Professional Documents
Culture Documents
Bài giảng 3- hệ số co giãn và ứng dụng
Bài giảng 3- hệ số co giãn và ứng dụng
Bài giảng 3
Độ co giãn và ứng dụng
04/03/24 Lê Thương 1
MỤC TIÊU
04/03/24 Lê Thương 2
NỘI DUNG
04/03/24 Lê Thương 3
TỔNG QUÁT VỀ SỰ CO GIÃN
Một cách tổng quát, sự co giãn thể hiện độ nhạy của một
biến số trước sự thay đổi của một biến số khác
Sự co giãn cho biết số phần trăm thay đổi của một biến số
trước 1% thay đổi của một biến số khác
04/03/24 Lê Thương 6
SỰ CO GIÃN CỦA CẦU THEO GIÁ
(Price elasticity of demand)
Sự co giãn của cầu theo giá thể hiện độ
nhạy của lượng cầu trước sự thay đổi của
giá chính hàng hóa đó.
CÁCH TÍNH:
EP = %ΔQ/%ΔP
04/03/24 Lê Thương 7
SỰ CO GIÃN CỦA CẦU THEO GIÁ
(Cách tính toán)
% mức thay đổi lượng cầu của sản phẩm X
Ep = % mức thay đổi giá cả sản phẩm X
∆Qd P
Ep = ×
∆P Qd
Lưu ý:
Ep không có đơn vị
Ep mang dấu âm (-)
04/03/24 Lê Thương 8
PHƯƠNG PHÁP TÍNH HỆ SỐ CO GIÃN
Phương pháp
tính hệ số co giãn
điểm (Point Elasticity):
Po Mo
dQd Po
EpM =
O ×
dP Qo
Qo
04/03/24 Lê Thương 9
MỘT SỐ VÍ DỤ VỀ CÁCH TÍNH HỆ SỐ CO GIÃN
CỦA CẦU THEO GIÁ
(D1): P = 15 – Q/4 Hệ số co giãn:
giãn
P (D2): P = 20 – Q/2 E1P = -4*10/20 = -2
Tính E1P và E2P tại A
E2P = -2*10/20 = -1
(D2)
20 Q
04/03/24 Lê Thương 10
SỰ CO GIÃN CỦA CẦU THEO GIÁ
C
5
(D)
10 20 30 40 Q
04/03/24 Lê Thương 11
ĐỘ CO GIÃN KHOẢNG
(Cách tốt hơn để tính phần trăm thay đổi
và hệ số co giãn)
( Q 2 Q 1 ) / [( Q 2 Q 1 ) / 2 ]
P rice elasticity o f d em an d =
( P2 P1 ) / [( P2 P1 ) / 2 ]
04/03/24 Lê Thương 12
Phương pháp trung điểm
Điểm A: Giá: 4$ Lượng: 120
Điểm B: Giá: 6$ Lượng: 80
Phương pháp tính HSCG điểm:
Từ A đến B: Giá tăng 50%, lượng giảm 33%
Nên HSCG (theo giá của cầu): 33/50 = 0,66
Từ B đến A: Giá giảm 33%, lượng tăng 50%
Nên HSCG (theo giá của cầu): 50/33 = 1,5
Để tránh
trục trặc
Phương pháp trung điểm:
Độ co giãn của cầu theo giá = (80 – 120) / [ (80 + 120) / 2 ]
(6 - 4) / [ (6 + 4) / 2 ]
=1
04/03/24 Lê Thương 13
CÁC DẠNG ĐƯỜNG CẦU KHÁC NHAU
(Phân loại theo HSCG)
04/03/24 Lê Thương 14
CÁC LOẠI ĐƯỜNG CẦU KHÁC NHAU
(Phân loại theo HSCG)
Giá
($)
4
Cầu
1. Giá tăng
25%...
90 100 Lượng
2… làm lượng
cầu giảm 10%
04/03/24 Lê Thương 16
Độ co giãn theo giá của cầu
Cầu co giãn: độ co giãn > 1
Giá
($)
5
Cầu
4
1. Giá tăng
25%...
50 100 Lượng
2… làm lượng
cầu giảm 50%
04/03/24 Lê Thương 17
Độ co giãn theo giá của cầu
Cầu co giãn đơn vị: độ co giãn bằng 1
Giá
($)
4 Cầu
1. Cầu tăng
25%...
