TMU

H T H T T T
D D DH DH

U U U U
T M T M T M T M
_ _ _ _
TM M M M
BM Quản trị tài chính

TĐH Thương Mại

T T
DH H H DH
8/24/2017 1

D D

Nội dung chính:

1.1 Khái niệm, mục tiêu và chức năng
1.1.1 Khái niệm
1.1.2 Mục tiêu
U U U U
T M
1.1.3 Chức năng
1.2 Tổ chức quản trị tài chính
T M TM T M
_
1.2.1 Vị trí của quản trị tài chính
_ _ _
T M T M
1.2.2 Bộ máy tổ chức quản trị tài chính
1.3 Các tiền đề quan trọng trong quản trị tài chính
T M T M
D H 8/24/2017

DH 2

D H D H

Mục tiêu của Doanh nghiệp là gì?

* Tối đa hóa lợi nhuận và đối diện với

Unhững vấn đề:

U U U
T M T M
- Cấu trúc lợi nhuận theo thời gian
- Sự không chắc chắn của thu nhập
T M T M
_ - Thuế thu nhập
_ _ _
TM M M M
• Tối đa hóa giá trị của cải cho các

T
cổ đông bằng cách:
T T
DH DH H H
- Tối đa hóa giá trị thị trường?

8/24/2017
- Tối đa hóa thị giá cổ phiếu?
3 D D

DFM_FMV2017_Ch01 1
TMU
H T H T T T
D D DH DH

Quan hệ tài chính của doanh nghiệp

Nhà nước

U U U U
Nhà
đầu tư
T M Nội bộ
DN M
Đối tác

T T M T M
_ _ _ _
TM M M M
Nhà
tài trợ
T T T
DH H H DH
8/24/2017 4

D D

1.1.1. Khái niệm QTTC

Quản trị tài chính doanh nghiệp bao gồm tổng thể
các hoạt động của nhà quản trị trong quá trình nghiên cứu,
U
dự báo, phân tích, ra các quyết định tài chính và tổ chức
U U U
T M đã được xác định
T M
thực hiện các quyết định đó nhằm thực hiện các mục tiêu

TM T M
_ _ _ _
TM M M M
QUỸ CỦA

T
DOANH NGHIỆP
T T
DH 8/24/2017

DH 5

D H D H

1.1.2. Mục tiêu của QTTC

 Dài hạn: Hoạch định các giải pháp tối ưu trong

U
từng giai đoạn để thực hiện mục tiêu của doanh
U U U
T M
nghiệp, cụ thể là đưa ra các quyết định đầu tư

T M
hiệu quả cao và đưa ra các quyết định tài trợ hợp
T M T M
_
lý với chi phí sử dụng vốn thấp.
_ _ _
TM M M M
 Ngắn hạn: Đảm bảo năng lực thanh toán của

T
doanh nghiệp với nguồn tài chính tối ưu - thỏa
T T
DH DH H H
mãn điều kiện đủ về số lượng, đúng về thời gian

8/24/2017 6 D D

DFM_FMV2017_Ch01 2
TMU
H T H T T T
D D DH DH

1.1.3. Chức năng của QTTC

 Hoạch định chiến lược tài chính doanh nghiệp

 Tổ chức thực hiện chiến lược tài chính doanh

U
nghiệp (huy động vốn, sử dụng vốn, phân phối thu
nhập) U U U
M
 Kiểm soát quá trình thực hiện chiến lược tài chính
T T M T M T M
_
doanh nghiệp (thiết lập tiêu chuẩn, kiểm soát và
phân tích tài chính) _ _ _
T M T M T M T M
D H 8/24/2017

D H 7

D H DH

Các chính sách quản trị tài chính chủ yếu

U U U U
T M T M TM T M
_ _ _ _
T M T M T M T M
D H 8/24/2017

DH 8

D H D H

1.2.1. Vị trí của QTTC trong bộ máy quản trị công ty

ĐH cổ đông

U
Ban
HĐQT Tư vấn
U U U
T M Kiểm soát TGĐ

T M T M T M
_
GĐ Kinh doanh GĐ Nhân sự GĐ Tài chính GĐ Kỹ thuật

_
GĐ an ninh

_ _
TM M M M
Kiểm soát Tài sản

Kế
toán
Kế
toán
Quản
Quản
trị
Tiền
T PT
ngân
Lập
KH
PT
CS
QH
nhà
QT
Quỹ
T T
DH DH H H
lý &
tài quản thông sách tài tín đầu hưu
thuế CK
chính trị tin TC TB trợ dụng tư trí

