2.

ARTRITIS ERREUMATOIDEA
Aipatu ez duen guztia ikusita ppta begiratzea gomendatzen dizuegu, berak garrantzia zeri eman dion jakiteko.

0. ARTRITISA

● Def: artikulazioen inflamazioa

○ atikulazio sinobialak dira normalean kaltetuak
○ sintomak
■ mina, ■ hantura,
■ berotasuna, ■ goizeko zurruntasuna
■ gorritasuna, ■ mugikortasun-mugaketa.
● Sailkapen irizpideak:
○ Kokapenaren arabera:
■ Axiala: Bizkarrezurra kaltetzen duenean.
■ Periferikoa: Bizkarrezurra ez diren artikulazioak kaltetzen dituenean.
○ Kaltetzen dituen artikulazio kopuruaren arabera:
■ Monoartikularra: Artikulazio bakarra kaltetzen denean.
■ Oligoartikularra: ≤ 5 artikulazio kaltetzen direnean.
■ Poliartikularra: > 5 artikulazio kaltetzen direnean.
○ Eboluzioaren arabera:
■ Akutua : Septikoak, uratozkoak (hezueria) …
■ Kronikoa : Erreumatoidea, espondiloartritisa…
○ Hantura mota eta iraupenaren arabera:
■ Migratzailea: Borrelia, Lyme
■ Aldizkakoa : Hezueria, broteka ematen da.
■ Iraunkorra: Konstanteak direnak
○ Etiologiaren arabera:
■ Infekziosoa:
● Bakterianoa (gehienetan mono edo biartikularra),
● birikoa (poliartikularra izan daiteke, baina iraupen laburragokoa),
● mikotikoa…
■ Mikrokristalinoa:
● Urato monosodikoak (hezueria kasu)
● pirofosfato kaltzikoak
● hidroxiapatitak
→tindaketa bereziak behar dira detekziorako
■ Autoimmunea:
● Artritis erreumatoidea,
● espondiloartritisa,
● konektibopatiak (lupus eritematoso sistemikoa (LES),
● ehun konektibo-gaixotasun mistoa (EMTC),
● esklerosi sistemikoa (ESP),
● polimiositisa/dermatomiositisa (PM/DM),
● Sjögren-en sindromea
■ Traumatikoa :
● Mono edo biartikularra normalean.
○ Idiopatikoa (ezezaguna): Sarkoidosia, Whipple gaixotasuna…
1. ARTRITIS ERREUMATOIDEA
● Gaixotasun
○ sistemiko,
○ kroniko,
○ inflamatorio
○ autoimmunea
● Arikulazioez gain kaltetu
○ odol hodiak
○ birikak
○ bihotza

1.1. EPIDEMIOLOGIA
● Prebalentzia: %0,3-1,2koa
○ baxuagoa ipar amerkiako tribu batzuetan
○ emakumeetan 3:1
● Gatazka ekonomikoa: tto + ezintasuna = kostu handiko g.
● Prebentzioa ezinezkoa
● Ez dago tto etiologikorik

1.2. ETIOLOGIA
→ ezezaguna // eragina dute
● Faktore genetikoak:
● Faktore ez genetikoak: Germen ezberdinen infekzioak. Eragile ohikoenak:
○ Birusen artean:
■ HTLV-1, ■ errubeola,
■ Epstein-Bar Birusa (EBB), ■ parbobirusa.
■ herpesa,
○ Bakterioen artean:
■ Salmonella,
■ Campylobacter,
■ Mycoplasma,
■ mikobakterioak
● EP: infekzioa → germena ezabatzeko inmunitatea piztu → piztuta
mantendu, organismoa atakatzen hasi

1.3. PATOGENIA
● Bereziki giltzadura diartrodialak erasan
● Lesio goiztiarra:
○ mintz sinobialeko endotelio mikrobaskularrean agertu
○ pannus sortu:
■ granulazio ehun inbaditzailea s
■ tumore izaera du
■ higadurak sortu = artikulazioa hondatu → likido sinobiala isuri
● kartilagoan
● tendoietan
● lotailuetan
● Mintz sinobialeko zelulen arteko interakzio konplexuak → fenomeno suntsigarriak
 ● Inflamazioa zitokinek erregulatu
○ Proinflamatorioak
■ TNF-α (batez ere),
■ IL-1,
■ IL-6,
■ TGF-β
■ GM-CSF

○ Antiinflamatorioak:
■ IL-4,
■ IL10,
■ IL-13
→kontzentrazio handian likido sinobialean

ESKEMA
Predisposizio genetikoa duen pertsona baten kasua

Makrogoak T linfozitoari Ag erakutsi → T klonak sortu +Blinfozitoak aktibatu →zel plasmatikoak Ab askatu + T
klonek IL1 + TNFα askatu
● Ab: inflamazio sistemikoa, bereziki giltzadura barnekoak
Inmunosupresoreek bitartekari inflamatorioak inhibituko dituzte

1.4. KLINIKA
1.4.1. ARTRITIS ERREMAUTOIDE GOIZTIARRA (HASIERAKO FASEA)
AGERPEN ARTIKULARRA:
● Hasieran: aldizkako artikulazioen inflamazioa
● Denborarekin
○ aldebikoa,
○ simetrikoa: 2 aldetako gorputz adarretan // ez necesariamente
artikulazio berdinean
○ gehigarria
● Gehien erasandako artikulazioak
○ eskuetakoak
 ■ metakarpo- falangikoak MCF
■ interfalangika proximalak IFP
○ oinetakoak
■ orkatiletan
■ metatarsofalangikoetan MTF
■ interfalangikoak IF
○ artikulazio txikietan
● EZ dira kaltetzen
○ Interfalangiko distalak (IFD)
● Edozein artikulazio sinobial kaltetzera hel daiteke (hasieran zein eboluzioa)
○ artikulazio tenporomandibularrak, ○ belaunak,
○ sorbaldak, ○ eskumuturrak
○ ukondoak, ○ esternoklabikular
○ aldakak, ○ kostoesternal
○ bizkarrezur zerbikala (C1-C2) edo sakroiliakoa
■ min lunbar/ dortsala = EA deskartatuta
● KLINIKA
○ Patologia artikularraren ondorioak
■ mina egun + gau
■ mugikortasun gutxitua
■ goizeko zurruntasuna
○ Sintoma orokorrak: broteekin agertu
■ astenia
■ anorexia
■ sukarra
● Artikulazioan afektatutako atala
○ mintz sinobiala
○ burtsa serosoak
○ lotailuak
○ tendoiak

