Pangkalahatang Kasaysayan ng Panitikan

 May panitikan nang masasabi ang mga Pilipino bago pa man dumating ang mga kastila.
Ito ay ayon sa patotoo ng isang misyonerong kastilang nagngangalang Las Casas.

 Ang pinakapapel ng mga katutubo noon ay mga kawayan,dahon ng palaspas, balat ng

kahoy at ang pinakapanulat ay mga dulo ng lanseta, mga tinulisang bakal,kahoy o
patpat na kawayan.

 Sa dahilang hangad ng mga misyonerong kastila na mapalaganap ang kristiyanismo,

ang mga sangkap na ito ng lumang panitikan ay kanilang sinira at ang tanging nalabi
lamangn ay ang mga bugtong,salawikain, kasabihan, awit at ang mga epiko. Ang mga
ito ang kinikilala ngayong “Matandang Panitikang Pilipino”

 Ang mga kantahing-bayan, mga kwentong bayan at mga karunungang-bayan ay mga

katibayang mauuri bilang matandang panitikang Pilipino, mga lipat lipat-dila o salimbibig
ng mga ninuno ng unang panahon.

 Sa pamamagitan ng bibig o dila at ang pag-uulit-ulit nito hanggang sa matanim sa isipan

ang nilalaman ng kasaysayan o kwento ay nangyari sa panahon ng mga katutubo sa
dahilang hindi pa nila nalalaman ang sistema ng pagsulat at pagbasa; dinaraan lamang
ang lahat sa paraang pabigkas at pakikinig .Sa ganitong paraan natanim sa kamalayan
ng mga unang ninuno ang mg pahayag na ito na siyang pinag-ugatan ng tinatawag at
kinikilala ngayong panitikan.

 Sa kabuuan, ang tinutukoy ng panitikan ay ang alinmang akdang tuluyan o patula

samantalang ang panitikang Pilipino ay anumang akdang sinulat ng mga Pilipino:
Bicolano-Cebuano,Kapampangan,Bisaya, Ilocano,at iba pa. Ukol sa
tradisyon,paniniwala at ugaling niyakap at sinarili ng mga Pilipino .

 Ang pagkakaroon ng sariling wika ay pagkakaroon din ng sariling panitikan na

mapagkakakilanlan ng sariling pagkatao, pagkalahi at pagkamamamayan. Ito`y isang
walang kamatayang daloy ng isipan,guniguni at damdamin ng daigdig na mabubura
lamang kung wala na ang tugpa ng hininga at kamalayan sa balat ng lupa.
 Ito`y nababalutan ng pagkabigo ,kalungkutan,panibugho, pagtataksil, pag-ibig, pag-asa,
tagumpay at kaluwalhatian na maaring ipahayag sa paraang pasalita, patanghal at
pasulat.

Panitikan - ang panitikan ay buhay, buhay-buhay ng mga tao o ekspresyon ng tao.

Kahulugan ng panitikan sa iba`t ibang manunulat

1. Ponciano B.P Pineda- ang panitikan ay katipunan ng magaganda, mararangal,

masisining at madamdaming kaisipang nagpapahayag ng mga karanasan at lunggati
ng isang lahi.
2. Maria Ramos – ang panitikan ay lakas na nagpapakilos sa alinmang uri ng panitikan.
3. Simplicio Bisa(1987) - ang panitikan ay “salamin ng lahi”.
4. W.J Long- ang panitikan ay nasusulat na tala ng pinakamabuting kaisipan at
damdamin ng tao.
5. Hon. Azarias sa kanyang aklat na “Pilosopiya ng Literatura” – ang panitikan ay
nagpapahayag ng mga damdamin ng tao hinggil sa mga bagay sa daigdig, sa
pamumuhay, sa lipunan, sa pamahalaan at sa kaugnayan ng kaluluwa sa Bathalang
lumikha.
6. Paz N. Nicasio at Federico B. Sebastian (1985) – ang panitikan ay kabuuan ng
karanasan ng isang bansa, mga kaugalian, paniniwala, pamahiin, kaisipan at
pangarap ng isang lahi na ipinapahayag sa mga piling salita, sa isang maganda at
masining na pamamaraan nakasulat man o hindi.
7. Teresita P. Capili-Sayo(1987) – ang panitikan ay lakas na nag-uugnay sa damdamin
ng mga tao upang makita ang katwiran at karunungan, dahil dito`y masasabing
lumilinang ang panitikan sa nasyonalismo ng mga mamamayan.
8. G.K.R Pineda at T.C Ongoco (1972) – ang panitikan ay kapatid na babae ng
kasaysayan, ang panitikan tulad ng kasaysayan ay nagtataglay ng mga ulat ukol sa
mga naganap sa isang lahi at mga naisip na dakila at marangal ng lahing ito.
9. Lydia Fer Gonzale,et al (1982)- ang panitikan ay pagpapahayag na kinapapalooban
ng katotohanan at pagpapahayag sa paraang nagpaparanas sa bumabasa ng
kaisipan at damdamin ng manunulat.
10. Jose A. Arrogante (1983) – ang panitikan ay talaan ng buhay