You are on page 1of 6

MODULE CODE: PASAY-ESP10-Q4-W1-D1

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________


Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

DEPARTMENT OF EDUCATION-NATIONAL CAPITAL REGION


NATIONAL CAPITAL REGION
SCHOOLS DIVISION OF PASAY CITY

MODYUL SA EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO 10


IKA- APAT NA MARKAHAN/ UNANG LINGGO/ UNANG ARAW

KASANAYANG PAMPAGKATUTO
13.1 Natutukoy ang mga isyung kaugnay sa kawalan ng paggalang sa dignidad at sekswalidad

MGA GAWAIN

MAIKLING TALAKAYAN

ARALIN 13: MGA ISYUNG MORAL TUNGKOL SA KAWALAN NG PAGGALANG SA


DIGNIDAD AT SEKSWALIDAD
Ang pagkilala sa dignidad at sekswalidad ay pagtanggap sa kabuuan ng buhay, ang sekswalidad ay hindi
lamang nangangahulugang sekswal na relasyon ng babae at lalaki, kundi ito ay isang mahalagang sangkap
ng personalidad (dela Cruz et al., 2018 p. 194).
Isa sa mga normal na pag- unlad na pinagdadaanan ng lahat ng tao ay ang paglagong sekswal. Ito ang
yugto kung saan ang bawat isa sa atin ay hinahamon na linangin at buuin ang ating sekswalidad upang maging
ganap ang ating pagkalalaki at pagkababae. Ngunit sa kabila ng pagiging natural ng yugtong ito, malaki ang
nagbago sa kilos at pananaw ng mga kabataan sa kasalukuyan tungkol rito. Isa sa mga pagbabagong ito ay
ang pagiging mas liberal at paghahanap ng kalayaan ng bawat isa sa pagpapahayag ng kanilang sariling
sekswalidad (Punzalan et al., 2015). Ang mga pagbabagong ito ang nagtutulak sa mga kabataan sa
kasalukuyan sa higit na kapahamakan at tingnan ito sa aspetong pangkasiyahan lamang. Ito rin ang nagdadala
sa mga kabataan sa mga isyung nagpapakita ng kawalan ng paggalang sa sekswalidad ng tao at sa kaniyang
dignidad bilang tao.

Narito ang ilan sa mga mahahalagang isyu na nagpapakita ng kawalan ng paggalang sa sekswalidad at
dignidad:

MGA POSIBLENG SANHI NG


ISYU NA NAGPAPAKITA NG
KAWALAN NG PAGGALANG SA MGA MAAARING MAGING RESULTA
KAWALAN NG PAGGALANG SA
SEKSWALIDAD AT DIGNIDAD: NG MGA MALING GAWAIN NA ITO
SEKSWALIDAD AT DIGNIDAD
Pre-marital sex - pagtatalik ng • Paniniwalang ang paki- • Pagbubuntis sa murang edad.
isang babae at lalaki na wala pa kipagtalik ay ekspresyon o • Hindi napaghahandaan ang
sa wastong edad o nasa edad na pagpapahayag ng pagpapamilya
subalit hindi pa kasal. pagmamahal. • Pagkakaroon ng nakahahawang
• Kakulangan sa kaalaman sakit tulad ng AIDS at HIV.
Pornograpiya - mga mahahalay tungkol sa tunay na • Ang maagang pagkahumaling sa
na paglalarawan (babasahin, kahulugan ng sekswalidad. pornograpiya ay nagkakaroon ng
larawan, o palabas) na may • Impluwensiya ng media at kaugnayan sa pakikibahagi ng
layuning pukawin ang sekswal teknolohiya.
tao o paggawa ng mga abnormal
na pagnanasa ng nanonood o • Biktima ng sekswal na
nagbabasa. pang- aabuso. na gawaing seksuwal, lalong-lalo
• Mababang pagtingin at na ang panghahalay.
pagpapahalaga sa sarili • Nahihirapang magkaroon ng
(dahil na rin sa malusog na pakikipag-ugnayan
panghuhusga ng iba). sa kanilang asawa na nauuwi sa
pang-aabuso sa sarili at hindi sa
normal na pakikipagtalik.
• Ito rin ay ginagamit ng
pedophiles sa intemet upang
makuha ang kanilang mga
bibiktimahin.