LABORATEGIA:
● Odol analitika:
○ Fase akutuko erreaktanteak igotzen dira:
■ VSG eta PCR bereziki
○ Inflamazioa analitika
■ tronbozitosia,
■ leukozitosia,
■ anemia normokromiko normozitikoa
○ Faktore erreumatoidea (FE) IgM odolean >% 75an positiboa
○ Ab anti-peptidozitrulinatuak (anti-CCP Agp) % 50-60an positiboa
→ FE eta anti-CCP Ag positiboak = diagnostikoa ia egina
○ Hipergammaglobulinemia poliklonala
● Likido sinobialaren azterketa: Patroi inflamatorioa
○ 5.000-50.000
○ gardena Denbora bater:
○ biskositate ertainekoa desitxuratzea
○ Likidoan bertan FE antzeman daiteke. hatzak kubito aldera
desbideratu
metakarpo-falangiko
deformatuak
 desitxuratze tipikoa (5.
hatza)

ERRADIOLOGIA: (atal hau argazkiak deskribatuz azaldu du soilik)

● Lehen 3-4hil: artikulazioaren inguruko ehun bigunen hantura
● >6hil: hezur higadurak
● Azken fasea: artikulazioa erabat suntsituta + mugikortasun galdua
○ desbiderapen kubitala
○ desbiderapen peronealaa.

1. argazkian: Radio eta karpoaren arteko espazio artikularra gutxitua dago, baita karpo-metakarpo eta
intrakarpianoak. Ez da erosiorik nabaritzen. Normalean artritis reumatoidean alde kubitalean hasten dira
(estiloides apofisian edo pisiformean).
2. argazkian (karpokoa): Patologia aurreratua ikusten da. Ez da ia artikulaziorik ikusten, dena lotuta dago. Gainera,
kisteak ikusten dira (erosioak ere izan daitezke, desberdintzeko zailak). Egoera honi karpitis deritzo.
4. argazkian: Erosioa agertzen da markatua.
1.4.2. ARTRITIS ERREUMATOIDE AURRERATUA (ez du ia ezer esan, baina apuntetan dago)
AGERPEN ARTIKULARRA:
● hantura iraunkorra + mina + itxuraldatzea
● AEko deformazio tipikoak
○ Erradio eta kubitoaren subluxazio dortsala.
○ Eskumuturra erradio aldera desbideratzea.
○ Hatzak eta behatzak kubito eta perone aldera desbideratzea
■ metakarpo-falangikoak eta metatartso-falangikoak tolestuz.
○ IFP modutan deformatu daitezke:
■ Boutonniere deformidadea
● IFPak hiperflexioan
■ cuello de cisne deformidadea
● IFPak hiperestentsioan
● IFDa flexioan
● Hatz potoloak Z itxura hartu dezake.
 ○ 4 . + 5. eskuko luzatzaileen tendoiak apurtu
○ ukondoko lesioa: estentsioa mugatu (flexioa ondo)
○ Hallux balgus = juanetea
○ Behatzen mailu formako deformazioa
○ Metatarsiano buruen subluxazioa
○ oin azpiko kuxinaren galera→ callo + ultzerak
○ Oin laua sortzeko mekanismoak
■ subastragalino lesioa → orpoa barnera (balgo) desbideratu → oinaren arku
zeharra beherantz
■ giltzadura tibioastragalino lesioa
■ oin erdiko artikulazioen lesioa
○ Belaunen deformazioa
■ baroan
■ balgoan
■ flexioan
■ baker-en kistea ager daiteke hutsune popliteoan
● hausten bada hanka handitu
● Aldaka artikulazioa kaltetzen bada = mugimendu guztiaik mugatuta
● Gutxitan kaltetzen diren artikulazioak
○ krikoaritenoideoak
■ irenstean mina
■ afonia
○ bizkarrezur zerbikala
■ axis-atlas artikulazioa afektatzen bada → odontoidea askatu → b.m zanpatu
LABORATEGIA:

● GJA eta PCR-ren igoera .

● Gaixotasun inflamatorioekin erlazionatutako anemia (normozitiko normokromikoa).
○ ez da Fe tto-arekin konpontzen
● Hipergammaglobulinemia poliklonala (edozein gaixotasun inflamatoriotan bezala).
● FE positiboa >% 75ean,
● Anti-CCP antigorputzak positiboak % 60-70ean.
● ANA positiboa, titulu baxuak, pazienteen % 25ean.
ERRADIOLOGIA:
● Kartilago artikularra zatika galdu
● Hezur higadurak/erosioak
○ Artikulazioen ertzetan hasi → erdialderantz hedatu
○ Higadurak hasten diren kokapen tipikoenak:
■ eskumuturretako kubito-estiloide muturrean
■ metakarpiano eta falange proximaletako buruetan
■ 5. behatzetako MTF artikulazioetan.
● Osteopenia epifisarioa zabala + aldebikoa
● inflamatutako giltzaduren gehiegizko erabilerak hondamendia areagotu
● tto gabe %6ak ezgaitasun funtzional larria 10 urtetan.
● Gizonezkoetan AE larriagoa
● Haurdunaldia eta AE
○ Haurdunaldiak AEaren sintomak hobetzen ditu
○ puerperioan okertu
 ○ AEk ez du haurdunaldian eraginik
●
1.4.3. GILTZADURAZ KANPOKO AGERPENAK
1. HEMATOLOGIKOAK
● Anemia
○ inflamazio kronikoagatikoa
■ normozitiko normokromikoa
■ sideremia baxua
■ SatTF baxua
■ ferritina ^ (fase akutuko reaktantea)
■ ez du Fe tto-arekin hobera egiten // bai inflamazioa tratatzean
○ Mixtoa
■ inflamazioagatik + ferropenikoa
● AIEEk eragindako urdail hemorragiagatik
○ Aplasikoa
■ tto inmunosupresoreengatik
■ normozitiko normokromikoa da
● Serie zurian
○ Leukozitosia
■ Neutrofilia
○ Zitopenia (farmakoen ED)
■ leukopenia
■ neutropenia
● Tronbozitosia
○ Farmakoengatiko tronbopenia ere ager daiteke
2. LARRUAZALEKOAK
● Nodulu erreumatoideak
○ Non
■ ukondo atzean
■ artikulazio inguruetan
■ biriketan
○ Asintomatikoak
○ gogorrak
○ histologia tipikoa
■ erdian: nekrosi fibrinoide
■ inguruan: zel epitelioideak oholesi forman
■ kanpoan: ingiltrazio linfoplasmazitarioa
○ Maizago agertu FE titulazio handia dagoenean
○ Kausa: MTX (frogatzeke)
○ tto
■ asintomatikoak → ez tratatu
3. BEGIETAKOAK
● Kanpo geruzak inflamatu normalean
○ Epieskleritis
○ eskleritisa
■ pronostiko okerrena
 ■ esklera bigundu → eskleromalazia zulatzailea → infekzio arriskua areagotu
○ ubeitisa EZ DA OHIKOA
4. SJÖGREN-en SINDROME SEKUNDARIOA = Sindrome lehorra
● AEaren % 50ean
● Primarioa baino arinagoa
● Ondorengo sintomak:
○ Xeroftalmia:
■ Keratokonjuntibitis lehorra
■ korneako ultzerak eta opakotasuna
○ Xerostomia (irudia)
●
5. BASKULARRAK :
→Artritis erreumatoidean hiru motatako baskulitisak ager daitezke:
● Hatz puntetako baskulitisa:
○ Azkazal inguruko infartuak,
○ batzuetan hatz puntetako nekrosia (goiko irudia)
● Baskulitis leukozitoklastikoa:
○ Arteria eta zain txikiak erasan
○ Purpura ukigarria
● Panarteritis nodoso moduko baskulitisa (PAN):
○ Gaur egun jada geroz eta gutxiago
→ 3 baskulitisak paziente berean ager daitezke:
- aldi berean
- elkarren segidan
→gaixotasunaren pronostikoa okertzen dute

