ISO 9001:2015

TÜV-R 01 100 1934918 Republic of the Philippines

CENTRAL BICOL STATE UNIVERSITY OF AGRICULTURE
Sipocot, Camarines Sur
www.cbsua.edu.ph

COLLEGE OF EDUCATION

Inihanda ni:

MERCY M. ALMONTE
 ISO 9001:2015
TÜV-R 01 100 1934918 Republic of the Philippines
CENTRAL BICOL STATE UNIVERSITY OF AGRICULTURE
Sipocot, Camarines Sur
www.cbsua.edu.ph

Instructor

TALAAN NG NILALAMAN

Patungkol sa Kurso

Panimula

Course Calendar

Teaching Team/Prof./Instructor

Course Assessment

KABANATA II: KASAYSAYAN NG PAGSASALING-

(Linggo 7-8) WIKA SA PILIPINAS

a. Panimula
b. Unang Yugto ng Kasiglahan
c. Ikalawang Yugto ng Kasiglahan
d. Ikatlong Yugto ng Kasiglahan
e. Ikaapat na Yugto ng Kasiglahan
f. Ilang Pagsasanay

PAGSASALING-WIKA: SINING O
KABANATA III: AGHAM
Linggo 9 a. Panimula
b. Pagsasaling-wika bilang agham-
Nida
c. Pagsasaling-wika Bilang Sining-
Savory
d. Ilang pagsasanay

MGA SIMULAIN SA
KABANATA IV: PAGSASALING-WIKA
Linggo 10-11 a. Panimula
b. Mga Katangiang Dapat Taglayin ng
Isang Tagasaling-wika
c. Kahulugan ng Pagsasaling-wika
d. Mga nagsasalungatang paraan sa
Pagsasaling-wika.
 ISO 9001:2015
TÜV-R 01 100 1934918 Republic of the Philippines
CENTRAL BICOL STATE UNIVERSITY OF AGRICULTURE
Sipocot, Camarines Sur
www.cbsua.edu.ph

e. Ilang Simulain sa Pagsasalin sa

Linggo 12 Filipino Mula sa Ingles

Ikalawang Pagtataya (assessment 2)

Pangalan: Annabelle R. Castaňeda Petsa:
Kurso: BSED 4- Filipino Instruktor: Gng. Mercy M. Almonte

Week 7-8 (Title)

KABANATA II: KASAYSAYAN NG PAGSASALING-WIKA SA PILIPINAS

2. Pre- Competency Checklist or Formative Assessment/Diagnostic Assessment

Paunang pagtataya: (Pagsulat ng Sanaysay)

Panuto: Sumulat ng isang sanaysay na ang paksa ay ang mahalagang papel na

ginagampanan o maaaring gampanan ng pagsasakling-wika tungo sa konsolidasyon
at kaunlaran ng bansang Pilipinas.

 SAGOT:
Ang mahalagang ginagampanan ng pagsasaling-wika sa
konsolidasyon at kaunlaran ng bansang pilipinas ay naging tulay ito upang
magkaroon pagkakaisa ang ating bansa. Ang ating bansa ay binubuo ng
maraming kapuluan na may iba’t ibang sinasalitang wika. Ang pagkakaroon
ng iba’t ibang wika ang naghihiwalay hiwalay sa ating mga kapwa pilipino
upang magkaintindihan at magkaisa. Pero dahil sa pagsasaling-wika at
pagkakaroon natin ng wikang Filipino bilang pambansang wika ng ating
bansa mas nagkaroon ng mas pagkakakilanlan ang bawat lugar sa iba pang
lugar. Ang pagkakaroon ng pambansang wika na magagamit ng ating bansa
ay upang magkaroon ang bawat isa ng ugnayan kung saan
magkakaunawaan ang bawat isa. Dahil sa pagsasaling-wika mas nagiging
bukas para sa lahat ang mga bagay na dapat malaman ng bawat Pilipino sa
bansang ating pinagmamalaki. Magdaragdagan ang kaalaman natin sa mga
magagandang tanawin, ipinagmamalaking pagkain, tradisyon, kultura at iba
pang mahahalagang kaalaman na galing sa iba’t ibang lugar. Higit na
mauunawaan natin ang bawat isa dahil alam natin na ang pinagmulan nila
ay may sinusunod na mga tradisyon at kung bakit iba ang pamumuhay nila
sa pamumuhay na kinagisnan natin. Dahil sa pagsasaling-wika nagagamit
rin ito upang mapalawak at mapaunlad ang turismo, ekonomiya ng ating
bansa. Nagkakaroon tayo ng mga ideya at paglalarawan sa mga
pinagdadaanan at mga masasayang pangyayari sa iba pang lugar sa ating
bansa. Ang mga ugnayan na ito ang magbibigkis sa mga Pilipino upang
maging isa at tulong tulong sa pagpapaunlad ng ating bansa. Kaya malaki
 ISO 9001:2015
TÜV-R 01 100 1934918 Republic of the Philippines
CENTRAL BICOL STATE UNIVERSITY OF AGRICULTURE
Sipocot, Camarines Sur
www.cbsua.edu.ph

