Science 3

Science 3
Pangalawang Markahan
Modyul para sa Sariling Pagkatuto 5
Panlabas na Bahagi ng Katawan
ng Hayop at Gampanin Nito
Agham – Ikatlong Baitang
Unang Markahan – Modyul 5: Panlabas na Bahagi ng Katawan ng mga Hayop at
Unang Edisyon, 2020 Gampanin Nito

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon
ng karapatang-sipi ang sinuman sa anumang akda ng Pamahalaan ng Pilipinas.
Gayunpaman, kailangan na may pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na
naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng
nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o
brand name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa
modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang malikom
ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin
ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anumang gamit
maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-
akda.

Walang anumang bahagi ng nilalaman nito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa

anumang paraan nang walang pahintulot sa kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon Dibisyon ng Lungsod ng Pasig.

Komite sa Pagsulat ng Modyul

Manunulat: Marlie B. Abiera
Editors: Melinda P. Iquin at Marites R. Borras
Tagasuri: Liza A. Alvarez
Tagaguhit:
Tagalapat: Mark Kihm G. Lara
Tagapamahala: Ma. Evalou Concepcion A. Agustin
OIC-Schools Division Superintendent
Carolina T. Rivera, CESE
OIC-Assistant Schools Division Superintendent
Victor M. Javeña EdD
Chief, School Governance and Operations Division and
OIC-Chief, Curriculum Implementation Division

Education Program Supervisors

Librada L. Agon EdD (EPP/TLE/TVL/TVE)

Liza A. Alvarez (Science/STEM/Research/SSP)
Bernard R. Balitao (AP/HUMSS)
Joselito E. Calios (English/SPFL/GAS)
Norlyn D. Conde EdD (MAPEH/SPA/SPS/HOPE/A&D/Sports)
Wilma Q. Del Rosario (LRMS/ADM)
Ma. Teresita E. Herrera EdD (Filipino/GAS/Piling Larang)
Perlita M. Ignacio PhD (EsP)
Dulce O. Santos PhD (Kindergarten/MTB-MLE)
Teresita P. Tagulao EdD (Mathematics/ABM)
Inilimbag sa Pilipinas, Kagawaran ng Edukasyon – Pambansang Punong Rehiyon
Tanggapan ng mga Paaralan ng Sangay-Lungsod Pasig
Paunang Salita

Para sa tagapagdaloy:
Malugod na pagtanggap sa asignaturang Agham – Ikatlong Baitang ng Modyul para
sa araling Panlabas na Bahagi ng Katawan ng Hayop at Gampanin Nito!
Ang modyul na ito ay pinagtulungang idinisenyo, nilinang at sinuri ng mga
edukador mula sa Tanggapan ng mga Paaralan ng Sangay-Lungsod Pasig na
pinamumunuan ng Nanunuparang Pinuno-Tanggapan ng Pansangay na
Tagapamanihala, Ma. Evalou Concepcion A. Agustin, sa pakikipag-ugnayan sa Lokal
na Pamahalaan ng lungsod sa pamumuno ng butihing Punong Lungsod, Kgg. Victor
Ma. Regis N. Sotto, upang matulungang makamit ng mag-aaral ang pamantayang
itinakda ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan ang pansarili,
panlipunan at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral.

Inaasahan na sa pamamagitan ng modyul na ito, ang mga mag-aaral ay

makauugnay sa pamamatnubay at malayang pagkatuto ng mga gawain ayon sa
kanilang kakayahan, bilis at oras. Naglalayon din itong matulungan ang mag-aaral
na makamit ang mga kasanayang pang-ika-21 siglo lalong-lalo na ang 5 Cs
(Communication, Collaboration, Creativity, Critical Thinking and Character) habang
isinasaalang-alang ang kanilang mga pangangailangan at kalagayan.

Bilang karagdagan sa pangunahing teksto, makikita ang pinakakatawan ng

modyul sa loob kahong ito:

Mga Tala para sa Guro

Ito'y naglalaman ng mga paalala at
estratehiyang magagamit sa paggabay sa
mag-aaral.

Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang

mag-aaral kung paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan
at itala ang pag-unlad nila habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang
sariling pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at
gabayan ang mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa
modyul.
Para sa mag-aaral:

Malugod na pagtanggap sa Agham – Ikatlong Baitang Modyul ukol sa

Panlabas na Bahagi ng Katawan ng Hayop at Gampanin Nito!

Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin

nitong matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan.
Hangad din nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.

Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.

MGA INAASAHAN
Sa bahaging ito malalaman mo ang mga dapat mong
matutuhan pagkatapos mong makumpleto ang modyul.