6. NEUROLOGIKOAK
● Tunel karpianoaren sindromea
○ oso tipikoa
○ Tuneleko eraztun lotailuaren tenosinobitisagatiko nerbio
medianoaren lesioa
○ Lehen 3 hatzetan mina eta parestesia eragin — t → indar galera
○ tto
■ eskumuturreko inflamazioa gutxitu
■ IQ
● nerbio kaltea badago
● sintomekin jarraitzen badu
● Mononeuritis anizkoitza:
○ Baskulitisarekin erlazionatzen da
○ Gaur egun gutxi ikusi
○ Nerbio periferikoaen lesio akutu + asimetrikoa iskemiagatik
● Polineuritis sentsitibo-motorea:
○ Eskularru eta galtzerdi moduko mina
○ parestesiak
7. BIHOTZEKOAK
● Orokorrean lesio asintomatikoak
● Afektazio ohikoena: perikarditisa
● miokarditisa eta balbulopatiak ere ager daitezke.
● Antiinflamatorioekin tratatzen dira.
8. BIRIKETAKOAK
● Pleuritisa (serositisa):
○ Biriketako manifestazio ohikoena
○ Min pleuritikoa ematen du
○ batzuetan isuria eragin
○ tto:. Antiinflamatorioeak.
● Nodulu erreumatoideak (argazkikoa)
○ bakarra edo multipleak
○ Itxura borobil eta mugatua
○ Goiko lobuluetan eta pleura azpian kokatu
○ Asintomatikoak
○ Noduluen %5a kabitatu
○ DD_ masa tumorala
● Kaplan-en sindromea:
○ Artritis erreumatoidea pneumokoniosiari lotuta
○ bi biriketako kanpoaldean nodulu anitzak (irudia)
● Biriketako fibrosi interstiziala:
○ Lehenengo 5 urtetan gertattu → kronikoki mantendu
○ Klinika
■ eztul lehorra
■ aldebiko belkro krepitanteak
○ Rx
■ normala hasieran
■ gerora: birika fibrosi interstiziala
■ OTA sensibleagoa da
○ Arnas probetan: patroi murriztailea
● Biriketako hipertentsio arteriala: Ez da batere ohikoa.

9. GILTZURRUNETAKOAK
→ normalean ez dira kaltetze
● AIEEk → nefritis interstiziala
● baskulitisagatiko nefropatia
● amloidosiagatiko nefropatia
● AEren berezko nefropatia: glomerulonefritis mesangiala (asintomatikoa normalean)
10. AMILOIDOSIA
● Ez da ia inoiz ikusten ttoari + Dx goiztiarrari esker
● Agertzen bada amiloidosi sekundarioa da
○ AA amiloide pilaketa (inflamazio konstantearen ondorioz metatzen den amiloidea)
○ gehienbat giltzurrunak kaltetzen ditu:
■ proteinuria +/- sindrome nefrotikoa.

Artikulazioetatik kanpoko agerpen ohikoenak anemia eta tunel karpianoaren sindromea dira. Pleuritis eta
eskleritisa ere dezente ikusten dira.
1.4.4. ALDAERA KLINIKOAK (ez du aipatu, apunteetan dago)
FELTY SINDROMEA
● AE eboluzionatuetan agertu
● Ezaugarriak
○ Artritis erreumatoide seropositiboa (FE+)
○ Esplenomegalia
○ Leukopenia <3500/mm3 (<200 granulozito/mm3).
○ Gainerakoak:
■ adenopatiak,
■ hepatopatia (kasuen %70an),
■ hanketako ultzerak,
■ larruazaleko baskulitisa
■ AEren giltzaduraz kanpoko beste adierazpenak
● Ohiko konplikazioak
○ infekzioa
○ Ez Hodking Linfoma
● TTo
○ EA tto normala
○ infekzio asko = esplenektomia
1.4.5. KONPLIKAZIOAK
● Infekzioak:
○ Konplikazio ohikoenak:
■ gaixotasunagatik
■ ttoaren isupresioagatik
○ Inf ohikoenak
■ Artritis septikoa: %0,3-3,
● ohiko mikroorganismoa →Staphylococcus aureus-a.
■ Biriketako infekzioak:
● Neumoniak
● mo:, betiko mikroorganismoek /oportunistek
■ Herpes Zosterra:
● hauek arrisku handiagoa
● maiz agertzen da.
● Osteoporosia→ haustura
○ hezur masa murriztuagatik
○ glukokortikoide tto-agatik
1.5. DIAGNOSTIKOA (ez du aipatu, apunteetan dago)

● Diagnostikoa klinikan eta miaketa fisikoan oinarritu

● Azterketa osagarriek gaixotasuna baieztatzeko eta beste arazoak baztertzeko balio dute.
DIAGNOSTIKOA EGITEKO IRIZPIDEAK (ACR 1987): Diagnostikoa egingo da ≥4 irizpide betetzen
badira.
Lehenengo 4 irizpide klinikoek gutxienez 6 astez iraun behar dute.

1. Goizeko zurruntasuna: gutxienez ordubete iraun behar du.

2. ≥ 3 artikulazioen artritisa, mediku batek egiaztatua:
a. ehun bigunen handitzea edo isuria
b. artikulazio afektatuak: IFP, MKF, eskumuturra, ukalondoa, belauna, orkatila, MTF
3. Eskuetako artikulazioen artritisa:
a. IFP,
b. MKF,
c. eskumuturrak (bat gutxienez).
4. Artritis simetrikoa:
a. Bi artikulazio simetrikoetan aldi berean.
5. Nodulu erreumatoideak, hezur gainazaletan/ estentsio zonetan / artikulazio ondoan.
6. Faktore erreumatoide serikoa:
a. kontroleko subjektu osasuntsuetan %5 baino gutxiagotan positibo ematen duen
metodo batekin neurtua.
7. Aldaketa erradiologikoak: eskuko eta eskumuturreko aldaketa tipikoak:
a. erosio/higadurak
b. osteoporosi epifisarioa.

