Chuong 2

HỌC PHẦN
Nguyên lý Kinh tế học Vi mô
Chương 2
LÝ THUYẾT CUNG – CẦU
TS. Lê Thanh Hà
Mục tiêu nghiên cứu
Thị trường
Cầu Cung
(hành vi người mua) (hành vi người bán)
Cân bằng thị trường
Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 2

Nội dung
1 2
Cầu Cung
3
Cân bằng thị
44
trường Chính sách
Thị trường
Thị trường là bất cứ cơ chế nào cho phép người mua
và người bán có được thông tin và thực hiện trao đổi
với nhau.

Thị trường
Trong cơ chế thị trường, các thành viên (người bán và
người mua) tự đưa ra các quyết định dựa trên việc
phân tích lợi ích và chi phí cơ hội của mình

Cơ chế giá
Việc trao đổi hàng hóa dịch vụ trong nền kinh tế thị
trường được thực hiên thông qua các mức giá được
thiết lập trên thị trường

1
CẦU
Cầu
Cầu là số lượng hàng hoá hoặc dịch vụ mà người
tiêu dùng muốn mua và có khả năng mua ở các
mức giá khác nhau trong khoảng thời gian nhất
định, ceteris paribus.
Q Sản lượng D Cầu
P Mức giá QD Lượng cầu

Lượng cầu
Lượng hàng hoá hay dịch vụ mà người tiêu
dùng muốn mua và có khả năng mua tại một
mức giá nhất định, trong khoảng thời gian nhất
định, ceteris paribus.

Giá hàng hóa (P)
Luật cầu P
Người tiêu dùng sẽ mua

nhiều hàng hóa dịch vụ hơn
nếu như giá của hàng hóa
hoặc dịch vụ đó giảm xuống,
ceteris paribus

Thay đổi giá hàng hóa gây

ra sự vận động dọc theo
đường cầu
Q

Biểu cầu và đường cầu
Biểu cầu

Biểu cầu và đường cầu
Đường cầu

Hàm cầu
• Biểu diễn cầu dưới dạng biểu thức toán học

𝑄𝐷 = 𝑓 ( 𝑃 )
• Trường hợp đặc biệt: Hàm cầu tuyến tính

𝑄 𝐷 =𝑎 − 𝑏 𝑃

Cầu cá nhân và cầu thị trường

Cầu cá nhân và cầu thị trường
Giả sử thị trường chỉ có An và Toàn là người tiêu dùng có cầu về sữa.
Mỗi tháng, An mua 6 hộp sữa nếu giá sữa là 1 đô một hộp, mua 4 hộp
sữa nếu giá sữa là 1,5 đô một hộp. Toàn thì mua 4 hộp sữa nếu giá
sữa là 1 đô một hộp, mua 2 hộp sữa nếu giá sữa là 1,5 đô một hộp.
Điểm nào sau đây sẽ nằm trên đường cầu thị trường về sữa
A. Q = 2; P = 1,5
B. Q = 4; P = 2,5
C. Q = 10; P = 1
D. Q = 16; P = 2,5

Các yếu tố tác động đến cầu
Sự vận động dọc theo Sự dịch chuyển của
đường cầu đường cầu

Sự vận động dọc theo Sự dịch chuyển của
đường cầu đường cầu
Gây ra do sự thay đổi Gây ra do sự thay đổi
của giá. của yếu tố khác ngoài
giá.
Làm thay đổi lượng cầu
tương ứng với từng
mức giá.

Thu nhập (I)
Hàng hóa thông thường
Cầu tăng khi thu nhập tăng
dịch sang phải
dịch sang trái
Hàng hóa thứ cấp

Cầu giảm khi thu nhập tăng
dịch sang trái
dịch sang phải

Giá hàng hóa liên quan (Px,PY)
Hàng hóa thay thế
Những hàng hóa có cùng
giá trị sử dụng hoặc thỏa
mãn cùng một nhu cầu.
dịch sang phải
Hàng hóa bổ sung

Những hàng hóa được sử
dụng cùng nhau.
dịch sang trái

Số lượng người tiêu dùng (N)
Quy mô thị trường
Mối quan hệ thuận chiều
Số lượng người tham gia
vào thị trường tăng dịch
sang phải