8/24/2017 9 D D

DFM_FMV2017_Ch01 3
TMU
H T H T T T
D D DH DH

1.2.2. Phân nhiệm QTTC

1) Giám đốc tài chính (CFO)
2) Kế toán trưởng
3) Quản trị thuế

U
4) Quản trị thông tin tài chính
U U U
5) Ngân quỹ
M M
6) Phân tích ngân sách tư bản đầu tư dự án dài hạn
T
7) Quản lý tài trợ
T T M T M
_
8) Quản trị tín dụng thương mại
_ _ _
T M
9) Quan hệ với nhà đầu tư
10)Quản lý quỹ hưu trí
T M T M T M
D H 8/24/2017

D H 10

D H DH

(1) Giám đốc tài chính (Chief Finance Officer - CFO)

 Chỉ đạo, hỗ trợ các hoạt động giao tiếp với nhà tài
trợ, thỏa thuận chi phí tài trợ
U
 Lập cấu trúc tài trợ và đầu tư, lập và chỉ đạo thực U U U
T M
hiện kế hoạch tài trợ và đầu tư nhằm duy trì cấu
T M
trúc tài chính cân bằng với chi phí tài trợ tối thiểu
TM T M
_ _
 Quản trị tài trợ và đầu tư tích hợp diễn biến thị _ _
T M T
 Chỉ đạo quản trị đầu tư các quỹ
M
trường tài chính và quản trị rủi ro
T M T M
D H 8/24/2017

DH 11

D H D H

(2) Kế toán trưởng (Chief Accountant)

 Đối với các công ty lớn, vị trí này thường chịu sự lãnh

U
đạo trực tiếp của CFO. Tuy nhiên trong một số trường
hợp, các công ty chưa có CFO mà chỉ có kế toán trưởng. U U U
M
 Nhiệm vụ của kế toán trưởng thường bao gồm:
T T M T M T M
_ _
 Thiết kế, vận hành và chịu trách nhiệm về hệ thống kế
toán tài chính và kế toán quản trị _ _
TM M M M
 Tham mưu và giúp người đại diện pháp lý của công ty
T
giám sát tài chính của công ty
T T
DH DH H H
 Hướng dẫn, chỉ đạo, kiểm tra, điều chỉnh những công
việc mà các kế toán viên đã làm sao cho hợp lý nhất
8/24/2017 12 D D

DFM_FMV2017_Ch01 4
TMU
H T H T T T
D D DH DH

(3) Quản trị thuế (Tax Compliance Manager)

 Vị trí này không phải lúc nào cũng có phân nhiệm riêng,
nhất là đối với các SME, công việc này thường thuộc
trách nhiệm của Kế toán trưởng

U
 Nhà quản trị thuế của công ty thường chịu trách nhiệm:
U U U
T M
 Giám sát tuân thủ các quy định về thuế

T M
 Liên hệ, tham vấn với các cán bộ thuế, tư vấn thuế
T M T M
_ _
 Tham mưu các vấn đề liên quan tới thuế như hoàn
_ _
T M T M
thuế, khấu trừ thuế, các chính sách ưu đãi thuế, các
hiệp định tránh đánh trùng thuế, các vấn đề về chuyển
giá, chống chuyển giá, khiếu kiện, thanh tra,… T M T M
D H 8/24/2017

D H 13

D H DH

(4) Quản trị thông tin tài chính (Data manager)

 Đối với các công ty có quy mô hạn chế, vai trò quản trị
thông tin tài chính có thể được phân nhiệm cho kế toán

U
trưởng và/hoặc bộ phận IT.
U U U
T M
 Những nhiệm vụ quan trọng thường bao gồm:

T M
 Thiết kế các quy trình liên quan tới thông tin QTTC
TM T M
_ _
 Thiết kế,vận hành thiết bị, phần mềm và con người liên
quan đến nhập, lưu trữ, xử lý thông tin QTTC _ _
T M T M
 Thiết kế, soạn thảo, lưu chuyển các báo cáo QTTC
 Chịu trách nhiệm về an toàn thông tin tài chính công ty T M T M
D H 8/24/2017

