Alimentación e saude

Alimentos,
nutrientes, dietas...
 A alimentación e a nutrición II

Denomínase Dieta a todos os alimentos que inxerimos ó día.

Nutrientes
Inorgánicos (H2O, O2) 🚰
Orgánicos (Glícidos, lípidos, proteínas…)
🍔
- Cada alimento está composto por un ou varios nutrientes en distintas
proporcións.
- Precisamos de tódolos nutrientes, pero non en igual cantidade.

‣ Glícidos ou Hidratos de carbono

dos alimentos
Composición

‣ Lípidos ou Graxas
‣ Proteínas
‣ Vitaminas e Sales minerais
 A alimentación e a nutrición II

🍭‣ Glícidos ou Hidratos de carbono

• Simples (1 molécula, doces): Glicosa, Sacarosa
• Complexos (cadeas): Almidón, Glicóxeno, Celulosa*

🥓 ‣ Lípidos ou Graxas ‣ Función ENERXÉTICA 🔋

• Insaturadas (vexetáis): aceites (Respiración celular ou reserva)
• Saturadas (animáis): sebos, manteigas, touciño

🥩‣• Proteínas
Formadas pola unión de unidades chamadas ‣ Función ESTRUCTURAL 🛠
Aminoácidos (20) (Crecemento e reparación)

🍏‣• Vitaminas e Sales minerais

Precísanse en cantidades moi pequenas, pero son
imprescindibles

⚙
• Non se producen e deben consumirse “tal cual” na
dieta.
‣ Función REGULADORA
(Indispensables para o
• A súa falta provoca enfermidades (raquitismo -Vit.
correcto funcionamento)
D- Escorbuto -Vit C-).

* A celulosa non ten función enerxética nin se pode dixerir

 A alimentación e a nutrición II

Función Grupos de alimentos

‣GRUPO I: ricos en glícidos ou hidratos de carbono

‣ ENERXÉTICA 🔋
‣GRUPO II: ricos en lípidos ou graxas
‣GRUPO III: lácteos ricos en proteínas
‣ ESTRUCTURAL🛠
‣GRUPO IV: ricos en proteínas non lácteos
‣GRUPO V: Hortalizas e verduras
‣ REGULADORA ⚙
‣GRUPO VI: Froitas
✦ Fibra: a celulosa, aínda que non se dixire, é util para o movemento

do intestino.
 A alimentación e a nutrición II

A. Alimentos enerxéticos

Grupo I: ricos en Glícidos

Cereáis e derivados (pan, pasta…), patacas, azucre…

 A alimentación e a nutrición II

A. Alimentos enerxéticos

Grupo II: ricos en Lípidos

Aceites, manteigas e graxas animáis

 A alimentación e a nutrición II

B. Alimentos Estructurais / plásticos

(Ricos en Proteínas)

Grupo III: Lácteos

Leite, queixo, yogures…

 A alimentación e a nutrición II

B. Alimentos Estructurais / plásticos

(Ricos en Proteínas)

Grupo IV: non lácteos

Carne, peixe, ovos, legumes e froitos secos…

 A alimentación e a nutrición II

C. Alimentos Reguladores:
(Ricos en Vitaminas e mineráis)

Grupo V: Hortalizas e verduras

 A alimentación e a nutrición II

C. Alimentos Reguladores:
(Ricos en Vitaminas e mineráis)

Grupo VI: Froitas

 A alimentación e a nutrición II

Necesidades nutritivas
Non todos os alimentos teñen os mesmos nutrientes, nin na mesma cantidade
e non se deben de consumir coa mesma frecuencia se queremos asegurar un
aporte axeitado (nin exceso, nin carencia) de cada un deles.
Grupo II
(Lípidos)
Grupo I Grupo IV
(Hidratos (Proteinas
de carbono) non lácteas)

Grupo III
Auga (Proteinas
(H2O) lácteas)

Grupo VI Grupo V
(Froitas) (Hortalizas e verduras)
 A alimentación e a nutrición II

Necesidades nutritivas
• Necesidades estructuráis: As proteínas aportan os elementos (aminoácidos) necesarios para
crecer e reparar as estructuras do corpo. 0,8 g proteína/ Kg de masa corporal/día

• Necesidades reguladoras: vitaminas e sales mineráis son imprescindibles, pero en baixa

cantidade.