ang ginagamapanan ng pagsasaling-wika upang tayo mismong mga Pilipino

ay magkaisa at magkaroon ng isang mithiin na paunlarin at mahalin ang
ating bansa.

Mga Gabay na Tanong

5.Discussion
1. Sinasabing ang dalawang magkakawing na layunin ng Espanya sa pagsakop
sa Pilipinas ay “Kristiyanismo at Hispanisasyon.” Ipaliwanag ang ibig sabihin
ng dalawang layunin.
 SAGOT:
KRISTIYANISMO dahil sa ang pinakapakay nila sa pagsakop sa
Pilipinas ay ang maipalaganap ang relihiyon itong sa buong kapuluan gamit
ang ating sariling wikang katutubo sa dahilan nilang kapag ang wika nila
ang ating pinag-aralan maaaring maging balakid sa kanilang mga plano.
HISPANISASYON naman dahil sa gusto nila na pati ang kultura at tradisyon
meron ang Pilipinas ay mapalitan ng kanilang mga paniniwala upang
tuluyang maipasailalim ang mga Pilipino sa kanilang pamamahala.

2. Sinasabing “Tayo ay mga nawawalang kaluluwa’ sa ating sariling bayan.”

Ipaliwanag ang mahalagang papel na dapat gampanan ng pagsasaling-wika
upang matagpuan natin ang ating sarili.
 SAGOT:
Ang pagsasaling-wika ay makakatutulong upang matagpuan natin ang
ating mga sarili sa pamamagitan ng pagkakaroon ng magandang
komunikasyon sa bawat mamamayan ng ating bansa. Ang mahalagang
ginagampanan ng pagsasaling wika ay nagbibigay daan ito upang
magkaroon ng ugnayan ang mga lugar na magkakaiba ang wika.
Nagkakaroon ng pagkakataon na makilala at magkaroon ng koneksyon ang
isang tao sa kanyang sariling bayan. Nalalaman niya ang kasaysayan, mga
tradisyon at kultura ng kanyang bayan na siyang kukompleto sa kanyang
pagkatao bilang isang mamamayan ng bayang ito.
 ISO 9001:2015
TÜV-R 01 100 1934918 Republic of the Philippines
CENTRAL BICOL STATE UNIVERSITY OF AGRICULTURE
Sipocot, Camarines Sur
www.cbsua.edu.ph

Pangwakas
6. na Pagtataya: (Reaksyong
Post-competency Papel)(Formative
Checklist 100 puntos
Assessment)
Gabay na tanong:

1. Sang-ayon ka ba sa sumusunod na sinabi ng kritikong si Isagani Cruz: “Para

tayong mahihina ang mga matang mas madali pang Makita ang malayo kaysa
mga likha ng mga kapitbansa natin.” Bakit?

OO sang-ayon ako sa sinabing ito ni Isagani Cruz dahil na rin sa

pagkahumaling ng ating mga kababayan sa mga kanluraning panitikan.
Mas binigyan nilang pansin ang panitikan sa mga bansang galing dito,
naging bulag ang mga Pilipino kasi ang panitikan ng Afro-Asian na
sinasabing mas malapit sa ating sa napakaraming bagay ay hindi
napagtuunan ng pansin na siyang pag-aralan at isalin ang mga
panitikang galing dito.
 ISO 9001:2015
TÜV-R 01 100 1934918 Republic of the Philippines
CENTRAL BICOL STATE UNIVERSITY OF AGRICULTURE
Sipocot, Camarines Sur
www.cbsua.edu.ph

WEEK 9
KABANATA III: PAGSASALING-WIKA-SINING O AGHAM

2. Pre- Competency Checklist or Formative Assessment/Diagnostic Assessment

Paunang Pagtataya: (Opinyon mo ipahayag mo)

Gabay na tanong: Kung ikaw ang tatanungin, ano sa iyong palagay ang
pagsasaling-wika – ito ba ay agham o sining pngatwiranan ang sagot.