DIAGNOSTIKOA EGITEKO IRIZPIDEAK (ACR/EULAR 2010)

● Erasandako artikulazioen kokapena eta kopurua: Puntuazioa

○ Artikulazio handi bat. 0
○ 2-10 artikulazio handi. 1
○ 1-3 artikulazio txiki (± artikulazio handien afektazioa). 2
○ 4-10 artikulazio txiki (± artikulazio handien afektazioa). 3
○ >10 artikulazio (gutxienez bat txikia) 5
*Artikulazio handiak: sorbaldak, ukondoak, aldakak, belaunak eta
orkatilak.
*Artikulazio txikiak: MKF, IFP, 2-5 MTF, erpuruen IF eta eskumuturrak.

● Alterazio serologikoak: faktore erreumatoidea (FE) eta

antigorputz anti-peptido zitrulinatuak (anti-CCP):
○ FE eta anti-CCP negatiboak. 0
○ FE eta/edo anti-CCP positibo baxua. 2
○ FE eta/edo anti-CCP positibo altua (balore normala 3
baino 3 aldiz altuagoa).
● Fase akutuko erreaktanteak:
○ VSG eta PCR normal. 0
○ VSG eta/edo PCR altuak. 1
● Sintomen iraunkortasuna:
○ <6 aste. 0
○ ≥6 aste. 1

Diagnostikoa egingo da puntu guztien batuketak ≥6 ematen badu.

Goian aipatutako irizpideak betetzen dituzten pazienteez gain, beste gaixo hauek ere diagnostikatu daitezke
artritis erreumatoideaz (ez du aipatu):
● Artikulazioetan artritis erreumatoidearen higadura tipikoak + historia bateragarria
● Iraupen luzekogaixotasuna duten pazienteak, nahiz eta gaur egun gaixotasuna inaktiboa izan
(tratamenduaz edo trtatamendurik gabe), baina aurretik goiko irizpideak betetzen zituztenak.
1.6. EBOLUZIO PATROIAK (ez du aipatu, apunteetan dago)

1.6.1. OHIKOAK
● Paziente gehienek (%70) →patroi poliziklikoa
○ fase inflamatorioak aktibitate gutxiko aldiekin tartekatuta
● Pazienteen %10ak → patroi progresiboa
○ etengabeko inflamazioa
○ pronostiko larriena.

1.6.2. EZ-OHIKOAK
ERREUMATISMO PALINDROMIKOA
● Forma berezia
● 1.orduak edo egunak irauten dituen monoartritis bizia
○ eritema eta artikulazioaren berotasuna
● 2. sintomarik gabeko aldia, iraupen aldakorrekoa.
● likido sinobialean ez da kristalik aurkitzen
● Ez du aldaketa erradiografikorik uzten
● %40ak denborarekin artritis erreumatoidea garatzen du.

1.7. DIAGNOSTIKO DIFERENTZIALA (ez du aipatu, apunteetan dago)

→> 6 aste irauten duten poliartritisekin :
● Beste konektibopatiak:
○ LES,
○ ESP,
○ PM/DM,
○ EMTC
○ SS,
○ AIJ.
● Espondiloartropatiak:
○ Aps,
○ Reiter-en sindromea,
○ artritis erreaktiboak,
○ hesteetako gaixotasun inflamatorioak
● Arraroagoak diren beste batzuk:
○ sukar erreumatikoa,
○ amiloidosia
○ hemokromatosia
● DD egiteko probak
○ Odol analitika:
■ VSG eta PCR, ■ FE,
■ hemograma, ■ anti-CCP-antigorputzak,
■ biokimika (kreatinina eta ■ ANA.
gibeleko entzimak),
○ Gernu analisia.
 ○ Erradiografiak: Toraxekoa, eskuetakoak, oinetakoak, eta hantura duten artikulazioetakoak.
● Aurkitzen ditugun datuen arabera, beste proba gehigarriak eskatuko ditugu.

1.8. PRONOSTIKOA (ez du aipatu, apunteetan dago)

● Pronostiko artikularra:
○ Garrantzitsuena
○ Baldintzatzen ditu
■ bizi-kalitatea
■ ratamenduaren aukeraketa
○ Pronostikoa okertzend uten faktoreak:
■ Kaltetutako artikulazioen kopurua:
■ Funtzio orokorraren egoera:
● HAQa (The Health Assessment Questionnaire) galdesorta
■ PCR maila altua.
■ FE positiboa titulu altuan.
■ Anti-CCP-antigorputz positiboa AE goiztiarrean.
■ Hezur-higadurak erradiografietan:
● higadura gehienak gaixotasunaren lehenengo bi urteetan azaldu
● Goiz antzemateko teknika onenak EMN + EKO
● Erradiografia sinplean berandu ikusten dira.
● Pronostiko orokorra:
○ Heriotza ematekotan, ez da EAgatik
○ Heriotza kausak
■ tto toxikotasuna
■ inf
■ klinika CV
● Pronostiko orokorra + artikularra baldintzatzen dituzten faktoreak: manifestazio extraartikularrak
○ nodulu erreumatoideak,
○ baskulitis erreumatoidea
○ eskleritisa,
○ Feltyren sindromea

1.9. TRATAMENDUA (orokorrean farmakoen izenetan eta eragin desiragaitzetan zentratu da klasean)
● Hezur higadurak
○ lehenengo 2 urteetan agertu
○ itzulezinak dir
○ saihesteko funtsezkoa da tratamendua goiztiarra
● AE oso aldakorra = tto bakoitzarentzat egokitu
● tratamenduaren helburuak:
○ Artikulazioen hantura eta mina gutxitzea.
○ Artikulazioaren suntsipena eta horren ondorioak saihestea edo atzeratzea.
○ Artikulazioen eta muskuluen funtzioa mantentzea.
○ Bizi-kalitatea bermatzea.
○ Ohiko lan-jarduera bermatzea.
○ Ongizate fisiko, psikiko eta soziala bermatzea.
●

Tratamendua honela antola dezakegu:

● Oinarrizko programa
 ● Funtsezko tratamendua eta tratamendu farmakologiko sintomatikoa
● Tratamenduek eta gaixotasunek sortzen dituzten konplikazioen tratamendua
● Tratamendu lokalak
● Tratamendu kirurgikoa eta errehabilitazioa, behar denean (bereziki paziente kronikoetan).