• Necesidades enerxéticas: a enerxía química se obtén dos glícidos, lípidos e -raramente- das
proteínas.

Enerxía
• Enerxía Mecánica (movemento)
Nutrientes
Glúcidos Química • Enerxía Química (fabricar novas moléculas)
Lípidos • Enerxía Térmica (calor)
Proteínas Respiración
celular
 A alimentación e a nutrición II

Necesidades enerxéticas
‣ Consumo enerxético:
‣ Actividade (sedentario: pouco, activo: moito)
‣ Temperatura ambiental
‣ Outros
‣ Metabolismo Basal: enerxía consumida polo corpo en repouso (actividade celular,
manter a Tª, reparación…). Depende da idade, tamaño, sexo de cada persoa.

➞ Calcula o teu metabolismo basal!

Non todos os nutrientes proporcionan a mesma enerxía

• 1 g de Glícidos ➟ 4,5 Kcal

• 1g de Lípidos ➟ 9,4 Kcal
• 1g de Proteínas contén 4,5 Kcal (pero nunca se utilizan para enerxía!)

Canta enerxía precisa o noso corpo?

1 Kcal (Quilocaloría) = 4,2 Kj (Quilojulios)

13-15 años > 2750 Kcal Exceso: engordamos / Defecto: adelgazamos

 A alimentación e a nutrición II

A dieta
A. Dieta equilibrada

‣ Variada e diversa (incluir na dieta o maior cantidade posible de alimentos e variar

cada día).

‣ Glícidos: 55-60%; Proteínas: 10-15%; Graxas: 30%

‣ Reducir o consumo de graxas saturadas (1/2 de graxas insaturadas mínimo) e

colesterol (300 mg/día máximo). Evita enfermidades cardiovasculares

‣ Consumo diario de bra (25 g/día mínimo) e froitas, verduras, cereais integrais.
Evita estrinximento, cancro de colon, colesterol. Sensación de saciedade.

‣ Ex.: Dieta Mediterránea

• No sur de Europa.
• Abundantes cereáis, froita e verdura
• Peixe (pouca carne)
• Aceite de oliva.
• Outros: disfrutar da comida e usar alimentos
frescos
fi
 A alimentación e a nutrición II

A dieta
B. Outras dietas especiais

• Son alteracións das recomendacións xerais dunha dieta equilibrada

• Engádense ou suprímense alimentos para combatir unha enfermidade ou trastorno

ou para previlos.

• Pódense escoller por razóns éticas, culturais ou relixiosas.

‣ Hipercalórica: para engordar. Aumento de glícidos e graxas.

‣ Hipocalórica: para adelgazar. Disminución de alimentos enerxéticos.
‣ Baixas en colesterol: máis aceites vexetáis e peixe azul, menos graxas animáis.
‣ Hiposódica: sen sal, para evitar a hipertensión.
‣ Sen glute: para os celíacos.
‣ Para diabéticos: elimina os azúcares (glícidos simples).
Dieta non equilibrada
 De ciencia (de un ou varios nutrientes): desnutrición
• Malnutrición
Exceso (de un ou varios nutrientes): sobrepeso, obesidade

• Obesidade: exceso de graxa corporal que pode implicar

problemas de saúde (diabetes, problemas cardiovasculares,
etc).
- Dieta hipercalórica (graxas e azúcares)

- Falta de actividade física (vida sedentaria)

IMC (índice de masa corporal) = peso (kg) / altura2 (m2)

< 18: infrapeso, 18-25: normal, 25-30: sobrepeso, >30: obesidade

fi
 Desnutrición
• Dé cit alimenticio:
Enfermidades carenciais (anemia, de ciencia de calcio...)

• Anorexia e Bulimia

A anorexia nerviosa é unha enfermidade mental, que pode causar graves secuelas ou incluso a morte.

- Imaxe distorsionada do propio físico

- Medo a gañar peso
-Obsesión polo control da alimentación
-Bulimia: inxerir moitos alimentos e provocar o vómito.
fi
fi