 SAGOT:
Ang pagsasaling-wika ay paglilipat sa ibang wika ng isang orihinal na
akda sa eksaktong mensahe para sa akin ang pagsasaling-wika ay isang
agham dahil sa ito ay dumadaan sa isang proseso na kung saan
masistematiko upang makuha ng tama ang mga salitang gagamitin at
maibigay ng parehong pareho ang mensaheng nais ihatid ng isang akdang
isinasalin.

4. Explore (Tasks/Activities)

 Sinasabi nating “sining ng pagpipinta, sining ng paglilok o eskultura." At

sinasabi rin nating “agham ng musika, agham ng teolohya" at hindi ‘sining ng
musika, sining ng teolohya.’

 Bumalik tayo sa tanong: Ano ba ang pagsasaling-wika -sining o agham? Ang

totoo ay nahahati ang mga dalubhasa sa pagsasaling-wika sa bagay na ito,
May naniniwalang ang pagsasaling-wika ay isang sining; may naniniwala
namang ito’y isang agham. Sa pamagat Iamang ng sumusunod na dalawang
aklat sa pagsasaling-wika na sinulat ng dalawang kilalang awtor ay makikita
na natin ang katotohanan ng nagkakaibang paniniwala: “Toward a Science of
Translating" ni Eugene A. Nida at “Art of Translation” ni Theodore Savory.
 ISO 9001:2015
TÜV-R 01 100 1934918 Republic of the Philippines
CENTRAL BICOL STATE UNIVERSITY OF AGRICULTURE
Sipocot, Camarines Sur
www.cbsua.edu.ph

• Pagtalakay(Powerpoint Presentation)

 Makikita sa presentasyon ang pagtalakay sa isyung “Pagsasaling-wika: Sining

o Agham na kung saan bibigyang pagpapaliwanag ni Nida bilang agham at ni
Savory bilang Sining.

Mga Pagsasanay:

Panuto:Matapos matunghayan at matutuhan ang nilalaman ng talakay ,gawin ang

iniatang na mga gawain na tatasa sa inyong pag-iisip.

1. Gabay na tanong: Naniniwala ka ba sa sinabi ni Savory na ang gawain ng

tagasaling-wika ay higit na mahirap kaysa gawain ng manunulat?
Pangatwiranan ang iyong sagot.
 SAGOT:
Oo mas mahirap ang pagsasaling-wika dahil sa kailangan niya
maging maingat sa bawat salitang kanyang gagamitin sa pagsasalin. Hindi
kagaya ng isang manunulat malaya siya sa mga gusto niya gamitin na salita
basta maihatid niya ang mensaheng nais niya iparating. Isa pang dahilan
ang pagsasaling wika kinakailangan na ang isinalin niya kwento o salayasay
ay kapareho ang nilalaman sa orihinal nitong akda, walang labis at walang
kulang. Samantala ang isang manunulat kapag nakikita niya may mas
magandang istorya ang pwede idagdag upang maging kapanabik nabik ang
kwento nadaragdagan niya ito ayon sa kanyang kagustuhan,

2. Gabay na tanong: Ibigay ang pagkakaiba ng sining at ng agham ayon kay

Webster.
 SAGOT:
Ayon sa Webster Dictionary ang sining ay nakatuon sa mga bagay na
estitiko sa kagandahan na resulta ng malikhaing imahinasyon, samantala
ang agham ay nakatuon sa sistematisasyon o pagsasaayos ng karunungan,
ng prinsipyo o pamamaraan na resulta ng sitematikong proseso ng
pagmamasid, pag-aaral at eksperimentasyon.