Pang-aabusong sekswal - • Nagkakaroon ng pangmatagalan


pamimilit ng isang tao na na problema tulad ng depresyon,
gumawa ng isang sekswal na
gawain nang walang pagsang-
Page 1 of 6
MODULE CODE: PASAY-ESP10-Q4-W1-D1

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________


Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________
ayon nito. Maaari din itong hindi pag-aalala, takot, at pagkakaroon
pisikal tulad ng paglalantad ng ng sekswal na kakulangan.
sarili na gumawa ng sekswal na • Maaari ding magkaroon ng takot
gawain at pagkakaroon ng
sa pakikipag-ugnayan o
sekswal na kaligayahan sa
pagtingin sa mga hubad na magpakita ng kakaibang sekswal
katawan, sekswal na pag-aari o na kilos.
kaya ay panonood ng pagtatalik
na ginagawa ng iba.
Prostitusyon - pagbibigay ng • Pagkakaroon ng nakahahawang
panandaliang-aliw kapalit ang sakit tulad ng AIDS at HIV.
pera. Binabayaran ang • Pagbubuntis sa murang edad o
pakikipagtalik upang ang taong
hindi na paghandaan/
umupa ay makadama ng
kaligayahang sekswal. napagplanuhan.

TANDAAN
Bawat isa sa atin ay hinahamon na buuin at linangin ang sekswalidad upang maging ganap ang pagkababae
o pagkalalaki. Kasama sa hamon na ito ay ang pagsisiguro na tama ang mga impormasyon na ating nalalaman
upang tayo ay hindi maligaw sa tunay na kahulugan ng sekswalidad. Tatandaan na kapag ang tao ay
nagiging kasangkapan sa sekswal na pangangailangan, lahat ng mabuting layunin ng
pakikipagkapwa ay maaaring hindi matupad. Ang esensiya ng sekswalidad ay paggamit ng kasarian
para sa pagtatalik ng mag-asawa na naglalayong ipadama ang pagmamahal at bukas sa tunguhing
magkaroon ng anak upang bumuo ng pamilya.

GAWAIN 1:
PANUTO: Pag-aralan ang iyong sariling pananaw ukol sa sekswalidad. Gaano mo kadalas
nararamdaman ang mga sumusunod? Lagyan ng tsek (✓) ang kolum na angkop sa iyong
sagot.
HINDI
LAGI MINSAN
MGA PANANAW (5 PUNTOS) (3 PUNTOS) KAILANMAN
(WALANG PUNTOS)
1. Nagagandahan sa taong may maayos na kasuotan.
2. Nagkakaroon ng mabuting pakikipagkaibigan sa
kapuwa babae o lalaki
3. Nakaiiwas sa mga taong may labis na pagtingin sa akin.
4. Nakikilala at naipaliliwanag ang sariling mga
pagpapahalaga ukol sa sekswalidad at kalinisang-puri.
5. Nakikita sa aking kilos ang mataas na pagpapahalaga
ukol sa sekswalidad.
6. Inaari ang responsibilidad sa aking ikinikilos ukol sa
aking sekswalidad at kalinisang-puri.
7. Malayang makipag-usap sa aking pamilya at mga
kaibigan tungkol sa sekswalidad.
8. Inuunawa ko ang mga taong taliwas ang kilos, gawi, at
pananamit sa kanilang kasarian.
9. Naniniwala akong naiimpluwensiyahan ng media ang
pananaw, kaisipan, pagpapahalaga at kilos ukol sa
sekswalidad.
10. Naniniwala akong ang sekswalidad ay kaganapan ng
pagkatao, hindi lamang ng pisikal kung hindi pati na ng
sikolohikal at moralidad ng tao.
Kabuuang Iskor

Pagkatapos sumagot, gawin ang sumusunod:


1. Lagyan ng kaukulang puntos ang iyong mga sagot.
Lagi—5 puntos Minsan-3 puntos Hindi Kahit Kailan -walang puntos
2. Kunin ang interpretasyon ng Kabuuang Iskor:

Page 2 of 6
MODULE CODE: PASAY-ESP10-Q4-W1-D1

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________


Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

46-50 Magaling! Pinayayaman ng iyong mga pananaw sa seks-walidad ang iyong buhay at
relasyon sa ibang tao.
41-45 Hindi na masama. Maaari kang magbalak na gumawa ng paraan upang mapabuti mo
ang iyong pananaw sa mga sinagutan mo ng Minsan at Hindi Kahit Kailan.
36-40 Marami-rami kang mga pananaw na kailangan mong pag-aralang baguhin upang
mapayaman mo ang iyong buhay at relasyon.
35- Pababa Kailangan ang malaking pagtatiyaga upang mapaunlad ang iyong pananaw sa
sekswalidad upang ito’y makatulong sa pagpapayaman ng iyong pagkatao at relasyon
sa ibang tao.
Halaw at salin mula sa: Sexually Healthy Adolecents. 1992, pp 21-28
Sipi mula sa: Edukasyon sa Pagpapakatao. De Vega et. al. 2013, pp. 225-226
GAWAIN 2
PANUTO: Sa isyu sa bawat kahon, isulat ang epekto ng kawalan ng paggalang sa
sekswalidad sa dignidad ng tao.

PANG- AABUSONG
PRE-MARITAL SEX PORNOGRAPIYA SEKSWAL PROSTITUSYON

_______________________ _______________________ _______________________ _______________________


_______________________ _______________________ _______________________ _______________________
_______________________ _______________________ _______________________ _______________________
_______________________ _______________________ _______________________ _______________________
_______________________ _______________________ _______________________ _______________________
_______________________ _______________________ _______________________ _______________________
_______________________ _______________________ _______________________ _______________________

PAGTATAYA
PANUTO: Tukuyin kung anong gawain ito na hindi nagpapakita ng paggalang sa
sekswalidad at dignidad ng isang tao.
A. Pre-marital sex B. Pornograpiya C. Pang-aabusong sekswal D. Prostitusyon
1. Binabayaran ang pakikipagtalik upang ang taong umupa ay makadama ng kaligayahang sekswal.
2. Pamimilit ng isang tao na gumawa ng isang sekswal na gawain nang walang pagsang- ayon nito.
3. Pagtatalik ng isang babae at lalaki na wala pa sa wastong edad o nasa edad na subalit hindi pa kasal.
4. Mga mahahalay na paglalarawan (babasahin, larawan, o palabas) na may layuning pukawin ang
sekswal na pagnanasa ng nanonood o nagbabasa.
5. Pagbibigay ng panandaliang-aliw kapalit ang pera.

Inihanda ni:
Rachel S. Samson
Pres. Corazon “Cory” C. Aquino National High School
SANGGUNIAN
• Brizuela, MJ. B, et. al. (2015) Edukasyon sa Pagpapakatao – Ikasampung Baitang Modyul para sa mga-
aaral (pp.184- 207)
• Dela Cruz, I. P, et. al. (2018). Edukasyon sa Pagpapakatao 10 (pp.140- 149)
• De Vega, N. I, et. al. (2013). Edukasyon sa Pagpapakatao (pp.224- 233)
• Linsangan, L. DV, et. al. (2017). Pagyamanin- Edukasyon sa Pagpapakatao 10. (pp. 159- 164)
• Punsalan, T. G, et. al. (2015). Pagpapakatao 10 (pp.173-183)

Page 3 of 6
MODULE CODE: PASAY-ESP10-Q4-W1-D2

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________


Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat: ___________________

DEPARTMENT OF EDUCATION-NATIONAL CAPITAL REGION


NATIONAL CAPITAL REGION
SCHOOLS DIVISION OF PASAY CITY

MODYUL SA EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO 10


IKA-APAT NA MARKAHAN/UNANG LINGGO/IKALAWANG ARAW

KASANAYANG PAMPAGKATUTO
13.2 Nasusuri ang mga isyung kaugnay sa kawalan ng paggalang sa dignidad at sekswalidad.