1.9.1. OINARRIZKO PROGRAMA

● Gaixotasunari buruzko ahalik eta informazio garbiena helarazi
● Atseden artikularra fase akutuenetan:
○ ferula eta ortesiak erabiliz
○ inflamazioa gutxitu denean bizitza normala egin dezake.
● Muskuluen tonua + indarra mantendu
● Atikulazioen mugikortasuna mantendu.
● Errehabilitazioa.
○ Mina eta hantura kontrolatzeko eraginkorra.
● Babes psiko-soziala.

1.9.2. TRATAMENDU FARMAKOLOGIKO SINTOMATIKOA

● bi zutabe ditu:
○ tratamendu sintomatikoa: hantura arindu
○ gaixotasunaren tratamendua: progresioa moteldu

1. ANALGESIKOAK ETA ANTIINFLAMATORIO EZ ESTEROIDEOAK:

● Denek ez diote berdin erantzuten farmako bati
○ 10 - 15 egunen buruan ez erantzun → beste F batekin saiatu
● AIEE
○ Eraginkortaunsa
■ hantura arindu
■ mina arindu
○ Efektu azkarra // ez erabatekoa
○ Kontuz
■ adinekoetan, ■ bihotz-gutxiegitasuna
■ ultzera peptiko aktiboa ■ HTA
/aurrekaria ■ antidiabetikoak,
■ giltzurrun-gutxiegitasuna, ■ antikoagulanteak
■ hepatopatia kronikoa, ■ antihipertentsiboak
○ AIEE aukerak:
■ AIEE ez selektiboak:
→COX-1 eta COX-2 inhibitu
○ COX-1 inhibitu =
■ urdail-hestekoED
● esofagitisa,
● gastritisa,
● ultzera
● enteritisa
■ efektu antiagregatzailea = hemorragiak
■ HTA
■ giltzurrun funtzioa moteldu
● Ibuprofeno 400-600mg / 6-8 ordutik behin.1#
● Naproxeno 250-500mg / 12 ordutik behin.
 ● Ketoprofeno 100mg / 12 ordutik behin.
● Azeklofenako 100mg / 12 ordutik behin.
● Diklofenako 50mg / 8 ordutik behin edo 100mg / 12 ordutik behin.
● Nabumetona 500-1000mg / 12-24 ordutik behin.
■ AIEE COX-2 inhibitzaile selektiboak (coxibak):
● EZ urdail-hesteko efektu kaltegarriak
● EZ antiagregatzaileak = tronbosi / HTA arriskua
○ kontuz arrisku CV dutenengan
○ erabilgarriak antikoagulatuetan
● Celecoxib 200mg / 12-24 ordutik behin.
● Etoricoxib 30-90mg / 24 ordutik behin.

2. GLUKOKORTIKOIDEAK:
● tto sintomatiko + gaixotasunaren tto
● antinflamatoriorik indartsuenak + azkarrenak = ia beti erabiltzen dira
● AIEEak baino eraginkorragoak
○ goizeko zurruntasuna gutxitzeko
○ sintoma orokor guztiak gutxitzeko: nekea, ahultasuna eta anorexia
○ Ibiltzeko gaitasuna hobetzen dute.
● Glukokortikoideak erabiltzeko arau orokorrak:
○ Prednisona:
■ Eguneko dosia: ≤10mg
● edo dosi baliokidea beste farmako batekin
● H-H-Adrenal ardatza inhibitzeko arriskua murrizteko
○ Dosi osoa goizean ematen saiatu (kortisolaren erritmo zirkadianoa errespetatu)
○ Dosi minimoa + ahalik eta iraupen laburrenarekin erabil
○ Denbora luzean erabili behar direnean gehitu
■ kaltzio gehigarriak (1000-1500 mg egunean)
■ D bitamina (400-800 UI egunean)
● AE larria bada = dosi altuak: prednisona ≥15mg behin edo 3 aldiz egunean
● Baskulitis larria /heriotza arriskua→ metilprednisolona IV 1000mg/egun 1-3egun
● Kortikoide depot deritzona ere erabil daiteke (
○ fektu atzeratua dutenak: betametasona, triamzinolona…
○ Erabilera
■ artikulazio barneko edo inguruko infiltrazioetan
■ artikulazio gutxi direnean
■ brtsitisaren tratamenduan
● Eragin desiragaitzak:
○ Gluzemia igo
○ Cushing
○ Tentsio igoera
○ Osteoporosia
○ Infekzio joera
○ Eragin kaltegarri txikiagoak: Hirsutismoa, kataratak…

1.9.3. TRATAMENDU LOKALAK: INFILTRAZIOAK

● Erabiliena: artikulazio barneko kortikoide +anestesiko infiltrazioak
 ● Helburua: mintz sinobialaren desinflamazioa
○ mina arintzea
○ isuria arintzea
● Eraginkorrena
○ triamzinolona-hexazetonidoa
○ betametasona
● Kortikoideek porrot // artikulazio ez oso kaltetua → erradiosinobiortesia infiltrazioekin saiatu
○ hainbat erradioisotopo erabiltzen dira (ytrio, erbio…) artikulazioaren tamainaren arabera,
○ mintz sinobiala erretzeko+ inflamazioa gelditzen dira
○ 2-3 infiltrazio soilik egin daitezke (Erradioaktibitateagatik)
○ Teknika honek porrot →sinobektomia kirurgikoa

1.9.4. GAIXOTASUNA ALDATZEN DUTEN ERREUMAREN KONTRAKO FARMAKOAK (FAME)

1. IMMUNOSUPRESORE SINTETIKOAK: (metotrexatoa soilik azaldu du, gainerakoak aipatu soilik)

● Aktibitatea jaitsi eta artikulazio kaltearen progresioa moteltzen dute.
● Pazienteen ahalmen funtzionalaren pronostikoa hobetzen dute
● Aahalik eta azkarren jarri behar dira
● FAME gehienak immunosupresoreak =
○ zitopeniak
○ gibeleko entzimen igoera
● Toxizitateagatik analisiekin jarraitu 2-3 hilabetero
● Metotrexatoa da gure inguruneko FAMErik erabilgarriena
○ monoterapian
○ terapia konbinatuan

Metotrexatoa:
● EMek: zitostatikoa
● Segurtasun profil ona
● FAMEen artean pazienteek denbora gehien hartzen dutena
● Dosia
○ txikiena 7,5mg/aste(dosi osoa egun berean)
○ 25-30mg-ra igo daiteke
○ O / IV /SC /IM A
● ED
○ panzitopeniak,
○ estomatitisa,
○ ahoko ultzerak,
○ beherakoak
○ transaminasen
● ED antidotoa: Azido folikoa (5mg/aste)
○ batez ere, ahokoak eta gastrointestinalak
● kontrol analitikoak 4-8 astean behin: hemograma eta biokimika.
Leflunomida (LFN):
● EMek: immunomodulatzailea
● Eraginkorra
○ sintomen tratamenduan,
○ gaitzaren progresioan
○ bizi kalitatearen hobekuntzan e
● Dosia: 20mg/egun.
● ED
○ beherakoa, ○ transaminasen
○ alopezia, ○ teratogenikoa
○ urtikaria