Karagdang babasahin: Galugarin at basahin ang nilalaman ng aklat ni Santiago,

Alfonso at limiing mabuti ang nais ipabatid ng teksto. Matapos ito basahin sagutan
ang malikhaing pagkakapit sa ibaba.
 ISO 9001:2015
TÜV-R 01 100 1934918 Republic of the Philippines
CENTRAL BICOL STATE UNIVERSITY OF AGRICULTURE
Sipocot, Camarines Sur
www.cbsua.edu.ph

Malikhaing Pagkakapit:

Panuto: Magsaliksik sa aklatan. Sanggunian ang iba pang aklat sa pagsasaling-wika

na tumatalakay sa paksang sining o agham ang pagsasaling-wika. Pagkatapos ay
sumulat ng isang maikling sanysay tungkol sa iyong sariling paniniwala. Gamitin ang
iyong mga nasaliksik sa iyong talakay. Maaaring ganito ang maging pamagat ng
iyong sanaysay: ANG PAGSASALING-WIKA BILANG __________. (sing o agham)

 SAGOT:

ANG PAGSASALING-WIKA BILANG AGHAM

Ang pagsasaling-wika bilang agham dahil na rin sa pagpapaliwanag ni G.

Eugene A. Nilda na kapag pinag-uusapan ang agham ng pagsasaling-wika o
science of translation na dumidiretso sa aspeto ng paglalarawan. Kagaya ng
linggwistika na itinuturing na descriptive science, ang pagsasaling wika ay
maituturing makaagham na paglalarawan din dahil sa pareho silang wika ang
pangunahing kasangkapang ginagamit. Isang makaagham na paglalarawan ang
pagsasaling wika na kinakailangan ng prosseso ng pagmamasid, pag-aaral at
eksperimentasyon upang maisagawa ng tama ang pagsasaling-wika. Ang
pinakamahalaga mapasining o agham man ang pagsasalin ay ang kasanayan sa
pagsalin nito sa tama at eksaktong mensahe nais ipahatid ng akda ang at
pagbibigay ng kahalagahan sa gawaing pagsasaling-wika.

5.Discussion

1. Ano ang pagsasaling-wika ayon kay Nida? Ipaliwanag.

 SAGOT:

"Though no one will deny the artistic elements in good translating,

linguist and philogists are becoming increasingly aware that the process of
translation area amenable to rigorous description."- Nida (1964).

Sinabi ni Santiago sa kanyang akda na ipinaliwanag ni Nida na kapag

pinagusapan ang agham ng pagsasaling-wika (science of translating), hindi
natin maiiwasang mapasuong sa aspektong paglalarawan. Kung ang
linggwistika, aniya ay mauuring "descriptive science" ang paglilipat ng
 ISO 9001:2015
TÜV-R 01 100 1934918 Republic of the Philippines
CENTRAL BICOL STATE UNIVERSITY OF AGRICULTURE
Sipocot, Camarines Sur
www.cbsua.edu.ph

mensahe mula sa isang wika tungo sa ibang wika ay maariring ituring na

isang siyentipiko o makaagham napaglalarawan. Itiuturing na kapareho ng
linggwistika ang pagsasaling wika dahil sa parehong kasangkapan na
ginagamit nito ang wika.

2. Ano naman ang pagsasaling-wika ayon kay Savory. Ipaliwanag.

 SAGOT:

Ayon naman kay Savory (1959) sinasabing isang sining ang gawaing
pagsasalin. "The contention that translation is an art will be admitted without
hesitation by all who have had much experience of the work of translating;
there may be others who will not so readily agree (but) a sound method is to
compare the task of translating in all its form with the universally
acknowledged arts of painting and drawing. They are found to be parallel,
step by step.

Ipinapaliwanag ni Savoy na sa pagpipinta, ang maling kulay o laki

ng isang guhit ay katumbas ng isang maling salita sa pagsasaling-wika; na
ang pagkakamali sa dimensyon, sukat o proporsyon ng alinmang bahaging
larawan ay katumbas ng pagkakamali sa pagbibigay kahulugan sa tunay na
diwang isang parirala. Ayon pa kay Savory, kapag ang tula ay isinalin ng
isang karaniwang tagapagsalin sa paraang tuluyan, katulad lamang irong
sketch ng isang patakbuhing pinto rnahindi naging matapat sa orihinal na
larawan. Ang diwang tula ay naroon din sa saling tuluyan atang tanawin sa
sketch ay katulad din ng nasa orihinal subalit sa saling tuluyan ay
masasabing nawala na ang "musika" na nadarama ng mambabasa sa
orihinal na tula.

