Ελw*'ο,nπιιι-Τ ro οκι¸ΒΡιον rοο,

DΤOΡιΚΑ
ΤΟ ΤΕΤΟΝΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΜΦΙΣΒΗΤΗΤΑ
κοσμοßοιορτκü. Αφησε τα σημÜδτα ιου yra
πολλÝò δεκαειßεò kar βÝΒατα πολλÜ αα' αυιÜ Εα
παραμεßνουν ανεξßτηλα στο δτÜβα ιου χρüνου,
οπορÜ τδεþν yra Ýναν καλýτερο κüσμο.
ΚαΖÜντ που ΒρÜΖετ θýμτΖε η αχανηò Ρωσßα κατÜ
ιον Α' Παγκüσμτο Πüλεμο,
Το ΦεΒρουÜρτο ιου Ιθ17 ο ισÜροò Νικüλαοò
απαντÜει με σιραττωττκη βßα κατÜ των δταδηλωτþν
εργαιþν που Ýχουν κηρυξει yεvrKn απεργßα.
ΕκαιονιÜδεò or νεκροß. Τα σοβτÝι (εργαιτκα
συμθουλια), Ýργο του ΛÝντν που Βρßσκειαι τþρα
στη Φνλανδßα, κυρταρχοýν σ' üλεò τιò μεγÜλεò
πολετò ιηò Ρωσßαò. Η συμφωνßα ιηò Δουμαò με ια
οοΒιÝτ εξαναγκÜΖετ, ιο ΜÜρττο, σε παραßιηση τον
ισÜρο Ντκüλαο Β', γεγονüò που ουνεπÜγει(υ την
καιÜλυση ιηò δυναοιεßαò των Ρομανοφ.
Ενα μηνα μετÜ ο ΔÝντν επτστρÝφετ στη Ρωσßα.
Μεχρτ τον Οκιþθρτο του ßδτου χρüνου, που ιο
ποιηρτ θα ξεχετλßσετ, μεσολαΒεß η κυΒÝρνηση
ΚερÝνσκτ, με σιüχο το χτýπημα ιων
μπολσεθßκων. ΜαΖß του ο σιραιηγüò Κορνßλοφ,
που ιο ΣεπιÝμΒρτο επτχετρεß πραξτκüπημα, το
οιιοßο üμωò αποιυγχÜνετ kar οδηγεß ιουò
μπολσεΒßκουò οιην καιÜληψη τηò εξουσßαò οε
Εφοδοò στο χειμερινý ανÜκτορο. Ανσπορüοταση απü τουò πρωταγωνιστÝò αρκετÝò περτοχÝò ιηò Ρωσßαò. Η κυθÝρνηση
χýριν του φοκοý, δεδομÝνου üτι η εφüρμηση Þτον νυχτερινÞ ΚερÝνσκτ ωσιüοο επτχετρεß ιη σýλληψη
στελεχþν μπολσεθßκων και ιου οοθτÝτ ιηò
Πετρουποληò. Εßναι Οκιþθρηò. «Erpnvn, γη Kar

Η επαγÜστασπ πOυ ψωμß» ιο σýνθημα kar ο ΛÝντν ηγεßτατ ιηò

επανÜσιασηò σ' üλη ιην πρωιευουσα, καθþò or
επανασιαιημÝνοτ ναυιεò ιου «ΑΒρüρα» ρßχνουν

ταραιßOýυπσε τOν πßανßτπ ιροειδοποτηιικÝò θολÝò προò τα ανÜκτορα...

ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΔΟΣ

Η ΕΠΑ}ΙΑΣΤΑΣΗ λΙΕτΑΞΥ ΔΥο ο ΜΕτΑ^οΣ

τοΥ ΦΕΒΡογΑΡ!οΥ ΕπΑ1{^ΣτΑΣΕΩΝ οκτΩΒΡΗΣ
Η κρßση, Η ρωσικÞ Απü τα χειμερινÜ
οι εξεγερμÝνοι, κοινωνßα ανÜκτορα
η ΚυβÝρνηση, 0πü το ΦλεβÜρη στη σοβιετιΚÞ
το σοβιÝτ στον 0κτþβρη εξουσßα

ΥπýOιτυοò ÝιδοΦò ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

Σιßγτοξη ýΛτιò αßμOουτοò Üωσηò Σ'!υý το τειΠοò αrνεOγüστττκΦ Δημαrρμþ

ΝΑΣΟΣΓΚΟΛΕΜΗΣ ΣΕΡΙΟΣΦΑΣΟΥ^ΑΚΗΣ ΑΛΕΞηΝΦΟΣΔΨΧΑΣ Ι¸ΩΡΠΟΣ ΛΕΟΝΤΙΑΔΗΣ ΝΙΚΟΣ ΚDωΓΙΑΣ
Ξυπωιqτüò, επιμÝΕτ ΝΙΚΟΣ ΒΑΡΔ|ΑΜΠΑΣΗΣ ΑΝτΑΔW\ΛΑ ιr,ιιι.ιδο Νιτüεν ΑtτΕ^ιΚΗ τΖΑΝποΠοΥ^οΥ
ßüυψα αιγεριÜßεò ΦΑΙΔΩΝ ΜΑΛΙΠOΥΔΗΣ ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΔΟΥΛΙΑΣ ΤΑΤΙΑΝΑ ΤΡΟΦΙΜΕΝΚΟ ΣοΦ¶ ΔΡΑι(ΑχΗ
Π!ρογιýμÞ
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΑΡΔΑΣΗΣ - ΑΠΟΠΟΛOΣ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ
ΦΩτοΕΚΔοΤΙΚΗ Α.Ε,
ΗΤεJιτρογßßÞ δΕιΙOυνατ istoiika@enet, gr
Ξχýπrοττ-&8λτοδGdß
Το αοιýν πφτοδικü ηφaττατ 6ßßΕÜν μΦß με την Χ.Κ τΕΓοΠογΛοΣ ΕΚΔοΣΕιΣ Α.Ε.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ ΑmγορεΦται D αυτοιελÞò ßþλησü Φυ
 σγιμειωσειò
Πþò, τεßικü, ο προφþτπò
ον ΙανουÜρτο του 1ΒΒ2 (14 μηνεò πρτν απü
το 0Üναιü του) προλüγιΖε ο Καρλ Μαρξ,
απü κοτνοý με ιον Ενγκελò, τη δεýτερη
ρωστκη Ýκδοση ιου «Κομμουντσττκοý
ΜανιφÝσιου», σημειþνοντα§ üτι «.,.6γ η
Ρωσικý ΕπανÜσταση αποτελεσει το Ýναυσμα
για να ξεσπÜσει η επανÜσιαση ιων
προλετÜριων στιò χþρεò τηò Δýσηò, Ýτσι þστε
τα δυο αυτÜ κlνηματα να
αλληλοσυμπληρþνον ι α1. ιü ιε η ρωσικý
αγροτΒη κοπüτητα, με το συλλογικü
καθεστþò ιδιοκτησßαò üλων των παραγωγþν
που Lη χαρακτηρßΖει, 0α εßναι εκεßνη που 0α
αποτελεσει την αφεmρßα ιηò τιορΒηò
εξελιξηò προò ιον κομμουνισμü...».
Λ για τιò
Ll
ι L
ακηò
πþσει ο
ΚοΙνωντΚοò αυτοò οραμαιΙσιηò ενα Χρονο
νωρßτερα. Σε μτα επτστολÞ ιου προò τη Vera
Zasulich (Β.3,1ΒΒ1), Ýνα απü τα πλÝον
δραστηρτα μÝλη των πρþτμων σοσταλτσιþν στη
Ρωσßα, θα γρÜψει ο Μαρξ (απαντþνταò στο
εναγþνιο ερþτημα ιηò ιελευιαßαò, αν ιελτκÜ ο
δρüμοò προò ιο οοσταλτσμü οτη Ρωσßα πρÝπετ
απαρÝγκλιια να περÜοει μÝοα αυü ιο ιοιορικü
στÜδτο του καπτταλτσμου, με ιην επακüλουθη
γÝνεση τηò κοτνωντκηò ιÜξηò τοý κατ' εξοχην
φορÝα τηò επανÜστασηò, του προλεταρτÜτου):
«...Στην αναλυση που περιÝχεται στο
"ΚεφÜλαιο" δεν αναφερονιαι κÜποlα
επιχειρηματα, υπÝρ η κατÜ. για m Ζωτικüτηm
τηò αγροτ]κηò κοινüτηταò στη Ρωσßα. Οι
ειδικεò μελÝτεò ωστüσο που Ýχω κÜνει,.. με
εχουν πεßσει πωò η κοπüτητα αυτη θα
αποτελÝσει το μοχλü γlα μlα μελλοντικη
κοινωνικÞ αναγÝννηση στη Ρωσßα. Γτα να
συμΒεß üμωò αυτü, 0α πρεπετ να απαλειφθουν
üλοι οι παρÜγοντεò εκεßνοι που επιδροýν
αρνητκÜ στην εξελιξη του 0εσμου αυτοý και
να εξασφαλιστοýν συνÜμα οι συνOηκεò
εκεßνεò που επιτρÝπουν την αυLονομη
εξελιξη |ου...».
4
Βγþκε οßπδνüò...
Ιη memoriam Alexander Fischer
Απü τιò παραπÜνω αναφορÝò προκýπτετ üιτ στη
συλληψη ιου υσιερου Μαρξ εχει ωρτμÜοετ η
ιδÝα μταò εναλλακττκηò ιοτορικüò εξÝλιξηò
προò το σοσταλτσμü. Eivar ο «ρωοτκüò δρüμοò»,
ο οποßοò παρακÜμπιετ ιο, αναγκαßο. συμφωνα
με ιο τσιορτκü οχημα, σιÜδτο ιου καπτταλτομου
και οδηγεß. μcσω του χαροκτηριστικου για τη
Ρωσßα θεσμου ιηò συλλογικηò αγροττκηò
τδτοκτησßαò, απ' ευθεßαò στο σοοταλτσμü.
^δι Μαρξ φαßνειαι εδþ üτι. σια ιελευταßα
( | .ου χρüντα, Ýχει υπòρθòß κÜπωò το
ν «συνδρομο τηò ρωσικηò Üρκτου» που
χαρακτηρßΖει τον πολττετακü στοχασμü στη
Δυση κατÜ ιουò 1Βο kar 1θο αιþνεò κατ ο οποßοò
θεωρεß ιον ευραοιατικü χþρο. üπου επτκρατεß η
ιοαρτκη δεσποτεßα, ωò Ýνα οπιοθοδρομτκü
στοτχεßο σιην roιoprkn εξÝλιξη. ΤελτκÜ για τον
Μαρξ -που περτμÝνει πÜνια να
πραγμαιοποτηθεß η προλεταρτακη επανÜσταοη
σιη Δýοη, üπου Ýχουν ωρτμÜσετ, και' αυιüγ or
«ιστορτκÝò συνθηκεò» εßνατ δυνατüν να
εκδηλωθεß kar κÜτω απü ιτò ρωστκÝò συνθßκεò,
δευιερευüνιωò kar ουμπληρωματτκÜ, Ýνα
προοδευιτκü κßνημα...
τ τ εξÝλιΕη των δεκαετιþγ που
Η ακολουθηοαν το θÜναιü ιου. δα
Ι Ι διαψευσετ ιιò προθλÝψετò ιου προφητη
και η «μεγÜλη προλεταρτακÞ επανÜοιαοη» θα
εκραγεß εκεß που διüλου δεν ιο περßμενε. Ο
σπüροò ιου οοσταλτομου θα αποδþσετ τελτκÜ
ιουò καρποýò ιου, κÜιω απü ττò ιδταßτερεò
ρωστκÝò συνθηκεò,,.
Η δταδοχÞ ιων γεγονüτων δεν δτÝψευσε ωοτüοο
ιον πυρηνα τηò τστορτκηò σýλληψηò ιου
προφηιη. το βαστκü αξßωμα ιου οποßου
επαληθευθηκε ιελτκÜ, το «οοοταλτσιικü»
πολτιετακü καθεστþò των σοβιÝι αποδεßχθηκε
Ýνα τδεολογικü εποικοδüμημα, ιο οποßο
κατÝρρευσε οαν χαρτινοò πυργοò, üιαν οι
συνθßκεò παραγωγηò (η «οτκονομικÞ βÜση»,
συμφωνα με τη δτδασκαλßα ιου Μαρξ) εßχαν
πλÝον φτÜσει, ýστερα απü επτÜ δεκαειßεò
δτακυΒÝρνησηò, στο αδιÝξοδο...
Φαßδων Μαλιγκοιfiηò
προλÞαι

επανÜσιαση apxizεr ΒραδÝωò, αλλÜ εξελßοσετατ κατÜ τρüπο εκρηκιτκü, θυμßΖονιαò ηφαßστετο
που «ανεβÜΖετ)) απü τα Ýγκατα τηò γηò στην επτφÜνετα... λÜβα.
Σε κÜθε επανÜοταοη απελευθερþνοντατ 8αθτÜ ρτΖωμÝνεò kar θραδÝωò ανατιτυσσüμενεò τδÝεò,
επτOυμßεò και πρακιτκÝò, που προκαλοýντατ χρονßωò απü ιτò πολτιτκÝò δυσμορφßεò [π.δ.χ.
ιηò απüλυτηò μοναρχßαò], απü Üλλεò κοτνωντκÝò αδτκßεò [τηò δουλοκτησßαò kar
δουλοπαροτκßαò] και κυρßωò αυü ποτκßλα οτκονομτκÜ αßττα.
Η πραγμαιτκη επανÜσταοη, παρÜ ιο δτκιαιορικü χαρακιßρα που λαμθÜνετ προσωρινÜ, üσο
αμυνεται καιÜ ιηò αντεπανÜοιασηò, αυξÜνετ ιουò θαθμουò τηò ελευθερßαò των πολττþν.
Αργα η γρηγορα παρÝχει ουνταγμαιτκÜ δτκατþματα, σχεττκÜ με ιη λαßκß kuprapxia.
Σκοπüò τηò επανÜστασηò εßνατ ιελτκÜ ο σεΒασμüò Kar η προστασßα τηò αξßαò του ανθρþπου.
Η τσονομßα. Η ελευθερη ουμμειοχß κÜθε πολßτη οτην κοινωνικη, οικονομτκη και υολτιτκη
Ζωη και τα υπüλοτπα αιομτκÜ ι<ar κοτνωνικÜ δτκατþμαια, üπωò αυτÜ θεομοθετοýνιατ στα
δτÜφορα ΣυντÜγμαια.
Οι μεγÜλεò επανασιÜσετò, Γαλλτκη, Αμερτκαντκη, ΡωστκÞ, ψßφτσαν ΣυνιÜγματα με
κοσμοßστορτκη σημαοßα, ευηρεÜΖονταò kar δταποιßΖονταò με ττò αρχÝò τουò ια ΣυνιÜγματα
αλλων κραιþν.
Or ττροειαναοταττκÝò συνθηκεò, üπωò εßπαμε, εξελßσοοντατ θραδÝωò.
Σιην οτκονομßα λ.χ. μειÜ το Μεοαßωνα -Þπου ο παραγωγüò εßνατ ο αποκλετσττκüò τδτοκτηιηò
ιων μÝσων παραγωγηò- kar κυρßωò μετÜ τη Βτομηχαντκη ΕπανÜσιαση (1760-17Β0) Üλλαξε
przrkÜ η οργÜνωση ιηò δομηò ιηò οτκονομßαò.
Εισl. μειÜ ιο Ι7Β0... ια μÝσα παραγωγηò αρχßΖουν να συγκεντρþνονιαι προοδευτικÜ σια
Χερτα ορΙσμενωΥ Που μΠορουσαν να τα αΥοραΖουν...
Στο ιÝλοò οι πραγματτκοß παραγωγοß, or εργÜιεò, SρÝθηκαν να δταθÝιουν μüνο την εργαττκη
τουò δυναμη, που μποροýσαν να ιην πουλÞοουν..,
Σ'αυτÝò ιιò συνθηκεò δταχωρτσμοý του παραγωγου απο τα μεσα παραγωγηò, εμφαντσιηκε
οιην Ευρþπη, σιιò αρχÝò ιου 20οý ατþνα -yra να ÝρOουμε στα επß μερουò αßττα που
πυροδüιηοαν τη ΡωστκÞ ΕπανÜοιαοη- η οταθερη υπαρξη πλεονÜσματοò Βτομηχαντκþν
προßüντων που εßχαν υπερκαλυψετ ττò εγχþριεò ιοπτκεò αγορεò Kar η συγκενιρωση
κεφαλαßων υου προσφÝρονιαν yra επενδυοει
«Η ανÜγκη εξαγωγþν kar κερδοσκοπτκþν επενδýσεων πßεΖε ιουò Ευρωπαßουò στην
εξευρεση νÝων αγορþν kar νÝων πηγþν πρþτων υλþν.
Δηλαδη, σιη δυναμτκüτερη επÝκταση οττò αποτκßεò Kar σιο "ξαναμοßρασμα ιου κüσμου", που
γßνονιαν μüνο με πüλεμο».
Εισι ατττολογηοαμε ιον Α' Παγκüομτο Πολεμο που «δρομολüγησε καιαλυττκÝò εσωτερτκÝò
εξελßξειò και καθεοιωτικÝò μειαΒολÝò, με ιην κατÜρρευση ιεοσÜρων Αυιοκρατορτþν
(Γερμανßα, Αυστροουγγαρßα, Ρωσßα, Οθωμανικη Αυτοκραιορßα) kar ιον κατακερματισμü τηò
κενιρτκηò Ευρþπηò οε μτκρüτερα κρÜτη» (Βλ. «Ε»-Ιστορτκτß, ι. 123).
Ο πüλεμοò δημτουργησε ιτò προýποδÝσετò yra ιην «Ýκρηξη» ιου επòινασταιτκοý «ηφατστεßου»
οτην τσαρτκη Ρωσßα ιου 1θ17.
Στη Ρωσßα που αγωντΖüταν στο πλευρü των ΣυμμÜχων εναντßον ιων Κενιρτκþν ΔυνÜμεων
(Γερμανßα, Αυστρßα, Βουλγαρßα, Τουρκßα) or τερÜοιτεò πολεμτκÝò δαττÜνεò ΒÜρατναν πÜνω
σιτò μÜΖεò ιου λαοý kar ιο ΦεθρουÜρτο ιου 1θ17 ξÝσπασαν δταδηλþοετò kar απεργßεò στην
Πετρουιολη.
Or οτραττþτεò αρνüθηκαν να πυροΒολßσουν ενÜνιτα στουò δταδηλωιÝò. ΠολλÜ μÝλη τηò
Δουμαò (ρωσικηò ΒουλÞò) αρνßδηκαν να υπακοýσουν, üιαν ο ιοÜροò δτÝταξε ιη δτÜλυσÞ
τηò... Ο τσÜροò παρατιßθηκε... Ακολουθησε ο ΔÝντν.

Νßκοò ΒαρδιÜμπασιιò

5
Η Επ,q.ΝτΑΣτΑΣΗ Τογ ΦεgρογτΡιογ

7. Δεκüδεò
εκατομμýρια χρηστμοποßηοη «αλλογενουò πληOυσμου» σε ερ-
ογροτþν ζοýσον γασßεò σια μειüπτσ8εν, σε περτοχÝò υου συνüρευαν
στην τσαρικÞ με ιο μÝιωπο, πυροδüτησε εξεγÝρσετò στη ΜÝση
Ρωσßα στα üρια Αοßα, τον Καýκασο, τη ΣτΒηρßα kar ιο ΚαΖακστÜν.
τηò εξοθλßωσηò. Η κρßση του καθεστþτοò
θýματο του λιμοý Or αποιυχßεò σια μÝτωπα ιου πολÝμου, σε συν-
του 1891 δυασμü με ιιò Ü8λτεò συνδßκεò Ζωßò ιων εργαιþν
σια εργοοιÜσlα, των αγροτþν στα χωρτÜ, των στρα-
ιτωιþν στα χαρακþμαια και των οτκογενετþν τουò
σια μετüπτσθεν, εξÜντλησαν το αρχτκü κεφÜλατο
πατρτωττσμοý kar εθντκßò συμφτλßωοηò που εßχαν
εξασφαλßσετ or κραιοýνιεò. Η λαßκη δυσαρÝσκετα
kar ο κßνδυνοò σιραττωττκηò ßιιαò οδηγησαν το κα-
θεοιþò σε σοΒαρη κρßση. Την εξουσßα ασκοýσε μßα
μτκρß ομÜδα προοþπων γυρω απü ιην τσαρικη or-
κογÝνετα -η περßπτωση ιου καλüγερου Ρασποýττν
εßνατ χαρακτηρτσττκη. Παραδοστακοß υποσιηρτ-
κιÝò ιηò απολυιαρχßαò απü ττò ιÜξετò ιων ευγενþν
και ιων γατοκιημüνων εγκατÝλετπαν τον ισÜρο.

€γινον 474 αγροτ!κÝò κινητοποιησειq τm δι€τÝα

Ν9ß5-ß6 και l .4ΙΟ απ€ργßòζ τα ß9Ι6 ατιò
οηαßΕò συμμΕτ€Ιχον l.Οg6.θαΟ €ργÜτ€ζ

Απü ια ιÝλη του 1θ16 Βρτσκüιαν σε εξÝλτξη η ορ-
γÜνωση παλαιτανοý πραξτκοπηματοò.
Η πολτττκÞ κρßση εκφρÜσιηκε και με τη συχνη
ανττκαιÜσιαση κυΒερνηιτκþν στελεχþν. ΚαιÜ ιη
δτÜρκετα ιου πολÝμου, ο τσÜροò δτüρισε 4 πρωθυ-
πουργοýò, 6 υπουργοýò Εσωτερτκþν, 4 υπουργοýò
Στραττωιτκþν Kar 3 υπουργουò Εξωιερτκþν. ΚαιÜ
την ßδτα περßοδο, με ετδτκÜ ισαρτκÜ δτατÜγμαια, η
0 καλüγεροò
8.
Ραοποýπν με Δουμα (κοινοΒουλιο) δτÝκοψε ιτò εργασßεò ιηò
ιρετò φορεò.
μÝλη τηò ρωσικÞò
αριοτοκρατßαò, Or πολτυκÝη δυνÜμετò
δεßγμα τηò Τα κυρτüιερα ασιικÜ κüμματα. or καντÝτ και οι ο-
παρσκμÞò του κτωθρτστÝò, που σχημÜιτΖαν στη Δοýμα το «προο-
καθεοτþτοò δευττκü μπλοκ», üξυναν την κρτττ-
Κη ιουò Κατα ιηò ισα-
καιηγορßεò yra αντκανüιηια δτοχεßρτσηò ιηò πολε-
μτκηò προσπÜδεταò. Kupro αßιημÜ ιουò απü το 1θ16
ηταν η δημτουργßα «κυθÝρνησηò εμπτσιοουνηò»
στηρτΖüμενηò σιη Δοýμα. Πολττχüò σιüχοò τουò η-
ταν η εγκαθßδρυοη συνιαγμαιικηò μοναρχßαò.
Το ρτΖοσπαοιτκü πολτττκü φÜσμα σιη Ρωοßα α-
ποιελοýσαν μßα οετρÜ επαναοτατικþν, σοοταλτοττ-
κþg εργαιτκþν kar αγροιτκþν κομματων, πανρωστ-
κþν η εθντκþν, σιη συνιρτπιτκη ιουò πλετονüτητα
παρÜνομων. Τα κυρτüτερα εξ αυιþν ηιαν or Σοοτα-
λτσιÝò-ΕπανασιÜιεò (εσÝροτ), το Ρωστκü Σοσταλδη-
μοκραιτκü Εργαττκü Κüμμα (μπολσεθßκοτ) kar το
Ρωστκü Σοσταλδημοκραιτκü Εργαττκü Κüμμα
(μενσεβßκοτ). Κενιρτκü πολτιτκü συνθημα üλων η-
ταν η πτþση του ιοαρτκοý καθεσιþιοò kar ο εκδη-
μοκραιτσμüò ιηò χþραò. Η λýση του αγροιτκοý Ζη-
ιηματοò, το εθντκü Ζηιημα, τα εργαττκÜ δτκατþμαια
αποιελοýοαν προγραμματτκÜ αττημαια. Or κοτνωντ-
κÝò αναφορÝò ιων εν λüγω κομματων, or ιρüποτ ορ-
γÜνωσηò, or μορφÝò αγþνα που πρüταοσαν και κυ-
ρßωò or οτραιηγτκÝò προοπττκÝò που υροÝθαλλαν,
δταφοροιοτημÝνεò μεταξυ αυιþν, καθüρτσαν τη στÜ-
οη τουò μειÜ την πτþση ιηò απολυταρχßαò.
Η πlχοτεýουσα τηò επανÜστασηò
Η Πειρουιολη, πρωιευουσα ιηò Ρωοßαò, μεγα-
λουπολη 2,5 εκατομμυρßων καιοßκωγ αν Kar γεω-
γραφτκÜ οιο Βορετοδυττκü Üκρο ιου ιερÜσιιου κρÜ-
τουò, αποτελοýοε ιο κÝνιρο τηò οτκονομτκηò. Kor-
 λÝμου, ιηò ακρýεταò Kar των σκληρþν ουνθηκþν
εργασßαò. ΜÝχρτ ιο ΒρÜδυ, or αρχτκÝò ουγκεντρþ-
σετò μειαιραπηΚαν οθ μαΖτκεò μαΧηιτκεò πορετεò.
ΞÝσπασαν αυθüρμητεò απεργßεò με τη συμμετοχß
12Β.000 εργατþν. Ηταν η αρχη μταò λαßκßò επανÜ-
στασηò.
Ττò αμÝσωò επüμενεò ημÝρεò, or απεργßεò και or
δταδηλþσετò συνεχßοιηκαν με αυξανüμενη ουμμε-
τοχÞ και Ýνιαση. Σττò 25 ΦεΒρουαρßου κηρυχθηκε
γεντκη υολτιτκÞ απεργßα. Στιò εργαττκÝò σuvor-
\ κßεò, or απεργοß κατελÜμβαναν κατ κατÝσιρεφαν ια
ζι, Þ αστυνομτκÜ τμηματα. Στα εργοοτÜστα Ýγτναν καια-
λßψειò. Σιη Βτομηχανßα Πουιßλοφ οργανþθηκε Ý-
νοπλη επανασιαιτκÞ επττροπÞ εργατþν με πρωιαρ-
\ χτκü κα8Þκον ιη φýλαξη των εγκαιαστÜσεων. Την
ßδτα μÝρα, σε σκληρÝò συγκρουσετò εργατþν Kar α-
στυνομßαò Ýπεσαν or πρþτοτ νεκροß.
Η ανιßδραση του κα8θοιþτοò ηιαν Üμεση. Ο τσÜ-
ροò τηλεγραφουοε απü ιο γεντκü επττελεßο στο δτ-

Το προΒf,þμοτο διοΕßωσπò. οι τιποτÝνιοι μισδοß,

η παΡοΒßοσπ του ωροΡßου. π απαΡüδ€κτη
στÝγοση υποΒüδμιζαν τη ζωÞ των €Ργοτþν

νωντκÞò Kar πολτιτκÞò ΖωÞò ιηò χþραò. Συμφωνα οτκηιÞ τηò φρουρÜò Πετροýποληò να επτθÜλετ την
με τον ηγÝιη των μπολοεβßκων Β.I. ΛÝντν, «κÜδε τÜξη. Σττò 26 ΦεΒρουαρßου, ο σιραιüò Kar η αστυ-
0ßμα τηò Πειρουυοληò αποτελεß καθοδηγηττκü νομßα ανττμειþπτσαν με κατατγτσμü πυρüò ττò δτα-
παρÜδειγμα Yra üλη τη Ρωσßα». δηλþσειò που καιευθυνονταν στο κcνιρο ιηò πü-
θ. Η εργοπκÞ
ληò. Οι νεκροß και τραυματßεò ηιαν εκαιονιÜδεò. τÜξη τηò Ρωσßοò
ο 1θ17, or επτχετρÞσετò τηò Πειρουποληò Την ßδτα üμωò μÝρα Ýνα στραιιωιικü τμημα 600 αν-
Þταν σχετικü
-Þνω ιων 1.000 μονÜδων- κÜλυπταν ιο δρþν πÝραοε σιην πλευρÜ των δταδηλωτþν. Την ε-
μικρÞ, ολλÜ
24,2Ο/ο LßLSθτομηχαντκθò παραγωγηò τηò πομÝνη, 27 Φεθρουαρßου, 67.000 σιραιτþιεò ιÜχθη- συγκειττρωμÝνη
Ρωσßαò. Or Βτομηχαντκοß εργÜιεò, 417.000 καν με την επανÜσταση. Βοηθοýμενοτ απü αυιουò, και οργανωμÝνη.
Üτομα, συγκεντρωμÝνοτ σιην πλετονüιητÜ or εργÜιεò κατÝλαθαν ιην κενιρτκη αποθηκη ü- Το εσωτερικü του
τουò σε μεγÜλεò θιομηχανßεò που απασχολοýοαν Ü- πλων τηò πüληò kar υßραν 40.000 ιουφÝκτα kar εργοοτοσßου
νω ιων 1.000 ατüμων (20 εργοοιÜστα Üνω των 5.000 30.000 ρεθüλθερ. Πολλοß οτραττþιεò μοßραΖαν ιον Πουτßλοφ που
εργατþν, το μεταλλουργτκü εργοσιÜστο Πουιßλοφ αιομτκü εξοπλτσμü τουò στουò εργÜιεò. ΜÝσα σε απασχολοýσε
με 2Β.000 εργÜιεò), δτÝθεταν Ýκιακιο πολτττκü βÜ- μßα μÝρα «εξαφανßστηκαν» απü 28,000 Üτομο
ροò ωò οργαιτωμÝνη κοτνωντκÞ δυναμη η οποßα, ευ- τουò στρατþνεò 102 πο_
ρτσκüμενη οτην καρδτÜ τηò αυιοκρατορßαò, μπο-
ροýσε να ιεθεß επτκεφαλßò του αγþνα kar να συ-
γκρουσιεß αυοιελεσματτκÜ με ιο τσαρτκü καθεστþò.
Σημανιικüò παρÜγων, που με ιη σιÜση του θα κα-
θüρτΖε την Ýκβαση ιων ανιτκαθεστωιτκþν κινηιο-
ποτησεων, η φρουρÜ τηò Πειροýποληò δτÝθετε, ιο
ΦεΒρουÜρτο 1917, δυναμη 460.000 ανδρþν (200.000
μÝσα σιην πüλη kar 260.000 σια πÝρτξ).
Η εκδÞλι,χττι mò επανÜοτασηò
Σιτò 23 Φεθρουαρßου 1θ17 (Β Μαρτßου με ιο νÝο
ημερολüγιο), δτεθνÞ ημÝρα ιηò εργαΖüμενηò γυ-
ναßκαò, οργανþθηκαν σιην Πειροýπολη εκδηλþ-
σετò των εργαΖομÝνων με συνθηματα καιÜ ιου πο-
 ξ