Thị hiếu (T)
Sở thích, ý thích của
người tiêu dùng đối với
sản phẩm, dịch vụ
Phụ thuộc
• Tuổi tác
• Giới tính
• Phong tục tập quán
• Thói quen tiêu dùng
• Quảng cáo
Sở thích của người tiêu
dùng có quan hệ thuận
chiều với cầu sản phẩm

Kỳ vọng (E)
Dự đoán về các yếu tố
ảnh hưởng đến cầu
trong tương lai
Kỳ vọng về thu nhập
Kỳ vọng về giá hàng hóa
Kỳ vọng về giá hàng hóa liên
quan

Gây ra sự
vận động
dọc theo Giá hàng hóa
đường cầu
Thu nhập
Gây ra sự Giá hàng hóa liên quan

dịch chuyển
của đường
Số lượng người tiêu dùng
cầu Thị hiếu
Kỳ vọng

Cầu
Mỗi trường hợp sau mô tả sự vận động dọc theo đường
cầu hay sự dịch chuyển của đường cầu
1. Chủ tiệm tạp hóa phát hiện ra rằng khách hàng muon mua nh ô
những hôm trời mưa.
2. Viettel giảm cước gọi nội mạng trong một dịp cuối tuần, lưu lượng
cuộc gọi tăng lên đáng kể.
3. Mặc dù vào dịp 20/10, giá hoa cao hơn ngày thường nhiều nhưng
người ta vẫn mua nhiều hơn.
4. Giá xăng tăng làm cho nhiều người chuyển qua đi các phương tiện
công cộng để hạn chế việc mua xăng.
5. Nhằm hạn chế tình trạng trẻ em hút thuốc lá, nhà nước tăng cường
giáo dục về tác hại của thuốc lá, đồng thời tăng thuế để đẩy giá
mặt hàng này lên cao.
2
CUNG
Cung
Cung là số lượng hàng hoá hoặc dịch vụ mà người
bán muốn bán và có khả năng bán ở các mức giá
khác nhau trong khoảng thời gian nhất định,
ceteris paribus
Q Sản lượng S Cung
P Mức giá QS Lượng cung

Lượng cung
Lượng hàng hoá hay dịch vụ mà người bán muốn

bán và có khả năng bán tại một mức giá nhất định,
trong khoảng thời gian nhất định, ceteris paribus.
Cung biểu diễn mối quan hệ giữa lượng cung và

giá, ceteris paribus.

Giá hàng hóa (P)
Luật cung
Nhà sản xuất sẽ bán nhiều
hàng hóa dịch vụ hơn nếu
như giá của hàng hóa hoặc
dịch vụ đó tăng lên, ceteris
paribus

Thay đổi giá hàng hóa gây

ra sự vận động dọc theo
đường cung

Biểu cung và đường cung
Biểu cung

Biểu cung và đường cung
Đường cung

Hàm cung
• Biểu diễn cung dưới dạng biểu thức toán học

𝑄 𝑆 =𝑓 ( 𝑃 )
• Trường hợp đặc biệt: Hàm cung tuyến tính

𝑄 𝑆 =𝑎+𝑏𝑃

Cung cá nhân và cung thị trường

• tập
Bài
Giả sử thị trường kem đánh răng chỉ bao gồm hai người bán là PS
với hàm cung ngược , CloseUp với hàm cung ngược . Xác định
hàm cung của thị trường.

Các yếu tố tác động đến cung

Công nghệ sản xuất
Cải tiến công nghệ giúp

tăng năng suất, giảm chi phí
→ tăng lượng cung tại mỗi
mức giá.

Giá các yếu tố đầu vào
Ảnh hưởng trực tiếp đến chi
phí sản xuất.
Giá yếu tố đầu vào tăng →
Chi phí sản xuất tăng →
Cung giảm (dịch chuyển về
bên trái)

Số lượng người sản xuất
Đường cung thị trường là

tổng hợp các đường cung cá
nhân của từng người sản
xuất. Số lượng người sản
xuất càng nhiều thì cung
hàng hóa càng nhiều

Chính sách thuế và trợ cấp
Việc thay đổi mức thuế ảnh

hưởng trực tiếp đến chi phí
sản xuất do đó ảnh hưởng
đến cung
Được nhà nước sử dụng như

công cụ điều tiết sản xuất

• tập
Bài
Giả sử thị trường bàn chải đánh răng có hàm cung là .
a. Chính phủ đánh thuế 5đ/sản phẩm thì hàm cung thay đổi như
thế nào.
b. Chính phủ trợ cấp 5đ/sản phẩm thì hàm cung thay đổi như thế
nào.