75 100 Lượng
2… làm
lượng cung
giảm 25%
04/03/24 Lê Thương 18
Độ co giãn của cầu theo giá
Cầu hoàn toàn không co giãn: HSCG = 0
Giá
Cầu
5$
1. Giá tăng…
4$
100
Lượng
2. …Không làm thay đổi lượng cầu
04/03/24 Lê Thương 19
Độ co giãn theo giá của cầu
Cầu co giãn hoàn toàn: Độ co giãn bằng vô cùng
Giá
0 Lượng
3. Ở mức giá dưới $4,
lượng cầu là vô cùng
04/03/24 Lê Thương 20
PHÂN LOẠI HỆ SỐ CO GIÃN THEO GIÁ CỦA CẦU
(tóm tắt)
Ep > 1 Ep < 1
A P1 A
P1
B B
P2 P2
Q1 Q2 Q1 Q2
04/03/24 Lê Thương 21
PHÂN LOẠI HỆ SỐ CO GIÃN THEO GIÁ CỦA CẦU
(tóm tắt)
P P P
P1
D
A
P1
P2
P2 B
Q1 Q2 Q Q Q
Ep = 1 Ep = 0 Ep = ∞
04/03/24 Lê Thương 22
PHÂN LOẠI HÀNG HOÁ
(Theo mức độ co giãn của cầu theo giá)
Hàng hoá hoàn toàn co giãn
EP
∞ (Perfectly elastic)
04/03/24 Lê Thương 24
MỐI QUAN HỆ GIỮA TỔNG DOANH THU VÀ GIÁ
(phụ thuộc vào Ep)
Khảo sát biến thiên của doanh thu (P×Q) theo giá (P):
d(P×Q)/dP = Q×(dP/dP) + P × (dQ/dP)
= Q + Q(dQ/dP)(P/Q)
= Q(1+ EP)
Nếu E < -1 => d(P×Q)/dP < 0
P
hay P×Q nghịch biến với P
Suy luận tương tự có được Bảng tổng kết ở slide tiếp
theo
04/03/24 Lê Thương 25
CO GIÃN CỦA CẦU THEO GIÁ
& DOANH THU (CHI TIÊU)
|EP| P P*Q
04/03/24 Lê Thương 26
Tổng doanh thu và độ co giãn theo giá của cầu
Giá
4$
P × Q = 400$ Cầu
(Doanh thu)
100 Lượng
04/03/24 Lê Thương 27
…khi cầu không co giãn
Giá Giá
3$
Doanh thu
= 240$
1$ Cầu
Cầu
Doanh thu = 100$
100 80 Lượng
Lượng
Giá Giá
5$
4$ Cầu Cầu
DT
Doanh thu = 200$ 100$
50 Lượng 20 Lượng
0 14 0
4
Độ co giãn
nhỏ hơn 1.
3
0 2 4 6 8 10 12 14 Lượng
Độ dốc của đường cầu tuyến tính không đổi, nhưng HSCG lại thay đổi
04/03/24 Lê Thương 31
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN ĐỘ CO GIÃN
CỦA CẦU THEO GIÁ
Mức độ thay thế của hàng hóa (Số lượng & khả năng sử dụng
những hàng hóa thay thế):
Mức độ thay thế càng lớn thì cầu co giãn nhiều: Ed càng
lớn & ngược lại.
Tỷ trọng chi tiêu cho hàng hóa trong thu nhập (% chi tiêu
trong ngân sách của người tiêu thụ lớn hay nhỏ):
Giá cả hàng hóa càng cao → % chi tiêu trong ngân
sách của người tiêu thụ càng lớn → cầu càng co giãn
nhiều: Ed càng lớn & ngược lại.
04/03/24 Lê Thương 32
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HỆ SỐ CO GIÃN CỦA
CẦU THEO GIÁ
Giá trị sử dụng của hàng hóa (Độ bền vững của hàng hóa):
Hàng hóa có giá trị sử dụng càng lâu dài (hàng lâu
bền) thì cầu co giãn càng nhiều: Ed càng lớn & ngược
lại
Hàng thiết yếu hay hàng xa xỉ:
Thời gian càng dài thì cầu càng co giãn nhiều: Ed càng
lớn & ngược lại.