Η Επτιττe:τΑΣΗ Τογ Φεgρογ..ηΡιογ

10. Ρþσοι
στροηþτεò ου ενþθηκαν με ιουò επαναοιÜτεò 127.000 οιραττþ- 'Jf
οιχμüλωτοι Ýπειτα ιεò. Η μαΖτκη ανταρσßα ιων στραττωτþν αποδεß-
οπü μÜχη του Α' κνυε üιτ οι αγρüτεò στßρτΖαν την επανÜσταση κατ
Παγκοσμßου τουò εργÜτεò που αγωνßΖονταν σιουò δρüμουò ιηò
ΠολÝμου, ο Πειρουποληò. Οι εξεγερμÝνοτ συνÝλαθαν Kar φυ-
οποßοò Ýβγαλε λÜκτσαν ιουò υπουργοýò τηò ισαρτκßò κυθÝρνησηò.
οτην επιφüνεια Σιτò 2 Μαρτßου Ýγτνε εκ μÝρουò βουλευτþν των α-
üλεò τιò σττκþν κομμÜτων μßα ýσιαιη προσπÜθετα yra ιη
οδυναμßεò του σωτηρßα του θρüνου Kar ιηò δυναστεßαò. Ο τσÜροò
τσορικοý
Νχüλαοò Β αναγκÜσιηκε να παρατιηOεß υπÝρ του
κοθεστþτοò
αδελφου του, μεγÜλου δουκα ΜχοÞλΑλεξÜντρο-
Βττò. ΠαρÜ ττò προσπÜθετεò ιου Π.Ν. Μτλτοýκοφ,
ηγÝτη των καντÝτ, ο δοýκαò, ανττλαμΒανüμενοò το
αδιÝξοδο, δεν πεßσ8ηκε να αναλÜΒετ ιο θρüνο. Σττò
4 Μαρτßου καιÝρρευσε η 300ετßò δυναστεßα των Ρο-
μανüφ kar μαΖß ιηò το απολυιαρχτκü καθεσιþò ιηò
Ρωοßαò.
ΣοβτÝτ kar προσωρτνß κυΒÝρνηση
Ενþ η εξÝγερση Βρτσκüιαν ακüμη σε εξÝλτξη, or
εργÜιεò ιηò Πειροýποληò, αξτοποτþνταò την εμπετ-
ρßα τηò επανÜστασηò του 1θ05, προχþρησαν στην ε-
κλογη, κατÜ παραγωγτκη μονÜδα, συμθουλßου (σο-
ΒτÝτ) εργατþν. Το απüγευμα τηò 27ηò Φεθρουαρßου,
üταν πλÝον φÜυτκε üττ η παλτÜ εξουσßα κατÝρρεε,
με πρωιοΒουλßα των εοÝρων και των μενσεΒßκων με οιοΧο ιη
συνÞλθαν σε ουνεδρßαση, οιο παλÜιτ ιηò Ταυρßδαò μειατροΠη τηò
(εδρα ιηò Δουμαò), οτ εκλεγμÝνοτ ανιτπρüοωποτ χþραò σε φτλελευθε-
στα σοβτÝτ. Η δημτουργßα του «σοβτÝτ ιων εργαιþν ρη ασιτκß δημοκρατßα. Η
τηò Πειρουποληò» συνοδευθηκε αιτü ιην εκλογη ανÜπιυξη τηò καπτταλτσττκηò
εκιελεσττκηò επτιροπηò, με πρüεδρο ιο βουλευιÞ οτκονομßαò θα μειÝιρευε μακρουρü-
ιηò Δουμαò μενσεθßκο Ν.Σ. ΤσχεßτΖε kar ανιτπρü- θεσμα το προλειαρτÜτο οε δυναμη τκανÞ να κα-
εδρο ιον επßσηò βουλευιÞ ΚερÝνσκτ. Σýντομα το ταλÜβετ και να ασκηοει ιην κραττκη εξουσßα. Αντß-
σοθτÝι περτÝλο3ε εκλεγμÝνουò ανττπροοþπουò των σιοιχα η κυρßαρχη τÜση στο κομμα των εσερων ε-
σιραττωιτκþν μονÜδων kar μεταιρÜπηκε οε «οοβτÝι κιτμοýσε την παγßωση του ασττκοδημοκραττκοý κα-
των εργαιþν kar στραττωιþν τηò Πειροýποληò». θεστþτοò ωò τελχü σκοπü ιηò επανÜστασηò. Or
Το παρÜδετγμα τηò πρωτεýουοαò ακολοýθησαν μπολσεΒßκοτ, στον Üλλο πüλο, σιηριγμÝνοτ σττò α-
or Üλλεò περτοχÝò τηò Ρωοßαò. ΚατÜ το πρþτο δε- ναλýσετò ιου ΛÝντν yra την ανÜπιυξη του καπττα-

Ποραδοσιακοß υποστπΡικτÝò τηò αποαυτοΡχßαò

οπü τιò τüξειò των €υγ€νþν κοι των
γαιοκτηιJüνων €γκατÝf,ειπαν τον τσüρο

καημερο του Μαρτßου οργανþθηκαν σοβτÝτ σε 130

πüλετò. Η πλετονüτητÜ ιουò αρχτκÜ ανßκε σιουò
μενσεθßκουò kar εσÝρουò. Απü τα 39 μÝλη που εß-
χε οιτò 3 Μαριßου η εκτελεσιτκη επτιροπη του σο-
θτÝτ ιηò Πετρουποληò, μüνο 6 ßταν μπολσεθßκοτ.
Το κüμμα ιων μενσεΒßκων, ακολουθþνιαò ιην
κλαστκÞ μαρξτσττκη ανÜλυση, θεωροýοε üιτ η νß-
κη τηò ασττκοδημοκραιτκßò επανÜσιασηò στη Ρω-
σßα Ýπρεπε να φÝρετ σιην εξουσßα την ασττκß ιÜξη,

10
 11. Η Δοýμο
'__ \ _ ß,\
ο (αλλÜ οε δταφορειτκη αßθουσα), Ýγτνε ουνÜνιηοη τηò Αγßαò
Ξ " ,.""
" μελþν τηò Δουμαò, üπου αποφαοßστηκε η δημτουρ- Πετροýποληò
Ρ
-;
γßα Προσωρινηò Επττροπηò τηò Κραιικηò Δουμαò,
τ,ß^ ττ^^^, .^ιτ,h^ ταπτ-^^πη^ -Þ^ τΖ
^^-1,.λ^
^
^,\,1^^ κατü την
τπτÜ τηιτ

Κ} με σιüχο τον Ýλεγχο ιηò κατÜσιαοηò οτην πρωτευ- ΠρOσÝλευση ΤΟυ

'!Υ σ σα. Στην επττροπß ουμμετεßχαν κατ' αποκλετσιτ- ΤσÜρΟυ ΝΙΚΟλÜΟυ
κüιητα στελÝχη ιων ασιικþν Β'τ0 'l9Ι3
κομμÜτων. τOν γι0
εορτοσμü των
300 χρüνων τηò
δυνοστεßοò των
Ρομανüφ

λεσττκη επτιροπη ιου οοβτÝι Πειρουποληò και οια

μÝλη ιηò Προσωρτνηò Επτιροπηò κατÝληξαν σττò 2
Μαρτßου οε συμφωνßα δημιουργßαò Προσωρτνηò
ΚυΒÝρνησηò απü εκπροσþπουò ιων αστικþν κομ-
μÜιων. Την πλετοψηφßα σιο υπουργικü συμθουλτο
εßχε το κüμμα ιων κανιÝτ, ο ηγÝτηò του οποßου, Π.
Ν. Μτλτουκοφ, δτορßσιηκε υπουργüò Εξωτερτκþν.
Πρω8υπουργüò ανÝλαΒε ο φιλελεýθεροò γατοκτη-
μοναò δοýκαò Γ.Ε. Δθοφ. ΥπογρÜφτηκε συμφω-
νßα, η οποßα δÝσμευε την Προσωρτνη ΚυΒÝρνηοη
να υλοποτησει δÝσμη μÝτρων που κατοχυρωναν ιτò
ασττκÝò ελευθερßεò kar ια δτκατþματα. Σημανιτκü-
ιερα εξ αυιþν Þιαν η Üμεση kar πληρηò αμνησιßα
γτα üλουò τουò πολτττκουò κραιουμενουò, η ελευ-
λτσμου στη θερßα λογου, συνειατρßΖεσθατ kar απεργßαò, η κα-
τον
Ρωοßα kar yra τÜργηση üλων των κοτνωντκþν, δρησκευττκþν kar
τμπερταλτσμü, Βεω- εδντκþν περτορτομωγ η ανιικαιασταοη τηò αστυ-
ρουσαν üττ το ασττκοδη- νομßαò απü λαßκη πολτιοφυλακη με εκλεγμÝνη
μοκραττκü στÜδτο τηò επανÜ- δτοßκηση, η επÝκταση των πολτττκþν ελευθερτþν
στασηò, εχονταò κινητηρτα δυναμη σιουò οτραττþτεò. Η Προσωρτνη ΚυΒÝρνηοη δε-
ιην εργαττκη ιÜξη kar τουò αγρüτεò, μπορουσε σμεýθηκε να προκηρυξετ Üμεσα ελευδερεò εκλο-
να φÝρετ στην εξουοßα το μπλοκ των δýο αυιþν κοι-
γεò για ιη ουγκληση συντακττκηò συνÝλευσηò, η
νωντκþν δυνÜμεων με τη μορφη επανασιαιτκηò κυ-
οιιοßα θα ατιοφÜστΖε για τη μορφη του ιολττευμα-
θÝρνηοηò εργαιþν κατ αγροτþν. τοò Kar θα συνÝ_τασσε Συνιαγμα. Σημανττκη, για
την καιοπινη εξελιξη των γεγονüτων, υπηρξε η
r σιρατηγτκÝò ανιτληψετò των κομμÜιων δÝσμευοη γlα ιο μη αφοπλτσμü και ιη μη απομÜ-
καθüρτοαν kar ιη στÜοη ιουò οτο Ζητημα κρυνση απü την Πειρουπολη ιων οτραττωττκþν
ιου ρüλου ιων σοβτÝτ οιη νÝα Ρωοßα. Or
μενσεΒßκοι Kar or εοÝροι θεωρουσαν το
δεσμü ιων σοΒτÝτ μßα μαΖικηßργÜνωση ΣτΙò Ξ3
Φεδρουαρßου θ § ! ξÝσπασQν οΙ 7 ΠρþτCò
των το καδßκον αΓι€
κ§ι στιò [\§ L}σ€ 4 ρτßαιι
τηò κατ ιηò εξα- ,_ º
σφÜ «.rr.υο.ρυr_ η 3 ηq δυναστεßα ω\Ý ρ
_: ,.

ση. Or μπολσεβßκοτ, ανττθÝτωò, απü ιτò πρþιεò κτü-

λαò συνεδρτÜσετò, πρüτετναν να ανακηρυχθεß το οο-
ΒτÝι Πετρουποληò επανασταττκÞ εξουσßα και να
δημτουργηθεß κυΒÝρνηση μüνο απü τα κüμματα ιμημÜιων που ÝλαΒαν μÝροò στην επανÜσταση. Οτ
υου ουμμετεßχαν σε αυτü. Η πλετονüτηια τηò εκτε- μπολσεΒßκοτ επÝκριναν τη συμφωνßα δτüττ, εκτüò
λεστικηò επττροπηò του σοβτÝτ Πετρουποληò απÝρ- ιων Üλλωγ δεν τιερτελÜμSανε δεσμευσετò yra την
ρτψε ττò προτÜσετò ιων μπολσεΒßκων ωò τυχοδτω- Üμεοη δτακοπη του πολÝμου, τη δτανομη τηò γηò
κτικÝò και ταυτüχρονα Üρχτσε δταΒουλευσειò με σιουò αγρüιεò και την κατοχυρωση ιηò οκιÜωρηò
ιουò εκπροσþπουò των αοττκþν κομμÜτων yra τη εργασßαò των εργαιων.
δημτουργßα αμτγουò ασιτκηò κυθÝρνησηò, Η εκτελεσιτκη επττροπη ιου σοβτÝι Πετρουπο-
Την ßδια μÝρα που συνÞλθε το σοβτÝτ Πειροý- ληò, με δημüοια διακηρυξη σιτò 3 Μαρτßου, xarpÝ-
ποληò kar σιον ßδτο χþρο, το παλÜιτ τηò Ταυρßδαò ιιοε τη δημιουργßα ιηò Προσωρτνηò ΚυΒÝρνηοηò
)
11
Η Επ.ηπe:τΑΣΗ Τογ ΦεgρογηΡιογ
12. Στρατεýματα
που Þταν Kar ττò δεσμεýσειò που αυτÞ ανÝλαθε. Ομωò, ηταν
επιφορπσμÝνο με υποχρεωμÝνη, παρÜ την εθελονττκÞ παρÜδοση τηò
τη φýλαξη τηò εξουσßαò στα ασιτκÜ κüμμαια, να λαμθÜνετ υπüψη
Πετροýποληò ττò διαθÝσετò των εργαιþν kar σιραττωτþν που την
Ýχουνενωθεßμε αγÝδετξαγ. Η μογαδικß πραγματτκß δυγαμη εξου_
τOυò σßαò, kar οτ Ýνοπλοτ ερ-
εξεγερμÝνΟυò ΚαΙ γÜτεò τι στην προσωρτνη
πOρελαυγOυν ßπην ΚυβÝ
μüνο σττò εντολÝò
Ι!ΨΡýΟ.υΟΟ_º,'!
'l2 .ου σοßτÝτ Πειρουποληò. ο Ýλεγχοò του σιρατου εκ
ΜΟρΤßΟυ 1917
μÝρουò ιων επανασταιþν θεσμοθετßOηκε, παρÜ ττò
επτφυλÜξετò τηò εκιελεσττκηò επτιροπßò, με το δτÜ-
ταγμα υπ' αρτθμüν 1 «yra ιη φρουρÜ τηò Πετροý-
ποληò», με ΒÜση το οποßο or δταταγÝò τηò ηγεσßαò
του στραιευματοò υλοποτοýνιαν μüνο σε περßπτωση
που δεν Ýρχονταν σε αντßθεση με ττò αποφÜσετò ιου
οοΒτÝτ Πετρουποληò, ενþ σιτò πολτττκÝò τουò δρα-
στηρτοτηιεò or στραιτþιεò υυÜκουαν μüνο σιουò ε-
κλεγμÝνουò εκπροσþπουò τουò κατ στο σοΒτÝτ. Με
ιο ßδτο δτÜιαγμα, ο Ýλεγχοò του οπλτομοý αφατρου-
νιαν αυü ιουò αξτωμαιτκοýò kar επτφορττΖüιαν σττò
εκλεγμÝνεò επτιροπÝò σιραιτωιþν.
Στη χþρα δημτουργηθηκε μτα τδτüτυπη πολιττκÞ
κατÜσταση, μßα δυαδτκη εξουσßα. Η Προσωρτνß
ΚυθÝρνηση ηταν εξουσßα χωρßò τοχý kar ιο σοΒτÝι
Πετροýποληò τσχυò χωρßò εξουσßα. Σýμφωνα με ιον
υπουργü Σιραττωτικþν Α.I. f¸ουτσκüφ, «or δταια-
ΔημιουργÞδηκε δυοδικÞ εξουσßο. Η Προσωρνη
ΚυΒÝρνησπ Þταν εξουσßα χωρßò ισχý κοι
το σοΒι€τ ΠετροýποΠηò ισχýò χωρaò εξουσßο
Ι2
γÝò τηò Προσωρτνηò ΚυθÝρνηοηò εκιελουνται μü-
νο στο θα8μü που τηò το επττρÝπετ ιο σοθτÝι, το ο-
ποßο ελÝγχει ια Βαστκüτερα στοιχεßα πραγματικηò
εξουοßαò, üπωò ο στρατüò, ο σιδηρüδρομοò, τα τα-
χυδρομεßα... Η κυθÝρνηση υπÜρχετ üσο τηò ιο ε-
πτιρÝπετ το σοΒτÝτ των εργατþν kar στραττωιþν».
Στην υπüλοτπη χþρα, τα τοπτκÜ σοβτÝι συντüντσαν
ιη δρÜση τουò με ιο σοβτÝτ Πειροýποληò, αποδε-
χüμενα την καδοδηγηση και ιτò αποφÜσειò του.
Η λαßκÞ επανÜσταση του Φεθρουαρßου μειÝτρεψε
ιη Ρωοßα στην πιο ελευθερη αυü ττò εμπüλεμεò
χþρεò. Η νομτμοποßηση üλων των πολτιτκþν κομ-
μÜιων, or δυνατüτηιεò ελεýδερηò συνδτκαλτσττκηò
kar πολτττκÞò δρÜσηò, η ελευθερßα Ýκφρασηò σε
συνθßκεò επαναστατικου αναΒρασμοý Þιαν στοτ-
χεßα που δημτουργουσαν ττò προýποθÝσετò για ια-
χεßα αλλαγη ιων συσχειιομþν μÝσα σια σοβτÝτ.
ο κüμμα των μπολσεθßκων θγηκε απü ιην
παρανομßα με μüλιò 24.000 μÝλη. Επτδü-
θηκε εσπευσμÝνα σιη δημτουργßα οργανþ
σεων. κυρßωò στα μεγÜλα εργοστÜοτα kar
στο στρατü, μαΖτκοποτηθηκε (μÝσα στουò ε-
πüμενουò Β μηνεò, τα μÝλη Ýφθασαν σιον αρτθμü
των 340.000), Üρχτσε να εκδßδει εφημερßδεò kar Üλ-
λα Ýνιυπα, Σε χþρουò üπου η επτρροß ιων μπολ-
σεβßκων ηταν αυξημÝνη, or εργÜιεò ßδρυαν εργο-
σιαστακÝò επττροπÝò, επÝθαλλαν το 8ωρο, οργÜνω-
ναν εργαττκη πολτιοφυλακη. Η πρωτüγνωρη rroλr-
ιτκÞ κατÜσταση που καιαγραφüιαν, αλλÜ και or εκ-
κλησειò των μενοεΒßκων και εοÝρων για στηριξη
ιηò Προσωρτνηò ΚυΒÝρνησηò στο üνομα τηò Üμυ-
ναò τηò επανÜστασηò Ýναντι ιων δυνÜμεων ιηò α-
ντßδρασηò που κατροφυλακτουσαν. Ýσπερναν αμφτ-
θολßεò σε μερßδα ιηò ηγεσßαò ιων μπολοεθßκων
yra την ακολουθουμενη τακττκÞ.
ΑυτÝò ßταν or συνθηκεò üταγ σιτò 3 Αυρτλßου
1917, καιÝφθασε απü το εξωτερτκü στην Πειροýπο-
λη ο μÝχρι τüτε φυγüδτκοò ΛÝνιν και δταιýπωσε
την τακττκÞ ουνÝχτσηò τηò επανÜστασηò. Το κοτνω-
νικü κλßμα, η πολιιτκÞ καιÜσταση Kar οι συσχειι-
σμοß δυνÜμεων στη Ρωσßα. την επαýρτο τηò επανÜ-
οτασηò του Φεθρουαρßου, αποτÝλεσαν την αφειηρßα
yra τα γεγονüτα ιου Οκιωθρßου 1θΙ7.
ΒΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ιστορßα του κομμουνlστlκοý κüμματοò τηò ΣοΒιετικýò
Ενωσηò, συλλογτκü Ýργο, 8 ιüμοι, εκδüσετò Politiδeskaja
Literatura, Μüοχα 1θ64-1θΒ0 (σια ρωοτκÜ).
Ζαν ΕλενστÝτν, Ιοτορßα mò ΣοΒιετικýò Ενωσηò, 2 ιüμοι,
εκδüοετò ΘεμÝλτο, ΑθÞνα Ιθ77.
ν.Ρ. Haritonov, «Η επανÜσιαση του Φεθρουαρßου οτη
Ρωσßα (μßα προοπÜθεια πολýπλευρηò προσÝγγτοηò»),
Voprosi Istorii, τ. 11-12, εκδüοετò ΝαυΚα, Μüοχα 1993
ρωσικÜ)
(στ(
Α.Κ. Sokolov, ΔιαλÝξειò γη τη σοΒιεττκh ,οτορßο 1917-
]θ40, εκδüοθιò Mosgorarhiv, Μüσχα 1θθ5 (στα ρωοτκÜ). l
ΦεΒρουÜριοò
Δεκαδεò χιλτÜδεò εργαιþν
διαδηλþνουν στην Πετροýπολη
εναντßον ιου πολÝμου Kar τηò
ακρßΒεταò (23.2). Κηρýσσειατ
γεντκη απεργßα (25.2). Ο τσÜροò
ΚΙνεΙ το σιραιο εναντΙον των
δταδηλωιþν: εκαιονιÜδεò νεκροß
(26.2). ΧιλιÜδεò στραιτþτεò
τÜσσονται με το μεροò των εργατþν
(2º-2Β.2). ΑρχßΖετ η ßδρυση σοΒιÝι
(συμθουλßων) εργατþν οε üλεò ιτò
μεγÜλεò πüλειò τηò Ρωσßαò.
Κυρταρχοýν or εσÝροτ kar or
μενοεθßκοτ.
ΜÜρτιοò
Παραßτηση ιων υπουργþν σιη
Ρωσßα (1.3). Η Δουμα συμφωνεß με
ια σοβτÝτ:, νÝα κυθÝρνηοη υπü τον
φτλελευθερο ΛΒοφ, Υπουργüò
Εξωτερτκþν ο Μτλτουκοφ kar
Στραιτωττκþν ο Γκουισκüφ (2.3).
Παραττεßτατ ο τοÜροò Νικüλαοò Β'
kar καταλυετατ η δυναστεßα ιων
Ρομανüφ (2.3 kar 4.3). Τα σοθτÝτ
απατιοýν εrpnvn με ιη Γερμανßα
(24.3).
Απρßλιοò
Ο ΛÝντν επτσιρÝφετ οτη Ρωσßα
(3,4). Ο υπουργüò Εξωιερικþν
Μτλτουκοφ ανακοτνþνετ σττò
κυΒερνηοειò των συμμÜχων üττ η
Ρωσßα θα συνεχßσετ ιον πüλεμο
μÝχρι την ιελτκÞ νßκη (1Β.4). Την
ανακοßνωση ακολουθοýν μεγÜλεò
δταδηλþσειò στραιτωιþν kar
εργαιþν υπÝρ τηò ετρηνηò (20-
2L.4).
Ιοýνιοò
ΣυνÝρχετατ ιο Α' ΣυνÝδρτο των
ΣοΒτÝι σιην Πετροýπολη. Or
μπολσεΒßκοτ, αν και rσxupoi,
ανÞκουν σιη μειοψηφßα. Η
πλετοψηφßα των ουνÝδρων
τÜοσετατ υπÝρ τηò κυθÝρνησηò (3-
24.6).
Ιοýλιοò
ΝÝεò κτνηιοποτησειò ιων εργατþν,
Παραιτουνιατ 4 υπουργοß (2.7). Ο
ρωοικüò στρατοò υποχωρεß οτην
πßεση ιων Γερμανþν (Ιοýλ.).
ΣχηματßΖετατ κυSÝρνηση υπü τον
ΚερÝνσκι με Üμεσο σιüχο το
κτυπημα ιων μπολσεθßκων, που
Βρßοκοντατ επτκεφαληò ιων
κινηιοποιησεων των εργατþν (25.7)
Αýγουστοò
Ο πρωθυπουργüò ΚερÝνοκτ kar ο
στραιηγüò Κορνßλοφ σχεδτÜΖουν
απü κοτνοý δυαδχÞ εξουοßα. η
οποßα θα επτβÜλετ περτορτσμουò
kar απαγορεýοειò οτη δρÜση ιων
μπολσεθßκων (21-25.Β). ΤελτκÜ ο
Κορνßλοφ αποφασßΖετ να
καταλÜβετ την εξουοßα μüνοò του
(26.Β).
ΣεπτÝμΒριοò
ΑποτυγχÜνετ η απüπετρα
πραξτκοπημαιοò απü το Ρþσο
σιρατηγü Κορνßλοφ (1.9). Οι
εξελßξειò εßνατ ιαχýτατεò. Or
μ πολσεθßκοτ καταλαμΒÜνουν την
"ι
ιοπτκÞ εξουσßα οε μÝρη τηò
Ρωσßαò.
ΟκτþΒριοò
Η κυΒÝρνηοη ΚερÝνσκτ
αποφασßΖετ να ουλλÜΒει ηγειτκÜ
στελÝχη ιων μπολοεΒßκων kar ιου
σοΒτÝι τηò Πειροýποληò. Or
μπολσεSßκοι κτνητουοιοýνται και
καιαλαμSÜνουν καßρτεò θÝοετò kar
σιρατηγτκÜ σημεßα τηò
Πετροýποληò Q4). Ο ΛÝντν ηγεßται
τηò επανÜστασηò. Το ΒρÜδυ απü το
πολεμτκü πλοιο «ΑΒρüρα»» Ýχουν
καιευθυνθεß προετδοποιηττκÜ
ιυρÜ επαναοταιημÝνων ναυιων
προò τα ανÜκιορα. Η επανÜσταση
εξαπλþνετατ σε üλη την
ιρωτεýουσα. Σιο Σμολυ ξεκτνÜ ιο
Β' ΣυνÝδριο των ΣοβτÝι. Or
σýνεδροτ πληροφορουνιατ ιη
σýλληψη ιων μελþν τηò
κυΒÝρνησηò (25). Ο ΛÝνιν, σε
ομιλßα του προò ιουò συνÝδρουò
των σοθτÝτ, απευθýνειαι στουò
εμπολÝμουò kar ιροτεßνει ειρηνη.
0 ΑλÝξανδροò ΚερÝνσκι ωò
υπουργüò Δικαιοσýνηò τηò
πρþτηò κυβÝρνησηò μετý την
πτþση του τσορισμοý
13

