Professional Documents
Culture Documents
ИЛИНДЕНСКО ВОСТАНИЕ
ИЛИНДЕНСКО ВОСТАНИЕ
Пред 107 години, на 2 Август 1903 година било кренато Илинденското востание,
едно од најзначајните дела на Македонскиот народ за национално и социјално
ослободување од Отоманското царство. Но, во текот на историјата стремежите за
национално и социјално ослободување на Македонскиот народ повеќе пати биле
изразувани низ разни буни и востанија кои ги предводеле храбрите македонски
синови. Сепак, на крајот на 19-от век условите за општествено, политичко и
национално ослободување особено созреале така што организационото формирање
на револуционерната организација ВМРО (ТМОРО), претставувало природна
последица на движењата за слобода на македонскиот народ и неговиот идентитит.
кој што бил најкваликуфан за тоа бидејки го имал военото образование.Тој целосно и
се посветил на оваа задача при што биле создадени чети кои ја сочинувале воената
сила наОрганизацијата и биле стожер на револуционото движење.Со помош на четите
оваа Организација добива нов лик, бидејќи селското население масовно пристапувало
во четите при што доаѓа до растење на Организацијата.Со формирање на вооружени
сили идејата за издвојување преку револуција на полна политичка афтономија на
Македонскиот народ добива и конкретен облик.
Поради тоа Гоце Делчев како силен противник на предвремено кревање на востание
се сретнал со Даме Груев при што се развила дискусија во врска со одлуката од
Конгресот. Но Даме Груев се спротивставил на неговиот став и затоа Гоце Делчев бил
мошне разочаран,Тој поради тогашната состојба со атентатите што се случиле во
меѓувреме сторени од страна на „Солунските гемиџии’, заминал за Серскиот округ со
идеа да организира окружен Конгрес на кој што ќе се дискутира за донесената одлука
за кревање на востание.
ов Русински, Ѓорги Сугарев, Никола Карев, Петре Ацев и други биле против тоа,
сметајќи дека е предвемено.Тоа значи дека под влијание на солунското решение и
настојувањата на Даме Груев, Борис Сарафов и други мнозинството сепак се
приклонило кон ставот за кревање на востание во Битолскиот револуционен округ.
и касарната.
,,Елате браќа муслимани, при нас да тргнеме против нашите и ваши душмани. Како
Турци, Албани, Муслимани, знаеме дека си мислите оти царството е ваше и оти
вие не сте робје, штом на царскотознаме нема крст, а има месечина.Оти не е така
и оти грешите вие бргу ќе се сетите.Ние сами ќе се бориме и за нас и за вас и ако е
потребно до еден ќе умреме под знамето на вашата и наша слобода.Ако пак вие не
имате како браќа .... можеме да ви спомнеме само едно нешто:да не се заортачите
со душманите, да не дојдете со пушка против нас и да не правите зулуми ‘’
јане Сандански води и втора голема битка кај Обротиште, Св Тројца. на 13-ти
септември загинуваат 2 востаници, а турци можеби повеќе од 80. Исто така биле
извршени и повеќе
Во сите три вилаети во текот на востанието паднале 949 востаници во 197 борби.Во
текот на востанието од 2-ри
,,Мојот последен совет до сите другари е да бидат искрени кон делото и кон сите
што му служат, зошто само искреноста и чистосрдечноста ја издигнале
Внатрешната организација и пак тие ќе ја спасат од анормалноста во која е
поставена од недобросовесни наши другар.Да гледате колку што е можно побргу
да ги уништите оние досега раководни сили во Организацијата кои што му нанесле
штета на делото, како што е Сарафов, а не да се казнуваат само простите
работници.Нашата идеја ќе биде постигната...’’
За таа цел тие во фебруари 1903 година, пред востаниетотие веќе изнудиле извесни
анемични реформи од Османлиската империја.Другите европски сили биле не
помалку заинтересирани за положбата во Македонија, односно во Османлиската
империја, но и нивната дипломатија , со исклучок на неколку сондажни предлози , се
држела настрана очекувајќи инцијатива од заинтересираните Австро – Унгарија и
Русија кои ќе ја смират положбата во Македонија. аспирации спрема истата, а тоа
значи и пресекување на илузиите за владеење на Балканот.