DH 14

D H D H

(5) Quản trị ngân quỹ (Treasurer)

 Các công ty nhỏ thường chỉ có thủ quỹ. Các công ty lớn

U
hơn có thể cần người quản trị ngân quỹ chuyên trách.
 Các nhiệm vụ của quản trị ngân quỹ có thể là: U U U
T M
 Quản lý và theo dõi ngân quỹ
T M T M T M
_ _
 Quản trị tác nghiệp thanh toán của doanh nghiệp
_ _
TM M M M
 Quan hệ với ngân hàng và các đại diện tài trợ ngắn
hạn, các đối tác thanh toán
T
 Quản trị rủi ro và thực thi các chức năng bảo hiểm T T
DH 8/24/2017 DH 15 DH DH

DFM_FMV2017_Ch01 5
TMU
H T H T T T
D D DH DH

(6) PT ngân sách vốn (Capital budgets analysis)

 Không phải công ty nào cũng có bộ phận chuyên trách
này. Nếu quy mô nhỏ, nhiệm vụ có thể được phân cho
các ban quản lý dự án hoặc thuê tư vấn.

U
 Các công việc thường bao gồm:
U U U
T M
nghiệp trong lập ngân sách tư bản
T M
 Kiểm tra việc tuân thủ các chính sách của doanh

T M T M
_ _
 Phân tích và lập các báo cáo ngân sách tư bản cho
_ _
T M các dự án của doanh nghiệp

T M
 Thiết lập ngân hàng dữ liệu về cấu trúc vốn, chi phí
vốn và lịch sử phân tích ngân sách vốn của công ty T M T M
D H 8/24/2017

D H 16

D H DH

(7) Quản trị tài trợ (Financial planning manager)

 Đối với các SME, nhiệm vụ quan hệ với nhà tài trợ có thể
do CEO hay CA đảm nhận.

U
 Các công việc của nhà quản trị tài trợ thường bao gồm:
U U U
T M
 Dàn xếp vốn cho các dự án lớn của công ty
T M
 Duy trì quan hệ với các đối tác tài trợ của công ty

TM T M
_
 Giám sát quá trình giải ngân
_ _ _
T M Đôn đốc trả lãi, hoàn vốn

T M
 Thương lượng gia hạn, điều chỉnh thời gian hoàn trả
T M T M
D H 8/24/2017

DH
 Tham gia các hoạt động M&A
17

D H D H

(8) Quản trị tín dụng thương mại (Credit manager)

 Trong một số trường hợp, các quyết định liên quan đến

U
tín dụng thương mại có thể được GĐ kinh doanh đưa ra
và việc đôn đốc thu nợ được tích hợp cho các nhân viên U U U
T M
kinh doanh.
 Các công việc của vị trí này thường bao gồm:
T M T M T M
_ _
 Thiết kế, hiệu chỉnh chính sách tín dụng thương mại _ _
TM M M M
 Phân tích tín dụng thương mại của công ty
T
 Theo dõi, quản lý thu hồi nợ
T T
DH DH H H
 Đề xuất xử lý nợ khó đòi,…

8/24/2017 18 D D

DFM_FMV2017_Ch01 6
TMU
H T H T T T
D D DH DH

(9) Quan hệ với nhà đầu tư (Investor Relations)

 Kiểm soát các thông tin tài chính doanh nghiệp và

duy trì kênh giao tiếp với cộng đồng các nhà đầu
tư của doanh nghiệp
U
 Giao tiếp và thuyết trình với nhà đầu tư tiềm năng U U U
M
 Chuẩn bị các báo cáo định kỳ và các sự kiện cần
T T M T M T M
_
thông báo với các nhà đầu tư của doanh nghiệp
_ _ _
T M
các chính sách tài trợ và đầu tư
T M
 Đánh giá kết quả đầu tư, tham vấn với CFO về

T M T M
D H 8/24/2017

D H 19

D H DH

(10) Quản trị quỹ hưu trí (Pension fund manager)

 Tham gia quỹ hưu trí là một xu hướng của người lao
động trên thế giới. Các công ty lớn có thể kết hợp với các