των Ντκι)τ, Kr prΟr,,r ι,ò
διδÜκτοριτ Ιο-τορßαò
και ΤΑτιΑιr.τΣ Τροιριιιηειl κο
ιστιτl;ικοý
r προýποθÝσετò mò ρ<οσχηò επανÜαασηò
Ο Α Παγκüσμιοò Πολεμοò Ýπατξε yra τη Ρωσßα
ιο ρüλο πυροκροιηιη. Or υλτκÝò ΖημτÝò, η εξα-
χρεßωση ιων ηθþν, η απετλÞ ιηò πεßναò, or ιρομα-
χιτκÝò ανθρþπινεò απþλετεò προκÜλεσαν κουραση
kar δταμαριυρßα. ΤÝθηκε το Ζητημα τηò τκανüτηιαò
ιου ισαρτσμου να ανιτμετωπßσετ τιò ανÜγκεò ιου πο-
λÝμου kar, γεντκüιερα, ιτò υροκλησειò τηò οýγ-
Χρονηò εΠοΧηò.
Η πολτττκη κρßση Ýφερε σιην επτφÜνεια συσσω-
ρευμÝνεò οξυιαιεò ανιιθÝσετò ανÜμεοα οε αγρüτεò
kar ιοτφλτκÜδεò, εργÜτεò Kar επτχεlρημαιßεò, πüλη
και χωρτü, κÝντρο kar επαρχßα, Ρþοουò kar Üλλεò
Ι4
*
º
εθνüιηιεò. Οσο πληOατναν τα νεοτεριοττκÜ στοτ-
χεßα τüσο εμφανÝστερη γτνüταν η καθυσιÝρηση
οιην οτκονομßα, σιην κοτνωνßα, οιην πολτιτκÞ kar
σττò σχÝσετò με ιον Ýζω κüσμο.
Ετσι ηρθε στην επτφÜνεια το γεντκüτερο Ζηιημα
του προσανατολτσμου και τηò τιορεßαò ιηò Ρωσßαò
οιτò συνθηκεò του 20ου ατþνα, Θα μποροýσε Üρα-
γε να ανιαποκρτθεß σιτò τιροκληοειò ιηò ουγχρο-
νηò επτσιημηò kar τεχνολογßαò, να αυξησετ την πα-
ραγωγτκüτηια τηò εργασlαò και την κατανÜλωση,
να βελττþσετ ιο μορφωιτκü επßπεδο ιου λαοý kar
να εκπαιδευσετ ττζανÜ οτελÝχη, να δημτουργßσετ α-
ξιüμαχο στραιü kar να ανιαγωντσιεß ιιò προηγμÝ-
νεò ΒτομηχανικÜ χþρεò:
Ηδη απü το 19ο ατþνα οτ προοδευττκÝò δυνÜμετò
εßχαν συνειδηιοποιησει πüοο ΖωιτκÜ αναγκαßο η-
ιαν γτα ιη Ρωσßα να οπÜσετ ια μεοαιωνικÜ δεσμÜ
τηò απολυταρχßαò κατ τηò φεουδαρχßαò. Or συνιρτ-
πττκÝò ßιιεò σιον Κρτμαßκο και σιο Ρωσοßαπωντκü
πüλεμο Ýθεσαν ιο Ζητημα ιου μÝλλοντοò ιηò χþ-
ραò Kar ιου ρüλου τηò σιον κüσμο, αν θα συνÝχτΖε
να εßνατ εεαγωγÝαò πρþιων υλþν, εξαριημÝνοò οι-
κονομτκÜ απü ιτò αναπτυγμÝνεò χþρεò, αν θα πα-
ρεμενε Χωρα Κυρτωò αΥροτlΚη, στραιlωτΙΚα αν1-
οχυρη, με ιο μεγαλýτερο μÝροò ιου πληθυσμου α-
ναλφÜθηιουò χωρτÜτεò, Υπηρχαν επιυλÝον τα ar,
τημαια ιου εκδημοκραττομοý Kar ιηò φτλελευθε-
ροποßηοηò τηò πολτττκηò Ζωηò, ιηò λυοηò ιου ε-
θντκου Ζητηματοò και του επαναπροσδτορτσμου τηò
θÝσηò τηò θρηοκεßαò κατ ιηò εκκλησßαò σιην κοι-
νωνΙκη Ζωη,
ΒÝβατα, ια νεοιερτσττκÜ σιοτχεßα στην παραγωγη
r<arσιτò ανττληψετò ηιαν πολλÜ, η Ρωσßα εßχε κÜ-
νει Ýνα μεγÜλο Βημα προò ιον εκσυγχροντομü.
Ομωò ιο ßδτο μεγÜλο Þταν kar ιο χÜομα που χþρτ-
Ζε ττò δυνÜμετò ιηò προοδου απü τιò δυνÜμειò τηò
συντηρηοηò, που δταιηρουσαν στην κοινωνßα kar
σιην ιολτιτκη θÝσετò-κλετδτÜ. Η ρωστκη επανÜ-
σιαση ιου 1θ17 υυηρξε τελτκÜ η δτεξοδοò απü Ýνα
γüρδτο δεσμü οξýτατων ανττδÝσεων που εßχαν δη-
μτουργησετ οτη χþρα μτα εξατρειτκÜ πολυπλοκη,
εκρηκιτκη καιÜσταση.
Ο χαραχτηραò Kar or προοπ[χÝò τηò 'l. Η αποκα-
επανÜστασηò θÞλωση των
Η επανÜοιαση του ΦεSρουαρßου νßκησε ευκολα, συμβüλων του
εκπλÞσσονταò αυτουò ιιου ιιßσιευαν πωò η μοναρ- τσαρΙσμοý κατü
Χßα Þταν ανανττκατÜστατη, το τσÝρκτ που συγκρα- Την εΠαναßΠOση
ιοýοε ιην κοτνωνßα ενιι)μÝνη. «ΜÜριηò», Ýγραφε ο ΤOυ ΦεβρΟυαρßΟυ.
συγγραφÝαò Πρßσθτν. «ολο kar μεγαλþνει η χαρÜ 2, ΦΟΙΤηΤÝò ΚαΙ
ιου λαοý. Στη [λεωφüρο] ΝÝφσκτ μεγÜλη κßνηση, σΤρOΤΙωΤεò
κατεβαßνουν ια φωιαγωγημÝνα αυτοκραιορτκÜ εμ- αΠυΙ'ΤOυν σΤ0
yraιi μπορουμε να αλλÜΖουμε"». ΑναπÜνιεχα η ε-
πανÜσταση εßχε φερετ σιο προσκηντο νÝεò κοινων1-
κÝò δυνÜμετò, απλουò ανθρþπουò, που προΒλημα-
τßΖονιαν δταιυπωναν αττημαια κατ οραματßΖονταν.
Τουò πρþιουò μηνεò υπηρχε η προσδοκßα üιτ η .
επανÜσιαση δα παρÝμενε οε ασττκοδημοορο.r*ü 2
15
Η ΡΩΣικΗ ΚοιΝΩΝιΑ

τι Ιθ trr DiÞ} ττ' r.

ΒυοοqιΙπΙß ΙιετΦοοτι
Eoti{ιE¼ Μι4ΙοοτΙο
ßμ(OΙΠ[ ΒΙOρ
ttßΕtΙΤOtι ß GΙtotrΙttΕηι
BcEPiχJcIΠcΒIΠ,
rιn
Ιπºt utt ßυπβßι
υ'l ιποòΙιΙΕßΠΔιΙπΙσßΔΙ
Οýιaaτa.ιτ τΙτι τtDιαι ßιοττι !ηιιαþò

ι Δý υaal. aßιτß Φ G!ιfa.l. laττη

3. Σπò 'Ι5
Μαρτßου 1θ,l7 ο πλαßστα. Ετστ υßστευαν or ΒαστκÝò πολιττκÝò δυνÜ-
τσýροò Νικüλαοò μετò, αυτü επεδßωκαν or ΜεγÜλεò ΔυνÜμετò, αυιü Ý-
Β'μÝσο στο τρÝνο δετχναν or πρþιεò μεταρρυδμßσετò. Τα σοθτÝτ οτη-
τOυ και ρτξαν ιην κυθÝρνηση. Η σýμπιωση συμφερüντων
κατευθυνüμενοò αοιτκßò τÜξηò kar μεοαßων σιρωμÜτων δημτουρ-
προò το Πσκοφ γουοε τη θÜση για σταθερüιηια, üμωò μεγÜλο μÝ-
υπογρüφει την
ροò του λαοý Ζηιουσε υερτοσüτερα. Η απρüσκοπιη
παροßτησÞ του λεττουργßα κομμÜτων kar Τýπου, η ελευθερη Ýκ-
απü το θρüνο.
φραση απüψεων, ιδεολογτþν kar προγραμμÜτων η-
4. «Δþστε μOò
ιαν οημÜδτα πλουραλτσμοý, που Ýδτνε ιη δυναιü-
ψωμß,, Ýνα απü το ιηια να εκφραστεß κοτνωντκÞ αμφτσθηιηση.
πιο διαδεδομÝνο
Εμφανßσιηκαν δυο ανιßθετεò κοτνωνικÝò και πο-
συνθÞματο των
λτττκÝò ιÜσετò. Η μßα προσπα8ουσε να περτορßοετ
διαδηλþσεων στη
την επανÜσιαση σε ασιτκοδημοκραιτκÜ πλαßστα, να
ρωσικÞ
πρωτευOυσ0
εξαοφαλßσει ομαλη ουνιαγμαιτκη πορεßα χωρßò
μεταξý
συγκροýσετò κα1 αναιροπÝò, δτατηρþνιαò ιο κοτνω-
Φεβρουαρßου κοι ντκü status quo Kar ουνεχßΖονταò τον πüλεμο με-
0κτωβρßου του xpr ιη νßκη. Η αλλη ιÜση επεδßωκε να προσδþσετ
1917 στην επανÜσταση κοινωντκü περτεχüμενο. να πραγ-
μαιουοτßσετ μεταρρυδμßοετò προò üφελοò των κα_
τþτερων τÜξεων. κÜνονιαò αναπüφευκτεò ιιò ρη-
ξετò. Οπωò Ýδετξαν οι εξελßξετò, μÝχρι ιο καλοκαß-
pr επτκρÜτησε η υρþτη τÜση, ενþ απü το φδτνüπω-
ρο η δευτερη.
Φορεßò ιων δýο Βαστκþν ιÜσεων Þταν ανιßστοτχα
η Προσωρνß ΚυθÝρνηση kar τα οοβτÝι. Τα σοβτÝτ
ιων εργαιþν. των αγροιþν και ιων σιραττωιþν εξÝ-
φ ραΖαν μερτκüιερα κοινωνικα συμφÝροντα, επατρ-
Η Προσωρνþ ΚυΒÝΡνησfß ÞδεßΙε oμonÞ
συνταγμοτιΚÞ ΠCIΡΕßο Χωρßò σι.!γΚΡοýσ€ιò, €νþ
τG σοΕιÝτ θεωροýσαν ονοπüφ€υιαGò τιò ρþξ€ιò
ναν αΠοφα-
σετò σε Ζητημαια
νομοθεοßαò kar δτοß-
κησηò, υποκαθτσιþνιαò
κυΒερνηιτκÜ üργανα, αν Kar,
λüγω Ýλλειψηò οιελεχþν kar υετραò,
η λετιουργßα ιουò χαρακιηριΖüταν αηü ανωρτμüτη_
τα. Οιαν τον Απρßλτο ο ΛÝντν επÝστρεψε στη Ρω-
σßα, δταιýπωσε τη θÝση περß υπαρξηò δυαδτκηò ε-
ξουσßαò: η Προσωρτνý ΚυΒÝρνηση εκπροοωποýσε
ιην εξουσßα των αοτþν και ιων τοτφλτκÜδων, ενþ ια
σοβτÝτ ιην εξουσßα των εργατþν και ιων αγροτþν.
ΑργÜ η γρηγορα η μßα Ýυρεπε να επτκρατηοετ ετò
ΒÜροò ιηò Üλληò.
Τρτò κρßσετò
Σττò 1Β Αυριλßου ο υπουργüò Εξωιερικþν Μιλτ-
οýκοφ απηýθυνε νüια στουò ουμμÜχουò ιηò ΑντÜ-
νι, ενημερþνονιÜò τουò üιτ η Ρωσßα δα ουνÝχτΖε
ιον πüλεμο μÝχρτ ιη νßκη.
Η κßνηση αυιη προκÜλεσε στην Πειροýπολη αυ-
θüρμητεò διαδηλþσειò δταμαριυρßαò συò 20 Kar 21
Απριλßου. Πρþτοι ξεκßνηοαν οι σφαιτþιεò, που Ζη-
ιοýοαν να παραιτη8εß ο Μτλτοýκοφ, και συνÝχισαν
or εργÜτεò με συνθßματα υπÝρ τηò ετρηνηò kar υ-
πÝρ τηò μειαΒßΒασηò τηò εξουσßαò σια σοΒτÝι.
ΠραγμαιοποτÞθηκαν κατ ανττδταδηλþοετò. Οιαν ü-
μωò ο σιρατηγüò Κορνßλοφ δτÝταξε να χτυυηθοýν
or ανιτκυΒερνηιικÝò δταδηλωοειò, or σιραττþτεò
δεν υπÜκουσαν.
ΤελτκÜ, or Μτλτοýκοφ kar fΚουτατüφ παραττη-
θηκαν. Δημτουργη8ηκε κυΒÝρνηση συνασπτομου,
στην οποßα εκιüò των δεξιþν ουμμετεßχαν μενσε-
βikor kar εσÝροτ. Με δηκηρυξη τηò η νÝα κυΒÝρ-
νηοη υποσχüιαν üττ θα συνÝχτΖε ιον πüλεμο, επτ-
δτþκονιαò ιαυιüχρονα ετρηνη χωρßò προσαρτηοειò

16

Και εΠανορ-
δþοετò, θα συ-
γκαλοýοε συνιακιι-
κÞ ουνÝλευση, που θα Ý-
λυνε κατ το αγροττκü Ζητημα,
θα 8εσμοθειουσε ιον κραττκü και κοι-
νωντκü Ýλεγχο στην οτκονομßα kar θα εφÜρμοΖε
προοδευττκß φορολογßα.
Η νÝα πολτττκÞ καιÜσταση δοκτμÜστηκε οτο 1ο
ουνÝδρτο ιων σοβτÝτ (3-24 Ιουνßου). Απü τουò 1.090
ανττπροοþπουò 2Β5 δßλωσαν εσÝροτ, 24Β μενοεΒß-
κοι και 105 μπολσεθßκοτ. ΓεντκÜ ιο συνÝδρτο στη-
ρτξε ιην κυΒερνηττκη πολτττκη, ενþ η κρτττκη των
μπολοεΒßκων ακουγüταν σαν παραφωνßα.
Ομωò μτα αναπÜντεχη εξÝλιξη οδßγηοε σε δευ-
ιερη πολτιτκß κρßση. Mra δταδÞλωση που εßχε
προγραμμαιισιεß yra ιτò ΙΒ Ιουνßου, με σκοπü να
εκδηλωθεß η υυοστηριξη ιου λαοý προò ιην κυ-
ΒÝρνηοη, ιελτκÜ εξελßχθηκε σε ανιτκυθερνηττκÞ.
ρχÝò Ιουλßου ηταν φανερü üττ η θερτνη επß-
θεση ιου ρωστκοý σιραιοý δεν πηγατνε κα-
θüλου καλÜ. Συò 2 Ιουλßου 4 καντÝι υπουρ-
γοß παραττη8ηκαν, υροκαλþνταò τρßιη κυ-
Βερνηιτκη κρßση. Ττò επüμενεò δυο μÝρεò
ια νεα τηò παραßιησηò των υπουργþν Kar τηò καια-
σιασηò σιο μÝτωπο προκÜλεσαν σιην Πετρουπολη
δταδηλþοετò εκαιονιÜδων χτλτÜδων ανθρþπωγ που
Ζητουσαν να περÜσετ «üλη η εξουοßα σια σοΒτÝι».
Ομωò or διαδηλωτÝò χιυπÞθηκαν kar δταλυθηκαν,
αφηνονταò περßπου 400 νεκρουò kar ιραυμαιßεò.
Σχηματßστηκε νÝα κυΒÝρνηση με πρωθυυουργü
ιον ΚερÝνσκτ, υου μαΖß με το σιρατü αποφÜστσε να
χτυπÞσετ τουò μπολσεΒßκουò. Ο Τýποò υποσιηρτξε
üιτ Þταν «πρÜκιορεò ιηò Γερμανßαò» Kar χρηματο-
5. Ενþ τα σοβιÝτ
δοτουνιαν απü ιο γεντκü επττελεßο τηò, yra να κÜ- εργατþν και
νουν ανττπολεμικη υρουαγÜνδα. Apxrσav δτωγμοß, στρOτΙωτþν
η εφημερßδα ΠρÜΒντα Ýκλετσε, ευÝλπτδεò λεηλα- Ýχουν στουò
ιοýσαν γραφεßα Kar τυπογραφεßα. Η κυθÝρνηση α- δρüμουò την
ποφÜοτοε να δτκÜσετ τον ΛÝντν, ο οποßοò πÝρασε εξουσß0, η Δοýμο
στην παρανομßα kar δτÝφυγε οιη Φτνλανδßα. συνεδρΙÜζει
Η κατÜσταση στο μÝτωπο ονÞμπορη στο
Σιη Ρωσßα αυü ια τÝλη του 1916 ηιαν ßδη εμφα- παλýτι τηò
νηò η επερχüμενη Þτια. Oxr ιüσο επετδÞ δεν υ- Ταυρßδαò. ΑυτÞ
τη «δυαδικÞ
πηρχαν ιο ανθρþπτνο δυναμτκü kar ια υλτκÜ απο-
εξουσßα»
θÝματα yra τη συνÝχτοη ιου πολÝμου üσο γτατß η
επισÞμανε και
μοοτκη δτοßκηση δεν ηιαν σε θÝση να τα αξτοποτ- αξιοποßησε ο
ησετ. Η παλτÜ εξουσßα εßχε αρχßοετ να αποδτοργα-
ΛÝνιν
νþνετατ, να αυτοδταλýειατ. Or απαρχατωμÝνεò δror-
κηιτκÝò δομÝò δεν μυοροýσαν να ανιαποκρτθοýν
σττò απατιησετò του πρþτου σιην τστορßα πολÝμου,
που δτεξαγüταν με SÜση ιουò κανüνεò ιηò Βτομη-
ΧαντΚηò ΚοτνωνΙαò.
Η επανÜσιαση του ΦεΒρουαρßου επτιÜχυνε την
κατÜρρευοη ιου ρωστκοý στρατοý. Πηραν μορφη
χτονοοιτβÜδαò τα προΒληματα τηò Ýλλειψηò επαγ-
γελμαιτþν αξτωμαιτκþν kar υπαξτωματτκþν, ιηò
υτþσηò του αξτüμαχου, ιων λτποταξιþν. Υπηρξαν
περτπτþσετò μαΖτκηò παρÜδοοηò στον εχθρü. ΜÝ-
xpr το καλοκαßρτ ιου 19t7 στο ρωσογερμαντκü μÝ-
τωπο υπηρχε Üτυπη εκεχετρßα. Η γερμαντκη δτοß-
κηοη δεν αναλÜμθανε καμßα επτ8εττκη πρωτοΒου-
λßα, γτατß καταλÜΒατνε üτι θα μποροýσε να ανακü- )
Ταιτ !οýfrιο lτ νÝα κι:ΒÝρνmσm, ιJ€ mρ δυmαιι γÜ
¸Φν Κ§ρÝνσκß, αߺΦφÜσισ€ μαζÝ μ§ ¸Φ §τρα¸Ü
ν§ ΧτυΓΙη αι τΦιJζ [jιτΦftσ€ ßκαυq
1,7
Η Porιkn ΚοιΝΩΝιΑ

6. 0 ΛÝνιν
Ýχοντοò ξυρßσει ψετ τη δταδτκασßα αποσýν8εσηò ιου ρωστκου στρα-
το μοýσι του, τοý. Η κυθÝρνηοη τηò Γερμανßαò εττεδßωκε να
μεταμφιεσμÝνοξ κλεßσετ με τη Ρωσßα συμSτΒασιτκη ετρüνη.
κOι «Σιτò 26, 27 καL2Β Απρτλßου στην πρþτη γραμμη
κοταζητοýμενοò δεν εßχαμε πüλεμο αλλÜ, αò πουμε, πανηγýρτ», Ý-
στο μεσοδιÜοτημο
γραφε σε επτστολη Ρþσοò στραττþτηò. «Με ιουò
των δýο Γερμανουò μαò χωρßΖετ ποιÜμτ... Ξημερþνονιαò,
επαναστÜσεων πρþτα πρþια δεßχνουν λευκü μαντßλτ kar ρωτοýν:
"ΓερμανÝ, θα πυροΒολßσετò;". Απü 'κεß ακουγειατ
φωνß: "Oxr". Τüιε λοτπüν πηγαßνουμε: φÝρνουν
νερü, πλÝνοντατ, στßνουν καλÜμτα ψαρÝμαιοò, kr
üταν πτÜσετ η ΖÝσιη, γδýνοντατ kr αρχßΖουν να κο-
λυμποýν μαΖß. Παßρνουν επßσηò θÜρκεò Kar πη-
γαßνουν στην Üλλη μεριÜ. Οταν φτÜνουγ or Γερ-
μανοß τρÝχουν κονιÜ, πτÜνουν ιη ΒÜρκα και ιην
ιραΒοýν σιην ακιÞ, χατρεττοýνιατ.. . Μαò πÜνε στα
αμπρτÜ kr αρχßΖουν να κερνοýν σαλÜμτ, αθγÜ,
ψωμß και κοντÜκ, kr ακüμη, δßνουν να πÜρουμε μα-
Ζß μαò. Kr εμεßò θα ιουò καλοýσαμε, μüνο που... ε-
κτüò ατιü ψωμß δεν Ýχουμε ιßποτα Üλλο... Σττò 25
Απρτλßου... η πυροΒολαρχßα Üνοτξε πυκνü πυρ: 3
οθßδεò στα δτκÜ μαò χαρακþμαια, κι οι υπüλοτπεò
σιουò Γερμανοýò, αλλÜ üιαν lor Ρωσοτ] οιραττþτεò
εßπαν απü ιο ιηλÝφωνο üιτ μτσüò λüχοò θα Ýρθετ
kar θα λογχßσετ την πυροΒολαρχßα, σταμÜιησαν να
ρßχνουν. Σχεδüν üλοτ or αξτωμαιτκοß δταιÜΖουν να
ρßχνουν στουò δικοýò μαò».
Σιτò 1Β Ιουνßου ο ρωστκüò οτρατüò, Üρτστα εξο-
πλισμÝνοò, ξεκßνησε γεντκη επßθεοη απü ιη Βαλ-
ιχß þò ιον Ευξετνο Πüντο. Ομωò χρüντεò αδυνα-
μßεò Ýφεραν πραγματτκη υανωλεθρßα, με εκαιο-
νιÜδεò χτλτÜδεò ανθρþπτνεò απþλετεò. ΠολλÝò μο-
νÜδεò αρνουνιαν να πÜνε στη μÜχη, δταδηλωναν,
οκüιωναν ιουò αξτωματτκουò, Üφηναν ττò θÝοετò
ιουò Kar υΠοΧωρουοαν, μην Περτμενονιαò Καν ε-
xθprkn επßθεση. Σε ορτσμÝνεò περτπτþοετò Ρþοοτ

Η ΓΙαß'κÞ δυσαρÝσκ€ιο κοι η κατοστροφικÞ

κατüστοση στο μÝτωπο Ýδεταιι το ζÞτημα
τηξ οποτεßΙεσμοτικüτηταò τηò €ξουσßοò

εμπüδτΖαν το θομθαρδτσμü Γερμανþν. δυσαρÝσκετα οε συνδυαομü με την καιαστροφτκß

Αφου απÝκρουοαν τη ρωστκη επßθεση, τÝλη Αυ-
γουσιου-αρχÝò ΣεπτεμΒρßου or Γερμανοß κατÝλα-
βαν ιη Ρßγα kar το αρχτπÝλαγοò ΜοονΖουντ. Ο
δρüμοò προò την Πειρουπολη εßχε ανοßξετ.
Η Κρατκß ΣυνδτÜσκεψm
Προò ιο τÝλοò του καλοκατρτοý ηταν φανερü üτι
οε πλαιτÜ λαßκÜ σιρþματα εντοχýονιαν οι ανιτκυ-
θερνηιτκÝò δταδÝσετò kar η υßσιη üττ ολüκληρη η
εξουσßα Ýπρεπε να περÜσετ σια σοβτÝι. Η λαßκη
καιÜσταση στο μÝτωπο Ýθεταν επττακιτκÜ το Ζßτημα
ιηò αυοτελεσματτκüιηταò τηò εξουσßαò. Σ' αυιÝò ττò
συνθηκεò η κυΒÝρνηση συγκÜλεσε σιη Μüσχα την
Κραιτκη ΣυνδτÜσκεψη (Ι2- 14 Αυγουσιου).
Το κÝνιρο εκπροσωποýσαν τα σοσταλτσιτκÜ κüμ-
ματα των μενσεΒßκωγ ιων εοÝρων και ιων ενÝσων.
Αυιοß χαρακτηρßΖονιαν απü φτλολαßκß ρητορτκη,
üμωò μετÝθειαν την πραγμαιοποßηση μεταρρυθμß-
οεων και τη λýση οξυμμÝνων προθλημÜιων οιη

1Β

συνιακιικÞ συνÝλευση. Ταυτüχρονα οιουò κý-
κλουò αυτουò ωρßμαΖε η τδÝα τηò επτθοληò «δημο-
κραττκηò δτκτατορßαò». Σε ομτλßα του ο πρωθυ-
πουργüò ΚερÝνσκτ Üνοτξε μÝτωπο ιüσο ενÜνττα
στην ΑρτστερÜ üσο κατ στη ΔεξτÜ,
Την ΑρτοιερÜ στη ΣυνδτÜσκεψη εκπροσωποý-
οαν or αρτστεροß εσÝροι, or μενοεθßκοτ-δτεθντσιÝò
Kar or μπολσεβßκοτ. Η οιÜση ιουò Þταν αντιφαιl-
κÞ: ενþ συμμετεßχαν στη ΣυνδτÜσκεψη, καλοýσαν
το λαü να δταμαριυρηθεß yra üοα ουνÝΒατναν εκεß.
Ειστ, σιτò 12 Αυγοýσιου πραγμαιοποτßθηκε απερ-
γßα, οτην orroia ουμμετεßχαν 400 χιλτÜδεò εργÜιεò,
Το πρüγραμμα τηò ΔεξτÜò (καντÝι, οκτωΒρτστÝò
κ.λπ.) ιο παρουσßασε ο ΚαλÝνττν, κοΖÜκοò αταμÜ-
νοò. Αυιüò υποσιßρτξε üττ yra ιη «σωιηρßα ιηò πα-
τρßδαò» χρεταΖüταν υερτορτσμüò των ελευδερτþν,
πετθαρχßα σιο στρατü kar σια μετüπτσθεν, καιÜργη-
οη των σοβτÝι kar των επττροπþν. Τη χþρα μπο-
ροýσθ να σþοετ μüνο «μτα πραγμαιτκÜ rσxupÞ ε-
ξουσßα». που δεν θα περτορτΖüιαν απü κομμαιτκÜ
προγρÜμματα kar δεν θα λογοδοιοýοθ «σε επττρο-
πÝò κατ σοΒτÝι». Η ομτλßα ιου ΚαλÝνττν, τιου απο-
ιελουσε πρüγραμμα επτΒοληò σιραττωιτκηò δτκτα-
ιορßαò, προκÜλεσε την Ýντονη αποδοκτμασßα ιηò
ΑρτοτερÜò, απ'üπου ακουγονταν φωνÝò περß «α-
νιεπανÜσιασηò», κατ ιην Ýντονη επτδοκτμασßα τηò
ΔεξτÜò, απ' üπου ακοýγονταν χετροκροτηματα kar
«μπρÜΒο».
Το υρüγραμμα αυτο εξÝφραΖε ττò απüψετò τηò η-
γεσßαò του σιραιου και ιων κοΖÜκων, ιων μεγαλοε-
πτχετρημαιτþν και ιων ξÝνων επενδυιþν, ιηò ανþ-
τερηò γραφετοκρατιαò και ιων γατοκιημüνων. Εßναι
χαρακιηρτσττκü üιτ παραμονÝò τηò ΣυνδτÜσκεψηò
στο 2ο Πανρωστκü Εμποροθτομηχαντκü ΣυνÝδριο
και οτη ΣυνδιÜσκεψm Κοτνωντκþν Παραγüντων εß-
χε ουμφωνηδεß η ανÜγκη δημτουργßαò «τσχυρηò ε-
θντκηò εξουσßαò» kar òßχε χατρειτστεß ο αρχτστρÜ-
τηγοò Κορνßλοφ ωò «σωιηραò τηò Ρωσßαò». Or ιÜ-
ξειò αυτÝò, φοθοýμενεò ιην πολιττκοποßηση πλα-
ιτþν λαΙκþν σιρωμÜτων, ηθελαν να θÝσουν ιÝρμα
σττò δημοκραιτκÝò «υπερΒολÝò», να επýÜλουν την
«ιÜξη» και να συσπετρþσουν το λαü γýρω απü ιο
üραμα ιηò ντκηφüραò διεξαγωγüò ιου πολÝμου.
Το πlηξχüτmμα του Κορνßλοφ
Ο «μηναò ιου μÝλττοò» τηò ρωστκßò δημοκραιßαò
εßχε ιελετþσετ. Ηδη απü ιην Üνοτξη με πρωτο6ου-
Q αρχιστΡüτηγοò Καριτßfrαφ" ß,Ναρ' Üτι σχεδßαζε
μΕ τθν πΡωδυπουργΦ ΚερÝνσκι ΕγκαδßδριJση
«ΙσΧυρηζ eξουσßαò»" ÝΚαν€ lºραξιΚüΓßημα
λßα μεγαλοεπτχετρημαιτþν kar οιρατηγþν εßχε ξε-
κτνÞσετ μυσττκη orkovoμrkn Kar οργανωιτκη προ-
ειοιμασßα πραξτκοπüμαιοò.
Σηματ,ττκüò ηιαν ο ρüλοò των κανιÝτ. Συμφωνα
με ιον Μτλτουκοφ, ιο πραξτκüυημα ßταν «απαραß-
ιηιο»: «Ο νÝοò θαστκüò παρÜγονιαò εßνατ τþρα το
σΒηστμο ιηò σημασßαò που εßχαν προηγουμÝνωò τα
σοΒτÝτ... Ακολουθþνταò ιον μπολσεΒτκτσμü, προ-
δτκÜσανε ιη μοßρα ιουò... Η μεοαßα ομÜδα ιου σο-
σταλτσμοý ÝπαιξÝ ιο ρüλο ιηò Kar αποχωρεß, σιη )
19
Η Ρο:ικΗ ΚοιΝΩι\ιΑ

