Số điện thoại: 0944.737.988 Email: ltm.thu@hutech.edu.vn Bài :NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ LHC
I/ Khái niệm LHC
II/ Đối tương và phương pháp điều chỉnh của LHC
Bài: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ LHC I/ Khái niệm LHC Là 1 ngành luật trong hệ thống pháp luật VN bao gồm tổng thể các QPPL điều chỉnh : những QHXH phát sinh trong quá trình hoạt động quản lý HC của các cơ quan HCNN; các QHXH phát sinh trong quá trình các CQNN xây dựng và ổn định chế độ công tác nội bộ của mình; các QHXH phát sinh trong quá trình các CQNN, tổ chức XH vá cá nhân thực hiện hoạt động quản lý HC đối với các vấn đề cụ thể do pháp luật quy định. Quá trình quản lý được thực hiện trên cơ sở sử dụng chủ yếu phương pháp mệnh lệnh – phục tùng. Bài: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ LHC II/ Đối tượng điều chỉnh a. Nhóm 1: những QHXH phát sinh trong quá trình quản lý HC của các cơ quan HCNN trên các lĩnh vực đời sống XH. Đặc trưng: Chủ thể: bắt buộc phải là cơ quan HCNN. Lĩnh vực mà QHXH này phát sinh: chỉ trong quản lý HCNN của cơ quan HCNN. Bài: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ LHC II/ Đối tượng điều chỉnh a. Nhóm 1 Có 8 mối quan hệ sau: Một là: mối quan hệ giữa cơ quan HCNN cấp trên với cơ quan HCNN cấp dưới theo hệ thống dọc. Hai là: mối quan hệ giữa cơ quan HCNN có thẩm quyền chung với cơ quan HCNN có thẩm quyền chuyên môn cùng cấp, hoặc với cơ quan chuyên môn trực thuộc nó. Ba là: mối quan hệ giữa cơ quan HCNN có thẩm quyền riêng cấp trên với cơ quan HCNN có thẩm quyền chung cấp dưới trực tiếp. Bài: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ LHC II/ Đối tượng điều chỉnh a. Nhóm 1 Có 8 mối quan hệ sau: Bốn là: mối quan hệ giữa cơ quan HCNN có thẩm quyền riêng cùng cấp. Năm là: mối quan hệ giữa cơ quan HCNN ở địa phương với đơn vị trực thuộc TW đóng tại địa phương đó. Sáu là: mối quan hệ giữa cơ quan HCNN với các đơn vị cơ sở trực thuộc của mình. Bài: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ LHC II/ Đối tượng điều chỉnh a. Nhóm 1 Có 8 mối quan hệ sau: Bảy là: mối quan hệ giữa cơ quan HCNN với các tổ chức XH. Tám là: mối quan hệ giữa cơ quan HCNN với công dân Việt Nam, người nước ngoài, người không quốc tịch. Bài: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ LHC II/ Đối tượng điều chỉnh Nhóm 2: những QHXH phát sinh trong quá trình các cơ quan NN thực hiện những hoạt động củng cố về tổ chức và xây dựng chế độ công tác nội bộ của cơ quan mình. Bài: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ LHC II/ Đối tượng điều chỉnh Nhóm 2: Đặc trưng: có 2 Chủ thể: bắt buộc là cơ quan NN. Lĩnh vực mà những QHXH phát sinh là: lĩnh vực hoạt động củng cố tổ chức và xây dựng chế độ công tác nội bộ. Bài: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ LHC II/ Đối tượng điều chỉnh Nhóm 3: những QHXH phát sinh trong quá trình cá nhân tổ chức thực hiện những hoạt động quản lý HCNN trên 1 số lĩnh vực nhất định đối với 1 số vấn đề nhất định khi được NN trao quyền quản lý. Bài: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ LHC II/ Đối tượng điều chỉnh Nhóm 3: Đặc trưng: có 2 Chủ thể: cá nhân, tổ chức được NN trao quyền quản lý. Lĩnh vực QHXH phát sinh: lĩnh vực nhất định về vấn đề nhất định nào đó. Bài: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ LHC II/ Đối tượng điều chỉnh Nhóm 3: Có 2 trường hợp: § TH1: Cá nhân, tổ chức không có quyền à NN trao quyền hành pháp. è Không phải là chủ thể quản lý NN. Ví dụ: Bài: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ LHC
VD 2: Điều 2, Điều 5, Điều 6 Nghị định số