PAUNANG PAGSUBOK
Dito masusukat ang dati mo nang kaalaman at mga dapat mo
pang malaman sa paksa.

BALIK-ARAL
Dito masusukat ang iyong natutuhan at naunawaan sa mga
naunang paksa.

ARALIN
Tatalakayin sa bahaging ito ang aralin batay sa kasanayang
pampagkatuto.

MGA PAGSASANAY
Sa bahaging ito, pagbibigay ng guro ng iba’t ibang pagsasanay
na dapat sagutin ng mga mag-aaral.

PAGLALAHAT
Sa bahaging ito ibinuod ang mahahalagang konsepto na dapat
bigyang-halaga.

PAGPAPAHALAGA
Sa bahaging ito ay titiyakin kung ang mga kasanayang
pampagkatuto ay naiuugnay at nailalapat sa inyong mga
pagpapahalaga.

PANAPOS NA PAGSUSULIT
Dito masusukat ang mga natutuhan ng mga mag-aaral.
 MGA INAASAHAN

Ang mga hayop ay tulad din ng tao na may bahagi ng

katawan. Sa nakaraang aralin, nalaman natin ang mga pook-
tirahan ng mga hayop. Sa modyul na ito, atin namang pag-
aaralan ang mga panlabas na bahagi ng katawan ng hayop at
gampanin nito.
Pagkaraang pag-aralan ang modyul na ito, may kakayahan
ka nang:
1. makilala ang mga panlabas na bahagi ng hayop na at
gampanin nito;
2. maiguhit ang mga panlabas na bahagi ng hayop na
nakatira sa lupa at tubig; at
3. makapagbigay ng suhestiyon kung paano
mapapangalagaan ang mga panlabas na bahagi ng
hayop.

PAUNANG PAGSUBOK

Panuto: Basahin ang bawat tanong. Piliin ang titik ng tamang

sagot at isulat ito sa sagutang papel.

1. Ano ang bahagi ng katawan ng isda ang dahilan kung bakit

nakahihinga ang mga isda sa ilalim ng tubig?
A. bibig B. buntot C. hasang D. palikpik

2. Anong bahagi ng katawan ng ibon ang tumutulong upang

makakain sila ng maayos?
A. balahibo B. buntot C. pakpak D. tuka

3. Aling bahagi ng katawan ng baboy ang dahilan upang ito ay

makalakad?
A. balat B. buntot C. dila D. paa

4. Nakita mo ang iyong alagang aso ay nahihirapan sa

paglalakad. Alin sa mga bahagi ng kanyang katawan ang iyong
ipapasuri sa doktor ng mga hayop?
A. bibig at tainga B. binti at paa
C. boung bahagi ng katawan D. ulo at buntot
5. Mahalaga sa mga hayop ang bawat bahagi ng kanilang
katawan, bilang bata, paano mo ito pahahalagahan?
A. Paglalaruan ko ang buntot ng pusa.
B. Tatalian ko ang buntot ng tutubi tsaka paliliparin.
C. Paliliguan ang alagang aso at susuklayan ng balahibo.
D. Bubunutan ng balahibo ang manok hanggang makalbo.

BALIK-ARAL

Sa nakaraan aralin, napag-aralan ninyo ang mga hayop na

nasa ating kapaligiran. Ano-ano ang mga hayop na nasa ating
kapaligiran? Tukuyin kung saan ang pook-tirahan ng mga hayop at
isulat ang titik na angkop dito.
A. Nakatira sa tubig B. Nakatira sa lupa
C. Nakatira sa tubig at lupa

Hal.:

_B__1. ____2. ____3.

____4. ____5. ____6.

ARALIN

Ang mga hayop na nakatira sa lupa, tubig, kombinasyon ng

tubig at lupa ay mayroong pagkakaiba sa kanilang mga
panlabas na bahagi ng katawan upang makaangkop sa kani-
kanilang pook-tirahan. Alamin natin kung paano ito nangyayari.
 Unahin nating alamin ang mga panlabas na bahagi ng hayop
na nakatira sa lupa.
Pansinin ang
larawan.
Alamin natin
ang mga
bahagi nito at
ang mga
gampanin ng
mga bahagi
ng katawan
Figure 1.Panlabas na bahagi ng katawan ng aso nito. Ano ang
hayop sa larawan? Tama! Ito ay aso, ang mga panlabas na
bahagi ng aso ay ulo, apat na paa, buntot, balahibo at bibig.
Ang mga paa ng aso ay ginagamit sa paglakad. Ang bibig ay
ginagamit sa pagkain. Ang balahibo ay proteksyon niya sa
kanyang katawan. Ang ulo naman ng aso dito makikita ang
mata kung saan ginagamit upang makakita sa paghahanap ng
pagkain at mga bagay sa paligid. Matala ang pangamoy ng
aso. Napapakinabangan ang talas ng pangamoy nito sa
paghahanap ng bomba at pagtuntun sa mga bagay bagay na
hinahanap. May kasabihan nga tayo na ang aso ay puwedeng
maging matalik na kaibigan ng tao. Narito ang ibang mga hayop
na nakatira sa lupa at kanilang mga panlabas na bahagi ng
katawan.