7. Μια κλαακÞ
σκηνÞ πονικοý θÝση ιηò εμφανßΖετατ ο μπολσεθτκτσμüò kr ακο-
οτη λεωφüρο λουδεß το φÜντασμα ιηò αναπüφευκιηò χετρουργι-
ΝÝφσκι. Τα κηò επÝμΒασηò».
οτροτεýματο τηò Η καιÜσταση ιηò Ρωσßαò ανησυχουσε ιην ΑνιÜ-
ΠροσωρνÞò νι. Or συμμαχοτ φοθουνταν πωò η Ρωσßα δεν θα α-
ΚυβÝρνησηò νιαΠοΚρτνοταν οιτò υΠοΧρεωοετò ιηò ΚαΙ Πωò το Πα-
πυροβολοýν μια
ραδειγμÜ ιηò θα επτδρουσε αρνηιτκÜ στουò λαουò
διαδÞλωση που ιουò, που κτ αυτοß εßχαν κουραοτεß απü ιον πüλεμο.
οργüνωσον οι ΣτÜθηκαν στο πλευρü τηò Προοωρτνηò ΚυθÝρνη-
μπολσεβßκοι στιò σηò, αλλα üιαν κατÜλαβαν την αδυναμßα τηò στη-
,lθ,l7.
4 Ιουλ[ου Η
«ΒαγδÝα»
ριξαν ιο πραξικüπημα ιου Κορνßλοφ,
ρωακÞ ΜειÜ την πτþση τηò Ρßγαò (21 Αυγοýσιου), Κε-
σε πλÞρη εξÝλιξη
ρÝνσκτ και Κορνßλοφ οχεδßαΖαν την εγκαθßδρυση
«ιοχυρßò εξουσßαò», σιην οποßα ο πρωθυπουργüò
θα δτατηροýσε τη 8Ýοη ιου. Ομωò σιιò 26 ο Κορνß
λοφ Ýοιετλε στον ΚερÝνσκτ μηνυμα και απαιτουσε
ολüκληρη την εξουοßα. Ο πρωθυπουργüò αντÝδρα-
σε απομακρýνονιαò τον αρχτστρÜιηγο απü ιη 8Ýοη
του, üμωò εκεßνοò καιηγüρησε τον πρωθυπουργü ü-
ττ «παßΖετ δτπλü πarxviδr», Ýδωσε εντολÞ οτο 3ο
οþμα τππτκου να κτνηθεß ενÜνιτα στην Πετρουπο-
λη, επετδη δηθεν για τιò 2Β-2θ Αυγοýστου εßχε
προγραμματτοτεß μπολσεΒßκτκη εξÝγερση, και α-
νακοßνωσε üττ παßρνετ την εξουοßα οια χÝρτα ιου.
Τüιε δημιουργηθηκε τοχυρü κεντροαριστερü μÝ-
ιωπο yra την υπερÜσπτση τηò επανÜσιασηò αποτε-
λουμενο απü κυΒερνηττκÜ kar αρτστερÜ κüμματα
kar σοβτÝι. Σια εργοσιÜοτα ουοτÜθηκαν μονÜδεò
Κüκκτνηò ΦρουρÜò, η στραττωττκη φρουρÜ ιηò
πρωιευουοαò kar Üλλων πüλεων Þιαν επß ποδüò, or
στδηροδρομτκοß απÝκλετσαν ιο 3ο οþμα τππικου α-
Πο ιο σιρατηΥετο.
Την κρßστμη σττγμη τηò αντιπαρÜδεσηò η υυε-
ροχß ιων υπερασπτοτþν ιηò Πετροýποληò ηιαν ιÝ-
τοτα, που στιòγραμμÝò ιων πραξτκοπηματτþν επτ-
κρÜτησε ουγχυση kar or οτραττþτεò αρνηθηκαν να
τιετOαρχησουν. Την 1η ΣειτεμΒρßου ο Κορνßλοφ
και Üλλοι συνωμüιεò στρατηγοß συνελßφθησαν σιο
στραtηΥετο.
Η απüπετρα πραξτκοπηματοò Ýοθησε ιην προο-
πιτκη ετρηντκηò εξÝλιξηò τηò επανÜοταοηò. Or κα-

Το ΣεπτÝμΒβιο ξÝσποαον πÜνω απü 95Ο

εξεγÝρσε!ò αγρCIτþν, οι οποßοι frεηf,Üτησαν
περιουσßεζ και σκüτωσαν τσιφαßκÜδεò

νιÝτ Ýχαοαν κÜθε επτρροη, ενþ εντσχυθηκαν οη-
μανιτκÜ οτ μπολσεθßκοτ. Στουò μενσεθßκουò και
οτουò εοÝρουò εντσχýθηκε η αρτοτερη πτÝρυγα,
δτεδντοτÝò και αριοτεροß εσÝροι αντßοτοτχα.
Πανεθνικη κρßση
Σιη δτÜρκετα ιου φθτνοπþρου μτα σετρÜ απü με-
ρτκüτερεò «επαναοτÜσετò» θρßσκονταν οε εξÝλιξη,
επαναστÜσετò εργαιþν, αγροτþν, εθνοτÞτων και
οτραττωτων.
Η εξεγερση ιων εργατþν οφεßλετατ οιη χειροτÝ-
ρευση ιηò κατÜσιασßò ιουò λüγω τηò ανεργßαò και
ιου πληθωριομου. «Τþρα üλη η πολττικÞ kar το

20

_ ρτþν τα 2/3 θρßσκονιαν κÜτω απü ιο üρτο ιηò φτþ-
κρÜτοò εκφρÜΖονιατ με μια λÝξη, "ψωμß"», Ýγραφε
ο ΠρßσΒτν. Το φθτνüπωρο or απεργοß φτÜνουν ια
2,4 εκατομμýρτα, ΜαΖτκÝò απεργßεò καλýπιουν ο-
λüκληρουò ιομεßò τηò παραγωγηò kar παßρνουν
πολτττκü χαρακτηρα, στα αττημαια συμιερτλαμθÜ-
νεται η μεια3ßΒαση τηò εξουσßαò στα σοΒτÝτ kar ο
8. 0 οφοπλισμüò
εργαττκüò Ýλεγχοò. του 1ου
Or αγρüιεò περßμεναν πωò η νÝα εξουσßα θα τουò επανOστατικοý
Ýδτνε γη. (Στα 15 εκατομμυρτα αγροττκþν νοτκοκυ-
συντýγμOτοò
πυροβüλων απü
χεταò, ενþ or τσιφλτκÜδεò καιεßχαν μεγÜλο μÝροò τ0 στρατεýμOτ0
τηò καλλτεργηοτμηò γηò). Ομωò or ατιησετò ιουò τηò ΠροσωρυÞò
δεν ετσακουστηκαν. Το ΣεπτεμΒριο ξÝσυασαν πÜ- ΚυβÝρνησηò στην
νω απü θ50 εξεγÝροετò, κατÜ ττò οποßεò αγρüιεò λε- πλατεßα των
ηλατοýσαν περτουσßεò, Ýκατγαν σπßττα, σκüιωναν Ανακτüρων τηò
τστφλτκÜδεò. Πετροýποληò οτιò
19 Ιουλßου 19'Ι7
ιο εθντκü Ζηιημα η Προοωρινη ΚυθÝρνηση
καιÜργησε ττò «πολτττοιτκÝò» διακρßσετò, ü-
μωò επcμετνc στη δτατηρηση τηò «ενταßαò
και αδταßρετηò Ρωσßαò». Παραλληλα, η ý-
παρξη μετονοιτκþν οργÜνων εξουσßαò ηιαν
γεγονüò. Το φθτνüπωρο οε πολλÝò περτοχεò (Φτν-
λανδßα, ΒαλτικÞ, Δευκορωσßα, Ουκρανßα, Υπερ-
καυκασßα, ΚαΖακστÜν, ΤουρκεσιÜν) τα εθντκÜ kr-
νημαια εßχαν ιη οιηρτξη τηò αγροττÜò. Ομωò η
Προσωρτνß ΚυΒÝρνηση ανÝβαλε ιη λýση του προ-
θληματοò þò τη συντακιτκÞ ουνÝλευση.
Το πραξτκüπημα του Κορνßλοφ ολοκληρωσε ιη
δταδτκασßα δýλυοηò του στραιοý. Σιραττþιεò ουνε-
λÜμθαναν στρατηγοýò kar Ýθειαν επττελεßα υπü ιον
Ýλεγχο επττροπþν. Τον ΟκιþΒρτο ξÝοπαοαν 90 με-
γÜλεò εξεγÝρσειò οτραττωτþν, ενþ πολλαπλαοτÜ-
στηκαν τα φατνüμενα ουναδÝλφωσηò με ιον εχθρü.
Ανττπροσωπεßεò στραττωιþν Ýφ ιαναν οτ ην πρωτ cυ-
ουσα Ζητþνιαò κλεßσιμο ετρßνηò. Η Ρωσßα ουστα-
σττκÜ δεν εßχε πτα Ýνοπλεò δυνÜμετò. Η Ýξοδοò τηò
απü ιον πüλεμο, kar μÜλτσια υπü üρουò που θα υ-
ποδεßκνυε η Γερμανßα, ηιαν απλþò δεμα χρüνου.
ΤÝλοò, σια σοθτÝτ σημειþθηκαν αλλαγÝò. ΚÜποτα
απ'αυτÜ (ΚρονστÜδη, ΛουγκÜνσκ κ.Ü.) υηραν σια
χÝρτα τουò την τοπτκÞ εξουσßα. ΑρχÝò ΣεπεμΒρßου
τα σοβτÝι ιηò Πειροýποληò kar τηò Μüσχαò δÝχιη-
καν πρüταση των μπολοεΒßκων να δημιουργηθεß ε-
πανασταιτκÞ κυθÝρνηοη που θα Ýλυνε φλÝγονια
υροΒλημαια. Παρüμοτεò αποφÜσετò πηραν kar Üλ-
λα σοβτÝι. Οι εξελßξειò μαρτυροýσαν στροφη τηò
Η ÝξαδCIò τηζ Ρωσßαò αmü ¾αγ mþη€μΦ
κα! μÜη!στα υπü Üραυò mau {ι ßjτºοδΕÝκνυ€
η ρλ,ανßα ηταν arlft ò δÝμα χρ§\ιΦυ
κοτνßò γνþμηò υπÝρ ιων μπολσεΒßκων.
Το φθτνüπωρο του 1917 μτα τερÜσιτα ποσüιηια
συσσωρευμÝνηò κοτνωντκηò ενÝργεταò συνÝρεε α-
πü κÜθε Üκρη ιηò αχανοýò Ρωσßαò kar οδηγουοε α-
ναπüφευκια προò νÝα αναιροπη, αοýγκρττα rσxu-
ρüιερη εκεßνηò ιου ΦεΒρουαρßου. l
2\
;α
 ΤΑ ΠοΛιτικΑ Κονινι,ηττ

5. 0 Μαξßμ Γκüρκι
και οι ενωμÝνοι φρÜξιεò: τη δεξιÜ, με επτκεφαληò τουò Α.Φ. Κε-
σοσιολδημοκρüτεò- ρüνσκτ, Β.Μ. Τσερνüφ, Α.Ρ. fΚοτò κ.Ü., ιην αρl-
δεθνιοτÝò στρη,με ηγÝτεò τουò Μ.Α. Dττρτντüνοβα, Β.Α. Κα-
βρßσκονταν ρÝλτν kar Μ.Ν. Καμχüφ Kar τουò επονομαΖüμενουò
πολιτικÜ μεταξý μαξιμαλιστεò -μια μτκρη τρομοκραικß ομαδα,
μενσεβßκων- ο Το Ρωσlχü Σοσιαλδημοκρατικü Εργατικü
διεθνιστþν και Κüμμα (ΡΣΔΕΚ), το ουοßο εßχε ττò περτσσüτερεò
μπολσεβßκων φρÜξιεò:
- Η μεγαλýτερη σε ευιρροη και μÝλη φρÜξτα του
ΡΣΔΕΚ, μÝχρτ την επανÜσιαση του Φεθρουαρßου,
Þιαν or μενσεΒßκοι με ηγÝτεò ιουò Φ.I. Νταν, Μ.I.
ΛÝμπενι και I.Γ. ΤοερετÝλτ.
- Απü τουò μενσεΒßκουò, κατÜ τη δτÜρκετα του

Το ρωσικü ποflιτικü σýστημα, αν κο! τυπικÜ

ο!κοδομÞδηκε στη ΒÝση των ποßΙιτικþν
κομμüτων, στηΡιζüτον στιò φΡÜξιΕò

6. 0 ΛÝνιν στη
Στοκχüλμη στιò
πολÝμου, αποχωρßσιηκαν or μενσε6ßκοι-διε8νι- του Γ.Β. ΓΙλεχÜνοφ, χωρßò ιδιαßιερη επτρροß οτο
31 Μαρτßου 1917. στεò με ευικεφαληò τουò Γ.Ο. IVΙÜρτοφ και Α.Σ. μεσοδτÜστημα των δυο επαναστÜσεων.
Στη Ρωσßα θο ΙνΙαρτÜνοφ. - Οι μπολσεΒßκοη οι οποßοτ απü ιο 1θ12, σιην
επιοτρÝψει στιò 3 - Οι ΕνωμÝνοι ΣοσιαλδημοκρÜτεò- Διεθντστεò πρÜξη, υπηρχαν ωò ξεχωρισιü κüμμα. ΗγÝτηò τουò
Απριλßου, με τα ηταν μßα μικρη φρÜξια απü δτανοοýμενουò, υου ηταν ο Β.I. ΔÝντν.
χειρüγραφο απü δημτουργηδηκε απü τον Μαξßμ ΓΚüρκτ κατ Βρß- Απü τα παραπÜνω φαßνετατ κα8αρÜ πωò ιο ρωστ-
ΤΙ§ «θ6991, ,a., οκονταν ανÜμεσα οιουò μενσεSßκουò-δτεθντοτÝò κü πολτττκü σýοιημα, αν και τυπτκÜ οτκοδομßθη-
Απρßλη», 96ηγ6 ι<ar ιουò μπολσεSßκουò. κε σιη βÜοη ιων πολτιτκþν κομμÜτων, στην πρÜξη
γιο την επικεßμενη -Η «Ενüτητα» -μτα ολτγÜρτ8μη ομÜδα οπαδþν στηριΖüταν σιιò φρÜξιεò. Πολý συχνÜ or εσωτερτκÝò
επονüστοση φραξτοντσττκÝò Ýριδεò Þταν ενιονüιερεò απü το
διακομματτκü ανταγωντσμü.
Η επανÜοταση του ΦεΒρουαρßου θρηκε απροε-
τοßμαστα üλα ια κüμματα Kar ιτò φρÜξιεò. Τα καθο-
δηγηττκÜ σιελÝχη των αρτστερþν, επανασταττκþν
κομμÜτωγ Ζουσαν σε χþρεò ιου εξωιερτκοý η εξü-
ρτστα σε απüμακρεò περτοχÝò ιηò αχανοýò Ρωσßαò.
Ολα πλÝον εξαριτüνταν απü την ποτüτηια ιηò
προηγουμενηò προειοτμασßαò των στελεχþν ιων
διαφüρων κομμÜτων -ασττκþν, αγροιτκþν Kar ερ-
γαιτκþν. Τα στελÝχη ßιαν υποχρεωμÝνα -κατÜ το
πρþιο χρονικü δτÜστημα αμÝσωò μειÜ την επανÜ-
σταση- να αυτοσχεδτÜΖουν, χωρßò Üμεση καθοδη-
γηση απü τα κενιρτκÜ κομματκÜ üργανα. Αυιüò ο
αυιοσχεδτασμüò χαρακτηρτοε ιην πολτττκß δρα-
σιηρτüτηια καιÜ το ΜÜρττο ιου 1θ17, μÝχρτ την επτ-
οτροφη απü ιτò φυλακÝò και ιην εξορßα ß το ξυ
πνημα απü ιο ληθαργο των ηγεττκþν προσωπτκα
ιÞτων κÜθε κüμμαιοò.
'_:: ΜειÜ ττò θυελλþδετò ημÝρεò του
*]
.

-,, ωò πλÝον τσχυρü κüμμα αναδεßχθηκαν or

.-'-'
-Ξ- Τη ΒαστκÞ μÜΖα των μελþν τουò την α
μεσαßοτ kar φτωχοß αγρüτεò kar -θÝβara- στραιτιßτ
tr ιεò, που σιην πρÜξη ηταν μτα πελþρτα Ýνοπλη

24
 7. Η ΜOρßο
ΛÝντν η ρωστκη ευανÜσταση απÝκτησε, οε θεωρη- Σπιριντüνοβα,
τικη μορφß, την προλειαρτακÞ εναλλακττκη προ- Ýνθερμη
οπττκÞ ιηò. Σε επανασταιικÝò συνθηκεò κερδßΖει υποστηρßκτριο τηò
αυτüò υου παρουστÜΖετ εναλλακττκÞ προοπττκη 0ριστερÞò
kar üχι αυιüò που προτεßνετ τη βελιßωση τηò υπÜρ- πτÝρυγOò των
Χουοαò κοτνωντκηò Καιασταοηò. σοσιολεπOναßπ0-
ΜειÜ τα γεγονüια του ΦεΒρουαρßου, ολüκληρο ιο τþν, τÜχθηκε
ΜÜρττο μÝχρτ Kar ια μÝσα του Απρτλßου, üλα τα α- με τOυò
σττκÜ κüμμαια δρουσαν στην καιεýθυνση επß μÝ- μπολσεβßκουò
ρουò δτορθωττκþν αλλαγþν τηò ασττκηò Ρωσßαò.
Τα επαναοταττκÜ κüμματα, οτα λüγτα, ηιαν υπÝρ
μιαò ριΖικηò αλλαγηò τηò κοτνωνßαò, οχι üμωò
οτην κατεýθυνση αλλαγηò του συοτημαιοò, αλλÜ

Το ηγετικü στ€ßΙÝχπ των μποΑσ€Εßκων

§ρßσκοντον €ßτ€ εξüριστα €ßτΕ στην παΡανομßα
€ßτò οποκομμÝνα ι(οι διασκορπισμÝνα

ΥροττΚη μαΖα. ιου üοο το δυνατüν μεγαλυτερου εκδημοκραιτσμοý

ΣημανττκÝò θÝσετò σιο σοΒτÝι ιηò Πειροýποληò ιου. 8. Το Ýγγραφο
κατÝλαΒαν κατ or μενοεβßκοτ-εθντκτστÝò κατ δτε- ΑυιÝò οι δταθÝσετò εßχαν κυρταρχÞσετ κατ οιο του εργüτη
ΒντστÝò. μπολσεΒßκτκο κüμμα εθεωρεßτο üττ η Ρωοτα δεν Ý- Ιβονüφ, πßσω απü
Η εκπροοþπηση των μπολοεβßκων σιο σοβτÝτ η- χετ ακüμη ωρτμÜοετ yra μτα προλειαρτακη επανÜ- τ0 οπOß0
ιαν μτκρη, Τα ηγειτκÜ οτελÝχη του μπολσεθßκτκου οταοη και yra ιο πÝραομα στο σοοταλτσμü. ΑυτÝò οι κρυβüταν ο ΛÝνιν,
κüμματοò Βρßσκονταν εßτε εξüρτστα σιη Σιθηρßα εß- απüψειò κα8üρτΖαν την τακιικÞ των μπολσεΒßκων εποναστστικü
τε σε βαθτÜ παρανομßα εßιε αποκομμÝνα kar δτα- Ýωò τα τÝλη ιου Απρτλßου. ψευδþνυμο του
σκορπτσμÝνα σε üλη την Ευριßπη. Γτα ιον παρα- Kar μετÜ ιον Απρßλιο, μÝχρτ κατ ιην Οκτω- ) οΙοοιμηρου
πÜνω λüγο η επανÜσταση ιου ΦεSρουαρßου Ý8εοε 0υλιÜνοφ
σε δοκτμασßα ιουò μπολσεθßκουò, που ηταν οι πιο
σκληρÜ δτωκüμενοτ απü το ισαρτκü καθεστþò, Αυ-
ιü εκφρÜστηκε σιη μη ουνεπÞ πολτττκÞ που Üοκη-
σαν κατÜ το πρþιο μετεπανασιαιτκü δτÜσιημα.
Η καιÜοταση Üρχτοε να βελιτþνετατ üιαν επÝ-
στρεψαν απü την εξορßα πολλÜ απü ια στελÝχη του
κüμμαιοò. Τα πρÜγματα ομωò αλλαξαν ρτΖτκÜ μü-
νο üταγ σιτò 3 Απρτλßου 1917, επÝοιρεψε οιη Ρωσßα
ο ΛÝντν. μειÜ ετκοσαετη αναγκαοτικη απουοßα.
Αν kar μακριÜ απü τη χþρα, ο ΛÝντν, καλυιερα
απü üλουò, συνÝλαβε üττ η κατÜοταοη, αμÝσωò με-
ιÜ την επανÜσταση ιου Φεθρουαρßου, δεν ηταν α-
κüμη þριμη για Üμεση συγκρουση yra ιην εξουστα
ανÜμεσα στο προλειαρτÜτο kar την ασιτκη ιÜξη.
ΧρεταΖüταν χρüνοò για ιην οργÜνωση κατ τη ου-
οπεßρωοη ιου δταοκορπτσμÝνου. οτην προοφυγιÜ
kar τη ΣτSηρßα, κüμμαιοò. Ακüμη χρεταΖüταν χρü-
νοò yra ιην ωρßμανση ιηò επαναστατικηò ειοτμοτη-
ταò του ρωστκου προλειαρτÜτου Kar τηò φτωχηò α-
γροττÜò yra να επττευχθεß το αποφασισττκü χιυπη- Ηαψα".t,}òΙJχd C τò
Ιπaττaιrιιεò{υaß
μα ενανττα οτο αοιτΚο ουστημα, l{aιò τ

Στιò 4 Απριλßου ο ΛÝντν Ýθεσε προò συΖητηση ιτò

γνωστÝò «θÝσετò του Απρßλη». Με τιò «8Ýοετò» του
tr 2 ß7ο 7ý7ο
ΤΑ ΠοΛιτικΑ ΚοιηιιΖιeτe
βι
9, 0ι αντι-
πρüσωποι του θpravi ΕπανÜσταση, αυτÞ Þιαν η πολτττκη γραμ-
πρþτου μη που ακολου8ουσε η φρÜξια των ΚÜμενεφ kar
πονρωσικοý Ζτνüθτεφ, παρ' üλη την απüλυιη νßκη ιηò γραμ-
συνεδρßου των μηò ιου ΔÝντν, ο οποßοò με ιτò «θÝσετò του Απρß-
σοβιÝτ οτο παλüτι λη» απÝσυρε το σýνθημα τηò «επανασταττκηò δη-
τηò Τουρßδοò τον
μοκραιτκηò δτκιατορßαò ιου προλειαρτÜτου». Αυτü
Ιοýλm του 1θ17. το σýνθημα προÝΒλεπε την αναμονη τηò ωρßμαν-
ΑνÜμεσα στουò
σηò ιηò αγροιτÜò Kar τηò μτκροαοττκßò ιÜξηò, ωò
1.000, μüνο οι
συμμÜχων του προλειαρτÜιου σιτò αποφαστσττκÝò
105 Þτον
επανασταττκÝò μÜχεò.
μπολσεβßκοι, Ο ΛÝντν πρüιετνε κÜττ δταφορεττκü: να μην ανα-
Διokpivoιrraι οτην
πρþτη σαρÜ ο μÝνουν να ακολουθÞσουν τα πρÜγματα τη «φυοτ-
κη» τουò πορεßα, αλλÜ να ια επτιαχýνουν. Αυιü,
Γκριγκüρι
σýμφωνα με ιην Üποψη του, μποροýσε να επττευ-
Ζινüβιεφ (2οò) και
ο Λεβ Κüμενεφ
χθεß μüνο μÝσω τηò προειοτμαοßαò yra ιη δτκταιο-
(6οò). Στο βÜθοò, ρßα των εργατþν και των φτωχþν αγροτþν. Η αγρο-
ΑλεξÜνδρα ττÜ δεν εßνατ ενταßο κοτνωντκü στρþμα, αλλÜ βαθιÜ
η
Κολογτüι ßαξικÜ δταφοροποτημÝνο. Or μεσαßοτ αγρüτεò Ýπρε-
πε απλþò να ουδειεροποτηθοýν kar μüνο υπü ιτò
καιÜλληλεò ουνθßκεò να ενταχθουν στην επανα-
σταττκÞ επßθεση ενÜνττα σιην ασττκß ιÜξη.
ΑυιÞ η ρτΖοσπασττκß 8Ýση ιου ΛÝντν μετÝιρεψε
το κüμμα ιων μπολοεθßκων σε πραγμαιτκη, εναλ-
λακιτκη σιο υπÜρχον συστημα, δυναμη Kar ιου Ý-

Με τιò «δÝσειò» του ΛÝνΝ η ρωσικþ
€πOνüσταση οπÝκτπσc, σc δεωρητικÞ μορφÞ,
την πΡοΑCτοΡιακÞ €νοηΑοκτικÞ προοπτικÞ τηò
δωσε ιη δυναιüτηια να συμμειÝχετ σια γεγονüια με
ττòπλÝον προωθημÝνεò πολτιτκÝò 8Ýσετò.
Or απüψετò üμωò ιου ΛÝντν δεν συνÜνιησαν κα-
τανüηση απü την πλευρÜ των επονομαΖüμενων ε-
παναοτατικþν κομμÜτων. Σιην αρχü ο ΛÝντν δεν Ý-
ΥΙνε Καιανοητοò αΚομη ΚαΙ αΠο ιουò ουνιροφουò
ιου οτο κüμμα των μπολσεθßκων. Ενανιßον του α-
πευθυνθηκαν εκ νÝου or ιαλτÝò κατηγορßεò yra «α-
ναρχισμü», « μπλανκτσμü», « ιυχοδιωκιτbμü» κ. Ü.
Πολυ οýνιομα -μÝσα σε μüλτò δυο εθδομÜδεò- η
ορθüιητα ιηò λεντντσιτκηò στρατηγτκηò ιηò ρωστ-
κηò επανÜσιασηò, ωò γρηγορου περÜσμαιοò απü το
ασιτκü οτο σοσταλτοττκü σιÜδτο, επτβεθατþθηκε
πληρωò απü τα γεγονüτα.
Στιò 24 Απρτλßου δτεξηχθη πανριοστκη συνδτÜ-
σκεψη ιου μπολσεθτκτκοý κüμματοò, στην οποßα
υπερψηφßστηκε η σιρατηγτκß ιου ΛÝντν yra την ε-
ξÝλιξη τηò επανÜστασηò. Ο ßδτοò ο ΔÝντν αναγνω-
ρßσιηκε ωò ο αδταμφτσΒηιητοò καθοδηγητηò ιου
κομμαιοò.
Τον iδro μηνα ξÝσπαοε κυΒερνηττκη κρßση, υου
οδηγησε στην υπονüμευση του κυρουò ιηò Kpaτr-
κηò εξουσßαò, üπωò αυιß εκφραΖüιαν απü ιην Προ-
σωρτνß ΚυΒÝρνηση kar το κυρßαρχο σ' αυιην κüμ-
μα των Κανιετ.

r κανιÝτ Þταν ιο μοναδτκü φτλελεýθερο α-

σιτκü κüμμα τηò Ρωσßαò απü ιτò αρχÝò του
20οý αιþνα Ýωò ιην Οκιωθρτανß ΕπανÜ-
οιαση. Η αυþλετα, μειÜ ιον Απρßλτο, ιηò
στρατηγτκßò πολτιτκηò πρωιοΒουλßαò,
τουò υΠοΧρεωσε σε ασΚηση αμυνιτΚηò ιαΚιτΚηò.
Σιüχοò τουò ßταν πλÝον η δτατηρηση ιου κεκιημÝ-
νου επτπÝδου οχÝσεων τδτοκτησßαò, δηλαδÞ των α-
οιτκþν ιαξτκþν τουò θÝσεων, εν αναμονß «καλýιε-
 10. ΠιστÜ οτην
γοýσε ο πüλεμοò, ωθουσαν ιην επανÜοταοη üχι μü- ΠροσωρινÞ
νο στο δρüμο του ανττμοναρχτκοý ρτΖοσπασττσμοý. ΚυβÝρνηση
αλλÜ kar τηò αποφαστσιικßò σýγκρουσηò των ερ- ßπρOτεýμOτ0
γαΖομÝνων με ιην αοιτκη ιÜξη. φρουροýν το
Σε διÜσιημα οκτþ μηνþν, αιü το ΦεΒρουÜρτο μÝ- Τηλεγραφεßο τηò
xpr τον Οκτþ6ρτο, η ρωστκß επανÜοιαση δτÞνυσε Πετροýποληò οπü