Pagsasanay: 10 puntosChecklist (Formative Assessment)

6. Post-competency
 ISO 9001:2015
TÜV-R 01 100 1934918 Republic of the Philippines
CENTRAL BICOL STATE UNIVERSITY OF AGRICULTURE
Sipocot, Camarines Sur
www.cbsua.edu.ph

Panuto: Ibigay ang tamang sagot sa bawat patlang.

1. Ang Sining ay nakatuon sa mga bagay na estetiko o sa kagandahan na resulta

ng malikhaing imahinasyon.

2. Samantala, ang Agham naman ay nakatuon sa sistematisasyon o pamamaraan

na resuIta ng sistematikong proseso ng pagmamasid. pag-aaral at
eksperimentasyon.

3. Sinulat ni Eugene A. Nida ang Toward a Science of TransIating.

4. Sinulat naman ni Theodore Savory ang The Art of Translation.

5-6. Ayon kay Nida, kung ang Iinggwistika ay mauuring palarawang agham
(descriptive science), ang pagsasaling-wika o ang paglilipat ng mensahe mula sa
isang wikang tungo sa ibang wika ay maaari ring ituring na isang siyentipiko o
makaagham na paglalarawan.

7. Inihalintulad ni Savory sa sining ng pagpipinta ang pagsasaling-wika upang

patunayan na ito’y isa ring sining.

8. Sinabi niya (ni Savory) ha sa pagpipinta, ang maling kulay o maling laki ng isang
guhit ay katumbas ng isang maling salita sa pagsasaling-wika.

9. Ang salin ng mga literatura sa agham at iba pang paksang teknikal ay

maihahambing sa mga larawang kuha ng isang Iitratista.

10. Sa mga salin ng mga literaturang pang-agham. ang mahalaga sa mga ito ay ang
nilalaman O'diwa at hindi ang estilo ng awlor.
 ISO 9001:2015
TÜV-R 01 100 1934918 Republic of the Philippines
CENTRAL BICOL STATE UNIVERSITY OF AGRICULTURE
Sipocot, Camarines Sur
www.cbsua.edu.ph

Week 10-11
KABANATA IV: MGA SIMULAIN SA PAGSASALING-WIKA

2. Pre- Competency Checklist or Formative Assessment/Diagnostic Assessment

Paunang Pagtataya:
Panuto: Basahin at unawain ang sumsunod na pahayag. Tukuyin kung ang
pahayag ay TAMA o MALI

TAMA 1. Kung pagsasaling-wika ang pag-uusapan, ang maituturing na

nangunguna at siyang kinikilala sa larangang ito ay ang National Book Store.
TAMA 2. Ang Children’s Communication Center ay nagsagawa rin ng mga
pagsasalin ng mga bata, tulad ng “Mga Kwentong-Bayan mula sa Asya.”
TAMA 3. Wikang Kastila ang ginamit ng mga prayle sa pagpapalaganap ng
Kristiyanismo sa Pilipinas sa halip ng mga wikang katutubo.
TAMA 4. Unang nagkaanyo ang pagsasaling-wika sa Pilipinas noong
panahon ng pananakop ng mga Kastila, kaugnay ng pagpapalaganp ng
Kristiyanismo.
TAMA 5. Ang Goodwill Bookstore naman ay naglathala ng koleksyon o
antolohiya ng mga klasikong sanysay nina Aristotle, Aquinas, Kant, at iba
pang kilalang pilosoper ng daigdig.

4. Explore (Tasks/Activities)

 Pagtalakay(Powerpoint Presentation)
Sa pagtatalakay makikita ng mga mga mag-aaral ang inihandang Power point
presentation upang himay-himayin ang tungkol sa kasaysayan ng pagsasaling-wika sa
daigdig. Bibigyang-tuon din sa puntong ito ang pagsasalin sa Bibliya. Nariyan din ang
pagtalakay sa mga nagsasalungatang paniniwala sa pagsasalin ng mga akdang klasika.
Matapos matunghayan at matutuhan ang nilalaman ng talakay , gawin ang iniatang
nangawain na tatasa sa inyong pag-iisip.

 Gawain: (Sanaysay) Matapos matunghayan at matutuhan ang nilalaman ng

talakay, gawin ang iniatang na gawain na tatasa sa inyong mapanuring- pag-
iiisip.
 ISO 9001:2015
TÜV-R 01 100 1934918 Republic of the Philippines
CENTRAL BICOL STATE UNIVERSITY OF AGRICULTURE
Sipocot, Camarines Sur
www.cbsua.edu.ph

 Panuto: Sumulat ng isang sanaysay na ang paksa ay ang mahalagang papel

na ginagampanan o maaaring gampanan ng pagsasaling-wika tungo sa
konsolidasyon at kaunlaran ng bansang Pilipinas.

