Professional Documents
Culture Documents
3.1 3.2 3.3 - Thuốc giảm đau
3.1 3.2 3.3 - Thuốc giảm đau
- Đau có thể xảy ra ngay cả không có tổn thương mô học nhìn thấy được trên
bề mặt có thể hoặc hình ảnh học (CT, MRI, siêu âm), ví dụ: đau thần kinh
ngoại biên do độc tính thần kinh thuốc hóa trị
2. Phân loại đau và nguyên nhân đau
2.1 Phân loại đau
Dựa trên mục đích lâm sàng, có 3 loại đau chính: đau cảm thụ, đau thần kinh và
đau do viêm
a. Đau cảm thụ
- Gây ra do kích thích thụ thể đau trên dây thần kinh cảm giác thứ nhất còn
nguyên vẹn (thụ thể cảm thụ đau)
- Đau cảm thụ được chia làm 2 nhóm:
1. Đau bản thể:
Do kích thích cảm thụ đau trên bề mặt da, mô mềm, cơ hoặc xương
Người bệnh thường có thể xác định chính xác vị trí cơn đau
Người bệnh thường mô tả cảm giác đau chói, nhức nhối hoặc đau như
mạch đập
2. Đau tạng:
Do kích thích cảm thụ đau của các tạng đặc và tạng rỗng. Nguyên nhân
có thể do di căn, tắc nghẽn, căng giãn, viêm nhiễm hoặc viêm không
nhiễm...
Người bệnh thường xuyên không thể định khu chính xác và mô tả cơn
đau một cách rõ ràng
Ví dụ:
Tắc ruột do ung thư dẫn đến tình trạng căng giãn đoạn ruột trên
chỗ tắc và kích thích thụ thể cơ học trên thành ruột
Sự phát triển nhanh chóng của ung thư nguyên phát hoặc di căn ở
gan dẫn đến căng bao gan và kích thích thụ thể cơ học trong bao
gan
Viêm đường mật
Đau thần kinh sau đái tháo đường: Tổn thương dây thần kinh ngoại biên
do thiếu máu cục bộ
Bệnh dây thần kinh do độc tố: Tổn thương dây thần kinh ngoại biên do
thuốc độc thần kinh như thuốc chống ung thư (paclitaxel) hoặc thuốc
kháng sinh (isoniazid)
Đau sau đoạn nhũ: Tổn thương dây thần kinh sau phẫu thuật cắt bỏ tuyến
vú
Đau thần kinh tọa: Tổn thương dây thần kinh ngoại biên hoặc trung ương
do chèn ép bởi thoát vị đĩa đệm, khối u, áp xe hoặc do tình trạng thoái
hóa khớp nghiêm trọng ở cột sống
c. Đau do viêm
Thụ thể cảm giác đau nguyên vẹn có thể bị kích thích bởi tình trạng viêm do
bất kỳ nguyên nhân nào
Thường khu trú
Có thể liên quan với tăng cảm đau hoặc loạn cảm đau nhưng không có triệu
chứng âm tính
Các hội chứng tâm lý khác dẫn đến đau mạn tính bao gồm rối loạn dạng cơ thể, rối
loạn chuyển dạng, rối loạn căng thẳng sau sang chấn (PTSD), rối loạn nghi bệnh và
rối loạn cảm giác đau do bệnh tâm thần
Các yếu tố gây căng thẳng nghiêm trọng về xã hội như vô gia cư, nghèo đòi và sự
kỳ thị có thể dẫn đến đau do tăng nguy cơ các rối loạn sức khỏe tâm thần
Trong một số trường hợp, không thể giảm đau mà không chẩn đoán và điều trị các
nguyên nhân như trầm cảm, lo âu hoặc các vấn đề tâm lý xã hội khác
Bảng kiểm đau rút gọn – Brief Pain Inventory là một công cụ thường được sử
dụng trong nghiên cứu lâm sàng về đau để đánh giá, theo dõi cơn đau và tác động
của cơn đau đối với chất lượng cuộc sống