με απßστευτα γρηγορο θηματτσμü üλα τα οτÜδτα πο- μια οναμενüμενη

λτττκηò εξÝλιξηò, που οιτò χþρεò ιηò Δυιτκηò Ευ- Ýφοδο των
μπολσεβßκων. Η
ρþπηò δτηρκεοαν πολλÝò δεκαετßεò.
Ρωσßο εßναι μια
Τον Ιοýλτο, με αφορμη ιη βiarn καιασιολη με-
χþρα κομμÝνη στο
γÜληò δταδηλωσηò στην Πειρουπολη, ιο κüμμα δýο.
ιων μπολοεθßκων τÝθηκε πρακιτκÜ εκτüò νüμου. Η ,l1.
Ερυθροφρουροß
ηγεοßα του κüμμαιοò πÝρασε ξανÜ σιην παρανομßα.
τOυ εργοßπασßου
Η κρßση που ξÝσπασε οδηγησε σε νÝο αναοχη- Πουτßλοφ τηò
μαιτσμü ιηò Προσωρτνüò ΚυΒÝρνησηò, με επικε- Πετροýποληò «επß
φαλßò αυτÞ τη φορÜ ιο «σοσταλτσιÞ»» ΚερÝνοκτ, ο σκοπüν»
ουοßοò Ýλαβε ιην Ýγκρτση ιου σοβτÝι τηò Πετροý-
ποληò να εφαρμüσετ Ýκτακτα μÝιρα για ιην «απο-
καιÜσταση ιηò τÜξηò».
Τα γεγονüια του Ιουλßου Ýθεσαν ιη δταχωρτοττκη
γραμμÞ üχτ μüνο ανÜμεσα σιην ασιτκÞ ιÜξη kar
τουò εργαΖüμενουò, αλλÜ kar ανÜμεσα σττò πολτττ-
κÝò δυνÜμετò που επεδßωκαν ιη θελιßωση τηò υ-
πÜρχουσαò τÜξηò πραγμÜιων και ιτò δυνÜμετò ιηò

ρων εΠοΧων». Τα οριστερü κüμμοτο, €κτüò τω\ι

Στη νÝα κυ8Ýρνηοη, που δημτουργηθηκε σιτò 5
Μαßου, τα αρτοιερÜ κüμματα Ýλαβαν περτσσüτερα μποησ€Βßκων. στüχcυον στη μ€τ€ξεßιξη
υπουργεßα. Συμφωνα με το οχÝδτο τηò ασττκÞò ιÜ- τ§lζ Cπονüστοσηζ σ€ αστΙΚÞ δημοκροτßα
ξηò kar ιου κüμματüò ιηò, ιων καντÝτ, η νÝα κυ-
ΒÝρνηση συνεργασßαò με ιουò σοσταλτστÝò 0α δτεý-
ρυνε ιην κοτνωντκÞ βÜοη kar ιην εμθÝλετα τηò
πολτττκηò επτρροηò τηò μπουρΖουαΖßαò.
Το «σχÝδτο» δεν υÝιυχε, δεν οδηγησε σιην ενß- εναλλακιικηò επαναοτατικηò προοπττκßò.
σχυση των θÝσεων εξουσßαò ιηò φτλελευθερηò α- Αυιü υου προτεßνοτ,ταν να Βελττωθεß Þ να ανα-
σιτκηò ιÜξηò και η Προσωρτνß ΚυΒÝρνηση, αν kar τραπεß Þιαν η διαμορφουμενη εξουσßα τηò φτλε-
με πολλουò «σοσιαλτσιÝò» σιη οýνθεση ιηò, παρÝ- λευθερηò δημοκραττκηò ασττκßò τÜξηò τηò Ρωσßαò.
μετνε απομονωμÝνη απü ιη μεγÜλη μÜΖα τηò ρω- ΚαιÜ ιο δτÜοτημα ανÜμεσα σττò δýο ευαναστÜοετò )
στΚηò ΚοΙνωνταò.
Απü ιτò 3 Ýωò ιτò 24 Ιουνßου δτεξßχθη στην Πε-
τροýπολη ιο πρþιο πανρωστκü συνÝδριο ιων σο-
ΒτÝι. Απü τουò Üνω ιων χτλßων ανττπροσþπουò, or
μπολσεΒßκοτ ßιαν μüλιò 105. Η μεγÜλη πλετοψη-
φßα ανηκε ακüμη σιτò δεξτÝò φρÜξιεò ιων μενσε-
βßκων και των εσÝρων.
Οτ συσχεττσμοß σια σοβτÝι οδßγησαν τουò μπολ-
οεΒßκουò οε τακττκÞ Üρνησηò οποτασδηποιε πολτ-
ιτκηò συμμαχßαò. Σιο επßκεντρο τηò δρÜσηò ιουò
Βρßσκονιαν η ενßσχυση τηò συνεχþò αυξανüμενηò
ρLΖοσπασιτκοποßησηò των μαΖþν.
Σττò 11 Ιουνßου ο ΛÝντν δÞλωνε üττ «η υερßοδοò
ιων ετρηντκþν δταδηλþσεων Ýχετ πλεον παρÝλ-
θετ».
Or ανιτκετμεντκÝò κοτνωντκÝò συνθηκεò, σε συν-
δυαομü με την Ýκρυθμη καιÜσιαση που δημτουρ-
ΤΑ ΠοΛιτικΑ ΚοιιΖινιττ,η
12. 0 στροτηγüò
Λ, Κορνßλοφ, ιου 1917, μοναδτκη εναλλακττκÞ πολτιτκη δυναμη
ανþτατοò ενÜνττα στο νεοπαγÝò ασττκü καδεσιþò ηιαν το κüμ-
διοικητÞò του μα ιων μπολσεθßκων.
ΠΙßΠOυ ßΠην Ολα τα Üλλα κüμματα (η φρÜξιεò), κυρßωò οι
ΠροσωρΙνÞ μενσεΒßκοτ kar or εσÝροτ, επεδßωκαν τη Βελιßωση
ΚυβÝρνηση του φιλελεýθερου αστικου κοτνωντκοπολιιικου σχε-
πρOτOυ, δßου για ιο μÝλλον ιηò Ρωσßαò.
επιβÜλει
επιΧειρησε ν0
.ºß_lΤ:'
δικτατορßο
στρατιωτικÞ ºß::ß:
ΙΙ3^^1^
ΚαΠοτεò
θελττþσειò, ιου status quo.
Τα αρτστερÜ κüμματα, εκτüò των μπολοεΒßκωγ α-
κολουδουσαν τακιικÞ σιαδτακηò επτθρÜδυνοηò
ιηò επανÜστασηò. Τελτκüò στüχοò τουò ηταν η μεγι-
στη δτεýρυνση ιων δτκατωμÜιων των εργαΖομÝνων,
στο πλαßστο üμωò ενüò ασττκοý φτλελεýθερου κα-
θεοιþιοò. Θεωροýσαν üιτ η Ρωσßα δεν εßναι Ýτοτμη
yra υρολεταρτακÞ επανÜσταση, αλλÜ μüνο yra α-
σττκοδημοκραττκη.
Η ασιτκÞ τÜξη, ακüμη kar σ'αυτü το μειρτοπα-
θÝò, σε συνθßκεò επαναστατικου αναΒρασμου, σχÝ-
Οι αγρüτ€ò δΕν δο οποκτοýσον δικþ τουò
γη, ον τρqπΕζ€ò και Βιομηχον߀ò συνÝχιζαν
να Βρßσκοντοι στα χÝριο τηò οστικÞò τüξηò
2Β
δτο, πρüιετνε ιη δτκÞ ιηò «εναλλακιτκÞ λυση
Συò 26 Αυγοýστου, ο ανþιατοò δτοικητßò του σιρ(
τοý στρατηγüò Λ.Γ. Κορνßλοφ κατευθýνθηκε πρ(
την πρωιευουσα yra να επτΒÜλετ σιραττωιτκß δ
κτατορßα και να εξασφαλßσει yra ιην αστικß τÜξ
ελευθερßα κινησεων.
Υπü ιην καθοδßγηση των μπολοεΒßκων ιο πρι
ξικüπημα ιου Κορνßλοφ κατεσιÜλη. Η αστικη ιÜξ
υΠεσιη ακομη μια ηιτα.
Απü üλα ια πολτττκÜ κüμμαια, or μπολσεθßκοτ ι
ποδεßχ8ηκαν η πιο καλÜ οργανωμÝνη πολτττκÞ δ
ναμη. Τα συνθßμαιÜ ιουò yra Üμεση δημοκραττκ
kar δßκατη εrpnvn, yra εξÜλετψη ιων υπολετμμι
των ιηò φεουδαλτκßò τδτοκτηοßαò στη γη, yra ε]
γαττκü Ýλεγχο τηò παραγωγηò κατ τηò δτανομη
yra εδντκοποßηση των τραπεΖþν, Βρßσκονταν πλÝτ
στην ημερßστα δτÜιαξη.
αιÜ ιο 1917 στη Ρωσßα υπηρχαν αρκετÜ
παναοιαιικÜ κüμματα, αλλÜ or μπολσε,θ
kor δτÝφεραν απü üλα ια υπüλοτπα ι,
προò την απÜνιηοη που Ýδτναν στο κυρ
ερþιημα που ετßδετο: μÝχρτ που θα φιÜσ
η επανÜσταση. Η απÜνιηση των μπολοεθßκων Þτò
η πλÝον σωστη: θα φιÜσετ Ýωò τη τελτκÞ οýγκρσ
ση yra να ξεπεραστεß η βαθια κρßση, στην οποßα
χετ περτÝλθετ η ρωστκη κοτνωνßα.
Or μενσεΒßκοτ καθüρτΖαν ιην τακτικÞ τουò τ0
σταδτακþν αλλαγþν προò üφελοò των εργαΖομ
νων, ΒαστΖüμενοι οιη δογματτκη θÝση üττ η Ρωο
δεν ωρßμασε yra μτα προλεταρτακη επανÜστασ
Θεωρουοαν οτι το δßλημμα που ειßθειο Þταν αοτττ
δημοκρατßα Þ ασττκÞ δτκταιορßα. Πßσιευαν üττ
«μπλανκτσμüò» των μπολσεθßκων, που επεβλÞ;
απü τον ΔÝνιν. οδηγεß την κατÜσταση προò την ε,
βολη ασττκÞò δικτατορßαò.
Πßσω απü üλα αυιÜ κρυΒüιαν η Ýλλειψη εμ
οτοσýνηò ιων μενσεΒßκων στη δυνατüιητα ιου 1
οτκοý προλειαρτÜτου να κÜνετ την επανÜσιαοÞ τ
Διαφορειτκß ηταν η προσÝγγιση και συνει
ΚαΙ η ταΚτΙΚη των εσερων.
Or δεξτοß εσÝροτ Ýβλεπαν στουò Ρþσουò aypc
Ýνα ενταßο κοινωνικü οτρþμα, ενοποτημcνο απ(
χαρακτηρα και την τδιαιτερüιηια ιων αγροτιι
εργαστþν kar απü την παρÜδοση τηò ρωστκßι
ΥροττΚηò κοτνοτηιαò.
Οτ αρτστεροß εοÝροτ δτÝκρτναν την ιαξτκη διc
ροποßηση του χωρτοý, αλλÜ υπερτιμοýσαν ιη δι
μη τηò αΥροτταò.
Or αγρüτεò ηταν κτνητηρτα δýναμη τηò ρωο]
επανÜστασηò, αλλÜ οε καμßα τιερßπιωοη δεν ;
kar καθοδηγητικη τηò δυναμη. Το αßτημα τιß
γροτþν yra δτκη τουò γη θα Ýμενε üνετρο. c
ιρÜπεΖεò kar η ΒτομηχαντκÞ παραγωγη παρ
ναν οτα χÝρτα τηò αστικßò ιÜξηò.

Συò 25 Σεπιεμθρßου Ýγτνε νÝοò ανασχημαιτσμüò
ιηò κυθÝρνησηò. Αμεσωò μετÜ τη συγκρüιησß τηò
ο ΔÝντν Ýθεσε το Ζηιημα ιηò Üμεσηò προειοτμασßαò
yra ιην κατÜληιιm τηò εξουσßαò μÝσω Ýνοπληò ε-
ξÝγερσηò. Στο σχÝδτο του ΛÝντν αντÝδρασαν κÜποια
απü τα καθοδηlmιτκÜ στελÝχη των μπολσεΒßκων,
που ουοπετριiτθηκαν γυρω αυü τουò ΚÜμενεφ kar
Ζτνüθιεφ.
Στην ουσßα, or αρτστεροß εσÝροτ, or μενσεθßκοτ
kar η ομÜδα γýρω απü ιουò ΚÜμενεφ κατ ΖτνüΒτεφ
ουνÝχτΖαν να καθορßΖουν την τακιτκÞ τουò σýμφω-
να με τον αρχτκο σκοπο τηò επανÜστασηò, που Þταν
η «επανασταττκη δημοκραττκß δτκτατορßα των ερ-
γατþν kar αγροτþν». Η ερμηνεßα που Ýδτναν σε αυ-
τü ιο σýνθημα Ýθειε ιο κÝντρο ΒÜρουò στη λεξη
«δημοκραττκη».
Or ßδτεò, ωò προò τη «δημοκρατßα», αντιλßψειò
Ýνωναν ιουò καντÝτ, τουò εσÝρουò (εκιüò των apr-
στερþν) Kar τουò μενσεθßκουò, or oπoior απÝθειαν
στη ΣυνιακττκÞ ΣυνÝλευση τιò ελπßδεò ιουò yra ο-
ρτσιτκß επßλυοη ιων προΒλημÜιων που κληροδü-
ιησε η απολυταρχßα.
ΑυιÞ Þταν η τακιτκÞ ιηò ετρηντκηò, συμθιθασττ-
κηò εξüδου απü την επανÜσταση. Η Συνιακττκη
ΣυνÝλευση θα επτδεßκνυε την αποφασιοττκüτηιÜ
ιηò να εξαλεßψετ τη δυαδικÞ εξουσßα Kar να εγκα-
ιασιÞοετ μτα rσxupi κεντρτκη εξουσßα.
Ολα τα κüμματα, εκτüò των μπολσεθßκων, προε-
τοτμÜΖονιαν ενιαιτκÜ yra τη δτεξαγωγß των korvo-
13. Στροτιþτεò
του εφεδρικοý
ουλαμοý
τεθωρOκισμÝνων
αυτοκινÞτων οτην
αυλÞ του Σμüλνι
τηò Πετροýποληò
τον 0κτþβριο του
1917
βουλευττκþν εκλογþν,
Η Ρωσßα, üμωò, ßταν Ýνα ευανασταιημÝνο καΖÜ-
vr που ÝΒραΖε kar δεν μπορουσε να ετρηνευσει με
κοτνοβουλευττκÜ μÝσα. Στην ημερßοτα δτÜταξη ετß-
θετο το Ζητημα ποτοò-ποτον. Θα ντκουσε η ασττκÞ
ιÜξη η ιο προλειαρτÜτο, θα επιβαλλüταν ασιτκÞ Þ 14. 0 ΑβραÜμ
προλεταρτακη δτκτατορßα; Γκοτò τηò δεξιüò
Σττò 10 ΟκιωΒρßου δτεξßχθη η roιoprkn συνε- rπÝρυγαò
δρßαση τηò Κενιρτκßò Επτιροπηò του μπολοεθßκτ-
κου κüμματοò, üπου πÜρθηκε η απüφαση για τη θß-
arn αναιροπη τηò Προσωρτνηò ΚυΒÝρνησηò.
ΕνÜνιτα στην εξεγερση κηρýχ8ηκε η ομÜδα ιων
Ζνüθτεφ kar ΚÜμενεφ. Εκττμηδηκε ωò αναγκαßα η
σýγκληση -οτιò 16 ΟκτωΒρßου- νÝαò, διευρυμÝνηò
ολομÝλεταò ιηò Κεντρτκηò Επττροπηò. Επεττα απü
Ýντονη συΖÞτηση επι8εΒατþθηκε η απüφαση yra
Ýνοπλη εξÝγερση. Η πορεßα τηò σοσταλτσιτκßò ε-
πανÜστασηò Þιαν πλÝον μη ανασιρÝψτμη.
Στιò 25 ΟκιωΒρßου (7 Νοεμθρßου με ιο νÝο ημε-
ρολüγιο) η Προσωρινη ΚυΒÝρνηση ανετρÜπη. Η
ΜεγÜλη Οκτωθρτανη ΣοσταλισττκÞ ΕπανÜοταση
ηιαν ΥεΥονοò. r
Of,a τα κüμμοτο προ€τοιμÜζοντον για τιò
κοινοΕουßΙευτικÝò cκRογÝò" €νþ οι μποησ€Βßκο!
γιο τη Bioιn ανοτΡοπÞ τηò κυΒ€Ρνησπò
Προτòιπe
Βλαδßμτιροò Ιλττò
ΟυλτÜνοφτΔÝντν
(1Β70-1924)
Ο ηγÝτηò τωυ μπολαεΟßßων, οηü το
σημαγπκüτερα πρüοωπο του 2ß}οý
αιþνα. lδρυσε στην Πετροýπολη τον
πριüτο οοσιαλδημοχρατιχü εργσπßü
πυρÞνο χσι το Ι8Θ6 ßατοδτßüστηßε οε 3
χρüντα εξορßο στπ ΣτΒπρßο. Το ß9ΟΟ
δ!Ýφυγε στην Ε,λΒετßα, üπου ßδρυσε τη
μαρξσπχþ εφημερaδο «!ß οπßθο». Το
ß9Ο3 Ýγτνε αρχηγüò τηò αρτσfερþò
πλευρüò του σοσιαλδημοκροτικοý
χüμματοò, των μπολσεΟßχωγ, που Ýγινε
πλειοψηφικÞ στο συνÝδρ.ο του
Το ]ιßÜρττο του ß9ß7, με το ξÝσπασμο
^ονδaνου.
τηò
επανÜστασηò, επÝοτρεψε στη Ρωσßο και
οντιτÜχθηχε στην χυΒÝρνπση ΚερÝνσχι.
ΙΤροσανατüλτσε το χüμμα του στπν
Ýνοπλη εξÝγερση ßα. προετοßμοοε τα
οοΒιÝτ γιο την κοτÜληψη τηò εξουσaαò.
Ιßε την ΟκτωΒριανþ Επονüστοση, ο ΛÝνιν
ηγþθηκε τηò νÝαò σοΒιετικþò
ßυΒÝρνησηò τßατ τßατüφερε νο
σταθεροποιÞσει τπν εξουσßσ του στο
χüμμο. Υπü την χσθοδþγησþ του το νÝο
σοΒιετ.χü ßρÜτοò δοκaμοσε στην πρÜξη
τιò αρχÝò τηò σοσιολιστικþò οικονομßσò.
Την περßοδο ουτþ ο ΛÝνιυ Ýδωσε τιò
θεωρητιßÝò ΒÜσειò του κομμουνιστιχοý
κινþμοτοò με τα γροητü του: «ΚρÜτοò
κοι Επονüσταση» (Ι9Ι7|, «Η
προλεταριοκþ επονüστοοη χοι ο
αποστÜτηò ΚÜουτσχι,, ßß 9ß 9Ι,
«Αριστερισμüò, η ποιδικþ ορρþσfια
χομμουν.ομοý» ßΙ92Οl. ]ιßÝσο οπü αυτÜ
το Ýργα διαμüρφωσε τιò Ýγνοιεò τηò
δικτατορßοò του προλεταριÜτου ωò
μετοΟατικþò περιüδου απü τον
κοππαλισμü στο σοσιαλ!σμü χαι τηò
επουαστασηò ωò Χοταστροφηò τηò
οστικþò χοιγωνßαò και του χρÜτουò.
30
ΛÝχον
Τρüτσκτ
(1879-1940)
ΡωσοεΒραßοò θεωρηπχüò του
μαρφομοý, οπü τrò ηγετιτÝò
προοωπικüτπτεò τηò επονüστοσηò των
μπολοεΟßχων του Ι9ß7. Το προγμοτιχü
του üνομο þτσν ΛιÝφ ΝταοßνfοΒιτò
ΙΙπρüνστοßν ßοτ γεννþθηκε οτο χωριü
Τισνüφχο τηò Ουκρανßαò. Το Ι896 πþγε
στο ΝιχολÜγεφ, ηροκειμÝνου νο
ολοχληρþσει τιò σπουδÝò του ßσι εχεß
μυÞθηκε στο μορξισμü, μÝσα απü την
επαφη του με τιò πορανομεò
σοσιολισπκÝò οργανþσειò που δροýσαν
την εποχþ εχεßνη στην τσαρτχþ Ρωσßα.
Το ΣεπτÝμΒριο ß9ß7, ο Τρüτσχι εξελÝγη
πρüεδροò του σοΒιÝτ των εργατþν τηò
Πετροýποληò χαι υπþρξε απü τουò
κýριουò οργονωτÝò τηò Οχτω3ριονþò
Εηανüστοσηò. Οι θÝσειò του Τρüτσκι yro
το διεθνÞ χαροχτþρο τηò επονüστοσηò
αποτÝλεσσν το επßκετττρο τηò
αιττιπσρüθεσþò του με τον Στüλιν γιο την
ηγεσßα του χüμματοò, μτα ονττπαρÜθεση
που εßχε ορχaσει πριν ακüμη οπü το
θÜνοτο του ΛÝνιν, τον tανουüριο του
ß924. lΙ σντaδραση του ΣτÜλιν
εκδηλþθηχε με την απομÜκρυνση του
Τρüτσrßι απü το Πολιτιχü Τροφεßο kar τηγ
Κεγτρ!ßÞ Επιτροπþ του χüμματοò χαι, το
ΙßοÝμΟριο του ß927, με τη διαγροφþ του.
Το Ι933 εξασφüλισε üδεια παρσμονþò
στη Γολλßο κοι το t935 αναγκüστηκε νο
του φýγε. στη ΝορΒπγßο και νο ζητþσει
πολιτιιü Üσυλο στο ΙιΙεξιιü.
ΔολοφονÞθηκε σττò 2Ο Αυγοýστου ß94Ο,
απü Ýνον !σπονü χομμουνιßπþ, τον
Ρομüν ΙßερχοδÝρ.
Ιιυστιφ
ΣτÜλτν
(187Β-1953)
Γεωργιονüò μπολσεΟßßοò, ηγÝτηò τηò
ΕΣΣΔ μετÜ το θüνοτο του Το
προγμοτιχü του üνομο Þτον ^Ýνν.
Ιωσþφ
ΒησσοριüνοΒιτò ΤζουγßασΟßλι. Σποýδασε
στην ιερατιχþ σχολÞ τπò Τιφλßδοò, Ýγινε
μÝλοò του ρωσικοý σοσιαλδημοκρατικοý
κüμματοò χαι ουμμετεßχε στιò
επαναστοτικÝò διεργοσßεò στη Τεωργßο.
Απü το ß9Ι3 μÝχρι το Ι9ß7 εξορßστηκε
στα Οüρειο τηò ΣιΒηρßαò γτο την Ýγτονη
πολιτικÞ του δρüση, αλλÜ επÝστρεψε
στην Πετροýπολη λßγο μετü την Ýναρξη
τηò επανÜστασηò του ΦεΟρουαρßου.
ΔιετÝλεσε επßτροποò των εθνοτþτων
στην πρþτη σοΒιετιχÞ χυΟÝρνηση. Το
Ι922 εßλÝχθηκε στη νεοσýοτοτη θÝση
του γενιχοý γραμματÝο τηò Κειττριχþò
Ξπιτροπþò του Κομμουνισττχοý
Κüμμοτοò. ΜετÜ το θÜνατο του ΛÝνιν
-τον !σνουÜριο του ßθ2tΙ- ο Στüλrν, που
Þλεγτε το μηχσνισμü του κüμμοτοò απü
τη θÝση του γενιχοý γρσμμοτÝο,
ουμμüχηοε με τουò Κüμενεφ και
ΖινüΒιεφ, προχειμÝνου νο οποτρÝψει την
üνοδο του Τρüτσκι στην εξουσßα. Κατü
την περßοδο ß925.ß927 στρüφηχε χατÜ
τωγ Κüμενεφ, ΖινüΒΕφ χαι ΙιßΙπουχüριν
χοι το Ι929 Þüρισε τον Τρüτσχι. Το
ß936 οι δßκεò τηò Ιßüσιοò εξüι.τωσον
τουò πολττιχοýò του αγflπÜλουò.
Πρωταγωνßστηοε οτη συμμσχικÞ νßßη
στο Β' Πσγκüσμιο Πüλεμο. Το 2Ο,ü
συγÝδριο του ΚΚΣΞ, το ß956, Üσχησε
κρτηχþ στο Ýργο του Στüλιν τ(αι
χαταδßκσσε τrò αυθοιρεσßεò χοι τη
σκληρüτητο των μÝτρων που επÝΒολε.
Νιχüλαοò Β
ΑλεΕÜντροβη
Ρομανüφ
(1Β6Β-191Β)
Ο τελευταßοò τσÜροò τηò Ρωσaαò,
γεννημÝγοò στο Τσüρτ(ογιε Σελü τηò
Πετροýποληò. Γιοò του ΑλεξÜνδρου r',
ονÝΒηßε στο θριÞνο το Ι 894. Ητον
γοητευττκüò Üνθρωποò, συνεστολμÝνοò,
σλλü οδýναμοò και ανοποφüσιστοò ωò
ηγÝτηò. Ποντρεýτηκε στιò 26 ΝοεμΟρßου
ß894 τη Τερμσνaδα πριγκßπισσο
ΑλεξÜνδρο, μια δυναμικþ γυνοaIα που
τον χοτηýθυνε, σε συνεργοοßο με τον
ευνοοýμενü τηò Ρασποýττν. Εßχε στρεΒλÞ
εικüνο για τπ ρτισικþ πραγματικüτητο κοι
δ.οιßοýσε με τμßιπο οφελþ. Αυτιμετþπισε
με χοτοσταλτιχü μÝοα το επαναστοπκü
χßνημα οττι Ρßýοßaτ. ]ßιχÞθηκε στο
Ρωοοßοηωνιßü ηüλεμο ßß 9Ο4.ß9Ο5Ι χοι
Ýδειφ αντκαγßü/πττο σπτν ανττμετþπ!ση
των τρομεμßν αrγΕrιειιüν του
Πογχοσμßου ΠολÞτοιτ. Ηε την ^'
επανÜστοση, το Φεαρουüρο του Ι9ß7,
αναγτ(üσfηßε νο ιιαρστιιθεß ιοι τÝθηκε
υπü περιορισμü. ΑριτÜ εßχε αποφαστστεß
να τον στεßλουν στηγ Αγγλßο, αλλü οι
Αγγλοι καθυσfεροýτοον την οπüφοση.
μπολσεΒßχοι μετÝφερον την τσßρτχþ
οικογÝνε.ο στο Τομπüλστ τηò ΣιΒηρßοò
ορχικÜ κσr μετü στο ΤεκστεeΙνμηουργχ
στο ΟυρÜλσ. lßε απüφοση του οο3ιÝτ
των Ουραλßων και με τη σýμφωυπ γνþμη
τηò ηγεσßαò, σποφοσaσπτßε η θσνστ!τßþ
χατοδßχη. Ετσι, τα μεσüνυπο τηò ß6ηò
προò ß7η !ουλßου Ι9ß8 ο τσÜροò
Ιτκüλοοò Β', η Δτστερfυη ιοι τα 5 παιδιü
τουò, μοζß με τ¼ μüγειρα, το γτοτρü, τον
υπηρÝτη χαι το θαλομηπüλο,
εßτελÝστηκσν απü τουò μποΛσεΒßκουò κοι
το πτþματÜ τουò κüηιον ßοτ πετüχτηκογ
σε Ýνον αερογωγü ορυχεßου.
ΑλεξÜντερ
ΦεντÝροΒιτò ΚερÝνσιòτ
(1ΒΒ1-1970)
Ρþσοò σοσαλιστÞò πολιτ!κüò,
γεwημÝνοò στο Σιμπßρσχ. Σποýδοσε
νομιχü στην Πετροýπολη κατ ευτüχθηκε
στο λαßχüßüμμο τωυ Νορüτντχων. Το
ΙαΙ4 προσχþρησε στο Σοσιαλιστιχü
Εποναστατικü Κüμμα ιοτ üσßησε το
επÜγγελμο του δτχηγüρου,
υπεροσπιζüμενοò διωιüμενουò
επανσστÜτεò. Το ß9ß2 Ýγτνε μÝΙοò τηò
Δοýμοò. Υπþρφ υποστηρικτþò τηò
συνÝχισηò του πολÝμου εναντßογ των
Κει.ßρrκþν Αυτοτßρστορτþν, αλλÜ το i9t7
τüχθπκε υπÝρ τηò χοτüργησπò τηò
μοναρχßαò. Ξγινε οντιπρüεδροò του
σοΒ.Ýτ τηò Πετροýποληò και υπουργüò
Δτκοτοσýνηò στην κυΟÝρνηση τηò
Δοýμαò, θÝσπτσε φßελεýθερουò νüμουò,
την καθολτκþ ψηφοφορßο, την ελευθερßα
του λüγου I.ü. Το ßιßÜιο του Ι9Ι7 Ýγτνε
υπουργüò Στρατ!ωττχþν ßοι σιεδaασε μισ
γÝα επßθεσπ, προστοθþυτοò, με τη δεßγþ
του ρπτορεßο, να εμψυιþοει τουò
Ριßrσουò στροτιþτεò ßστ γο εντσιýσετ τη
δημοκραπιÞ επονüστοοη. Ωστüσο, π
προσπüθεrü του ουτþ απÝτυχε πλÞριυò,
Οι
χÜτω οπü την κοýραση ßοι τη δ.Üλυση
του στροτεýματοò. Τον Ιοýλο ουÝλοΟε
την πρωθυπουργßο. ΠροσπÜθησε να
τσορροπþσει ονüμεσο στουò
κσι τουò επανοοτüτGò,
μετρ.οπαΘΞßò
ολλÜ οι εφλßφιò τον πρüΛαΒον raι
ανοτρüπηßε απü την εξÝγερσπ του
ΟκτωΒρßου του ß9ß7. ΔτÝφυγε στο
μÝτωπο, προσπüθησε συεπττιτιþò υα
σιιγιεντριßηει δυνÜμαò ßοι πορÝμεΝε
στπ Ρωσaο μÝιρι το Ηüτο του ß9ß8,
οπüτε κατ διÝφυγε στη ΔυπκÞ Ευρþπη.
το Ι9]ω εγχατοστüθηιε σττò !{πΑ, üπου
ιαι Ýωσε μÝχρτ το τÝλοò τηò ζωþò του,
οσχολοýμενοò με τη συγγροφþ. ΠÝθωΕ
στη ΝÝο Υüρχη.
ΓΚριμκüρι
ΓεΒσÝγεΒττò ΖτνüΒτεφ
(1ΒΒ3-1936)
ΡωσοεΒρσßοò επσναστÜτπò, γεννημÝνοò
στο ΤελιζüΒετγκοντ. Γüνοò μιχροαστικþò
οικογÝνειαò, εντÜχθηκε σßο
Σοσιαλδημοßροττκü Εργοτικü Κüμμα το
Ι9ΟΙ κα! τον επüμενο χρüνο Ýφυγε στο
εξωτεριßü. ΤÜχθηκε με το μÝροò των
μπολσεΒßχων χαι επÝστρεψε παρÜνομο
στη νüτια Ρωσßα ορχιÜ .ßατ μετü στην
ΙΙετροýπολη. Συνελþφθη το ΙαΙ8 και
Ýφυγε στην ΞΛOετßα. Συνεργüτηò του
ΛÝντυ οτο δßÜστημο αυτü, τον
ατολοýθησε σε üλεò πò εποναστοπκÝò
δτεργοσaεò στο Þωτεριχü. Το ß9ß7
επÝστρεψαν μοζß στη Ρωσßο. Στrò ΙΟ
ΟχτωΟρßου διοφþνησε μαζß με τον
ΚÜμευεφ γιο τηυ Ýνοπλη εξÝγεροη που
σχεδßοζò ο ßατ κατοδßκασε με
^Ýντν
üρθρο του την εξÝγερση ουτþ. Ωστüσο,
παρü τη οýγχρουσÞ του με τογ ΛÝνιν,
αrμμετεßχε στηυ ΟκτωΟρτανþ
Ξπανüστοοπ. Οργονωτþò του κüμμοτοò
των μπολοεΒßχων, συμμετεßχε με
διοικηπτü χοθþßοτaτο οττιν επσνüσταση.
ΔετÝλεοε πρüεδροò του σοΒιÝτ τηò
Πετροýποληò !ßο! τηò Κομμουνιστικþò
ΔΕθυοýò οπü το ß9ß9 d!ò το ß926. Οταν
ηÝθαγε ο ΛÝνιν ßΙ924Ι, σχημüττσε με τον
ΣτÜλν κοι του Κüμενεφ τη διüσημη
τριανδρßο (τρüιßαΙ, ολλü σýντομα
ποραμερßστηιε οπü του ΣτÜλιν.
ΔιαγρÜφτητßε απü το κüμμο, εηανþλθε το
ß928 χαι το ß935 χαταδιχÜστηκε για τη
δολοφονßο του Κßροφ. Τογ Αýγουστο του
ß936 ιατοδτχüστηχε μοζß με τον
Κüμενεφ στιò δßχεò τηò Ηüστιοò κοι
ετßτελÝσßηßε.
31
 4. Το κοταδρομικü «Αβρüρα» με βOλÞ
οπò 21.40 τηò 25ηò 0κτωβρßου ßθ17
επιβεβοßωσε το τελεσßγραφο προò την
ΠροσωρινÞ ΚυβÝρνηση νο ποροδþσει την
εξουσßα. Η επονüοτοση εßχε αρχßσει
θυπουργοò και οι δυιυμετò που τον στηρτΖαν ηθε-
λαν να ανττμετωυßοουν ιην εξÝγερση αποκλετοιτκÜ
με μÝτρα καιασιοληò, χωρßò προοδευιτκÝò μεταρ-
ρυOμßσειò.
Συμφωνα με τον Νταν, στη ουνÜνιηση αυτη εμ-
φανßστηκαν ξεκαθαρα «or δÝσετò ιων δταφορειτκþν
κοινωνικþν δυνÜμεων που ανττιÜχθηκαν στην
μπολσεSßκτκη α,ν¼ιροπη kar ξεκαθαρßοιηκαν or
5. Τζον Ριντ, ο ατιßεò τηò πληρουò αδυναμßαò ιηò Προοωρτνηò Κυ-
προνομοýχοò ΒÝρνησηò κα1 τηò ασιραπιαßαò επττυχßαò των μπολ-
Αμερικανüò σεβßκων... Με Βαρυ ουναßσθημα εγκαιαλεßψαμε ια
αυτüτπηò τηò ανÜκτορα. Ο κυθοò εßχε ρτφθεß».
μεγολýτερηò ΤετÜρτη, 25 ΟκτωΒρßου
επαναστασηò τOυ Τη νυχτα προò ιτò 25, ο ΛÝντν Ýγραφε «ιþρα üλα
20οý οιþνο κρÝμοντατ αυü μια κλωσιÞ». Λßγο αργüιερα Üφησε
το δταμÝρτομα üπου κρυθüιαν kar πηγε στο τνστι-
τουτο Σμüλντ, Ýδρα ιου σοβτÝι, üπου ανÝλαθε ιην
καθοδηγηοη τηò εξÝγερσηò. Οτ επαναοτÜιεò συνÝ-
χισαν να καταλαμθÜνουν κυΒερνηττκÜ κτßρτα και
σιρατηγτκÜ σημεßα, Ýτστ þσιε ιο πρωß η πüλη 0ρι-
σκüιαν σχεδüν ολüκληρη οια χÝρτα τουò. Ο στρα-
τηγüò Λεθßτσκι ανακοßνωοε στο στρατηγεßο üττ η
Προοωρτνη ΚυΒÝρνηση μοτÜΖετ να «Βρßσκειαι
σιην πρωιευουσα εχθρτκοý κρÜτουò».
Στιò 10.00 υ,μ. η Σιραττωιτκη ΕπανασιαιτκÞ Eπr-
ιροπη δημοοßευσε διÜγγελμα «Προò τουò πολßτεò
τηò Ρωσßαò» kar ανακοßνωσε την υτþση τηò Προ-
Τι:ι,τ ir'l κß β ßαυ α ΛÝντ γρ €ι σΕ €πιστο η ΚÜποτεò εφημερßδεò Ýγραψαν για πολλÜ θυμαια
τΦιj §ºρ*ξ ξην ηγ*σÝα τ ψ μΠΦ秀βßΚ ιι *τι
Φ* σιjνα κ€ζ αßν§ß κατÜfrf,ιτfr€ζ γßα εξÝγερσπ
34
f
ι
Ý
ΓΓ
σωρτνηò ΚυΒÝρνηοηò. «Η υττüθεση yra την οποßα
αγωνßσιηκε ο λαüò, η Üμεση πρüιαση δημοκραττ-
κηò ειρηνηò, η ΚαιαρΥηση ιηò ΥατοΚτησταò ιων ιστ-
φλικÜδωγ ο εργαττκüò Ýλεγχοò οιην rιapayωyn, η
δημιουργßα σοθτειτκηò κυθÝρνηοηò, Ýχετ εξασφα-
λτσιεß».
Στιò 7,00 μ.μ. δοθηκε τελεστγραφο στην κυΒÝρ-
νηση, που ηιαν περτκυκλωμÝνη σια χετμερτνÜ α-
νÜκιορα, το οποßο απορρßφθηκε. Σττò 9.40 Ýπεσαν
δυο Üσφατρεò Βολεò απü τα κανüντα του φρουρτου
Πετροπαθλοφσκ και απü το καιαδρομτκü «ΑΒρο-
ρα» και Üρχτσε η ανταλλαγη πυροθολτομþν. Τοιε
κοΖÜκοτ, γυναßκεò kar οπουδαοιÝò Ζητησαν να α-
ποχωρηοουγ παραδßδονιαò ια üτιλα. Σια ανÜκιορα
Ýμετναν μερικÝò εκατοντÜδεò ευÝλπτδεò.
ΚαιÜ τη 1.00 μειÜ ια μεοÜνυχτα αποφασßοτηκε
να καταληφθουν ια ανÜκιορα με εφοδο. Ο ΤΖον
Ρtντ, αυτüπτηò μαρτυραò, γρÜφει: «Σαν Ýνα μαυρο
ποτÜμτ που καιακλýΖετ üλο ιο δρüμο, χωρßò τρα-
γοýδια κατ κραυγÝò περÜσαμε κÜιω απü ιην κüκκτ-
νη αψßδα... Βγαßνονταò σιην πλαιεßα, τρÝχαμε,
οκυθονιαò χαμηλÜ kar κολλþνιαò ο Ýναò δßτιλα
οιον Üλλο... Καθαλησαμε τα οδοφρÜγμαια που η-
ταν φτταγμÝνα απü ξυλα kar, πηδþνταò κÜιω, ξε-
οπÜσαμε σ' ενδουστþδη επτφωνηματα». Σε λßγο τα
ανÜκιορα ελÝγχονταν πληρωò. Συνεληφθησαν üοα
μÝλη kar στελÝχη τηò Προσωρτνηò ΚυΒÝρνησηò
r<arτηò ηγεσßαò του σιρατου Βρßσκονταν εκεß.
kar βανδαλτσμουò. Στην πραγμαιικüιηια. οι νεκροß
ηταν περßπου δεκα, αλλÜ Βανδαλισμοß Ýγτναν. Ο
ΛουνατσÜρσκτ Ýγραιμε σιη γυναßκα ιου: «Στα χει-
μερνÜ ανÜκιορα Ýγτναν πρÜγματτ λεηλαστεò kar α-
κρüτητεò». Kar ο συγγραφÝαò Μαξßμ fΚüρκτ στην
 α_j6/-'"