Figure 2. Panlabas na bahagi ng baboy, kabayo at kambing

 Figure 3. Panlabas na bahagi ng elepante, kalabaw at baka

Ang mga hayop na ito ay pare-parehong may apat na paa

na ginagamit nila sa paglakad at pagtakbo. Ang kanilang mga
bibig ay ginagamit sa pagkain. Ang mga sungay ng kalabaw,
kambing at baka ay pamprotekta laban sa kaaway. Ang mga
mata naman nila ay ginagamit upang makakita sa mga
pupuntahan at sa mga bagay sa paligid. Ang mga ilong ang
nakakatulong sa kanilang paghinga at pang-amoy. Ang taenga
naman ang nakakatulong sa kanila pagdinig ng mga tunog sa
paligid. Ang trunk ng elepante ay pinahabang ilong, ginagamit ito
sa pang-amoy, pagdala ng pagkain at tubig sa bibig, imbakan ng
tubig. Ang tusk ng elepante ay ginagamit sa paghukay sa lupa
para sa tubig, minerals, at ugat, nagbabalat ng punong-kahoy at
sa pakikipag-away. Ang kanilang mga buntot naman ay ginagamit
nilang proteksyon sa mga kaaway.
Talakayin naman natin ang mga panlabas na bahagi ng
katawan ng mga hayop na nakatira sa tubig. Anong hayop ang
nasa larawan?
Tama! Ito ay isda.
Ang isda ay isa
rin sa mga hayop
na makikita sa
katubigan. Ano
ang mga
Figure 4.Panlabas na bahagi ng katawan ng isda panlabas na
bahagi ng
katawan ng isda? Ano ang mga gampanin nito? May ideya ka ba?
Ngayon isa-isahin natin ang mga gampanin ng mga panlabas na
bahagi ng katawan ng isda.
Una na dito ang mata ng isda ay ginagamit upang makakita
sa paghahanap ng pagkain. Ang palikpik at buntot naman ay
ginagamit nila sa paglangoy. Ang bibig ay gingamit naman nila sa
pagkain. Samantala ang ginagamit ng mga ito sa paghinga ay
ang hasang.
Maliban sa isda, mayroon pang mga hayop na nakatira sa
tubig. Narito ang ilang mga hayop na nakatira sa tubig. Alamin
natin kung ito ba ay kapareho ang panlabas na bahagi ng
katawan ng isda at ang gawain nito.
Ang buntot ng
buwaya ang
ginagamit niya sa
paglangoy. Ang
kaliskis naman niya ay
ang pumoprotekta sa
katawan. Ang pagong
naman ay ang shell
ang nagproprotekta sa
kanyang katawan. Ang
webbed feet naman ng
pagong ang kaniyang
ginagamit sa
Figure 5.Panlabas na bahagi ng katawan ng paglangoy. Ang
pagong, buwaya, hipon at pusit. pagong at buwaya ay
maaari ring tumira sa
lupa. Samantalang ang hipon at pusit ay sa tubig lamang
maaaring mabuhay. Ang mga galamay ng pusit ay ginagamit sa
panghuli ng pagkain. Ang tatlong pares ng paa ng hipon ay
ginagamit sa paglakad, samantala ang dalawang pares ng mga
paa na may claws ay gingamit sa pagkain.
Anong hayop
naman ang nasa
larawan? Saan
naman ito
nakatira?
Tama!
Kadalasan ang
Figure 6.Panlabas na bahagi ng katawan ng ibon mga ibon ay
nakatira sa
mapupunong lugar. Ano ang mga panlabas na bahagi ng
katawan ng hayop na nakatira sa matataas na lugar tulad ng
puno? Ano naman kaya ang mga gampanin nito? Isa-isahin
natin ang mga gampanin ng mga panlabas na bahagi ng
katawan ng ibon.
Ginagamit ang mga mata upang sila ay makakita sa
paghahanap ng pagkain. Ang tuka at kuko naman ay ginagamit
sa pagkain at paglaban sa kanilang mga kaaway. Ang pakpak
ay ginagamit upang sila ay makalipad. Ang balahibo(feather)
naman ay nagproprotekta sa kanilang katawan.
Maliban sa ibon narito ang ilang hayop na may pakpak.
Alamin natin kung ito ba ay may kaparehong panlabas na
bahagi ng katawan ng ibon.
Ang antennae ng paru-
paro at bubuyog ay
ginagamit nila sa
pangdama o sensor. Ang
pakpak ay gingamit sa
paglipad para sa
paghahanap ng pagkain.
Ang mga paa ay
Figure 7.Panlabas na bahagi ng katawan
ng paru-paro at bubuyog ginagamit sa paggapang.