Ví dụ: Cầu về xăng và ô tô
04/03/24 Lê Thương 33
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HỆ SỐ
CO GIÃN CỦA CẦU THEO GIÁ
04/03/24 Lê Thương 34
SỰ CO GIÃN CỦA CẦU THEO THU NHẬP
( INCOME ELASTICITY OF DEMAND )
% möù
c thay ñoåi löôïng caàu cuû
a saûn phaåm X
EI
% möù
c thay ñoåi thu nhaäp cuûa daân cö (I)
Qdx /Qdx Q dx I Q dx I
EI
I/I Qdx I I Q dx
04/03/24 Lê Thương 36
PHÂN LOẠI HÀNG HOÁ
(Theo co giãn của cầu theo thu nhập)
Hàng hoá xa xỉ
EI > 1 Luxurious goods
04/03/24 Lê Thương 37
SỰ CO GIÃN CHÉO CỦA CẦU
(CROSS-PRICE ELASTICITY OF DEMAND )
04/03/24 Lê Thương 38
SỰ CO GIÃN CHÉO CỦA CẦU
CROSS-PRICE ELASTICITY OF DEMAND
04/03/24 Lê Thương 39
MỐI LIÊN HỆ CỦA HÀNG HOÁ
04/03/24 Lê Thương 40
SỰ CO GIÃN CỦA CUNG
ELASTICITY OF SUPPLY
04/03/24 Lê Thương 41
SỰ CO GIÃN CỦA CUNG THEO GIÁ
04/03/24 Lê Thương 42
SỰ CO GIÃN CỦA CUNG THEO GIÁ
% möù
c thay ñoåi löôïng cung cuûa saû
n phaåm X
Es
% möù c thay ñoåi giaùcaûcuû
a saû
n phaåm X
Qs /Qs Qs Px Q s Px
Es
Px /Px Qs Px Px Q s
04/03/24 Lê Thương 43
TÍNH HỆ SỐ CO GIÃN CỦA CUNG
M2
Q 2 Q1 Q 2 Q1 P2
(Q1 Q 2 ) / 2 Q1 Q 2
EsM1M 2 M1
P2 P1 P2 P1 P1
(P1 P2 ) / 2 P1 P2
Q1 Q2 Q
04/03/24 Lê Thương 44
TÍNH HỆ SỐ CO GIÃN CỦA CUNG
Q P0 M
E sM0 P*
P Q0
Q* Q
04/03/24 Lê Thương 45
Ví dụ về độ co giãn của cung
•• Giả
Giảsử
sửviệc
việcgiá
giásữa
sữatăng
tăngtừ
từ$1.90
$1.90lên
lên$2.10/1
$2.10/1litlit làm
làm
tăng
tănglượng
lượngbán
bánraracủa
củacác
cáchộ
hộsản
sảnxuất
xuất sữa
sữatừ
từ9000
9000
lên
lên11
11000
000lít/tháng…
lít/tháng…
20%
Độ co giãn theo giá của cung = = 2
10%
Hệ số co giãn của cung bằng 2 cho biết lượng cung thay đổi
với tỷ lệ lớn gấp 2 lần so với tỷ lệ thay đổi của giá
04/03/24 Lê Thương 46
Độ co giãn theo giá của cung
Cung hoàn toàn không co giãn: HSCG = 0
Giá
Cung
5$
1. Giá
tăng…
4$
100
Lượng
2. …Không làm thay đổi
04/03/24 lượng cung Lê Thương 47
Độ co giãn theo giá của cung
Cung không co giãn: HSCG < 1
Giá Cung
5$
1. Giá tăng 4$
25%...
Cung
Giá 5$
tăng
25%... 4$
Cung
5$
Giá tăng
25%... 4$
Giá
$4 Cung
0
Số lượng
04/03/24 Lê Thương 51
ĐỘ CO GIÃN THEO GIÁ CỦA CUNG
Giá
$15
Cung co
giãn ít hơn 1
$12
Cung co giãn
lớn hơn 1
$4
$3
04/03/24 Lê Thương 52
PHÂN LOẠI HÀNG HOÁ
THEO CO GIÃN CỦA CUNG THEO GIÁ
04/03/24 Lê Thương 54
MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA HỆ SỐ CO GIÃN
04/03/24 Lê Thương 55
Tình huống ứng dụng 1
Điều gì xảy ra với người nông dân và thị trường
lúa khi một giống lúa mới năng suất cao được đưa
vào sử dụng???
Tại sao OPEC lại thất bại khi luôn muốn định giá
dầu ở mức cao???
04/03/24 Lê Thương 56
Giống lúa mới làm tăng cung gạo
Giá gạo S1
S2
1. Cầu về gạo ít co
2$ giãn nên sự tăng
lên của cung…
2. … dẫn đến
giá giảm 1$
nhiều…
Cầu
1. Trong ngắn hạn, khi cung và cầu 1. Trong dài hạn, khi cung và cầu đều
ít co giãn, sự sụt giảm của cung… co giãn, sự sụt giảm của cung…
P2 S1
2…
dẫn P2
đến
2… P1 giá
Dẫn tăng ít P1
đến giá
tăng
mạnh Cầu Cầu
cung
P2
2… dẫn 2…dẫn P1
đến giá đến giá
tăng giảm P2
P1
D1
Cầu
D2
Q1
Q2 Q1 Lượng ma túy Q2 Lượng ma túy
3… và làm giảm 3… và làm giảm
lượng bán ra lượng bán 59
04/03/24 Lê Thương
TÓM TẮT
04/03/24 Lê Thương 60
TÓM TẮT
04/03/24 Lê Thương 61