6. Εφοδοò στο
εφημερßδα ΝÝα ΖωÞ δÞλωνε üττ δεν μποροýοε να Ζονταν or τοπτκÝò ενþσετò αγροιþν. Οδηγοò yra ιην χειμερινÜ
θεωρησετ «αναπüφευκιεò» ττò λεηλασßεò kar καια- πραγμαιοποßηοη ιηò μειαρρýθμτσηò θα χρησßμευε ανÜκτορο τηò
οτροφεò αναΚτορων lζar Κττρτωγ Που ΠραΥμαιοποτ- «ενιολη», που εßχε ουνιαχθεß απü ιην εφημερßδα Πετροýποληò.
ηθηκαν τιò μερεò ιηò εξεγερσηò. ΙΖβÝστια (ΝÝα) με Βασπ 242 ιοπτκÝò «ενιολÝò α- ΑναπαρÜσταση του
γροιþν» kar εßχε δημοστευθεß σττò 19 Αυγουστου. γεγονüτοò σπü
ιο μεταξý, λßγο νωρßιερα, οττò 10.40 μ.μ., «Or ανττπρüσωποι των αγροιþν Þιαν κατενθουοτα- τOυò

σιο Σμüλνι ξεκßνησε το 2ο συνÝδρτο των σο- σμÝνοτ», Ýγραψε ο ΤΖον Ρτνι. Το ΔιÜταγμα γη τη πρωταγωνιστÝò
του χÜριν του
βτÝι. Απü ιουò 517 ανττπροσþπουò 250 δη- γη υπερψηφßστηκε με μüνο μßα ψηφο κατÜ kar ο-
κινηματογροφικοý
λωσαν μπολσεΟßκοτ, 15θ εσÝροτ, 60 μενοε- χιþ λευκÜ.
και φωτογροφικοý
βikor kar 14 δτεθντσιÝò. Οταν or δεξτοß εσÝ- Σιο αγροιτκü Ζητημα or μπολσεSßκοτ, δεßχνονιαò
por Kar or μενσεΒßκοτ εßδαν üιτ μετοψηφοýg εγκα- ΠραΥματτσμο, Παραμερτοαν ιτò αΠοψετò τουò Kar Ur- φακοý την ημÝρα,
δεδομÝνου üτι η
ιÝλετψαν το συνÝδριο, üμωò θΒ αρτστεροß εσÝροτ Ý- οδÝιησαν ιο πρü\ραμμα των εοÝρων, που με τη σει-
εφüρμηση
μετναν. Αργüτερα ηρθαν κι Üλλεò ανττυροσωπεßεò. ρÜ ιου ανιανακλουοε ιτò επι8υμßεò ιηò αγροιιÜò. πραγμοτοποιÞθηκε
Οιαν ανακοτνþθηκε η συλληψη ιηò Προσωρτνηò «Or αγρüιεòι), εγραφε ιον Αυγουσιο ο ΛÝντν, «δÝ-
νýχτο
ΚυθÝρνηοηò, το συνÝδρτο με πρüταση ιου Λουνα- λουν να δταιηρησουν ιο μικρü νοικοκυριü, να το
ιοÜρσκτ διακýρυξε üττ «παßρνετ την εξουοßα σια ρυθμßΖουν εξτσωττκÜ, περτοδτκÜ να το ρυθμßΖουν
ΧερΙα ιου». ξανα.,. Αò εivar. Γτ' αυιü το λüγο κανÝναò λογτκüò
ΠÝμτττη,26 Οιιτωθρßου σοσταλτστηò δεν θα ια χαλÜοετ με τουò αγρüτεò». Η
Την επομÝνη, στιò Β,40 μ.μ., στο θημα ιου ουνε- ΠραΚιτΚη αυτη εφαρμοΖοιαν σιτò αΥροττΚεò korvo-
δρßου ανÝθηκε ο ΛÝνιν. ΔιÜΒασε την Εκκληση για τητεò απü ατþνεò, Ο ΛÝντν θεωρουοε üττ με το πÝ-
την ειρηνη, με την ουοßα προτετνüταν «σε üλουò ρασμα ιου χρüνου or αγρüιεò θα Ýβλεπαν ιην ανÜ-
τουò εμπüλεμουò λαοýò ι<ar ττò κυSερνησετò τουò ΥΚη ανανεωσηò.
να αρχßοουν Üμεσα συνομτλßεò yra δßκατη δημο- ºο ΔιÜταγμα γπ τη γη αιοτελοýσε 8α8ý μεια-
κραιτκß εrpnvn», χωρßò προσαρτησετò ξÝνων πε- σχημαιιομü ιηò ρωστκηò κοτνωνßαò. Τα τστφλßκτα
ριοχþν, βiarn συνÝνωση ξÝνων λαþν kar επανορ- μοτρÜστηκαν kar or ιστφλτκÜδεò Ýχασαν ιην κυ-
θþσετò. Or εκπρüσωποτ üλων των κομμÜιων δηλω- ρßαρχη οτκονομτκη kar πολτιτκÞ θÝση τουò. Οοο ü-
οαν üττ συμφωνουοαν με ιο δτÜιαγμα, που στην μωò σημανιτκÞ kr αν ηιαν οι αλλαγη ιων κοτνωντ- )
ψηφοφορßα Ýγτνε ομüφωνα δεκτü.
Στη συνÝχετα εξειÜσιηκε ιο Ζßιημα ιηò γηò. Σιο τý α οτ,κ τη
ι, r ιτ νß ιßπδ;Ιfτs
9 ΩÝ ΗΙ ιιr' τνι ßκοι
θημα ανÝθηκε πÜλτ ο ΔÝντγ που δÞλωοε üιτ «η γη
πρÝπετ να δοθεß οιουò αγρüιεò)) και δτÜΒασε ιο
§Ý ν"
ΔιÜταγμα γη τη γη. Μ' αυιü καταργοýνταν αμÝ- ι.νν ν uy*r\ ν iJξ ιΙ\ ξßΙΙ υ tξ\ ξrß\ ι3 νιι \
οωò Kar χωρßò αποΖημßωση η τδτοκιησßα των τσι-
φλτκÜδων σιη γη, ιην οποßα οιο εξßò θα δταχετρß-

35
Ο Μετη,ηοτ οκτοΒΡΗΣ

7. «Το ΧειμερινÜ
ΑνÜκτορο κþν σχÝσεων, για να προχωρßοετ μπροσιÜ ιο ρω-
κατελÞφθησαν». στκü χωρτü, ßιαν απαραßιηιο να ξεπεραστοýν α-
Πßνοκοò (ßθ54) παρχατωμÝνεò καλλτεργηιικÝò μÝθοδοι και να εκ-
του Βλ, Σερüφ μηχαγτοιεß η γεωργτκη παραγωγη,
(ΠυακοθÞκη Αò γυρßσουμε üμωò σιη νýχτα 26 προò 27 οκτω-
ΤρετΙακüφ, Βρßου σιο Σμüλνι. Σιτò 2.30 ο ΙΙÜμeνψι δτÜ3ασε το
Μüσχο) δτÜιαγμα yra το οχηματτσμü κυθÝρνησηò, που θα
ονομαΖüιαν Συμθουλτο των Επτιρüπων ιου Δαοý
kar θα λογοδοτουσε σιο πανρωστκü συνÝδρτο των
σοβτÝι kar σιην ΚεντρτκÞ Εκιελεοιτκß Επτιροπß.
Αποτελοýνταν απü μπολσεθßκουò, εßχε υρüεδρο
ιον ΔÝντν kar υπουργü Εξωιερτκþν τον Τlýτσττ.
Σιη συΖÞιηση που ακολουθησε or εκπρüσωποτ
των δτεθντσιþγ ιων αρτστερþν εσÝρων kar τηò Ενω-
σηò Στδηροδρομτκþν υποστßρτξαν την τδÝα δημτ-
ουργßαò κυθÝρνησηò συνασπτσμοý üλων ιων σο-
σταλτσιτκþν κομμÜτων. ΕπτπλÝον, or αρτστεροß ε-
αÝροτ δταμαρτυρηθηκαν γτα την «αυιαρχτκη συ-
μπερτφορÜ των μπολσεΒßκων. Or κομτσÜρτοß μαò
δτþχιηκαν απü ιτò θÝοετò ιουò. Χτεò απαγορεýτηκε
ιο μοναδτκü μαò Ýνιυπο üργανο, η Σημαßα τηò δου-
λειÜò»_
ΤελκÜ, με μεγÜλη πλετοψηφßα Ýγτνε αποδεκιη
η κυθÝρνηοη των μυολσεθßκων kar εκλÝχθηκε
Κεντρικη ΕκτελεοττκÞ Επττροπη (101 μελη: 62
μπολσεΒßκοτ, 2θ αρτσιεροß εσÝροτ,6 δτεθντσιÝò, 3
Ουκρανοß σοσταλτσιÝò kar 1 μαξιμαλτσιηò). Ανα-
κοτνþνονταò ια αποιελÝσμαια ο Τρüισκτ εßπε: «Με
χαρÜ δεχüμασιε στην κυθÝρνηση üλα ια κüμμαια
Kar ιτò ομÜδεò που θα δεχιοýν το υρüγραμμÜ μαò».
Η επτκlýmòπτ mò οοΒτεττχßò €οι:σßαò
Or ανιßπαλοτ ιων μπολσεθßκων δεν Ýμετναν με

Χüρη στο Διοτüγμοτò τηò cιρÞνπò κοι

τπò γηò π πηΕιονüτητε του πßΙηδυσμοý
τüχδηκε μ€ το μÝΡοò τηò Επονüστοσηò
Ξ*

δεμÝνα τα χÝρτα. Ενþ το συνÝδρτο των σοβτÝτ συΖη-
ιουσε ια πρþτα δτατÜγμαια, σιην Πετροýπολη δη-
μτουργßθηκε η Επτιροπß Σωιηρßαò τηò Πατρßδαò
Kar τηò ΕπανÜσιασηò. Η επττροπß αυιÞ, που εßχε
ιη σιßρτξη των ΜεγÜλων ΔυνÜμεωγ δημτουργησε
Σιρατü Σωιηρßαò, ο οποßοò σττò 29 ΟκιωΒρßου υραγ-
ματοποßησε ανεπτιυχÞ εξÝγερση.
Ταυιüχρονα or μπολσεθßκοτ εßχαν ξεκτνßσετ συ-
νομιλßεò με τουò στδηροδρομτκοýò, που Ζητοýσαν
να δημτουργη8εß κυΒÝρνηση συνασπτσμοý των σο-
σταλτσιτκþν κομμÜτων. ΤελτκÜ, or συνομτλßεò δεν
ΚαρΠοφορησαν.
Σιο μειαξý ο ΚερÝνσκτ, που δταφεýγονιαò απü
τα χειμερτνÜ ανÜκιορα εßχε καταφυγετ σιο επττελεßο
του 6ορεßου μειþπου, Ýσιετλε ενÜνττα σιην πρωτευ-
ουσα σιραιü υπü ιον ανττστρÜτηγο Κlησνüφ. Σιην
κρßστμη αναμÝτρηση, στο Ποýλκοθο, or δυνÜμετò
ιου Κρασνüφ δεν υυερÝΒατναν ιουò 1.200 ανθρþ-
πουò, ενþ or μπολοεΒßκοτ δτÝθεταν 10-12 χτλτÜδεò,
Ýιστ or πρþτεò επτθÝσετò σιτò 30 ΟκιωΒρßου ανττμε-
τωπßστηκαν επτιυχþò. Σιη συνÝχετα οτ κοΖÜκοτ ιου
Κρασνüφ εκδηλωσαν επτθυμßα να αρχßοουν ετρη-
ντκÝò δταπραγματεýοετò kar γρßγορα επττεýχθηκε
συμφωνßα. Ο Κρασνüφ συνελßφθη, ενþ ο ΚερÝν-
okr δτÝφυγε.
Ωò το ΦεΒρουÜρτο του 1918 η σοβτειτκη εξουσßα
εßχε εξαπλωθεß σε ολüκληρη ιη Ρωσßα. Σημανττκü
ρüλο Ýπατξαν ια πρþια ΔτατÜγματα, τηò ετρηνηò
Kar τηò γηò, χÜρη στα οποßα η πλετονüιητα ιου
πληθυσμοý τÜχθηκε με το μÝροò ιηò επανÜοτασηò.

36

Σε 7θ (απü θ7) πüλετò η επαττÜσταση επτκρÜτησε ετ-
ρηνυιÜ, ενþ, üπου or ατßπαλοß τηò δτÝθεταν στρα-
ττωυκÝò δυνÜμετò, η ανττπαlýθεση πßρε μορφη Ý-
νοπλου αγþνα. Συò εξελßξειò αξτοσημεßωιη Þταν η
ανÜμιξη ξÝνων χωρþν.
ΘεχωρßΖετ, οπωσδÞποτε, η νßκη τηò επανÜστασηò
οιη Μüσχα. Το τοmκü σοΒτÝτ στηρτξε την εξÝγερ
ση (3θ4 υπÝρ, Ι(Ε τ<ατÜ, ¸ λευιιÜ), ενþ η ΔοÞτα α-
ντττÜχθηκε. Σε αντßθεση με την Πειρουπολη οι μÜ-
χεò εδþ κlýτησωτ σχεδüν μτα ΒδομÜδα και ßταν ar-
μαιηρεò.
Η ανιιπqýθεση στο μÝιωπο δýρκεσε 1,5-2 μη-
νεò και σημαδεýθηκε απü αμοτΒαßεò θτατοπραγßεò.
Οι λüγοι ηιστ δýφοροτ: or περτσοüιερεò στραττωτι-
κÝò επτιροπÝò ελÝγχοντωτ απü μενσεθßκουò κατ ε-
8. 0 υπουργüò
σÝρουò, αλλοý εßχαν μεγÜλη επτρροß εθντκτστÝò, Εξωτερικþν λÝων
ενþ παιιτοý or περτσσüτεροτ αξτωματτκοß τÜχθηκστ Τρüτσκι στο
ενÜνιτα σιην επανÜσταση. Καιαλýιηò yra ιη στρο- Μπρεστ Λπüβσκ
φß ιηò ουνιρτπιτκßò πλετονüιηιαò των σιραιτωιþν δÝ)σηκε τουò
προò τουò μπολσεΒßκουò, στα συνÝδρια και σιlò ε- επαχθεßò
κλογÝò νÝων επττρουþν, Þταν ιο ΔιÜταγμα γ]α ιην γερμονκοýò
ειρýνη. Η επτκρÜτηση ιηò νÝαò κυθüρνησηò στα üρουò κατ'
εντολÞν του ΛÝνιν
μÝτωπα σßματνε üττ εßχε κερδßσετ τη συμπÜθετα ιων
«γΙο νο μη Χοθεß
αγροτþν, που ααοιελοýσαν ιην πλετονüιηια των
στραττωιων. η επονüσταση»
ιτò εθντκÝò περτοχÝò ιο αιιττμπολσεθßκτκο
στραιüπεδο χαρακιηρτΖüταν απü παραδο-
ξüτηια, αφου üνωνε οπαδουò τηò Προσωρτ-
νßò ΚυΒÝριτησηò, που αγωνßΖονταν yra μια
«ενταßα κατ αδταßρετη Ρωσßα», kar ντüπτουò
εθνιχτσιÝò, που επεδßωκαν ιην απüοχιση. Σε ορτ-
ομÝνεò περττπιßτετò εντσχýθηκε απü τον ξÝνο πα-
ρÜγοντα, Τοýρκουò, Γερμανουò kar Αγγλουò. Ομωò
η αποδοχÞ απü μτα μεγÜλη πλετοψmφßα ιων πρþ-
των δταταγμÜτων τηò νÝαò κυθÝρνησηò προσδτüρτσε
ιην Ýκβαση ιηò σýγκρουσηò.
ΙσχυρÝò εστßεò αιιτεπαιτÜσιασηò δημτουlηmσατ στα
νüττα Ουlýλτα κ(υ σιον ποταμü Νιον οι κοΖÜκοτ α-
ταμÜνοτ Ντοιποgι kar ΚολÝγττν, αντßοτοτχα. Το
ΜÜρυο ο Ντοýτοφ ηττÞθηκε. Το κßιτημα του ΚαλÝ-
νττγ τκανοý οφατηγου, στον Νιον προσÝτ\κυσε α-
ντπÜλουò ιων μπολσεθßκων, üπωò ο Κορνßλοφ kar
ο Μιλτοýκοφ. Δημιουργηθηκε «εθελονττκüò στρα-
τüò» r<ar «πολτττκÞ κυθÝρνηση», που εντσχýθηκε
οτκοιτομτκÜ απü τη Γαλλßα. Ο Νιον Ýτετνε να γßνετ
η ρωσικß ΒαδÝα. Ομωò σιτò 2θ lσroιnpiou 1θΒ, ο
ΚαλÝντν μßþνταò στη σιραττωττκη κυθÝρττηση πα-
ραδÝχθηχε: «Η κατÜσιασÞ μαò εivar απελmσττκÞ.
Ο πληθυσμüò üχτ μüτο δεν μαò υποστηρßΖετ, αλλÜ
εßνατ εχθρυιÜ δτακεßμενοò προò εμÜò. Δεν Ýχουμε
δυνÜμετò kar η αιτßσταοη δεν Ýχετ νüημα». ΤΥιν ßδτα
μÝρα αυωκτüιτησε. Σýντομα ο Νιον πÝρασε στον Ý-
λεγ:ο ιων μπολοεθßκων. Η μοßρα ιου ΚολÝνττν εß-
var οιηι6ολτκý τηò μοßραò ολüκληρηò ιηò πqýια-
ξηò που εκπροσωποýοε kar γεντκüιερα τηò παλτÜò
Ρωσßαò, που γτνüται
πλÝον τσιορßα. l