U
tổ chức quản lý quỹ để có các biện pháp đãi ngộ tài chính
dành cho nhân sự công ty liên quan đến quỹ hưu trí. U U U
T M
 Các chính sách đãi ngộ tài chính có kết nối với các quỹ
T M TM T M
_ _
hưu trí sẽ giúp công ty ngăn ngừa biến động xấu đối với
an toàn tài chính cá nhân của nhân viên, qua đó giúp các _ _
T M
nhiệm xã hội doanh nghiệp (CSR)
T M
công ty giải quyết tốt cả vấn đề đãi nghộ, an sinh và trách

T M T M
D H 8/24/2017

DH 20

D H D H

1.3. Những tiền đề quan trọng trong QTTC

(1) Đổi rủi ro lấy thu nhập

U
(2) Tiền có giá trị theo thời gian
(3) Quan trọng là dòng tiền chứ không phải lợi nhuận U U U
T M T M
(4) Đối với các dòng tiền gia tăng thì chỉ theo dõi những thay đổi
(5) Rất khó tìm các dự án siêu lợi nhuận trong thị trường cạnh tranh
T M T M
_
(6) Ra quyết định trong các thị trường hiệu quả
_ _ _
TM M M M
(7) Vấn đề thuê mướn

T
(8) Thuế ảnh hưởng tới quyết định kinh doanh
T T
DH DH H H
(9) Không có rủi ro nào giống rủi ro nào
(10) Rắc rối đạo đức luôn xuất hiện trong QTTC

8/24/2017 21 D D

DFM_FMV2017_Ch01 7
TMU
H T H T T T
D D DH DH

(1) Đổi rủi ro lấy thu nhập

Thu nhập
Quan hệ rủi ro - thu nhập sẽ

U là một khái niệm chủ chốt

khi chúng ta đánh giá cổ U U U
T M T M
phiếu, trái phiếu và những
dự án mới đề xuất trong
T M T M
_ _
quản trị tài chính
_ _
T M T M T M T M
H H H DH
Rủi ro
8/24/2017 22

D D D

(2) Tiền có giá trị theo thời gian

 Giá trị của 1 khoản tiền phụ thuộc vào số lượng và

và cấu trúc theo thời gian của nó (…)
U
 Việc tính toán quy đổi giá trị hiện tại (PV) và giá trị U U U
T M
tương lai (FV) có thể thực hiện bằng nhiều cách
thức khác nhau (…)
T M TM T M
_ _
 Điều quan trọng là tính toán giá trị thời gian của _ _
T M T M
tiền để làm gì và sử dụng kỹ thuật nào cho phù
hợp với hoàn cảnh và điều kiện cụ thể (…)
T M T M
D H 8/24/2017

DH 23

D H D H

(3) Dòng tiền quan trọng hơn lợi nhuận

 Nhà đầu tư, chủ sở hữu, chủ nợ quan tâm đến dòng tiền

U
ra và dòng tiền vào chứ không đơn giản chỉ là lợi nhuận
theo quan điểm kế toán U U U
T M
kinh doanh hợp lý hợp lệ (…)
T M
 Có những dòng tiền chi ra nhưng không phải là chi phí
T M T M
_ _
 Có những dòng tiền thu vào nhưng không phải là lợi _ _
TM M M M
nhuận chịu thuế (…)

T
 Nhà QTTC cần nắm rõ sự dịch chuyển của các dòng tiền
T T
DH DH H H
để làm lợi cho doanh nghiệp

8/24/2017 24 D D

DFM_FMV2017_Ch01 8
TMU
H T H T T T
D D DH DH

(4) Theo dõi thay đổi đối với các dòng tăng

 Trong kinh doanh, một quyết định là tốt khi so

sánh với việc không làm theo quyết định đó, hoặc
làm theo quyết định khác
U
 Nguyên tắc chủ đạo trong ra quyết định là so sánh U U U
T M
các bối cảnh của việc quyết định làm hay không
T M
làm và các dòng tiền sẽ gia tăng như thế nào nếu T M T M
_
quyết định như vậy _ _ _
T M
nhìn trên các dòng gia tăng T M
 Thực tế, việc ra quyết định chỉ thuyết phục nếu
T M T M
D H 8/24/2017

