Quang Dũng là một nghệ sĩ đa tài , là nười con của xứ Đoài.

Sau cách mạng tháng tám ông tham

gia quân đội và sáng tác bài thơ Tây Tiến – một trong những bài thơ tiêu biểu về hình tượng
người lính.bài thơ thể hiện rõ nét phong cách nghệ thuật của Quang Dũng , được in trong tập
“Mây đầu ô”. Có thể nói, tinh hoa của bài thơ được hội tụ lại trong khổ thơ đầu tiên. Khổ thơ đã
dựng lên bức tranh thiên nhiên hùng vĩ, mĩ lệ của núi rừng miền Tây, nơi nhà thơ cũng đoàn
quân Tây Tiến đã từng hoạt động cũng như khắc họa hình tượng người lính

“ Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi !

…….

“ Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”.

Quang Dũng là một nhà thơ mang hồn thơ phóng khoáng lãng mạng và tài hoa. Bài thơ "Tây
Tiến" được sáng tác năm 1948 tại làng Phù Lưu Chanh, khi nhà thơ đã rời khỏi đơn vị cũ,
chuyển sang hoạt động tại một đơn vị khác. Bài thơ nói lên nỗi nhớ của tác giả đối với đơn vị ,
vùng đất chiến đấu. Qua đó thể hiện khí thế của tuổi trẻ Việt Nam trong buổi đầu chống Pháp
gian khổ. Ban đầu bài thơ có tên là " Nhớ Tây Tiến", sau đó tác giả chuyển lại thành " Tây Tiến"
để đảm bảo tính hàm súc của thơ, không cần phải trực tiếp bộc lộ nỗi nhớ mà tình cảm ấy vẫn
hiện lên sâu sắc, thấm thía. Nhan đề còn làm nổi rõ hình tượng trung tâm của tác phẩm, đó là
hình tượng đoàn quân Tây Tiến. Việc bỏ đi từ "nhớ" đã vĩnh viễn hóa đoàn quân Tây Tiến, khiến
cho hình ảnh người lính Tây Tiến trở thành bất tử trong thơ ca kháng chiến Việt Nam. Đoạn thơ
thứ nhất đã tái dựng lại sống động bức tranh thiên nhiên miền Tây với những khung cảnh, những
chặng đường hành quân gian khổ, từ đó hình ảnh những chiến sĩ Tây Tiến cũng lần lượt hiên ra.

Bài thơ mở ra bằng một nỗi nhớ trào dâng:

Sông Mã xa rồi, Tây Tiến ơi !

Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi

Câu thơ vang lên như chứa đựng cả sự nhớ nhung, tiếc nuối, có 7 chữ, trong đó 4 chữ là tên địa
danh, dường như chỉ cần nhắc tên địa danh bao kỉ niệm ùa về trong tác giả. Sông Mã là con sông
của miền Tây Bắc, là địa bàn hoạt động của Tây Tiến. Dòng sông ấy còn là dòng sông cảm xúc,
trở nặng bao nỗi niềm đầy vơi, là chứng nhân lịch sử ghi lại tội ác của kẻ thù, đánh dấu những
chiến công hiển hách của đoàn binh Tây Tiến. Con sông, núi rừng và đơn vị nay đã trở thành
niềm khắc khoải tha thiết nhớ về. Nỗi nhớ trong trái tim những người lính Tây Tiến là nỗi nhớ
đặc biệt “nhớ chơi vơi”. Nỗi nhớ ấy không cụ thể mà chỉ chung chung, vô hình vô tượng mà lại
hết sức ám ảnh, day dứt trong lòng thi sĩ. Câu thơ sử dụng từ láy”chơi vơi” và điệp từ”nhớ” để
nhấn mạnh nỗi nhớ vừa giản dị vừa bền chặt. Vần “ơi” tạo nên âm hưởng sâu lắng bồi hồi, ngân
dài từ trong lòng người vọng vào thời gian năm tháng, lan rộng ra không gian, cảm giác về một
nỗi nhớ da diết mênh mang lan mãi đến từng nhịp đập trái tim người đọc.Sự tiết nuối lưu luyến
bật lên thành tiếng gọi Tây Tiến ơi của tác giả.
Hai câu thơ tiếp gợi lại hình ảnh đoàn quân hành quân trong đêm:

"Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi,

Mường Lát hoa về trong đêm hơi"
Hai câu thơ trên vừa tả thực vừa sử dụng bút pháp lãng mạn tạo nên sự cân bằng hài hà về nhịp
điệu. Sài Khao và Mường Lát gợi xa xôi hoang dã mà người lính Tây Tiến đặt chân qua tạo
những ấn tượng khó quên. Hình ảnh “đoàn quân mỏi” gợi nên sự gian khổ vất vả giàu chất hiện
thực”sương lấp”sự dày đặc của sương mù cùng con đường hành quân vất vả gian nan. Tuy khó
khăn vất vả nhưng người lính vẫn lạc quan tin vào ngày mai tươi sáng. Nếu như câu thơ trên nhà
thơ đặc tả hoàn cảnh khắc nghiệt của thời tiết thì câu dưới lại phác họa vẻ đẹp cảnh sắc thiên
nhiên và tâm hồn người lính. Hình ảnh “hoa về” đó có thể là những ánh đuốc sáng lung linh của
đoàn quân đang tiến về bản làng, cũng có thể là hình ảnh đoàn quân từ rừng đi ra, trên tay vẫn
cầm theo những đóa hoa rừng ngát hương. Hai câu thơ in đậm dấu ấn tài hoa, lãng mạn của
Quang Dũng.