τωγ ΑΛΕΞΑΝΔΡογ ΔΑΓκΑ
εηßκουρου καθηlητý Ιστορßαò Αριστοτελεßου
Πανεπιστημßου
«αι ΓΕΩΡΓιογ Λεοχτι,ηιπ
υη. δροò Ιστορßαò Πανεπιστημßου Λομονüσοφ
ειÜ την καιÜληψη ιηò Πειρουποληò απü τουò
μπολσεΒßκουò σττò 25 Οκτωθρßου 1θυ, η οτκοδü-
μηοη του σοβτεττκου κρÜιουò Üρχτσε να δτανýετ μτα
αρχτκη φÜση, οηματοδοτþνταò την Ýναρξη τηò δτα-
δτκασßαò κοτνωντκοý μειαοχημαιισμου τηò Ρωσßαò.
Θα μποροýσε να τεθεß ωò üριο αυτηò τηò πρþτηò
περτüδου η κατοχýρωση ιων κατακτησεων τηò επα-
νÜστασηò με ιην ψηφτση, οιτò 10 Ιουλßου ΙθlΒ, ιου
νÝου ΣυντÜγμαιοò.
ΚρÜτοò r<ar επανÜααση
Ο ΛÝντν, üπωò επßσηò Üλλοτ Þοοονεò δτανοητÝò
3Β
a
t
μαρξισιÝò ιου 20οý αιþνα, εßχαν δþσει συνÝχετα
σιιò προηγοýμενεò μελÝτεò ιων κλαστκþν ιου μαρ-
ξτσμου κατ εßχαν επεξεργασιεß ιο 8εωρηιτκü πλαß-
σro τηò επανÜσιαοηò, ιο οποßο αναΖητουσε σιτò τρÝ-
χουσεò συνθßκεò θφαρμογη στην πρÜξη. Απü τον
καιρü του Μα€, τδταßιερα μειÜ ιην Παριστνη Κομ-
μουνα (1Β71), η θεωρßα κατÝληγε σιη δημιουργßα
«κρÜτουò-κομμουναò» -κρÜιουò üχτ με ιην πληρη
σημασßα τηò λÝξηò- μÝσω του οποßου θα επττυγχα-
νüιαν σταδτακÜ η Üμεση και yεvrKn δτοßκηση ιηò
κοτνωνßαò απü τον ßδτο ιο λαü, η λεττουργßα ιηò
κοτνωνßαò χωρßò κρÜτοò Kar κραττκÝò λειιουργßεò.
Σιο Ýργο ιου Κρòßτοò και ΕπανÜσταση, γραμμÝνο
ιο ΣευτÝμΒρτο του 1917, ο ΛÝντν ετσηγαγε τη θÝοη
yra ιη θαθμιαßα απονÝκρωση ιου κρÜιουò στη μα-
κρÜ πορεßα. ΔταχετρτΖüμενοò ιο πρüΒλημα ιου με-
τασΧημαιτσμου ιου Κραιουò μετα την επανασταση,
κατÝληξε στη θÝση γη δτÜλυση του παλατοý κρα-
ιΙΚου μηΧανΙομου Kar συγκρüιηοη ενοò νÝου κρÜ-
ιουò, ιο οΠοßο. ιυò αΠαραΙτηιη ΠροýΠüθεση Yra ιην σιρατüò, συντοιοýσαν οοθαρü κßνδυνο για ιην επτ- 1, Η κλοσικÞ
οτκοδüμηση ιηò \-εαò κομμουντσιτκηò κοτνοινßαò. α- Βßωοη τηò επανÜστασηò. Η παραγωγη, και τδßωò το μορξιστικÞ θεωρßο
ντιστοιχουσε στο μεταΒαιτκο σιÜδτο ιηò «δικιαιο- δßκιυο δτανομηò, δεν καλυπιε ιτò ανÜγκεò του πλη- προÝβλεπε, οντß
ρßαò ιου προλεταρτÜτου». Τα δýο βαοτκÜ Ζητημαια θυσμοý. Or ανττοτÜοετò, ιελοò, που προÝθαλλαν οτ στρOτοý, βοθμιοßο
που ανττμειþπισαν οι μπο\οεβj κοτ ανιιοιοιχουσαν αναιραπεßσεò κυρßαρχεò ομαδεò (πολτττκοß και οτ- 0πOνÝκρωση του
σιην υλοποßηοη τηò θειDρlαò. οιη δτÜλυοη ιηò πα- κονομτκοß παρÜγοντεò, αξτωμαιικοß, υπÜλληλοτ, κρüτουò. Η
«μεταβOθκÞ
λατÜò kar την οτκοδüμηση τηò νÝαò κραττκηò μη- μεσαßα στρþμαια τηò πüληò, πλοýοιοτ χωρτκοß) η-
περßοδοò» κρüτησε
χανÞò. Ενα τρßιο Ζητημα, που δεν προΒλεπüταν α- ταν τσχυρÝò. Οοτüοο, η εξουοßα των μπολσεΒßκωγ
δεκοετßεò. ΤμÞμο
πü ιη θεωρßα αλλÜ προÝκυψε στην πρÜξη, Þιαν ο οιην οκιÜμηνη πορεßα ιηò μÝχρ1 τη ουνÝλευση
του Κüκκινου
α!ωναò για τη σωιηρßα τηò επα\ιασιαττκηò εξου- ψηφτοηò ιου πριbιου ΣυντÜγμαιοò, καιüρθωοε να ε- Στρατοý στην
σßαò, δεδομενου üιτ εξ αρχηò εκδηλοιθηκε Ýνιονη πτβÜλει ιτò ρτΖτκÝò αλλαγÝò, που θα μποροýσαν να
πρþτη παρÝλαση
ανιßδραοη. εγγυηθοýν ιην ορτοιτκοποßηση των κατακτÞσεων. στη Μüσχα το
,lθ18.
Οτ συνδηκεò, or οποßεò εßχαν δταμορφωθεß σιη ΣημανιτκÝò παρεμΒÜοετò σιη οφαßρα τηò οικονο- 2. 0 ηγÝτηò τηò
χþρα εκεßνη ιην εποχÞ, Þιαν παντελþò αρνηιικÝò, μßαò, ιηò κοινωνßαò και ιηò πολτττκηò δρομολογη- επονÜοτασηò, μοζß
Ο Παγκüομιοò Πολεμοò συνεχτΖüιαν, παρÜ ιην δηκαν Üμεοα. Ηδη σττò 25 ΟκτωΒρßου 1917, σιο 2ο με την αδελφÞ του
ιιρüιαση ανακωχηò που εßχε αιτευδυνετ το νÝο κα- Πανρωοικü ΣυνÝδρτο ιων ΣοβτÝτ, δημτουργηθηκαν Μαρßα,
θεσιþò οτουò εμπολÝμουò, κα1 οι εχΒροπραξßεò με τα δýο ανþιαια üργα\ια υπü τον Ýλεγχο των μπολ- παροκολουθοýν τη
ιουò Γερμανοýò, σε συνδυαομü με ιην καιÜοιαση οεβßκων ιο ΣυμΒουλτο ιων Λαßκþν trπττρüιων -με πρατιωΤΙκη
διÜλυσηò οτην οποßα εßχε περιÝλθετ ο ρωστκüò επτκεφαληò ιον ΛÝντν- kar η Πανενωστακη Κε- )παρÝλαση του 1919

39
 3, 4. ΒρετανικÜ
κοι γολλικü
Üρμοτο, βοÞθεια
των ΜεγÜλων
ΔυνÜμεων προò
τη ΛευκÞ
οντεπονÜστοση
στη Ρωσßο,
5. 0 ΛÝνιν
εκφωνεß λüγο στα
αποκαλυπτÞριο
,του
μνημεßου των
Μαρξ και Ενγκελò
στη Μüσχα οτò 7 νιρτκη Επτιροπη ιων ΣοβτÝι. Ακολου8ηοαν ιο ΔτÜ-
Νοεμβρßου 1918. ταγμα yra τη γη ιηò 26ηò ΟκτωΒρßου, η θεσμοθÝ-
Το αßτημο για τηση ιου εργαττκοý Βþρου kar ιου εργαττκοý ελÝγ-
συντακτικÞ χου σττò 2θ Οκιωθρßου, η σταδιακÞ εθντκοποßηση
συνÝλευση
ιων εργοστασßων, Üλλα διαιÜγματα που αναφÝρο-
μοýζει τüσο νιαν στον Τýπο, οιην τοüτητα ιων εθνοτητων, στα
μακρινü...
επανασιαττκÜ δτκαστηρτα. Οσο οτκοδομοýνταν οτ
νÝοτ μηχαντομοß δτοßκηοηò τüσο καταργοýνταν ια
παλτÜ üργανα, or ιοπτκÝò δουμεò, τα δημοιτκÜ ουμ-
βοýλτα στα χωρτÜ, or παλτοß τδτοκιßιεò ιων μÝοων
παραγωγηò, ο παλτüò σιραιüò. Τα σοβτÝτ εγκαθß-

Στο ζÞτημα τηò συντακτικþò συνÝΠ€υσηò, που

δα καδüριζε το καα€στþò. αι μmοησεΒßκοι
συγκΡοýστηκαν μ€ τα Üffifrα κüμμοτο

σταντο παντοý ωò üργανα τηò λαßκηò εξουσßαò, θα-
στΚο ουοιαιΙΚο του ΚραττΚου μηΧαντσμου σε ανττ-
καιÜσταοη ιηò γραφετοκραιßαò. ΠροΒλεπüταν, με ü-
χημα ια σοβτÝτ, η οιαδτακÞ προσÝλκυση ιων εργα-
ΖομÝνων οτη διοßκηση του κρÜτουò.
Οι εξελßξειò yra τουò μπολσεΒßκουò δεν ηιαν ü-
μωò αυιÝò που φανιÜΖονιαν. ΒρÝδηκαν εξ αρχηò
ανττμÝτωποι με εξεγερσειò οτρατηγþν, πτστþν οτην
προηγουμενη κυΒÝρνηοη. οι οποßεò απαßτηοαν Ý-
νταση δυνÜμεωγ με σιÜσετò εργαοßαò στιò κρατικÝò
υπηρεσßεò, με δολιοφδορÜ εκ μÝρουò ιων υψηλü-
θα8μων ιεχνικþν στελεχþν. Η σιÜση ιου ουνδτκÜ-
ιου των σιδηροδρομων (απαßιηοε συμμετοχη στην
κυSÝρνηοη ιων Üλλων κομμαιων) προκÜλεσε ιpry-
μουò μÝσα οιο ßδτο το μπολσεθßκτκο κüμμα, τα κο-
ρυφαßα στελÝχη Ζτνüθτεφ, ΚÜμενεφ kar Ρßκοφ ετ-
σηγηθηκαν ιην υποχþρηση σιτò πτÝσετò. Ο Δεντν
καιÜ πÜγτα ιακττκÞ του απευθυνüταν σιη βÜση
και, εξηγþνιαò ιην πολτιτκη ιων σοβτÝι, ενθÜρρυ-
νε τουò εργÜτεò να πÜρουν την πρωτοΒουλßα. Κα-
λουσε τουò στδηροδρομικουò να απομονþσουν τουò
συνδτκαλτσιÝò ηγÝτεò και να κινησουν τα τρÝνα,
ιουò Üλλουò εργÜτεò να μη Ζητοýν ουμθουλÝò αλ-
λÜ να συνετδηιοποτÞοουν üιτ ια εργοστÜστα εßνατ
πra δτκÜ ιουò ι<ar να αναλÜβουν πρωτοθουλßα, να
εφαρμüσουν ιον εργαιτκü Ýλεγχο και να οργανþ-
οουν ιην παραγωγη. ΠροÝτρεπε τουò αγρüιεò να
πÜρουν ττò τýχεò στα xÝpra τουò Kar, εφ' üοον αυτοß
ηιαν τþρα στην εξουοßα, να καιαλÜβουν με ια οο-
θτÝτ ιουò τη γη.
Στο Ζηιημα ιηò συνιακτικηò ουνÝλευσηò, που
θα καθüρτΖε ιο κα8εσιþò σιο μÝλλογ οτ μυολσε-

40

}r
βikor Þλθαν σε ανττπαρÜθεση με ια Üλλα κüμμα-
τα. Εχονταò συνθημα -απü ιο 1902- τη σýγκληση
συνιακιτκηò συνÝλευοηò, δεν μποροýσαν να ιο
αρνηθοýν μετÜ την ευανÜσταση. Or εκλογÝò ανιτ-
προσþπων, ιο ΝοÝμθρτο kar ιο ΔεκÝμθριο 1θ17
(χρονικÞ δτÜρκετα αναγκαßα τüτε, σε αυιÞ ιην α-
χανη χþρα), Ýδωσαν ιην πλετοψηφßα σιουò ανττ-
πÜλουò (εσÝρουò, μενοεθßκουò kar λοτποýò) kar
σιουò μπολσεθßκουò Ýνα ποσοσιü 25 %. Οι ανιισο-
θτειτκÝò δυνÜμετò εßχαν την πρüθεση να προθÜ-
λουν ιη ουνιακττκÞ συνÝλευση ωò ανþτατη αρχη,
που θα ασκουσε κρτττκη σιην κυθÝρνηση. Θα δη-
μτουργοýνιαν με αυτüν τον ιρüπο μτα δυαδτκη ε-
ξουσßα, üπωò ιο ΦεΒρουÜρτο 1917. Οταν, σιτò 5 Ια-
νουαρßου 1θlΒ, Üρχτσαν οι εργασßεò τηò συνÝλευ-
οηò, or μυολσεθßκοτ προσηλθαν Ýχονταò προò ε-
6, Η επανÜοταση
φαρμογÞ Ýνα Ýξυπνο σχÝδτο τακιτκηò. Korvouoi- οφεßλει να δþσει
ηοαν κεßμενο, κατÜ ιο πρüτυπο ιηò Γαλλτκηò απÜντηση οτα
ΕπανÜστασηò (Διακηρυξη ιων δτκατωμÜτων ιου προβλÞμοτα τηò
ανθρþπου και του πολßτη), ιη Δτακηρυξη των δr- καθημερινüτηταò
κατωμÜτων ιου εργαΖüμενου και εκμεταλλευüμε- κOΙ τηò
νου λαοý, που επικυρωνε τη λετιουργßα ιων σοβτÝτ παραγωγÞò,
Kar τηò επαναστατικηò εξουσßαò, προειοτμαομÝνοτ ΔιανομÞ
να αποχωρßσουν απü τη συνÝλευση εÜν δεν ψη- τροφßμων στουò
κατοßκουò τηò
φτΖüιαν. Δεν Ýγνε πρÜγματι δεκιü, or μπολσεθß-
ΣομÜραò το 1θ21
kor αυοχþρηοαν, σε λßγο τουò ακολοýθησαν or α-
ρτοιεροß εσÝροτ, αφÞνονιαò οιην αßθουσα ιουò
Στιò ΙΟ Ιανουορßοι: Ι9ΙΒ το 3ο ανρωσ,κü
ΣυνÝδριο των σοΕιÝτ ανακÜρυξ€ τη βωσικη
ΣοΒιετικÝ ΟμοσπονδιακÜ Αmμακρατßα
μενοεθßκουò, δεξιοýò εσÝρουò kar λοτπουò. Τα
ξημερþματα εμφανßσιηκε ο δτοτκητηò ιηò στρα-
ττωττκßò φρουρÜò kar απευθýν8ηκε στο μενσεΒß-
κο πρüεδρο τηò συνÝλευσηò με την ισιορικη φρÜ-
οη: «Η þρα Ýχετ πÜει 4.00, η φρουρÜ Ýχετ κουρα-
στεß, εßνατ η κατÜλληλη σιτγμß να πÜτε σια οπß-
ττα σαò». Ο ΛÝντν εξηγησε üτι η συνιακιτκÞ ου-
νÝλευση Þιαν ιο ανþιαιο σιÜδτο οε Ýνα αοιτκοδη-
μοκραττκü καθεσιþò, αλλÜ ξεπεραομÝνο yra τουò
μπολσεΒßκουò r<ar τη σοβτεττκÞ Ρωσßα, σε σý-
γκριση με το στÜδτο ιων σοΒτÝτ που συντσιοýοε Ý-
να πολý ανþτερο οιÜδτο δημοκρατßαò. Σιτò 10 Ια-
νουαρßου, το 3ο Πανρωστκü ΣυνÝδρτο των σοβτÝι
ερΥατωγ αΥροτων ΚαΙ σιρατΙωτων -ιο Πρωιο Που ε-
λαΒε χþρα μετÜ τη δημτουργßα του συσιηματοò
των σοβτÝτ- υπερψηφτσε ιη διακηρυξη υου εßχε
4Ι
Η ΣοΒιΕτικΗ Eεoyrιn
ι
' 7. ΤμÞμο τOυ
Κüκκυου Στρατοý αρνηθεß να προσυπογρÜψετ η αντεπαναοταττκÞ
ξεκινÜ γιο το συντακιτκÞ ουνÝλευση kar ανακηρυξε τη Ρωστκη
μÝτωποτου Σοβτεττκη Ομοσπονδτακη Δημοκρατßα.
εμφυλßου Θα,ιρßα kar υßÞΕη
πολÝμου Η θεωρßα θρεθηκε να εßνατ δταφορεττκß πprv
kar μετÜ, γνþρτσε αλλαγÝò üταν εφαρμüστηκε στο
εργασιηρτο ιηò πραγμαιτκüτηταò. Η νßκη σιÜθηκε
ευκολη, δημτοýργησε επανασταττκü ενθουοταομü
kar ελÜχτοιοτ ανττλαμθÜνονταν ττò δυοκολßεò rrou
Ýφερνε η οτκοδüμηση τηò νÝαò κοτνωνßαò. Ο ΛÝνιν,
σε ομτλßεò και Üρθρα, προετδοποτουσε üιτ ειρü-
κειτο yra πολýπλοκη υπüΒεοη που απατιουσε πολ-
λÞ δουλετÜ. Μολονüττ η θεωρßα χαρακιηρτΖε το θε-
Η συμφωνßg για ονοκΦχπ μΕ τουò Γερμανοýò,
το Φ€Βρουüριο Ι9}8. στοßχισ€ στην €ΡγòτικÞ
εξουσßα οδυνηρÝò òδαφικ€ò πορOχωρþσειò
ομü του σοθτÝτ ωò ανþτερη μορφη εργαιτκηò δημο-
κραιßαò, or μπολοεθßκοτ Ýλαβαν μÝτρα, σττò 14 Ιου-
νßου 1θlΒ, και απÝκλετσαν απü ια οοΒτÝι üλων ιων
επτττÝδων τουò δεξτουò εσÝρουò kar μενσεθßκουò
yra αντεπαναοταττκÞ δραστηρτüτητα. ΑπÝμετναν
μüνο οτ αρτσιεροß εσÝροτ (κατüπτν ουμφωνßαò, σιτò
θ Δεκεμθρßου 1θ17, εßχαν συμμετÜσχετ στην κυ-
θÝρνηση, αναλαμΒÜνονταò τρßα υυουργεßα). Στο
ρου ιων γεγονüτων, μειÜ την εξÝγερση ιων αριοτε-
ρþν εσÝρων σιτò 6 Ιουλßου 191Β, απÝμετναν στην ε-
ξουσßα και σιην κυΒÝρνηση μüνοτ or μυολσεθßκοτ,
ετσÜγονταò το μοντÝλο του μονοκομματτκοý πολτττ-
κου συοιηματοò, εν τσχýτ σιο εξηò σε μτα οετρÜ α-
πü καθεστþια του 20ου ατþνα. Η πρÜξη απεßχε ε-
ξßσου απü τη θεωρßα σε καßρια Ζητηματα ουγκρü-
42
}
τt
ιa
α
τηοηò του νÝου κρÜιουò. Η apxrkn πρüθεοη yra ια
καθÞκοντα ιων Ýνοπλων δυνÜμεων ηταν να δτεκ-
περατþνοντατ αυü το λαü, να μην υπÜρχετ μüντμοò
οιραιüò αλλÜ παλλαßκüò εξοπλισμüò, ουτε μüντμη
ασιυνομßα Kar μηχαντσμüò καιαστοληò, αλλÜ λαß-
κß πολτιοφυλακÞ. Η ΖωÞ απÝδετξε üιτ επτδτωκü-
ιαν ιο ανÝφτκιο, οτι Ýπρεπε να μονιαρτσιουν μη-
χαντομοß δυναμηò παρακÜμπιονταò ιην αρχη ιου ε-
θελονττσμου. Δτενεργηθηκε μαΖτκη επτοτρÜτευση,
κατÜ παρÝκκλτση απü ια παραδεδεγμÝνα. Σττò 7
ΔεκεμΒρßου συνεοτÞθη η ετδικη πανρωστκη επτ-
τροπß (ΤσεκÜ), yra την ανττμετþπτση ιων αντεπα-
νασιαττκþν δραστηρτοτητων. Προ ιηò δυσχÝρεταò
προοÝλκυοηò ιων ετδτκευμÝνων προσþπων στην
παραγωγη, που εßτε εφαρμοΖαν αναοχεση εργασταò
Þ απατιοýσαν υψηλÝò αποδοχÝò, παραθτÜσιηκε α-
ναγκασττκÜ η αρχη των ßσων απολαβþν kar δüθη-
καν ετδτκοß μτσθοß. Η συμφωνßα yra ανακωχη με
ιουò Γερμανουò, στο Μπρεοι, το ΦεθρουÜριο 191Β,
σιοßχτσε οιην εργαιτκη εξουσßα οδυνηρÝò εδαφτ-
κÝò παραχωρßοετò. Οπωò εßπε τüιε ο ΛÝντν, «δεν α-
ξßΖει ιßποια μßα ευανÜοταοη που δεν μπορεß να
σωσεΙ ιον εαυτο τηò».
ξβt,τ s
#\b -
Σε κεßμειο του ΛÝνιν (ιο οιοßο προΒληδηκε ωò
πρüγραιι}ια) με τßτλο Τα Üμεσα καOÞκοντα τηò σο-
Βιεττκηò εξουσßαò, οιτò 2Β Απρτλßου 191Β, ουνοψß-
οιηκε η εμπειρßα κατ τÝθηκαν or σιüχοτ yra ιη ου-
νÝχεια. Εmσηματνονταν τρßα καδÞκοντα οημανιτ-
κÜ, ια οποßα ορδωτονιαν ενþπτον τηò ειανÜοτασηò.
Πρþτον, να υετστεß ο λαüò yra ιην ορΒüτηια του
προγρÜμμαιοò ιων μπολοεβßκων, Αυτü το εßχαν η-
δη επτιυχετ. Δεýτερον, να καιαλÜβουν or μπολοε-
βßκοι την εξουσßα και να εξαλεßψουν ττò ανττσιÜ-
σετò των εκμεταλλευιþν. Αυτü, επßσηò, ιο εßχαν ε-
πτιýχετ (ορθüτερο, νüμτΖαν üττ ιο εßχαν επτιυχει
-δεν ηξεραν, μÝχρτ σιτγμηò, üτι τουò περßμενε εμ-
φυλτοò πολεμοò kar ξÝνη επÝμθαση). Τρßιο καθη-
κον, να οργανωθεß η δτοßκηοη ιηò Ρωσßαò. Κρßνο-
νταò üττ το κυρτüτερο προΒλημα μταò σοσταλτσττ-
κηò επανÜστασηò εßνατ ιο οργανωιικü, ο ΛÝνν θε-
þρησε ωò σπουδατüιερη πρüκληση την ανÜπιυξη
τηò οτκονομßαò, με τον αυστηρü υπολογτσμü κατ
παλλαßκü Ýλεγχο ιηò παραγωγηò kar διÜθεσηò ιων
προßüνιωg με ιην αυξηση σε εθντκü επßπεδο ιηò
παραγωγτκüιηταò Lηò εργαοιαò. üρουò με τουò οποß-
ουò μπορουσε να επlιευχθεß η κοτνωντκοποßηση
I
8. Το στελÝχη των
t μπολσεβßκων
0ρτζουκßτζε,
Κßροφ χαι
Μικογιüν με τουò
οικοδüμουò του
υδροηλεκτρικοý
σταθμοý οτο
,l924
Βüλχοφ το
ιηò παραγωγηò οιην πρÜξη. Συμφωνα με τον ßδτο,
η παλτÜ προγραμμαιικß επιδßωξη των μπολσεΒß-
κων, η απαλλοτρßωοη ιων απαλλοιρτωιþν, εßχε ε-
πττευχθεß, δßδονιαò τη θÝση τηò σε νÝουò στüχουò,
οτην οργÜνωση τηò παραγωγηò απü το λαü, στην ε-
πßλυση ιων Üλλων οτκονομτκþν προΒλημÜιων, στη
δτευθÝτηση ιου εθντκου Ζητημαιοò, ιων πολτττκþν
ΖηιημÜιων, του οργανωττκοý πλατοßου, του 0Ýματοò
ιηò δτεθνοýò πολτττκηò.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ισιορßα του κομμουνlστlκοý κüμματοò τηò ΣοΒττπýò
Ενωσηò, συλλογικü Ýργο, 8 τüμοτ, εκδüσετò Politiüeskaja
Literatura, Μüσχα 1964-1980 (στα ρωστκÜ).
Η ΙγΙεγÜλη ΟκτωΒριανý Σοοταλττπý ΒπανÜσταση,
Ε γκ υκ λοπ α ßδετα, συλλογτκü epyo, εκδüσετò Sovj etskaj α
Enciklopedija, Μüσχα 1987 [τρßτη Ýκδοση] (στα ρωοτκÜ).
Charles Bettelheim, Les 1uttes de c.lasses er URSS, idre
pÝriode 1917- 1923, Seuil-Maspero, Paris 1θ74.
ν. I. Lenin, Απαντα, εκδüσετò Izdatel'Stvo Politiceskoj
Literatury, Μüοχα 1981 [πÝμπτη Ýκδοοη] (σια ρωσικÜ),
ελληντκη μετÜφραση: εκδüοειò Σýγχρονη ΕποχÞ, Α8Þνα
1980.
ΤΖον Ρτντ, 70 μερεò που συγκλüνισαν τον κüσμο, εκδüοετò
Συγχρονη Εποχη, ΑθÞνα 2002 [Ýναιη Ýκδοση]. I
43
 .2. Ανδρεò του
Κüκκνου Στροτοý κßò ωρτμüτηιαò, üιτ αναυτυσσüταν κατÜ νησßδεò, ωò
σε θωρακισμÝνο εκ τοýτου, δεν υπηρχε Ýναò καυτιαλτσττκüò μονüλτ-
τρÝνο θοò Ýτοτμοò να περÜσετ σιο ανþιερο οτÜδτο orkovo-
κοτευθýνονται μτκßò kar κοτνωντκηò οργÜνωσηò, στο σοσταλτσιτ-
στο μÝτωπο για κü. Απü ιην εκτßμηοη αυιß απÝρρεε η τδÝα του yra
κοτοοτολÞ τηò τη δrapkn επανÜσταοη, πλατοτωμÝνη απü τη μαρξτ-
ΛευκÞò σττκÞ θÝοη ιηò παlχüσμταò επανÜστασηò.
οντεπανÜοτασηò Ο ΔÝντν θεωροýσε üιι η üξυνση των κοτνωντκþν
το 1918.
ανιτθÝσεων αναπüφευκια οδηγησε στην επανÜοια-
3, Η παγκüσμια
ση. ΑνÝλυε kar εκεßνοò τη σημασßα τηò ωρτμüιηταò
επανýοταση δεν
των κοινωνικοοτκονομτκþν συν8ηκþν στην οικο-
Þρθε μετü τη δüμηση του σοσταλτσμου. Η πρωτοπορßα ιηò κοινω-
ρωσικÞ,
νßαò, το ρωστκü προλειqιτÜτο, οιο Βαθμü που δρου-
Ακολοýθησαυ η
σε οε μτα καδυστερημÝνη χþρα δεν μπορουσε να
περιχαρÜκωση, η
κσταπßεση, οι
Ýχετ οιüχο ιην Üμεση πραγματοποßηση τηò υρολε-
ανθρþπινεò ταρτακηò αλλαγηò. ΕπομÝνωò, ο αγροττκüò χαρα-
τραγωδßεò, κιßραò τηò χþραò μυοροýσε να προσδþοετ τη
ΦυλÜκιο χροτÜ τηò θαθτÜò ασιτκοδημοκραττκßò επανÜστα-
οτρατοπÝδου σηò. Η προλειαριακη επανÜσταση ιου Οκιþθρη 8α
συγκÝιττρωσηò μειαιρεπüιαν στον πρüλογο μταò παγκüσμταò σο-
σταλτσιτκßò επανÜστασηò, υροýυüθεση yra ιην ε-
πτθßωση ιου εγχετρημαιοò στη Ρωσlα. Σιηρτξε ιιò
ελπßδεò ιου σε μτα γερμαντκß ευανÜσταση. Απο-
δεßχθηκε σφÜλμα, αλλÜ αυιü ßιαν κÜιτ που ενδε-
χομÝνωò δεν μποροýοε να αντιληφθεß το 1θ17-
1θ19. Eivar κρßστμο να σημετþσουμε, ωστüσο, üιι ια
σχειτκÜ Ýργα ιου ΛÝντν φαßνετατ να παρουστÜΖουν
ασυνÝπειεò kar ανιτφÜσετò σιτò αναλυοετò για το
χαρακτßρα, ιουò σιüχουò Kar ιτò Üμεσεò επτδτþξειò
ιου ΟκτþΒρη. Τα Ýργα αυτÜ θα πρÝπετ να δταβα-
Οι μποf,σεΒßκοι €πιχ€ßρησαν Ýνο üf,μο
στον ΚομμαιJνισμü δßΧωò να €ßνοι πCΠCtσμÝνοι
üτι η €πανþστασÞ τουò &ο εηιΒßωνε
46
σιοýν üχτ μüνο ωò δεωρηιτκÜ κεßμενα, αλλÜ ωò κεß-
μενα που σιοχεýουν στην Üμεση υολτιτκÞ παρεμ-
Βαση, ωò εκ τουιου, ωò απορρÝονια αυü τη συγκυ-
ρßα. ΠÜντωò, φαßνετατ üττ or μιτολσεβßκοτ καιÝλα-
θαν την εξουσßα üχτ yra να χτßσουν ιο οοοταλτομü
σιη χþρα που αποιελοýσε τον αδýναμο κρßκο οτην
αλυσßδα ιου παγκüσμτου καπτιαλτσμοý, αλλÜ yra
να χρηστμοποτÞσουν ιο παρÜδετγμÜ τουò ωò τη
σπßθα για την παγκüσμτα επανÜοταση. Επτχεßρη-
σαν Ýνα γρηγορο Üλμα στον κομμουντσμü δßχωò να
εßνατ υεπετομÝνοτ üιτ η επανÜσιασÞ ιουò θα επτ-
Sßωνε. ΣυνευαρμÝνοτ απü Ýνα μεγαλετþδεò ουιοιτ-
κü σχÝδτο Þθελαν να αφßσουν Ýνα παρÜδετγμα-
συμθολο yra το μÝλλον, üπωò ακριΒþò εßχε συμΒεß
με ιην Κομμουνα του Παριστου.
Οι αυüψετò ιων πρωταγωντοιþν ιου Οκτþθρη
«διορθþθηκαν» στα τÝλη τηò δεκαετßαò του 1920 υ-
πü την επτρροη κυρßωò ιου ΣτÜλτν. Εκτοτε η οο-
βτειτκÞ τστορτογραφßα ακολοýθησε ιην κομματτκß
γραμμη: ο ΟκτþΒρηò εßχε στüχο την οτκοδüμηση
ιου οοσταλτσμοý σε μια μüνο χþρα. Η αοττκοδημο-
κραιτκß επανÜσταση ιου Φεθρουαρßου kar η ΜεγÜ-
λη ΟκτωΒρτανÞ Σοσταλτσιτκη ΕπανÜοταοη εßχαν
προειοιμαστεß απü üλη την πορεßα τηò παγκüσμταò
τστορτκηò εξòλιξηò. εξòφραΖαν ιιò γεντκÝò ιηò τÜ-
σθτò Kar Üνοιξαν σιουò εργαΖüμενουò üλου ιου κü-
σμου τον πραγματτκü δρüμο του αγþνα για Ýνα φω-
ιετνü μÝλλον.
Η παραπÜνω αδρομερηò αναφορÜ σε ορτομÝνεò
μüνο απü ττò πρþτμεò προσεγγßσετò ιηò Οκτωθρτα-