MGA GAWAIN

MAIKLING TALAKAYAN

ARALIN 13: MGA ISYUNG MORAL TUNGKOL SA KAWALAN NG PAGGALANG SA


DIGNIDAD AT SEKSWALIDAD

Sa nakaraang aralin, ating tinukoy ang mga isyung moral na nagpapakita ng kawalan ng
paggalang sa dignidad at sekswalidad. Atin ding tiningnan kung ano ang sanhi ng mga kilos na ito
at ano ang mga maaaring maging resulta kung hindi mapipigilan ang pagsasagawa ng mga gawaing
ito. Ngunit ano nga ba ang malalim na dahilan kung bakit ang pre-marital sex, pornograpiya, pang-
aabusong sekswal at prostitusyon ay maituturing na gawain na hindi nagpapakita ng paggalang sa
dignidad at sekswalidad? Atin itong suriin gamit ang pagpapaliwanag ni Bernardo Villegas (2012)
tungkol sa “Ang Tunay na Pag-ibig ay Naghihintay”.

Ang Tunay na Pag-ibig ay Naghihintay


Bakit dapat maghintay ang mga magkasintahan na makasal bago magkaroon ng sekswal na
relasyon? Mayroong ilang sagot hango ni Villegas:

• Ang sekswalidad ay batayang elemento ng personalidad, isang paraan ng pagpapahayag ng


damdamin at pagmamahal sa isa’t isa.
• Naaapektuhan ng sekswalidad ang buong katauhan.
• Ang relasyong sekswal na tungo sa pagkakaroon ng isang bagong nilalang ay tunay na
pagpapahayag ng pagmamahal. Kapag ito ay nagkulang sa pag-aalay ng sarili, nawawalan ito
ng kahalagahan at ang tao ay nauuwi sa pagmamahal sa sarili lamang.
• Ang pagmamahal na hindi naghahangad ay tunay na larawan ng sikolohikal na pag-unlad
(psychological maturity).

Dagdag pa ni Villegas (2012), ang sekswalidad ay hindi lamang ukol sa pagpapahayag nito kung
hindi ito ay ang pag-uugnay ng sikolohikal, emosyonal, pisikal, at espiritwal na dimensiyon ng buong
katauhan. Sa pamamagitan lamang ng ganitong pananaw maiiwasan ng tao ang nakasisirang gamit
ng seks.

EMOSYONAL

DIMENSYON NG PAGKATAO
ESPIRITWAL NA MAY KAUGNAYAN SA PISIKAL
SEKSWALIDAD

SIKOLOHIKAL

Page 4 of 6
MODULE CODE: PASAY-ESP10-Q4-W1-D2

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________


Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat: ___________________

Ang mga nabanggit ni Villegas ukol sa nakasisirang gamit ng seks ay ang mga isyu ukol sa kawalan
ng paggalang sa dignidad at sekswalidad na dapat mabigyan ng pansin upang maibalik sa tamang
pananaw ang mga kabataan ukol dito. Ang paglabag sa dignidad ng sekswalidad ay paglabag sa
karapatang pantao sa paggalang sa pribadong buhay, at maaaring mauwi ito sa hindi makataong
pagtrato. Sa kabila ng katotohanang ang pagtatanggol sa karapatang ito ay sakop ng pambansa at
internasyonal na batas, patuloy pa rin ang paglabag sa mga ito.
Sipi mula sa: Edukasyon sa Pagpapakatao 10 by Dela Cruz, I. P, et. al. (2018) (pp.198- 199)
TANDAAN
Hindi maaaring magkaroon ng kasiya-siyang sekswal na relasyon, kung mayroong
negatibong damdamin sa isang hindi sekswal na aspeto ng relasyon, o kung ang lahat ay
natutuon lamang sa isa sa mga dimensiyong nabanggit ni Bernado Villegas. Ang
paggalang sa sarili ay makatutulong sa pagkakaroon ng paggalang sa sekswalidad at
dignidad. Mamuhay nang may paggalang sa sariling sekswalidad lalo na ng ibang tao. Iwasan ang
pangungutya sa iba, pagsukat sa sariling kakayahan, babae man o lalaki. Sa ganitong paraan,
maiiwasan ang anumang pananamantala o pagkawalang galang sa kapwa.