Sulfasalazina EDO salazopirina (SZP):

● AAS eta sulfapiridinaren konbinazioa
● EZ du abantailarik MTXren aldean.
● Dosia: 2-3g/egun.
● Lehen, infekzioak eta hesteetako gaixotasun inflamatorioak tratatzeko erabiltzen zen.
● ED
○ goragalea, ○ zorabioa,
○ okadak, ○ leukopenia...
○ zefalea,

Metotrexato / leflunomida erabiliz sinobitisa kontrolatzea EZ bada→ MTX + F biologiko

2. TRATAMENDU BIOLOGIKOAK:
● Gero eta gehiago erabili
● Animalien bitartez sortu
○ Ab-en osagai kimeriko (seguruenak) erabiliz
○ Alergia sortu ez dezaten prozesu purifikatzaileak pasatu = Ab humanizatu
■ Purifikazioa erabatekoa ez bada erreakzio alergikoak eman daitezke
● Oso garestiak
● T linfozitoen garrantzioa
○ aktibatu: bitartekariak askatu= inflamazio kronikoa mantendu
○ B linfozitoak aktibatzen dituzten
● Farmako biologikoek inflamazio prozesua eragozten dute
● Lehenengo farmako biologikoa:
○ tumoreen nekrosi faktorea (TNF) aurkakoa
○ IL-1en aurkakoak
● Denborarekin gehiago garatu
○ CTLA-4 aurkakoa
○ B linfozitoaren CD20 hartzailearen aurkakoak

2.1. TNF BLOKEOA

● Antigorputz monoklonalak (anti-TNF):
○ Infliximab
○ Adalimumab
○ Golizumab.
○ Certolizumab
● EMek: TNF blokeatu
○ makrofagoek + Tlinfozitoek sortzen du
○ funtzioak:
■ sinobitisa
■ artikulazioaren suntsipena
○ blokeatzeko estrategiak
■ TNFren hartzaile disolbagarria: ETANERCEPT
■ TNFren aurkako antigorputz monoklonalak:
● Antigorputz gizaki-kimerikoa: INFLIXIMAB eta bere biosimilarra.
● Antigorputz humanizatua:
○ ADALIMUMAB,
○ ZERTOLIZUMAB,
○ GOLIMUMAB
○ euren biosimilarrak.

● ED: defentsa mekanismo fisiologikoen inhibizioa

○ Infekzioak: maizago + larriak
○ Neoplasia arriskua
■ larruazaleak bereziki (basozelularrak)
○ G. autoimmuneak: alergia, farmakoek eragindako lupusa (oso gutxitan)...
○ Beste efektuak:
■ Panzitopenia,
■ anemia aplasikoa (oso gutxitan)
○ Gaixotasun neurologiko desmielinizatzaileak (gaixo hauetan kontraindikatua egongo da)
 ● Kontraindikazioak
○ Farmako horiei alergia izatea.
○ Tuberkulosi aktiboa edo infekzio larriak.
■ Defentsa sistema okertzen dutenez, infekzioa larriagotuko litzateke.
○ Bihotz-gutxiegitasun larria (NYHA III/IV).
○ Gaixotasun desmielinizatzaileak.

(Antigorputz monoklonal guztiak azaldu ditu, baina dosi zehatzak eta eragin desiragaitzak ez).
Etanercept (Soluble Receptor Decoy for TNF):
● Giza proteina errekonbinantea
● TNFren hartzaile disolbagarriaren bi unitateren arteko fusioz lortzen da
○ hartzaile naturalak baino afinitate handiagoa du TNFrekin
● Erabilgarritasuna
○ Hantura eta goizeko zurruntasuna hobetu
○ progresio erradiologikoa atzeratzen du
○ GJA eta PCR mailak jaisten ditu
● Dosia: 50mg astean behin.
● Admin: injekzio SC
○ orokorrean konbinazioan: MTX + etanercept = eraginkorragoa
● ED: mina injekzio gunean

Infliximab:
● Ab monoklonal kimerikoa
○ TNFari lotuz eta bere funtzioa blokeatu
● Erabilgarritasuna
○ Parametro inflamatorio guztiak hobetzen ditu
○ Progresio erradiologikoa moteltzen du
● Dosia: 3-10mg/kg infusioko.
● Admin: IV , 8 astean behin.
○ orokorrean konbinazioan: MTX + infliximab
● ED: infusio erreakzioak
○ zefaleak
○ goragaleak
○ hipersentiberatasuna

Adalimumab:
● Ab monoklonal humanizatua
○ immunogenizitate gutxiago eragin
● Dosia: 40mg/15 egunean behin
● Admin: injekzio SC
○ orokorrean konbinazioan: MTX + adalimumab
● ED: mina injekzio gunean

Golimumab:
● Ab monoklonal humanizatua da.
○ TNF blokeatzen du:
■ disolbatuta dagoena
■ mintz zelularrean itsatsita dagoena
● Admin: hilean behin (liberazio motelagatik)
Certolizumab:
● Abz monoklonal humanizatua, polietilenglikolekin (PEG) konjugatua.
● Admin: hilean behin (liberazio motelagatik)

BIOSIMILARRAK:
● antigorputzak dira ere
● Ez dira originalak, baina, haien antz handia dute (generiko modukoak dira).
● Momentuz, zenbait biosimilar daude merkatuan, batez ere, anti-TNF-alfa aurkakoak: similares de:
○ infliximab,
○ etanercept,
○ adalimumab
○ rituximabaren biosimilarrak
2.2. IL-1 HARTZAILEAREN AURKAKOA: ANAKINRA (dosi zehatza ez du aipatu)
● IL-1 makrofagoek ekoizten duten zitokina bat da.
● Anakinra IL-1aren hartzailean lotzen da zitokinari bertan lotzea eragotziz.
● Progresio erradiologikoa moteltzen du.
● Dosia: 100mg/egunean behin.
● Admin: injekzio SC bidez administratzen da.
○ Egunero eman behar denez, ez da erabiltzen normalean.
● Eraginkortasuna
○ Artritis erreumatoidean ez da anti-TNF terapia bezain eraginkorra.
○ Erabiltzen da
■ gazte-artritis idiopatikoaren forma sistemikoan (STILL)
■ STILLenn konplikazio larrian: makrofagoen aktibazio sindromean (MAS)

2.3. IL-6 HARTZAILEAREN AURKAKO ANTIGORPUTZA: TOCILIZUMAB ETA SARILUMAB (soilik lehenengo esaldia
aipatu du)
● Kimeriko-humanizatu jatorriko antigorputzak
● Dosia: 8mg/kg/infusiokohilero
● Admin: IV / SC
● EMek: cascada inflatorioa gelditzen du
● Erabilgarritasuna
○ COVID-19 tratatzeko
■ 9. egunean ekaitz zitokinikoa eragin → S hematofagikoa
■ Makrofagoek odoleko eta hezur muineko zelulak jaten dituzte CID antzekoa sortuz.
■ Gaixoen gehiengoa horregatik hiltzen da.