D H 25

D H DH

(5) Khó có dự án siêu lợi nhuận trong TT cạnh tranh

 Công việc của nhà QTTC là tìm ra tài sản để đầu

tư và tìm cách gia tăng lợi ích cho cổ đông
U
 Trong một thị trường cạnh tranh, khó tìm thấy U U U
T M T M
“Chú gà đẻ trứng vàng” và cho dù có thì thời gian
khai thác cũng khó có thể lâu dài đồng thời chi phí
TM T M
_ _
khai thác cũng không duy trì được theo thời gian _ _
T M T M
 Nhà QTTC phải cân nhắc tới việc tạo ra sự khác
biệt để duy trì lợi thế nếu có thể
T M T M
D H 8/24/2017

DH 26

D H D H

(6) Ra quyết định trong thị trường hiệu quả

 Đánh giá một thị trường hiệu quả hay không cần phải

U
xem xét tốc độ thông tin tác động tới thị giá của tài
sản có liên quan. U U U
T M T M
 Theo lý thuyết thị trường hiệu quả, tốc độ thông tin
T M T M
_ _
được phản ánh trong giá chứng khoán nhanh đến
mức không có cơ hội cho nhà đầu tư có thu nhập từ _ _
TM M M M
những thông tin công khai. Cạnh tranh trong đầu tư
T
đảm bảo giá chứng khoán phản ánh đúng thu nhập - T T
DH DH H H
rủi ro và giá trị thực của doanh nghiệp.

8/24/2017 27 D D

DFM_FMV2017_Ch01 9
TMU
H T H T T T
D D DH DH

Hàm ý của thị trường hiệu quả trong QTTC

 Thị giá cổ phiếu phản ánh tất cả những thông tin

công khai liên quan tới giá trị của công ty

U
 CFO thực hiện mục tiêu tối đa hóa lợi ích của cổ
đông qua việc chú trọng vào tác động tới giá U U U
T M
khác không thay đổi T M
chứng khoán của mỗi quyết định nếu những điều
T M T M
_ _
 Những quyết định đúng trong suốt thời gian dài sẽ _ _
T M
kém hiệu quả sẽ khiến giá xuống T M
khiến giá cổ phiếu cao hơn và những quyết định
T M T M
D H 8/24/2017

D H 28

D H DH

(7) Vấn đề thuê mướn (agency problem)

 Vấn đề thuê mướn xuất hiện do có sự tách biệt

giữa quản lý và quyền sở hữu công ty
U
 Những người điều hành có thể ra quyết định để U U U
T M T M
tăng thu nhập cho họ thay vì làm giàu cho cổ đông
 Những dự án có lợi cho cổ đông nhưng nguy hiểm TM T M
_
đối với người điều hành có thể bị bỏ qua_ _ _
M M
 Rất khó đánh giá chi phí do vấn đề thuê mướn
T T T M T M
D H 8/24/2017

DH 29

D H D H

(8) Thuế ảnh hưởng tới quyết định QTTC

 Khi tính toán các dòng tiền của dự án, mọi nghĩa

U
vụ thuế đều phải được xác định một cách đầy đủ
U U U
T M
sau thuế
T M
và dòng tiền thu về cho cổ đông phải là dòng tiền

T M T M
_ _
 Thực tế chính phủ sử dụng chính sách thuế như
_ _
TM M M M
một công cụ điều tiết kinh tế nên việc theo sát

T
chính sách, tiên lượng thay đổi chính sách thuế
T T
DH DH H H
trong QTTC là cần thiết

8/24/2017 30 D D

DFM_FMV2017_Ch01 10
TMU
H T H T T T
D D DH DH

(9) Không rủi ro nào giống rủi ro nào

 Trên thực tế, rất khó đánh giá rủi ro (…)
 Đa dạng hóa giúp giảm sự bất định (biến thiên) tổng thể
mà vẫn hướng tới thu nhập kỳ vọng (…)
U
 Có những rủi ro có thể phân tán bằng đa dạng hóa,
U U U
dạng hóa (…)
T M T M
nhưng cũng có những rủi ro không để phân tán bằng đa

T M T M
_ _
 Mức rủi ro của một tài sản hay một dự án cũng thay đổi
_ _
T M
dự án khác (…)
T M
khi được xem xét độc lập hay kết hợp với các tài sản hay