38/2006/NĐ-CP ngày 17 – 4 – 2006 về bảo vệ dân phố , quy định: Điều 6. Quyền hạn của Bảo vệ dân phố “….kiểm tra tạm trú, tạm vắng; kiểm tra giấy chứng minh nhân dân hoặc giấy tờ tuỳ thân khác của những người tạm trú, người có nghi vấn đến địa bàn khu phố được phân công phụ trách”. Bài: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ LHC II/ Đối tượng điều chỉnh Nhóm 3: Có 2 trường hợp: TH2: cá nhân, tổ chức có quyền nhưng tronh lĩnh vực lập pháp hoặc tư pháp, chứ không có quyền hành pháp. VD: Điều 48 Luật xử lý VPHC năm 2012 “Thẩm phán chủ tọa phiên tòa có quyền xử phạt cảnh cáo, phạt tiền đến 1.000.000 đồng….” đối với người gây mất trật tự phiên tòa. Bài: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ LHC III/ Phương pháp điều chỉnh Phương pháp điều chỉnh của Luật HC là cách thức, phương thức NN sử dụng, tác động vào các quan hệ XH phát sinh trong hoạt động quản lý NN (chấp hành – điều hành) nhằm bảo đảm các quan hệ đó phát triển đúng định hướng. Bài: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ LHC III/ Phương pháp điều chỉnh Phương pháp sử dụng đặc trưng là: phương pháp “mệnh lệnh - phục tùng”. Theo đó, 1 bên có quyền nhân danh nhà nước ra những mệnh lệnh bắt buộc đối với bên kia là cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân có nghĩa vụ phục tùng các mệnh lệnh đó. Chính mối quan hệ “quyền lực – phục tùng” thể hiện sự không bình đẳng giữa các bên tham gia quản lý HCNN. Bài: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ LHC III/ Phương pháp điều chỉnh Biểu hiện: a. Sự áp đặt ý chí của chủ thể quản lý lên đối tượng quản lý, thể hiện trong những trường hợp: Trong QHXH 1 bên nhân danh NN ra những mệnh lệnh bắt buộc đối với bên kia là cơ quan tổ chức hoặc cá nhân có nghĩa vụ phục tùng các mệnh lệnh đó.-à kg thực hiện – bị cưỡng chế. Bài: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ LHC III/ Phương pháp điều chỉnh Biểu hiện: a. Sự áp đặt ý chí của chủ thể quản lý lên đối tượng quản lý, thể hiện trong những trường hợp: Một bên đưa ra yêu cầu kiến nghị hợp pháp, còn bên kia nhân danh quyền lực NN mà xem xét chấp nhận hay không. Hai bên có thể ngang cấp ngang quyền với nhau nhưng bên này quyết định điều gì thuộc phạm vi quản lý của bên kia thì được sự đồng ý của bên kia. Bài: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ LHC III/ Phương pháp điều chỉnh Biểu hiện: b. Một bên nhân danh quyền lực NN ban hành những biện pháp, áp dụng biện pháp cưỡng chế đối với các đối tượng có liên quan. Bài: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ LHC III/ Phương pháp điều chỉnh Biểu hiện: c. Quyết định hành chính trong quá trình quản lý HCNN chủ thể ban hành quyết định HC và nó mang tính đơn phương. Bài: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ LHC
III/ Phương pháp điều chỉnh
Note: Đôi khi trong Luật HC vẫn sử dụng phương pháp “bình đẳng thỏa thuận” khi các chủ thể ngang quyền với nhau cùng phối hợp để quản lý một công việc cụ thể. PP này được sử dụng khi: - Các CQHCNN ký kết các hợp đồng HC. - Khi các các quan chuyên môn cùng cấp thỏa thuận giải quyết một vấn đề có kiên quan. Bài: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ LHC Bài tập Quan hệ nào sau đây là đối tượng điều chỉnh của Luật HC. Nếu có thì thuộc nhóm nào? 1. Cảnh sát giao thông xử phạt người vi phạm giao thông. 2. UBND quận X mua 100 phần bánh trung thu của tiệm bánh K để tặng 100 gia đình chính sách. 3. Chánh án tòa án huyện N kỷ luật thư ký tòa vì hành vi làm thất lạc hồ sơ vụ án. 4. Anh B đi đăng ký khai sinh cho con tại UBND xã N 5. Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ khen thưởng cho ông C công tác tại Văn phòng Chính phủ. Bài: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ LHC Bài tập Quan hệ nào sau đây là đối tượng điều chỉnh của Luật HC. Nếu có thì thuộc nhóm nào? 6. Người điều khiển máy bay tạm giữ hành khách B vì hành vi gây rối trên máy bay. 7. Lực lượng bảo vệ dân phố tuần tra ban đêm 8. Lực lượng kiểm lâm xử phạt người khai thác gỗ trái phép. Bài: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ LHC Nhận định sau đây đúng hay sai, giải thích: 1. Giữa các bên tham gia quan hệ chấp hành – điều hành nhà nước vẫn có thể có sự bình đẳng. 2. Quan hệ giữa Chủ tịch UBND tỉnh và công chức dưới quyền luôn nằm trong phạm vi điều chỉnh của Luật HC 3. Luật HC không chỉ sử dụng phương pháp quyền uy – phục tùng để điều chỉnh các QHXH phát sinh trong hoạt động chấp hành – điều hành . 4. Tất cả những QHXH có sự tham gia của cơ quan HCNN đều là đối tượng điều chỉnh của Luật HC. 5. Luật HC kg điều chỉnh QHXH phát sinh giữa Chính phủ với Ủy ban TW Mặt trận Tổ Quốc Việt Nam.
- Ví dụ: Người nào thấy người khác trong tình trạng nguy hiểm tuy có điều kiên - Quy đinh thường bị ẩn đi phủ định hành vi sai = khẳng định quy định - VBQPPL trao quyền không có chế tài