng halaman na
nagdudugtong sa dahon, E.
bunga at bulaklak mula sa
ugat.
 PAGPAPAHALAGA

Panuto: Pagmasdan ang larawan ng tatlong halaman, isulat ang

bahagi ng halaman na nakita mo sa bawat klase at sagutan ang
mga katanungan.

Halaman 1 Halaman 2 Halaman 3

Bahagi
Bahagi _____ Bahagi
_____ _____ _____
_____ _____ _____
_____ _____ _____
_____ _____ _____

Tanong:
1. Ang mga bahagi ba ng isang halaman ay makikita sa lahat
ng halamang napili mo?
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
2. Kaya mo na bang ilarawan ang tungkulin ng bawat bahagi
ng halaman?
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
3. Magagawa mo na bang pangalagaan ang mga halamang
madadaanan mo sa daan? Sa paanong paraan?
__________________________________________________________
_________________________________________________________
_________________________________________________________
 PANAPOS NA PAGSUSULIT

Panuto: Basahing mabuti ang tanong at piliin ang titik ng tamang

sagot.
1.Ang mga halamang ito ay namumunga maliban sa isa. Ano ito?
A. ampalaya B. anahaw C. mangga D. talong
2. Alin sa bahaging ito ng halaman ang tumutukoy sa bunga?

A. B. C. D
3. Ang bahaging ito ng halaman ay nagpapaganda ng halaman
at madalas dalawin ng mga paruparo.
A. bulaklak B. dahon C. sanga D. ugat
4.Mapahahalagahan natin ang mga halaman sa paligid sa
pamamagitan ng _____________.
A. Pagputol sa mga sanga nito.
B. Pagpaparami o pagtatanim.
C. Pagpitas sa mga bulaklak para paglaruan.
D. Pagbunot ng ugat para itapon.
5.Alin ang tungkulin ng dahon?
A. Kumakapit sa lupa.
B. Gumagawa ng binhi
C. Nagdudugtong ng ugat papunta sa dahon,bulaklak at
bunga.
D. Tumatanggao ng init ng araw,tubig mula sa ugat at
hangin na siyang gumagawa pagkain ng halaman.
 SUSI SA PAGWAWASTO

Sanggunian
A. Aklat
Paulino,Cecilia C.,Del Prado, Natividad A. et al Moving Ahead with
Science 3
Innovative Educational Materials,Inc.
Pilipinas: Sta. Ana Manila,2009
Franco,Aurora A.Ed.D.,Corona,Leticia T.et al.Exploring the world of Science
Adriana Publishing Co.Inc.
Pilipinas: Quezon City 2014
Science Kagamitan ng Mag-aaral Tagalog
Kagawaran ng Edukasyon: Rex Bookstore 2015
Pilipinas: Pasig City
Dela Cruz, Estrellita S,Diaz,Estelita S.et al.Science and Health3
(for a changing environment)
Vibal Publishing House Inc.
Pilipinas: Quezon City
B.Pampamahalaang Publikasyon
DepEd Most Essential Learning Competencies
B. Online o Elektronikong Pinagmulan
https://www.marvicrm.com/2017/09/mga-parte-ng-halaman