Pamantayan sa pagmamarka
a. Kaisipan- 35%
b. Nilalaman- 40%
c. Organisasyon ng ideya- 15%
d. Hikayat-10%
Kabuuan 100%

SAGOT:
Ang mahalagang ginagampanan o gagampanan ng pagsasaling-wika
sa konsolidasyon at kaunlaran ng bansang Pilipinas ay naging tulay ito upang
magkaroon pagkakaisa ang ating bansa. Ang ating bansa ay binubuo ng
maraming kapuluan na may iba’t ibang sinasalitang wika. Ang pagkakaroon
ng iba’t ibang wika ang naghihiwalay hiwalay sa ating mga kapwa pilipino
upang magkaintindihan at magkaisa. Pero dahil sa pagsasaling-wika at
pagkakaroon natin ng wikang Filipino bilang pambansang wika ng ating bansa
mas nagkaroon ng mas pagkakakilanlan ang bawat lugar sa iba pang lugar.
Ang pagkakaroon ng pambansang wika na magagamit ng ating bansa ay
upang magkaroon ang bawat isa ng ugnayan kung saan magkakaunawaan
ang bawat isa. Dahil sa pagsasaling-wika mas nagiging bukas para sa lahat
ang mga bagay na dapat malaman ng bawat Pilipino sa bansang ating
pinagmamalaki. Magdaragdagan ang kaalaman natin sa mga magagandang
tanawin, ipinagmamalaking pagkain, tradisyon, kultura at iba pang
mahahalagang kaalaman na galing sa iba’t ibang lugar. Higit na mauunawaan
natin ang bawat isa dahil alam natin na ang pinagmulan nila ay may
sinusunod na mga tradisyon at kung bakit iba ang pamumuhay nila sa
pamumuhay na kinagisnan natin. Dahil sa pagsasaling-wika nagagamit rin ito
upang mapalawak at mapaunlad ang turismo, ekonomiya ng ating bansa.
Nagkakaroon tayo ng mga ideya at paglalarawan sa mga pinagdadaanan at
mga masasayang pangyayari sa iba pang lugar sa ating bansa. Ang mga
ugnayan na ito ang magbibigkis sa mga Pilipino upang maging isa at tulong
tulong sa pagpapaunlad ng ating bansa. Kaya malaki ang ginagamapanan ng
pagsasaling-wika upang tayo mismong mga Pilipino ay magkaisa at
magkaroon ng isang mithiin na paunlarin at mahalin ang ating bansa.
 ISO 9001:2015
TÜV-R 01 100 1934918 Republic of the Philippines
CENTRAL BICOL STATE UNIVERSITY OF AGRICULTURE
Sipocot, Camarines Sur
www.cbsua.edu.ph

 Power point Presentation: Ito o ay nagpapakita ng talakay sa pagsasalin sa

Bibliya pag-uugat ng pagsasaling wika at nagpapakita rin ito ng pahapyaw na
pagtalakay sa kung gaano nga ba kahirap ang pagsasalin ng Ingles sa
wikang Filipino. Kilatising mabuti ang mga pananalitang binigyang-pagsasalin
ng ilang mag-aaral sa video.

 Karagdang babasahin: Galugarin at basahin ang nilalaman ng aklat ni

Santiago, Alfonso at limiing mabuti ang nais ipabatid ng teksto. Matapos ito
basahin sagutan ang mga pagsasanay sa ibaba.

 Malikhaing Pagkakapit: Magsaliksik sa mga aklatan ng mga pagsasalin ng

mga pandaigdig na pyesa ng panitikan , lalo na nitong mga huling hati ng ika-
20 siglo.

5.Discussion

 Mga Gabay na tanong:

1. Paano nagkakasalungatan ang paniniwala ng Hellenizers at ng Modernizers sa

pagsasalin ng mga akdang klasika, ayon kay Savory.