2.4. B LINFOZITOAREN CD20 HARTZAILEAREN AURKAKO ANTIGORPUTZA: RITUXIMAB (dosi zehatza ez du

aipatu)
● Antigorputz monoklonal kimerikoa da, gizaki-murinoa.
● Erabilgarritasuna
○ Ez-Hodgkin linfom
■ odolean B linfozitoen kopurua gutxitzen du aldi baterako.
■ Lupusean
■ Baskulitisean
● Dosia: 1000mg-ko bi dosi hamabost eguneko aldearekin. 6 hilabetero errepikatu
2.5. T LINFOZITOAREN ANTIGENO ZITOTOXIKOAREN (CTLA-4) AURKAKO ANTIGORPUTZA: ABATACEPT
● EMek: Zelula antigeno-aurkezleei (APC) seinale koestimulatzailea bidaltzea eragotzi →, T zelulen
aktibazioa eten
 ● Admin: IV / SC

2.6. JAK INHIBITZAILEAK: TOFACITINIB ETA BARICITINIB ETA UPADACITINIB

● EMek: janus kinasa familiaren entzimak inhibitzioa (JAK-1, JAK-2, JAK-3…)
○ Zelula barnean hartzaileei itsatsita egoten dira
○ Aktibazio-seinalea bidaltzen dute zelularen barnealdera zitokina bat zelula-hartzaileari lotzen
zaionean
○ seinalea inhibiruz ekintza proinflamatoriorik EZ
● Admin: =
● Etorkizunean farmako hauek nagusituko direla uste da: merkeak + oralak
● ED: infekzio + minbizi arriskua

1.9.5. TRATAMENDU KIRURGIKOA (ez du azaldu)

Batzuetan, tratamendu kirurgikoaren beharra sortzen da:
● Bizkarrezur zerbikalaren kirurgiaren indikazioak:
○ Atlas-axis subluxazioak eragiten duen ezegonkortasunean.
○ Garezur-inpaktazioan.
○ Orno hezurren subluxazioan.
● Bizkarrezurrekoak ez diren artikulazioen kirurgia:
○ Protesiak edo artroplastiak: emaitza hoberenak aldaka eta belauneko protesiek dituzte.
Besteetan, ez dira hain eraginkorrak edo ez dira existitzen. Hala ere, gaur egun sorbaldakoak
garatzen ari dira eta geroz eta gehiago erabiltzen dira.
○ Sinobektomia.
○ Osteotomiak: lehen, erabiltzen ziren, gaur egun, ordea, gutxitan.
○ Artrodesiak: mugikortasun urria duten giltzaduretan mina arintzeko egin daitezke.
2. KASU KLINIKOA

64 urteko emakumea.

● Aurrekari medikuak: HTA, bozioa, bronkiektasia eta depresioa. Duela bi

urte gastroskopia egitean: ulkus duodenala, hiato hernia, gastritisa eta
duodenitisa → AINEak beraz paziente honetan ez dira oso gomendagarriak
izango hasiera baten.
● Gaur egungo gaixotasuna: duela hilabetetik eskuineko belaunean,
eskumuturrean eta eskuetako hatzetan mina, batez ere, gauean. Belauna
handituta. Ez du sukarrik, ez beste sintomarik azal, heste eta begietan.
● Ohiko tratamendua: ibuprofeno eta metamizol.
● Azterketa fisikoa: biriketa eta bihotzeko auskultazio normalak. Eskuineko
belaunean isuria eta mina. Aldebiko rizartrosia (aurretik zuen), adinagatik normala dena. Barizeak
hanketan.
● Analitika: PCR 16 igota (normala 5 arte) eta GGT 59 pixkat igota. Hemograma normala. Gernu-analisi
normala. TSH normala. FA 354 (normala 200tik behera). antiCCPak >500 (altuak). ANA negatiboak.

Zer egingo genuke? Agertzen duen klinikan eta azterketa fisikoan oinarrituz, pazienteak ARTRITISA duenaren
susmoa izango dugu. Hala ere, beharrezkoa izango da anamnesi sakon bat burutzea eta bestelako aukerak
baztertzea.

● Anamnesia: Kolperik (kasu honetan ez)? Noiztik (garrantzitsua da kontuan hartzea pazientak hilabete
daramala sintomekin, modu honetara infekzioa eta gota bezelako gaitzak alde batera uzten dira)?
psoriarisik? begietan zerbait? ahoan zerbait? ultzerak? eztula? flema? arnas estutasuna? aparatu
digestiboa? familian aurrekaririk (honek batez ere espondiloartritisean izango du garrantzia)?
● Azterketa fisikoa: begia, ahoa, mugikortasun zerbikala, eskumuturrekoa, metakarpofalangikoak, aldakak,
sakroiliakoak, auskultatu birika eta bihotza, esplorazio abdominala… → Soilik inflamazioa belaun batean.

Azterketa fisikoan belaun baten inflamazioa eta isuria dugunez soilik,

monoartritisaren kasuan egingo dugun lehenengo gauza belaun horren
artrozentesia izango da. Paziente honek sukarrik ez duen arren, infekzio batzuk
sukarrik gabe gertatzen direla kontuan hartu behar dugu eta ondorioz
badaezpada ere artrozentesia egin.
● Eskuin belauneko artrozentesia → Garrantzitsua da beti hartzea.
Likidoa horia da, inflamatorioa. Inflamatorioa denez, infiltratu egingo
dugu kortikoideekin (betametasona edo triamzinolona) eta likidoa
kultibatzera bidaliko dugu BETI (zelula kontaketa ere eska genezake,
biokimina, baina, ez da funtsezkoa). Likidoa purulentoa ez den kasuetan, kortikoideak infiltratzea
komenigarria da nahiz eta pixkat “arriesgatu”. Irakasleak aipatu du, noizbait gertatu izan zaiola
kortikoideak infiltratu eta likidoa kultibatzera bidali ondoren emaitzetan patologia infekziosoa lortu.
Egoera hauetan, pazientea ahalik eta azkarren ingresatu behar da, antibioterapiarekin hasteko
(kortikoideak eman arren ez da ezer larria gertatzen).