T M T M
D H 8/24/2017

D H 31

D H DH

(10) Rắc rối đạo đức luôn có thể xuất hiện

 Hành vi đạo đức thường được chấp nhận là “Làm

những điều tốt”
U
 Hiểu như thế nào là “Làm những điều tốt” trong U U U
T M
QTTC không có định nghĩa thống nhất
T
 Báo chí và dư luận thường đề cập tới các hành vi
M TM T M
_
phi đạo đức trong QTTC _ _ _
T M
thuộc vào chính bạn!!! T M
 Pháp luật có phải là chỗ dựa? Mọi chuyện phụ
T M T M
D H 8/24/2017

DH 32

D H D H

Tự nghiên cứu về môi trường hoạt động của QTTC

 Sở hữu doanh nghiệp, đặc điểm ngành KD


U
Mối quan hệ giữa kế toán và QTTC
U U U

 T M
Môi trường KD và QTTC
Thị trường tài chính và QTTC T M T M T M
_ _ _ _
TM T M T M T M
DH 8/24/2017 DH 33 DH DH

DFM_FMV2017_Ch01 11
TMU
H T H T T T
D D DH DH

Sở hữu DN, đặc điểm ngành KD và QTTC

 Hình thức sở hữu pháp lý của doanh nghiệp ảnh

hưởng đến các quyết định tài trợ, đầu tư và phân
phối thu nhập của doanh nghiệp
U
 Đặc điểm ngành kinh doanh tác động tới các U U U
thông qua: T M T M
quyết định quản trị tài chính doanh nghiệp thể hiện
T M T M
_
 Tác động từ tính chất ngành kinh doanh _ _ _
T M T M
 Tác động từ đặc trưng thời vụ, chu kỳ kinh
doanh T M T M
D H 8/24/2017

D H 34

D H DH

Kế toán và quản trị tài chính DN

 Quản trị tài chính sử dụng các số liệu và mẫu biểu

báo cáo kế toán cho việc ra quyết định
U
 Kế toán không chỉ thực hiện các quy định của chế U U U
T M
độ quản lý tài chính doanh nghiệp mà còn hỗ trợ
T
phát triển các báo cáo tài chính theo yêu cầu của M TM T M
_
quản trị tài chính _ _ _
T M T M
 Trong một số doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs),
một bộ phận có thể đảm nhận đồng thời nhiệm vụ
T M T M
D H kế toán và quản trị tài chính
8/24/2017

DH 35

D H D H

Môi trường kinh doanh và QTTCDN

 Sự ổn định của nền kinh tế (…)


U
Tác động của giá cả (…)
U U U

 T M
Tác động của lãi suất (…)
Tác động của tỷ giá (…) T M T M T M
 _
Các chính sách kinh tế và tài chính (…) _ _ _
TM

T M
Sự thay đổi quy định pháp lý về quản lý tài chính
doanh nghiệp (…) T M T M
DH  …
8/24/2017 DH 36 DH DH

DFM_FMV2017_Ch01 12
TMU
H T H T T T
D D DH DH

Thị trường tài chính và QTTCDN

Doanh nghiệp Tiền vốn Nhà đầu tư

U Chứng khoán
U U U
T M Tái đầu tư

T M
Thị trường
Thứ cấp

T M T M
_ Dòng thanh toán
_ _ _
T M Thuế

Nhà nước
T M T M T M
D H 8/24/2017

D H 37

D H DH

Thị trường chứng khoán và QTTCDN

 Thị trường sơ cấp là nơi các chứng khoán được bán lần
đầu, còn thị trường thứ cấp là nơi giao dịch các chứng

U
khoán đã được phát hành
U U U
T M T M
 Phát hành chứng khoán lần đầu (Initial Public Offering -
IPO) là việc công ty bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng
TM T M
_ _
 Phát hành thêm chứng khoán mới (Seasoned New Issue)
là việc công ty đã có cổ phiếu hiện niêm yết trên thị _ _
T M
trường chứng khoán
T M
trường thứ cấp nay phát hành thêm cổ phiếu mới ra thị

T M T M
D H 8/24/2017

DH 38

D H D H

U U U U
T M T M T M T M
_ _ _ _
TM T M T M T M
DH 8/24/2017 DH 39 DH DH

DFM_FMV2017_Ch01 13