MGA PAGSASANAY

Gawain: Mga Bahagi ng Hayop

Panuto: Ilagay ang mga bahagi ng katawan ng hayop sa kahon.
Pumili ng sagot sa loob ng kahon.
Gawain 2: Gampanin ng mga Bahagi ng Hayop
Panuto: Pagtambalin ang mga panlabas na bahagi ng hayop at
ang kanilang gawain sa Hanay A at Hanay B. Isulat ang titik ng
tamang sagot sa sagutang papel.
Hanay A Hanay B

1. A. gingamit upang makalangoy

2. B. ginagamit sa pagkain

3. C. ginagamit upang makalipad

4. D. proteksyon sa katawan

5. E. ginagamit sa paglakad, pagtakbo

Gawain 3
Panuto: Iguhit ang mga sumusunod na mga panlabas na bahagi
ng katawan ng hayop.

pakpak ng
likod ng suso palikpik ng isda
paru-paro

sungay ng
paa ng baboy tuka ng ibon
kalabaw

PAGLALAHAT

Panuto: Ibigay ang mga karaniwang panlabas na bahagi ng

katawan ng mga hayop at gampanin nito.

_______________________________________________________
_______________________________________________________

_______________________________________________________
_______________________________________________________

_______________________________________________________
_______________________________________________________
 PAGPAPAHALAGA

Panuto: Lagyan ng tsek (/) ang patlang kung ang pangungusap

ay nagsasaad ng tamang pangangalaga sa mga bahagi ng
katawan ng hayop, at ekis (X) naman kung hindi ito nagsasaad
ng tamang pangangalaga sa mga bahagi ng hayop.

_____1. Paliguan ang alagang aso at tanggalan ng garapata ang

kanyang katawan.
_____2. Maglaan ng maayos at malaking kulungan sa mga
alagang ibon upang hindi masakatan ang kanilang mga pakpak
sa paglipad-lipad dito.
_____3. Hinahayaan madumi ang balahibo ng mga alagang
hayop.
_____4. Pinagagamitan ng maayos na kainan ang mga hayop
batay sa laki o hugis ng kanilang bibig at paraan ng pagkain.
_____5. Inililipat sa malaking aquarium ang mga alagang isda
kapag lumalaki o dumadami sila upang hindi sila magsiksikan Sa
paglangoy gamit ang knilang mga palikpik.

PANAPOS NA PAGSUSULIT

Basahin ang bawat tanong. Piliin ang titik ng tamang sagot at

isulat ito sa papel.
1. Ano ang bahagi ng katawan ng isda ang dahilan kung bakit
nakalalangoy ang mga ito?

A. B. C. D.
bibig hasang kaliskis palikpik at
buntot
2. Anong bahagi ng katawan ng ibon ang tumutulong upang
makakain sila ng maayos?

A. B. C. D.

balahibo paa pakpak tuka

3. Aling bahagi ng katawan ng kalabaw ang ginagamit upang

maprotektahan nila ang kanilang mga sarili sa kanilang kaaway?
A. buntot B. paa C. ulo D. sungay

4. Alin ang tamang pangangalaga sa mga alagang hayop?

A. Sinusuklayan ang mga balahibo ng mga hayop na may

mahahabang balahibo upang hindi ito magdikit-dikit.
B. Pinababayaan matulog kung saan saan ang alagang hayop.
C. Pinaliliguan ang mga alagang hayop
D. Tama ang A at C

5. Nakakita kayo ng kaibigan mo ng isang ibon na hindi

makalipad dahil nasugatan ang pakpak nito. Nagboluntaryo ang
kaibigan mo na siya na ang gagamot dito. Ano ang maaari
mong imungkahi sa iyong kaibigan para gamutin ang pakpak ng
ibon?
A. Maghugas muna ng kamay bago gamutin ang pakpak ng
ibon.
B. Tiyakin na tama ang gamot na ilalagay sa pakpak na
nasugatan.
C. Humingi ng tulong sa nakatatandang kasama sa bahay upang
magamot nang tama ang pakpak ng ibon na nasugatan.
D. Lahat ng nabanggit.
 SUSI SA PAGWAWASTO

Sanggunian