Bigarren bisita emango diogu eta bitartean kortikoide dosi ertainak (10-20mg) emango dizkiogu.
Antiinflamatorioak EZ dizkiogu emango. Kortikoideak ematen dizkiogunez, ez ahaztu D bitamina eta kaltzioa
ematea pertsona heldu bati. Hurrengo bisitarako SEROLOGIA (GIB, Hepatitis…) eskatuko dizkiogu
(immunosupresore bat eman behar badiogu) eta horretaz gain, RADIOGRAFIAK: eskuetakoa (normala izan arren
eboluzioa aztertzeko interresgarria izan daiteke), toraxekoa (bronkiektasiak dituenez eta kortikoideak eman
dizkiogunez infekzioetako joera handituko zaio ), hezurretakoa . EKO (fosfatasa alkalinoa eta gibeleko entzimak
pixka bat altu dituenez ekografia eska daiteke behazunean izan ditzakeen patologiak deskartatzeko). Azkenik
faktore erreumatoidea ere eskatuko diogu.

Klaseko galdera: Ez da komeni metrotrexatea hasieratik jartzea? Hasierako kontsultan, susmo handia izan arren,
diagnostiko guztiz ziurra izan bitartean kortikoideak emango dizkiogu. Hurrengo bisitan (hurrengo hilabetean)
bestelako proben emaitzak izanda, artritis erreumatoidea duela badakigu, nahiz eta kortikoideekin inflamazioa
kontrolatzea lortu, metrotrexatoarekin hasiko gara. Izan ere, badakigu kortikoideekin inflamazioa ez dugula
denbora luzez kontrolatzea lortuko.

Rx: eskuineko belauna + eskuak →

● Belaunean, osteofitoak ikus daitezke femurraren barne epikondiloan eta rotulan. Bestalde, belaunean
lotailu errotulianoaren entesopatia kaltzifikantea agertzen da. Artrosiaren zeinuak dira. Bestalde, hilabete
doanez klinikarekin, ez du artritisaren zeinurik izango irudi erradiologikoetan. Beraz, artrosiaren aztarnak
ikus daitezkeen arren honekin ezin izango dugu artritisaren diagnostikao burutu.

Ezkerreko irudia: Osteofitoak ikusten dira beraz, artrosia dago (borobil batekin inguratua)
Eskuineko irudia: Lotailu errotulianoan entesopatia kaltzifikantea/degeneratiboa agertzen da. Honek ez
du inolako sintomarik emango. Bestalde errotularen eta femurraren arteko distantzia gutxituta dago
artrosiaren ondorioz.
Artrosi hau artritisa baino lehenagokoa da. Beraz, infiltrazioarekin eta artritisaren tratamenduarekin
artritisa tratatu arren, artrosiak hor jarraituko du.

● Eskuetan ere artrosiaren zeinuak antzeman daitezke. Artrosia du baina lehenago zegoena beraz,
artritisaren tratamendua burutu arren artrosiak jarraituko du.
 Irudia: Ehun biguinetan eta hezur dentsitatean ez da inolako arazorik antzematen. Alineazioa ondo
dago.
Artikulazioei dagokionez, kubitoaren estiloidea apurtuta dago (borobilduta, honek ez du zerikusirik ez
artrosi ez artritisarekin).
Artikulazio erradiokarpiano eta intrakarpianoei dagokienez, eskafoides eta trapezioaren arteko espazioa
pintzatuta dago. Bestalde, lehenengo metakarpiano eta trapeziaren arteko artikulazioan pintzamendua,
proliferazioa… ikusten da. Azken honi RIZARTROSIA deitzen zaio.
Artikulazio metakarpofalangikoetan, baten bat pintzatuta dago (eskuineko eskuan hirugarrena adibidez).
Interfalangiko proximaletan gauza gutxi du baina distaletan pintzamendu asimetrikoa, osteofitosia…
agertzen da. Hau emakumeetan ematen den artrosi idiopatikoaren zeinuak dira.. Bertan ez da ikusten
artritisaren erosiorik (gogoratu artrosia artritisa baino lehenago dago eta gaur egun duen sintomatologia
artritisari dagozkio)

● Azkenik, eremu sakroiliakoa aztertzeko ere Rx eskatuko genuke → Artrosiaren zeinuak antzeman daitezke
(adinagatik). Ez dago sakroileitisaren zeinu nabarmenik. Espondiloartritisarekin diagnostiko diferentziala
burutzen lagunduko digu. Entesopatia kaltzifikantea ikusten da (borobilaren barnean). Aldakan osteofito
txiki bat ikus daiteke. Eskuin femurraren gune artikularren goiko aldean pintzamendu txiki bat ikus
daiteke.

● Irakasleak, toraxeko RX bat eskatzen die paziente guztiek biriketako patologia interstiziala baztertzeko.
Beraz, esan bezala, hasiera batean jarrioko diogun tratamendua sintomatikoa izango da, hots,
glukokortikoideak.
2. bisitan pazientea hobeto sentitzen da. Ez du minik ez eta hanturarik. Analitikan oraindik fase akutuko
erreaktanteak altu ditu ordea. Kultiboa negatiboa da.

Analitika:

● PCR 9.5 (pixka bat altu), GJA 28 (30 arte normala)

● Hemograma eta Biokimika normalak
● TSH eta PTH normalak, D vitamina 8,5 (baxu, 30tik gora normala)
● FR+ +159 (altua) CCP +>500 (altua)
● ANA + 160, patron moteado → Lupusa izan du? Ez, titulua baxua da eta gainera klinika ez dator bat gaitz
honekin.
● ANCA -
● Serologia: VHB, VHC, VIH, quantiferon negatiboak

Likido artikularra

● 8000 zelula (INFLAMATORIOA), kultiboa negatiboa

Zein tratamendu jarriko genioke?

Metotrexatoa dosiak pixkanaka igoz prednisona kendu baino lehen. 2-3 aste behar dira MTX-ren eragin
terapeutikoa nabaritzen hasteko, beraz, prednisona pixkanaka kentzen joan behar da. Immunosupresorea jarri
aurretik, serologiak eskatu behar dira ere: B eta C hepatitisa, GIB... Negatiboak irten ziren eta, beraz, ez dago
arazorik metotrexatoa jartzeko.

Emakumearen tratamendua

● Metotrexatoa 10mg astean behin

● Azido folikoa 5mg astean behin hurrengo egunean
● Prednisonaren dosia jaitsi eta 2astetan (+/-) kendu
● Ibuprofenoa 600mg 1-1-1 mina edukiz gero (duen gastropatia ikusirik ez litzateke egokiena izango).
● Omeoprazola 20mg 1-0-0

MIR GALDERA (aurreko urtekoa):

¿Entre las manifestaciones extraarticulares de la artritis reumatoide seropositiva, cuál no se asocia con la
enfermedad?

1. Uveítis anterior
2. Pericarditis
3. Anemia
4. Motoneuritis múltiple

Erantzuna: 1