Bốn câu thơ tiếp theo đặc tả địa hình hiểm trở của miền Tây:

Dốc lên khúc khuỷu, dốc thăm thẳm

Heo hút cồn mây súng ngửi trời,
Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống,
Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi.
Những hình ảnh giàu chất tạo hình đã diễn tả không gian mênh mông rộng lớn của núi rừng Tây
Bắc. Nhà thơ sử dụng một loạt các từ láy tượng hình "khúc khuỷu", " thăm thẳm", " heo hút” gợi
sự vất vả, nhọc nhằn, khó đi .Diệp từ “dốc” khắc họa được khung cảnh hùng vĩ ,cao vút của núi
dồi miền Tây. Hình ảnh " súng ngửi trời" là một nhân hóa táo bạo thấy được sự hóm hỉnh lạc
quan của những người lính, họ vẫn có thể trêu đùa vô tư sau một chặng đường hành quân vất vả,
mệt nhọc. Phép đối " ngàn thước lên cao - ngàn thước xuống" càng nhấn mạnh độ gập ghềnh,
hiểm trở của thiên nhiên miền Tây. Qua đó đặc tả được canhe núi rừng hùng vĩ tạo sự cân xứng
hài hòa thể hiện ngòi bút tinh tế của Quang Dũng.Câu thơ thứ tư toàn bộ là bảy thanh bằng " Nhà
ai Pha Luông mưa xa khơi" tạo cảm giác nhẹ nhàng gợi ra những phút giây nghỉ ngơi thư giãn
của người lính. Ta thấy được sự bình thản trước gian lao khổ cực của những người lính. Bức
tranh thiên nhiên Tây Bắc vừa đáng yêu thơ mộng hài hòa với một Tây Bắc hùng vĩ dữ dội.

Trên nền bức tranh chặng đường hành quân đầy gian lao vất vả ấy , hình ảnh người lính hiện lên:

Anh bạn dãi dầu không bước nữa,

Gục lên súng mũ bỏ quên đời.

Cách nói tránh về cái chết "không bước nữa", "bỏ quên đời" tạo nên cái chết đmạ chất bi hùng.
Họ chủ động chấp nhận cái chết, coi nó chỉ đơn giản như một giấc ngủ mà thôi. Tư thế hi sinh "
gục lên súng mũ" đầy xót xa nhưng cũng thật hào hùng, họ vẫn ở trong tư thế sẵn sàng chiến
đấu.Đây là một hình ảnh hết sức thiêng liêng và đáng tự hào về tinh thần yêu nước kiên cường
của dân ta. Câu thơ tuy nói về sự hi sinh nhưng không khiến cho người đọc cảm thấy quá thảm
thương vẫn đậm chất anh hùng.
 Và người lính Tây Tiến tiếp tục chịu sự thử thách của núi rừng miền Tây:

"Chiều chiều oai linh thác gầm thét,

Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người".

Tây Bắc hiện lên ở hai câu thơ làm cho ta liên tưởng đến vùng rừng núi hoang sơ man dại rất bí
ẩn. ““Chiều chiều” và “ đêm đêm” là hai từ láy gợi tả thời gian tuần hoàn lặp đi lặp lại người lính
Tây Tiến phải đối mặt với liên tiếp những khó khăn nguy hiểm . Sức nặng đổ vào từ “ Hịch” đã
thể hiện rõ những bước chân nặng trịch của bóng cọp vờn người . Nhưng đối với người lính Tây
Tiến đay chỉ ví như là một trò đùa của trẻ con giữa thiên nhiên Tây Bắc

Hai câu thơ sau , Quang Dũng tiếp tục sử dụng các câu thơ nhiều thanh bằng ấm tình quân dân :

Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói,

Mai Châu mùa em thơm nếp xôi.

Từ cảm thán "Nhớ ôi" đứng đầu câu thơ diễn tả nỗi nhớ da diết về những kỉ niệm quê hương.
Nhà thơ hồi tưởng lại cảnh đoàn quân quây quần quanh nồi xôi nếp thơm lừng đang bốc khói. Đó
là những giây phút ấm áp ngắn ngủi nhưng lại dịu ngọt, tinh tế nên khắc sâu mãi trong tâm trí
nhà thơ. “cơm lên khói”,”thơm nếp xôi” những từ ngữ bình thường nhưng đã khắc họa về một
bữa cơm nóng cùng hương thơm xôi nếp ngào ngạt.
Qua đoạn thơ ta đã thấy được sự hùng vĩ rộng lớn của thiên nhiên Tây Bắc. Một nơi đầy bí
ẩn nhưng cũng thơ mộng huyền ảo. Cùng với đó là hình ảnh người lính dũng cảm vượt lên mọi
gian khó mà vẫn toát lên nét tinh nghịch vui tươi. Đây là sự kết hợp hài hòa giữa bút pháp hiện
thực và lãng mạn cùng với nhiều biện pháp nghệ thuật đã khắc họa thành công hình ảnh thiên
nhiên và hình tượng người lính. Qua đó, ta cảm nhận được sự gắn bó sâu sắc, nỗi nhớ tha thiết
của nhà thơ Quang Dũng về những ngày tháng chiến đấu trong đoàn quân Tây Tiến - một thời
mãi mãi để nhớ và tự hào.