SAGOT:
Nagkasalungat ang dalawang pangkat ng mga tagapagsalin na
Hellenizers at Modenizers sa kanila kanilang mga layunin. Ang layunin ng
Hellenizers na siyang makaluma ay ang maging matapat sa pagsasalin sa
paghahangad na mapanatili ang orihinal na diwa at katangian ng kanilang
isinasalin kaya naman pinapanatili nila ang paraan ng pagpapahayag at
balanagkas ng mga pangungusap at idyoma ng wikang isinalin sa wikang
pagsasalinan. Naging kasalungat ni ang pangkat ng mga makabago o
Modernizers sa paniniwala na ang salin ay dapat nahubdan na ng mga
katangian at idyoma at nabihisan na ng kakanyahan ng wikang pinagsalinan.
2. Bakit kaya sinabi ni Virginia Woolf na ang pagsasalin ng panitikang Griyego ay
“isang pag-aaksaya lamang ng panahon?

SAGOT:
Dahil sa sinabi ni Virginia Woolf na ang wikang Griyego ay isang
wikang maugnayin, mabisa, tiyak at waring may aliw-iw na nakaiigayang
pakinggan at ang pagsasalin ng mga akdang nakasulat sa wikang griyego sa
ibang wika ay hindi makapapantay sa katangiang meron ang wikang griyego.
 ISO 9001:2015
TÜV-R 01 100 1934918 Republic of the Philippines
CENTRAL BICOL STATE UNIVERSITY OF AGRICULTURE
Sipocot, Camarines Sur
www.cbsua.edu.ph

Kaya para kay Gng. Virginia Woolf isang pag-aasaya lamang ng panahon ang
pagsasalin ng mga akdang Griyego sa ibang wika.

 Reaksyong Papel: (100 puntos)

6. Post-competency Checklist (Formative Assessment)
Pamantayan sa pagmamarka
a. Nilalaman- 45%
b. Organisasyon ng kaisipan-25%
c. Lapit sa Pkasang tinatalakay-15%
d. Hikayat-15%

Kabuuan: 100%

 Gabay na tanong: Kung ikaw ang tatanungin, maaari kayang pumalit sa tao
sa larangan ng pagsasaling-wika ang machine translator baling araw, kundi
man sa mga panahong ito? Bakit?

 SAGOT:
Para sa akin ang pagsasalin ay isang malimoot na propesyon na hindi
kayang perpektuhin ng mga makinarya o makabagong teknolohiya. Sa
maraming pag-aaral na isinagawa upang makabuo ng makinarya na mas
magpapagaan sa pagsasalin ng mga wikang sa ibang bansa sa iba pang
wika upang magkaroon ng mas malinaw na pagkakaintindi sa mga
babasahin, akda at ilang mahahalagang impormasyon hindi pa rin sila
naging kumbinsido na makagagawa ng makinaray na papalit sa tao sa
pagsasalin. Pero hindi ko isinasara ang posibilidad na makagawa ng
machine translator ang tao dahil sa mas marami na tayong makabagong
teknolohiya na mas mapapadali ang pag-aaral at pag-imbento ng mga
bagay bagay. Kailangan ng mabusisi at maraming panahon ang igugugol
upang makabuo ng ganitong makinarya. Higit sa lahat sabi nga ang wika
natin ay dinamiko kaya mahirap talagang maging perpekto at isang
hamon ang pagsasalin ng mga akda sa ibang wika na gamit ang
makinarya. Mas madali pa ring maisasalin ng mga tao ang ilang mga
akdang kailangan isalin dahil sa mas naiintindihan at nararamdaman nila
ang nais na ipahiwatig ng bawat manunulat. Ang translator ay maaring
 ISO 9001:2015
TÜV-R 01 100 1934918 Republic of the Philippines
CENTRAL BICOL STATE UNIVERSITY OF AGRICULTURE
Sipocot, Camarines Sur
www.cbsua.edu.ph

mapunta lang sa literal na pagsasalin at mawala ang pakiramdam na nais

ihatid ng mga manunulat sa mga makababasa nito.
 ISO 9001:2015
TÜV-R 01 100 1934918 Republic of the Philippines
CENTRAL BICOL STATE UNIVERSITY OF AGRICULTURE
Sipocot, Camarines Sur
www.cbsua.edu.ph

WEEK 12:
“TASAHIN NATIN ANG INYONG NATUTUHAN”
 LAGUMANG PAGSUSULIT (25 PUNTOS)

Pangalan: ANNABELLE R. CASTAŇEDA Petsa:

Yr & Sec.: BSED 4- FILIPINO Iskor:____________

TEST I. Pagtukoy

Panuto: Basahin at tukuyin kung ano o sino ang ipinahihiwatig sa

pahayag. Isulat sa patlang ang tamang sagot.

