9/24/2021

THUỐC TÊ
ThS.DS. Nguyễn Thị Việt Hà - 2021

Định nghĩa
- Làm mất cảm giác
tạm thời nơi thuốc
tiếp xúc (cảm giác
đau)

Đặc điểm của thuốc tê tốt

• Ngăn cản hoàn toàn và đặc hiệu sự dẫn truyền cảm
giác.
• Sau TD của thuốc, chức phận TK được hồi phục hoàn
toàn
• Thời gian khởi tê ngắn, thời gian TD thích hợp (60p)
• Không độc, không kích thích mô và không gây dị ứng
• Tan trong nước, vững bền dưới dạng dung dịch, khử
khuẩn xong vẫn còn hoạt tính

1
 9/24/2021

HẤP THU CỦA THUỐC TÊ CƠ CHẾ TÁC DỤNG

Ức chế kênh Na+ trên màng TB thần kinh nên

ngăn chặn sự khử cực  ức chế dẫn truyền TK

Liên
quan
cấu
trúc
và tác
dụng

DƯỢC ĐỘNG HỌC

2
 9/24/2021

TÁC DỤNG TẠI CHỖ

Làm mất cảm giác từ: đau, lạnh, nóng, xúc giác nông, xúc
giác sâu.
Tuỳ mục đích lâm sàng, có các đường đưa thuốc:
• Gây tê bề mặt: bôi hoặc thấm thuốc tại chỗ lên da hoặc
niêm mạc (dung dịch 0,4 – 4 %).
• Gây tê tiêm thấm : tiêm dưới da tại vùng cần gây tê để
thuốc ngấm được vào tận cùng thần kinh (dung dịch 0,1 -
1%).
• Gây tê dẫn truyền : tiêm thuốc vào cạnh đường dẫn
truyền của thần kinh (gây tê thân thần kinh, phong bế
hạch, gây tê ngoài màng cứng, gây tê tủy sống).

Tai biến khi gây tê

1, TD do thuốc ngấm vào vòng tuần
hoàn với nồng độ cao:
- TK: nôn, liệt hh, co giật
- Tim mạch: rối loạn dẫn truyền, bloc
nhĩ thất
2. Do kỹ thuật gây tê và thuốc phối
hợp:
- Hạ HA, ngừng hô hấp do gây tê
tuỷ sống
- Tổn thương TK do kim tiêm
- Dị ứng do KS, găng tay
3. Quá mẫn, dị ứng của bệnh nhân
(procain)

3
 9/24/2021

TƯƠNG TÁC THUỐC

• LA + Adrenalin: kéo dài thời gian gây tê
• LA + opioids, an thần kinh: tăng td thuốc tê
• LA + quinidin, phong toả beta adrenergic: tăng
độc tính thuốc tê (tim)
• LA + cura: td hiệp đồng
• Procain (dx acid para amino benzoic) đối
kháng 2 chiều với sulfamid

Chỉ định chung :

• Gây tê bề mặt : viêm miệng, viêm họng, chuẩn bị nội
• Phối hợp soi, sử dụng trong nhãn khoa ( thông lệ đạo, lấy dị
LA và vật nông kết giác mạc ) : cocain, dicain, lidocain…
thuốc co • Gây tê tiêm thấm: procain, lidocain.
mạch • Gây tê dẫn truyền : một số chứng đau, phẫu thuật
chi trên, phẫu thuật sản khoa : procain, lidocain.
• Các chỉ định khác : rối loạn nhịp tim (procain)
CCĐ
• Rối loạn dẫn truyền cơ tim
• Dị ứng

CÁC THUỐC GÂY TÊ ĐIỂN HÌNH

• Cocain: Là thuốc tê duy nhất có nguồn gốc thực vật
• Procain (novocaine): - Tác dụng gây tê kém cocain 4 lần,
ít độc hơn 3 lần.
• Lidocain (xylocain): - Là thuốc gây tê bề mặt và gây tê
dẫn truyền tốt. Tác dụng mạnh hơn procain 3 lần,
nhưng độc hơn hai lần.
• Bupivacain (Marcain): thời gian khởi tê chậm, tác dụng
gây tê lâu, cường độ mạnh gấp 4 lần lidocain, nồng độ
cao phong tỏa cơn động kinh vận động.
• Ethyl clorid (Kélène): - Gây mê (ít dùng)
- Gây tê mạnh (làm lạnh rất nhanh vùng da được phun
thuốc): trích áp xe, mụn nhọt, chấn thương thể thao

4
9/24/2021