νßò ΕπανÜστασηò -κρßστμεò, εν ιουτοτò, διüττ Ýθε-
οαν ιουò ορουò Yra ιη μειαΥενεσιερη συΖηtηση
εrvar τσιορτογραφτκÝò προσεγγτσετò που εκφρα-
Ζουν κοσμοθε(ýρηττκÝò ανττληψετò kar πολτττκÝò α-
νττπαραθÝσειò.
ΑναμφßΒο,\α. η επανÜοταοη του 1917 υπηρξε yra
τον 20ü ατþνα ιερÜσιταò εμΒÝλεταò τοιορτκü γεγο-
νüò, ανÜλογο με αυτü που ηταν η ΓαλλτκÞ ΕπανÜ-
σιαοη yra το 19ο αιþνα. Η σημασßα τηò -τοπτκη αλ-
λÜ kar ευρωπαΙκη- μαò επττρÝπετ να μτλÜμε yra
δυο αλ ληλοεπ ικα_\υι ιüμενεò ιοτορß εò: τη ρωστκη
ΚαΙ την ΠαΥκοσμΙα.
το εσωτερτκü, οι αλλαγÝò που συνιελÝστη-
καν, 8εττκÝò Kar αρνητικÝò, Üγγιξαν ολεò
τιò πλευρÝò ιηò Ζωηò: εκσυγχρüνιοαν μτα
καθυσιερημÝνη χþρα, οδηγþνταò την, σιο
διεθνÝò επßπεδο, στη θεση τηò υπερδýνα-
μηò, προκÜλεσαν, παραλληλωò, καταοτροφÝò δß-
χωò προηγοýμενο, ιερÜσττεò υλτκεò, πνευματτκÝò
kar ανOρþπτνεò απþλετεò. Ταυτοχρüνωò, η γÝwη-
ση του κατνοýργτου εßχε ιο αρωμα ιου ρομανττσμου,
των υψηλþν τδαντκþν, τηò επτθυμßαò, ιÝλοò, να υ-
λοποτηθεß ευθυò το üραμα τηò τσüτηταò Kar ιηò ε-
λευθερßαò. Μια μεγÜλη πυρκαγτÜ, or σπßθεò ιηò ο-
ποßαò πετÜχιηκαν σε üλον ιον κüσμο,
Στην Ευρþιη και κυρßωò οτον πρþην αποτκιακü
κüσμο η επανÜσταση Ýγτνε αντιληπτη ωò μτα με-
γÜλη απελευθερωιτκη δυναμη. Το οοΒτειτκü κρÜ-
τοò εμφαντΖüταν ωò ο εχθρüò ιου καπτταλτσμοý Kar
4. Η ονüδειξη τηò
ΣοβιετικÞò
Ενωσηò σε
υπερδýναμη εßνοι
μη παρüμετροò
πOυ πρÝπεΙ να
συνυπολογιστεß
δßπλα στιò
τερÜοτιεò
ονθρþπινεò
απþλειεò που
συνüδευσOν την
70χρOνη διαδρομÞ
τηò, 0 πρþτοò
üνθρωποò -ο
κοσμονοýτηò
Γιοýρι ΓκαγκÜρν-
εκτοξεýετσι απü
το ΚαζακοτÜν στο
ΔÜοτημα
των συντηρηττκþν δυνÜμεων, κερδßΖονταò την υπο-
στηρτξη πλαττþν μαΖþν οε παγκüσμτο επßπεδο,
Απü Üλλουò Ýγινε ανιιληπτü ωò Ýνα απεχδÝò συ-
στημα, που τρüμαΖε ιουò λογηò καταπτεοιÝò, ιουò
προετδοποτουοε yra ιουò κτνδυνουò των ειαναστÜ-
σεωγ ωθþνταò ιουò προò φτλολαßκÜ μÝτρα.
Εßναι φανερü üιτ η ΟκιωθρτανÞ ΕπανÜσταση Ý-
γτνε μτα τδταττÝρωò ιρüσφορη προò υολιτικη χρη-
ση roιopia, συνδÝ8ηκε εξ αρχηò κατ συνδÝειαι α-
κüμη με Βιþματα, üνετρα η εφτÜλιεò, επτθυμßεò η
απογοητεýσετò, δτκαlωση τδαντκþν η προδοσßα αυ-
ιþν. ΠρÜγματα παρüνια στο δημüστο kar πολτττκü
λüγο, παρüντα και σιην ισιοριογραφικη παραγωγη.
Η νηφαλιüιητα, επομÝνωò, kar η αποδÝσμευση α-
πü ιο κλßμα του Ψυχρου ΠολÝμου εξακολουδεß να
εßνατ αττουμενο. Σιο μη ρωστκü περτΒÜλλον, τα ε-
πετοüδτα τηò σοSτεττκηò ιστορßαò Ýδτναν kar δßνουν
τροφη για ιην αναπαραγωγη οιερεοτýπων που θÝ-
λουν τη Ρωσßα üχτ αυλþò μη ευρωπαßκÞ, αλλÜ ε-
ξωττκη, ακüμη kar ΒÜρΒαρη, με απουσßα πολτττ-
κηò σκÝψηò kar δημοκραιικþν «γοντδßων», μτα
Ρωσßα η τστορßα τηò οποßαò αποιελεß εξüφδαλμη ι-
διαιτερüιηια.
Σιον καιακερματτομÝνο χþρο ιηò πρþην Σοβιεττ-
κßò Ενωσηò ομαδεò, Ýθνη kar τδεολογßεò ερßΖουν
yra τον Ýλεγχο εδαφþν, πληδυσμþν, πüρων kar
θεομþν. Η χþρα Ýχετ απολÝσει το status τηò υπερ-
δυναμηò kar ακüμη δεν Ýχετ Bpεr ιο ρüλο τηò στη
νÝα ιÜξη πραγμÜιων. Η Ρωσßα, üπωò κατ üλα τα
νÝα κρÜιη ιηò πρþην σοΒτειτκηò επτκρÜτειαò, αrrο- )
Η επανüσταση του Ι9Ι7 υππρξε για ü τον
αιþνα !σταρ§κü γ€ 0νüζ, ò!νÜ Φγο &"}€ αι,!τΦ ΓιCIιJ
ητον η ΓοΠfrικÞ ΕmανÜσταση γߧ το ß9ο α|þνα
4º
 5. 0 τσüροò
Νικüλοοò Β'
φτυαρßζει το χιüνι
σο Τσüρσκογιε
ΣÝλο, ενþ
επßκειτOι η
εκτÝλεσÞ του σον
μιο πρýξη
οποκοπÞò οπü το
παρελθüν
Ζητοýν μτα νÝα ιαυτüιητα, σε αυιη τη δταδτκασßα ο
ρüλοò ιηò τστορßαò εßνατ καßρτοò. Οι Ýριδεò γýρω α-
πü ιην «καιÜκιηση τ𧻠gχqψγ την αφειηρßα ιουò
πρωτßστωò στην ανÜγκη να κυρταρχηθεß ιο παρüν,
να προδταγραφεß ιο μελλον, kar τÝλοò να γßνετ κα-
τανοητü ιο παρελθüν.
Στη Ρωσßα or δημüστεò χρησετò τηò τστορßαò τηò
επανÜοιαοηò ουνδÝονιατ αναπüφευκτα με ττò avτr-
ληψειò Kar ιτò ανττπαραΒÝσετò yra ιην «επαναοια-
ιτκη» μετÜθαση απü ιον κρατικü σχεδταομü σιην
ελευθερη αγορÜ, σε αυτÜ τα συμφραΖüμενα η λεξη
επανÜσταση καθßστατατ δτιτÜ φοριτσμÝνη.
Απü ιην Üλλη, η κατÜρρευση τηò ΣοΒτεττκηò
Ενωσηò απελευθÝρωσε δτανοηττκÝò δυνÜμειò: α-
πÜλλαξε ιουò Ρþσουò ιοιορτκουò απü ιην ασφυκττ-
κη επßΒλεψη του κüμματοò, Ýθεσε Ζητηματα επα-
νερμηνεταò τηò ρωοτκηò τσιορταò, Προσφερε, τε-
λοò, ελευθερη πρüσΒαση στα ιεκμηρτα. Ωσιüοο, ο
παρÜδετοοò ιων αρχεßων δεν αρκεß απü μüνοò ιου.
Μπορεß να επτΒεΒατþοετ Þ να δταψευοετ μτα επτ-
στημονικη κρßοη. Μπορεß, ακüμη, να λειτουργßοει
προσθεττκÜ: να γεμßσουν or «λευκÝò κηλßδεò» σιτò
γραιιμÝνεò σελßδεò ιηò τστορßαò. Το αττουμενο ü-
μωò προχωρÜ παραπÝρα: ποτοò εßνατ ο δτÜλογοò
Το σοΒιετικü κρÜτοò €μφανιζüτGν ωζ ο
cχαρüò του καπιταΩισμοý, κε δßζονταò ξ§ºγ
υποστÞΡιξη πηατιþν μοζþν ηογκοσμßωò
4Β
που δτεξÜγετ ο τσιορτκüò με τα τεκμηρτÜ ιου, üχτ
μüνο για να δταπτσιωθεß ιο σωοτü η το λÜθοò οýιε
yra να υπÜρξετ Ýνα εßδοò «αναθεþρηοηò/ρεθιΖτο-
ντσμου».
Το Ζητημα αφορÜ θεωρηττκÜ kar μεθοδολογτκÜ
θÝματα, προκειμÝνου να δτερευνηθουγ μÝοω νÝων
μεθüδων kar νÝων ανττκετμÝνων, νÝα ερωτηματα
που φÝρνουν οτην επlφÜνετα αθÝαιεò Ýωò τþρα
πλευρÝò του ισιορτκου γßγνεσθατ, εμθαθυνονιαò
kar διευρυνονιαò παραλλßλωò ιην κατανüησÞ του,
προσθÝ ιον ιαò πολλα πλεò και συγκριιικcò αναγνþ-
σειò που υπερΒαßνουν δßχωò και'ανÜγκη να χÜ-
νουν απü ιο δτανοηιτκü τουò ορßΖονια- ανττθειτκÜ
δßπολα, üπωò παραδεßγματοò χÜριν: δημοκραττκü-
ολοκληρωττκü, ευρωπαßκü-μη ευρωπαßκü, πραγ
ματτστικü-ουιοιτκü, δημοκραττκÝò δταδτκαοßεò-
πραξτκüπημα, νòοιερικü-μη νεοτερικü, ντκηιÝò
και ηιτημÝνοτ. Την kprτrkn επανεξÝταοη εwοτþν,
üπωò λαüò, τÜξη, κοτνωνßα, κουλτουρα, Ýδνοò (kar
ια παρÜγωγÜ του). Or ρωστκÝò σπουδÝò αρχßΖουν
ιελικþò να γοντμοποτουντατ απü ττò νÝεò ιστορτο-
γραφικÝò τÜσετò kar να ειιανεξετÜΖουν ια επετσü-
δια ιηò ρωσικßò τσιορßαò μÝοα απü ιη συνεισφορÜ
ια ΖητΔματα των ταυιο-
τηò πολτττσμτκηò τστορßαò,
τητων, τα ουμΒολικÜ συσιημαια κ.Ü, Σε αυτü το
πλαßοτο τßθενιατ Ζητηματα üπωò: η αποκαθηλωση
ιηò τερüιηιαò ιηò ισαρτκηò εξουοlαò ωò νομτμοποτ-
ητικου Και ενοποιου οιοιχειου των επανασιαιικων
δυνÜμεων, η ευατσθησßα ιηò επανασιαιτκηò γλþο-
οαò σττò νÝεò πραγματτκüτηιεò ιηò κα8ημερτνüτη-
ιαò, or δυσκολßεò kar or ανιτφÜσειò ανεýρεσηòκοτ-
νου κþδτκα επτκοτνωνßαò μεταξυ των επαναοιατþν
και ιων αγροιτκþν μαΖþν, ια νοßμαια ιηò δημο-
κρατßαò Kar τηò ελευθερßαò σια δτÜφορα περιΒÜλ-
λοντα. Εκκρεμεß ακüμη, üπωò μαò υιοδετκνυετ ιο
θαυμÜστοβιβλßο του Α. Βαλßτσκτ (Α. Walicki),
Marxism and the Leap to the Kingdom of
Freedom, να ανοßξετ η ουΖητηοη για τη σχÝση
μαρξτομου-κομμουντσμοý/σοβτεττκου μαρξισμου.
Mra συΖÞιηση που θα υπερSαßνετ ιτò ι<§ψllχ6, ,rο-
ρερμηνεßεò» ιου μαρξτομοý, rrou υπονοουν üτι οι
στρεΒλþσειò που υπÝστη η θεωρßα προÝρχονιατ α-
πü τη μοναδτκüιητα ιηò ρωστκηò πολτιτκηò κουλ-
τουραò.
r σuyxpovor Ρþσοτ τσιορτκοß δτατηρουν
ιον ορο εΠανασιαοη Yra ια ΥεΥονοια ιου
ΟκιþΒρη, kar μÜλτσια ΜεγÜλη ΕτιανÜ-
σιαση. Αλλαξε üμωò ιο επßθειο που
προσδτορßΖετ την ουοßα ιηò: δεν εßνατ σο-
σιαλισιτκÞ αλλÜ ρωστκη. Επιχετρουν να αναλυ-
σουν ιη ΜεγÜλη Ρωοτκη ΕπανÜοταση ωò ιδτüμορ-
φη rστoprKn δraδrkaσia, η οποßα Ýχει το δτκü τηò
πολυπρτσματτκü και κλτμακωτü εργοσταστακü μη-
χαντσμü που εμπερτÝχετ δυναμτκÝò ανττθειτκþν ιÜ-
F,-
,J"_

6. ΕκλογÝò σοβιÝτ
σεων, ιο μη ΠροβλεΠüμενο, ιο ιυΧαΙο, το ανορΥÜ- ρου/δυττκοý μοντÝλου; στο ΚαζOκστÜν το
νωτο, ιο υποκετμεντκü. Αναδετκνυουν ιη οημασßα ΤÝλοò, η εμπετρßα ιου υπαρκιου σοσταλτσμου ε- 1925, στο πλOßαο
τηò ουτοπßαò ωò κτνητηρταò δυναμηò στην τστορß.α. ξατρεßιατ απü ιο πλαßστο των ευρωπαßκþν εμπετ- ενüò
Ερμηνευουν εκ νÝου το ΒÜ8οò ιηò αποδτÜρθρωσηò ρτþν; Eivar η τστορßα τηò αρρþστταò τηò Ρωσßαò; Το μονοκομματικοý
τηò ρωοτκηò κοτνωνßαò kar εξειÜΖουν την ειανÜ- αßντγμα ιηò ρωστκηò ψυχηò; Ερωτηματα που οιη καθεαþτοò πOυ

σταοη ωò μτα απü ιτò εκδοχÝò εξüδου τηò χþραò α-
πü ιην εξατρετικÜ ουνδετη κατÜσταση οιην οποßα
εßχε Βρεδεß.
ΘÝιουν, επομÝνωò, με Üλλουò üρουò ια Ζηιßματα
τηò νομοιÝλεταò Kar τηò σοσταλτσττκÞò φýσηò τηò ε-
πανÜστασηò, αφßνονιαò το χþρο σε υποθεττκÝò α-
ναλυσετò σχειτκÜ με ιτò εναλλακττκÝò διεξüδουò
στα προΒλημαια ιηò ρωοτκηò κοτνωνßαò.
Το εγχεßρημα να κατανοηθεß η Οκτωθριανη
ΕυανÜσιαοη σχειßΖετατ εν πολλοßò με ιον τρüπο
που μελειÜτατ Kar ερμηνεýετατ η τσιορßα τηò τσα-
ρικηò περτüδου, τηò οποßαò ιο 19υ θεωρεßτατ ιο ιÝ-
_\οò, κυρßωò, üμωò, με ιο πþò ερμηνεýετατ η σοβτε-
ιτκη τσιορßα, τηò οποßαò το Ιθ17 θεωρεßιατ η αρχη.
Tr ηταν αυτü που γεννηθηκε; ΙοιορτκÜ αναγκαßο;
Ιημοκραιτκη δτκιαιορßα; Ολοκληρωττσμüò εξο-
ß:οιιJμÝνοò με ιο ναΖτσμü; Mra τδτατιÝρωò akprβn
οε υ_\τχÜ. Ýμψυχα kar ηθτκÜ αποθÝματα εκδοχÞ του
ε}ßμο\ºερνισμοý kar τηò νεοτερτκüιηταò; Ενα ευγε-
\-εò ο\-ετρο; Ολοκληρωττσμüò ανßκανοò να μετα-
σττιματτσιεß Þ εν τÝλετ οοσταλτσμüò που επτΖητοý-
σε ιο αι-θρþπινο πρüοωπü ιου; «Φωτεινü αλλÜ kar
ιραl,τκü τοιορτκü γεγονüò»; «Η θλτθερη, πολυτÜ-
ραΧη, Καρτερτκη τστορτα των μη ΠραΥματοΠοιημε-
νων δυνατοτητων»; Το τÝλοò των ουιοπιþν Þ ιο τÝ-
λοò ιηò τστορßαò με την καιßσχυση του φτλελεýθε-
Χετροτερη ΠερΙΠτωση υΠονοουν μτα εΥΥενη Kar α- διÞρκεσε για
χρονη παθολογßα τηò Ρωσßαò, στην καλυτερη, χρη- πÜνω απü 70
οτμοποτουν ωò ερμηνευττκü εργαλεßο τη ρωσικη r- χρüνια
δταττερüιηια η κατ μοναδτκüτηια. Τα ερωιηματα
αυτÜ εßνατ ερμηνευτικþò ολισθηρÜ kar πολιττκþò
επτκßνδυνα, δτüττ αφ' ενüò εντσχýουν την ιδÝα τηò
αποκλετσττκüτηταò του δυττκοευρωπαΙκοý προτý-
που, αφ' ετÝρου ρßχνουν νερü σιο μυλο των Ρþσων
εθντκτστþν. Σßγουρα οτ απαντησετò δεν θα εßνατ Ü-
σχειεò απü ιην πολτττκη ατΖÝντα yra τη συγχρονη
θÝση kar ιο ρüλο ενüò ευρυτατου γεωγραφτκου Kar
πολτττκοý περτθÜλλοντοò.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
1. Hobsbawm Eric, Πα την Ιστορßα, ΑΒηνα, ΘεμÝλτο,
1θθ8, σ. 2θ2-304
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Hobsbaιηlm Eric, Πα την Ιστορßα, Αθηνα, ΘεμÝλτο, 1θθ8,
α.292-3ο4
Dmitrienko ν.Ρ. (otv. red), Isforua Rossji,XX vek,
Moskva, ACT, 1996
Zemtsov Β.Ν., «Istoriografija revoljutSii 1θΙ7»,
Mezhdunarodnij Istoricheskij ZhurnaL, 1θθθ, Νο 2,
mart-aprel (ηλεκτρονικß μορφη).
Figes Orlando-Kolotinskii Boris, Inferpreting the
Russ]ar Revo]ution: The Language and Symbo]s of1917,
Νειν Haven, Cοηη: Yale University Press, 1999 Ι

49
$

Ειρυ»τυßιν Ζ., σαι ΣaΒιετιιοΖ Εντιιση 7θ77-791λ5, Revolution: Πιε Lαιιgβ¸ρ αιιd
Ιστορßα mò hΒιετιfrò Εντιιστιò, 2 εκδüσετò ΟδυσσÝαò, ΑθÞνα 1θ75 Sιιπbοls of 7977, New Haven,
ιüμοτ, εκδüσετò ΘεμÝλτο, ΑθÞνα Ριιιτ τΖ., Conn: Yale University Press, 1θθθ
1976, 70 μξιq που σιιγκλüνισαν τον Gτ.υιτ R._FERRo Μ.,
Ιστορßα ωυ σταιΙινΖχοý κüσlιο, θη Ýκδ., εκδüσετò Συγχρονη De 1α Russie α Ι' UR§S., hßstοßιe de
φmνομÝνου, εκδüσετò ΘεμÝλτο, Εποχη, ΑθÞνα 2002 Ια Rιωsje de 1850 α nos jοιιιs,
ΑθÞνα 1θ76 Τροτ»κι η., Παρßστ 1θ74
Fεηηο νι., Ιστορßα πιò Ρτßmπιò ΕπανÜστασιιg Καριeιι r.l.,
Ο πμbτq Παγòωμιοò Πüλεμοò ΑθÞνα 1θ75 BoIsIιevic ldωlogy and the Ethics
7θ7+7θ78, μειÜφ. ΤΖßναò Φρρο ιιη,, of Soviet Labour, 7977-7920, ºhe
ΚατστλτÝρη, ΕλληνικÜ φÜμματα, θ' Απü mhΒιÝτ στον Fοιπαtßνε Year:s, Λονδßνο 1θ68
Ýκδ., ΑθÞνα 1θθ7
γlηφιοκòητικü κομμουwσlιü, Monorιovlc Α.Ε.,
HossgnvyM ρ., εκδüοετò Νησßδεò, Α8Þνα 1θθθ I-es ρmgιαmmω αgταßιτs des
Πα αιν Ιστορßα, ΑθÞνα, ΘεμÝλτο, ΒιαòκιγειL τw.L., partis russes en 7θ77, ΔÝντνγκρανι
199Β 1929
ºhe Βεεßηηßηgβ of Rι:ssiarr
Ιστορßα του Κομμουνισειχοý ΙηdιιsfußαlßΖαtßοη Πρßνστον 1θ6Β Ροητeι η.,
Κüμματcò mò Σa,Βιετιιýò Ενòιιστιò,
4η Ýκδ., εκδüσειò Συγχροττη Εποχη,
Βτιι p.,r,, Ι,α Rιrssje de 1894 α 7974, Πapior
1948,
ΑθÞνα 1θ76
Bsnys ßη Rιωsj^αη αιιd Soviet
History, ΛÝτντεν 1θ63
Ι,α Russje indusÜrielle de 7ffi7 α
Kep ο.χ., Ι927, Παρßστ 1θ56
BUUylι.τ,r,,
mò hβιετιισlò Ενòιπηò, RIRseιrτovSKy Ν.ν.,
-Ιστορßα
3 τüμοτ, εκδüοετò Υποδομη, ΑθÞνα
Πιε Origin of FodLabow ßη
the Soviet State, 7977-7θ2Ι, Δονδßνο Α Histoιy ofRussÞ ΝÝα Υüρκη
L9º7/|97Β/Ι982 L9ºº
1967
Κrυο τ., Rοιγιεγ α.,
ΛÝνιν 1Ν&7θ74, χιýwα mò Ceηηεητ D,ENCAUSsE Η.,
τα
Une ιενο7υtßοη, ιιηε υßòtοßιε. L' Evolution mnomique de Ια
σιιγ<òýmσιιò των ΙνΙπολσεβßιαν, Russie du mifieu dυ )Φζe siωIe α
εκδüσειò Εργαιικη Δημοκρατßα,
υηßοη souietique de Lcnine α
Staline, Παρßστ 1θ72 ΙΘΙ4, CDU et SEDES, Παρßστ 1θΒ2
ΑθÞνα 1θθ5
DvιyτnysuyN Β., ScHeprno ι.,
Λρι.τπrτ s.I., Lσ Bolchevics et 1' oplnsition,
Απ' ων Φλεft,ρη αον ΟκτιýΒρη Α Ηßstοιγ ofRussia, Λονδßνο 1θ77
Παρßσι 1θ5?
1977. IστοριχÜ γεγονüm-τρßα ÜρΟρα F1,1kus ιιη.,
ºhe Industialization of Rιιssßα Sετοιν-weτSοΝ Η.,
γα το μqΕlσlιGΟριbρßχοò Πιε Rιιssßαιι Ειηρßιτ 7αΧΙ7θ77,
Ειτγκελò, εκδüσετò Αναγνωσιßδη, 77α)- 7θ14, Λονδßνο 1θ72
Οξφüρδη 1967
ΑθÞνα, FIcεs oRLANDo_
Α-παwα, εκδüοετò Συγχροιτη ΕποχÞ, Srιnplko u.e.,
ΑθÞνα 1θΒ0
Κοιοτηιsκιι BoRIS,
Select Bibliography of works ßη
Ιηtειτιινtßηg the Russ.ian ΕηgΙßsΙι οα Rιrssian
Μποτεηενι ».,
History, 7ω7-1θ77,
ΟιτÞιιοß αγþνξ σαι
Οξφüρδη 1θ62
hΒιετικß ΕντDσιη εκδüσετò
ΡÜππα, ΑθÞνα 1θ76 ΖεΜτsον s.u.,
«IstoriograΓrja revoljutsii
Ντοßτ»ορ I.,
hÜλ7ν, 2 τüμοτ, εκδüσειò
79Lº »», Μghdιηαιοαιιßj
Χρησμüò, ΑθÞνα 1θ71
Istorichωlòil ΠΖυτηα1,
1θθθ, Νο 2, mart-aprel
Πpokm»r τ., (ηλεκιροντκß μορφη)
ºο κομμουνιστιχü κüμμα

ΕπιλογÞ εικονογροφικοß
Η «πογκοσμιοποßηση» τ6ψ χgμ- υλικοý-τεκμηρßωση
μουνισμοý. 0 ΛÝνιν με οτελÝχη ΑΡΤ, ψΑΡOΜΗΛιΓκ0,
τηò 3ηò Διεθνοýò το 1θ19