1. LIVIUS ADRONICUS Ayon kay Savory, sino ang kinikilalang unang

tagapagsaling-wika sa Europa?

2. ADELARD Sinong tagasaling-wika ang napatanyag dahil sa kanyang

salin sa Latin ng mga sinulat ni Euclid sa wikang Arabic.

3. RETINES . Sino naman ang napatanyag din dahil sa kanyang salin

sa Latin ng Koran mula sa Arabic?

4. Pagsasalin sa wikang Latin. Kung sa Baghdad ay pagsasalin sa Arabic

mula sa wikang Griyego ang naging tuon. ano naman ano naging tuon ng
mga pagsasalin Toledo?

5. JACQUES AMYOT Sino ang kinilala sa Europa bilang “Prlnsipe ng

Pagsasalin-Wika'? Bakit? Dahil sa pagsasalin niya ng “Lives of Famous
Greeks and Romans” (1559) ni Pluttarch sa wikang Aleman

6. Panahon ng Ikalawang Elizabeth Ang unang Elizabeth ang itinuturing na

unang panahon ng pagsasaling-wika sa Inglatera, ayon kay Savory. Alin
namang panahon ang itinuturing na pinakataluktok o gintong panahon?

7. WILHEIM MEISTER Ano ang pamagat ng sinulat ni Goethox noong 1824

na isinalin ni Thomas Carlyle sa Ingles na naging makasaysayan sapagkat
doon nagsimulang pagtuunan ng pansin ng mga palaaral ang panitikan ng
Alemanya

8. CICERO Isang dakilang manunulat, nakilala rin siya bilang isang

mahusay na tagasaling-wika
9. BAGHDAD Ang lungsod na ito ang nakilala bilang isang paaralan ng
pagsasaling-wika na naging bukal ng kumalat na karunungan sa Arabia.
 ISO 9001:2015
TÜV-R 01 100 1934918 Republic of the Philippines
CENTRAL BICOL STATE UNIVERSITY OF AGRICULTURE
Sipocot, Camarines Sur
www.cbsua.edu.ph

10. GRESYA Ang wikang _____ noong ikalawa hanggang ikasiyam na

siglo ay ang principal na daluyan ng iba’t ibang karunungan.

11. TOLEDO Ang bansang ito ang kinilala bilang sentro ng sibilisasyon
noong ikalawa hanggang ikasiyam na siglo.

12. WILHEIM MEISTER Pamagat ng sinulat ni Goethex noong 1824 na isinalin

ni Thomas Carlyle sa wikang Ingles na naging makasaysayan spagkat doon
nagsimulang pagtuunan ng pansin ng mga palaaral ang panitikan ng
ALemanya

13. ADELARD Siya ang nagsalin sa Latin ng mga sinulat ni Euclid na noon
ay naisalin sa Arabic.

14. JOHN WYCLIFFE Ang kauna-unahang nagsalin sa Ingles ng Bibliya noong

ikalabing-apat na siglo.

15. RETINES Siya ang nagsalin sa Latin ng Koran noong 1141.

TEST II. TAMA o MALI.

Panuto: Basahin at unawain ang sumsunod na pahayag. Tukuyin

kung ang pahayag ay TAMA o MALI.

1. MALI 16-17. Noong 1971, ang National Book Store ay nagpasalin sa

Filipino ng mga popular na kwentong-bayan na nasusulat sa iba’’t ibang
katutubong wika n gating bansa.
2. MALI 18-19. Hindi na kailangang isalin pa ang mga materyales na
nasusulat sa wikang Ingles sapagkat marunong naman ang mga Pilipino ng
wikang ito.
3. MALI 20-21. Hindi naging malaganap ang masang Pilipino ang wikang
Kastila sapagkat mahihina ang ulo ng mga “Indios”.
4. TAMA 22-23. Ang pagsasaling-wika ay may mahalagang papel sa
konsolodasyon at kaunlaran ng Pilipinas.
5. TAMA 24-25. Sa ngayon , ang pagsasaling-wika sa Pilioinas ay itinuturing
na isang propesyon.