GAWAIN 1:
PANUTO: Suriin at bigyang paliwanag kung paano ipinakita ang kawalan ng paggalang
sa dignidad at sekswalidad sa mga sumusunod na pahayag.

PAHAYAG PALIWANAG
Ang pakikipagtalik ay normal para sa kabataang
nagmamahalan at ito ay kailangan upang makaranas
ng kasiyahan.
Ang pagbebenta ng sarili ay tama kung may mabigat
na pangangailangan sa pera.

Wala namang nawawala sa isang babae na


nagpapakita ng kaniyang hubad na sarili sa internet.
Nakikita lang naman ito at hindi nahahawakan.

GAWAIN 2:
PANUTO: Suriin kung nararapat ba o hindi nararapat ang mga pagpapasyang ginawa ng
mga tauhan sa kwento ayon sa ating aralin. Isulat ang N kung nararapat at HN kung
hindi nararapat. Bigyang din ng paliwanag ang iyong kasagutan.
SITWASYON SAGOT PALIWANAG
Hiniling ng kapitbahay ni Maria kung maaari siya
nitong kunan ng litrato na nakabikini. Maaari
itong ipagbili sa isang kompanya ng pagmomodelo
at kumita ng malaking pera. Tumanggi si Maria at
sinabing ang katawan niya ay hindi kailanman
maaaring i-display.

Si Clarra ay 15 taong gulang at wala nang interes


na mag-aral mula nang siya ay pagsamantalahan
Nakilala niya si Mara at niyaya siya nitong
mamuhay sa lansangan at magbenta ng aliw.
Sumama siya rito at nagsabing lubog na rin
naman siya sa putik kung kaya't marapat lang na
ito ang kaniyang gawin at kikita pa siya.

Page 5 of 6
MODULE CODE: PASAY-ESP10-Q4-W1-D2

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________


Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat: ___________________

PAGTATAYA
PANUTO: Suriin ang mga pahayag. Isulat ang MG kung ang pahayag ay nagpapakita ng
na may galang sa dignidad at sekswalidad at KG naman kung nagpapakita ng kawalang
galang.

1. Ang sekswalidad ay kaloob ng Diyos kaya’t dapat na ito’y ingatan.


2. Ang pagkilos at pagsasalita nang maayos ay nakapagpapaangat ng dignidad.
3. Ang alak ay nakatutulong sa sarili upang makalimot sa mga suliranin.
4. Normal lamang na ang batang sampung taong gulang ay pagtrabahuhin ng mabigat
na gawain.
5. Ibigay ang karampatang paggalang sa lahat ng tao maging anuman ang kanilang
kasarian.
6. Maging responsable sa buhay upang hindi mapariwara.
7. Ang pambubugbog sa mga paslit ay nararapat lamang upang disiplinahin ang mga
ito.
8. Hindi pang-aabuso sa sekswalidad ang magbigay ugnayan sa maraming kapareha.
9. Ibigay ang karampatang paggalang sa lahat ng tao maging anuman ang kanilang
kasarian.
10. Pasayahin ang buhay maging ito man ay kawalan ng paggalang sa dignidad at
sekswalidad.

Inihanda ni:
Rachel S. Samson
Pres. Corazon “Cory” C. Aquino National High School

SANGGUNIAN
• Brizuela, MJ. B, et. al. (2015) Edukasyon sa Pagpapakatao – Ikasampung Baitang Modyul para
sa mga-aaral (pp.287- 287)
• Dela Cruz, I. P, et. al. (2018). Edukasyon sa Pagpapakatao 10 (pp.194- 205)
• De Vega, N. I, et. al. (2013). Edukasyon sa Pagpapakatao (pp.224- 233)
• Linsangan, L. DV, et. al. (2017). Pagyamanin- Edukasyon sa Pagpapakatao 10. (pp. 207-220)
• Punsalan, T. G, et. al. (2015). Pagpapakatao 10 (pp.245-257)

Page 6 of 6

You might also like