Kỳ vọng (E)
Dự đoán về các yếu tố ảnh
hưởng đến cung trong
tương lai
Kỳ vọng về nhu cầu thị trường

Kỳ vọng về thay đổi chính sách

Các yếu tố tác động đến cung
Gây ra sự
vận động
dọc theo Giá hàng hóa
đường cung
Công nghệ sản xuất
Gây ra sự Giá các yếu tố đầu vào

dịch chuyển
của đường
Chính sách điều tiết của nhà nước
cung Số lượng người sản xuất
Kỳ vọng

Cung
Mỗi trường hợp sau mô tả sự vận động dọc theo đường
cung hay sự dịch chuyển của đường cung
1. Khi thị trường lên cơn sốt bất động sản thì nhiều người quyết
định đem nhà đi bán hơn.
2. Đến mùa, nhiều người trồng đu đủ dựng các sạp bán hàng ngay
bên đường, mặc dù lúc này giá đu đủ thường thấp.
3. Ngay sau khi năm học mới bắt đầu, các cửa hàng bán đồ ăn
nhanh phải tăng tiền lương để thu hút lao động.
4. Rất nhiều công nhân xây dựng di chuyển tới các vùng vừa chịu
thiệt hại từ bão lũ, do bị hấp dẫn từ mức lương cao hơn.

3
CÂN BẰNG THỊ TRƯỜNG
Cân bằng thị trường
Dư thừa
Thiếu hụt

Cân bằng thị trường là trạng thái trong đó không
có sức ép làm cho giá và sản lượng thay đổi.
Giá cân bằng là mức giá tại đó lượng cung bằng
với lượng cầu.
Sản lượng cân bằng là lượng hàng hóa trao đổi
tại mức giá cân bằng.
Sự điều chỉnh của thị trường
Bàn tay vô Thị trường có khả năng tự điều chỉnh
hình
để đạt được trạng thái cân bằng.

Dư thừa
Là trạng thái khi mức giá
trên thị trường cao hơn
mức giá cân bằng, dẫn
đến lượng cung lớn hơn
lượng cầu
Khi dư thừa xảy ra sẽ có
sức ép làm giảm mức giá
trên thị trường

Thiếu hụt
Là trạng thái khi mức giá
trên thị trường thấp hơn
mức giá cân bằng, dẫn
đến lượng cầu lớn hơn
lượng cung
Khi thiếu hụt xảy ra sẽ có
sức ép làm tăng mức giá
trên thị trường

Xác định trạng thái cân bằng
Hàm cầu: Hàm cung:

𝑃= 𝑎 − 𝑏 𝑄 𝐷
𝑃= 𝑐+ 𝑑 𝑄 𝑆
Tại trạng thái cân bằng:
∗
𝑄 𝐷 =𝑄 𝑆=𝑄


Tại trạng thái cân bằng:
Hàm cầu: Hàm cung:
∗ ∗ ∗ ∗

𝑃 =𝑎 − 𝑏 𝑄
𝑃 =𝑐 +𝑑 𝑄
Giải ra ta có:
𝑎 −𝑐
∗

∗ 𝑎𝑑 +𝑏𝑐
𝑄 = 𝑃 =
𝑏 +𝑑 𝑏+𝑑

•
Bài tập
Trong một thị trường có 100 người bán và 80 người mua. Những
người bán có hàm cung cá nhân giống nhau là và những người
mua có hàm cầu giống nhau là . (Trong đó : q = nghìn sản phẩm; p
= nghìn đồng/sản phẩm)
1. Hãy xác định hàm cung, hàm cầu của thị trường.
2. Hãy xác định mức giá và mức sản lượng cân bằng của thị trường
này.

Thay đổi trạng thái cân bằng
1 Quyết định xem sự kiện làm dịch chuyển đường cung

hay đường cầu hay cả hai
2 Quyết định xem các đường này dịch chuyển sang trái hay
sang phải
3 Xem xét sự dịch chuyển có ảnh hưởng như thế nào đến
sản lượng và giá cả cân bằng

1 Tạp chí “Sức khỏe gia đình” có bài viết ca ngợi tác dụng
của cá hồi trong việc chống lão hóa và kéo dài tuổi thọ


2 Hạn hán kéo dài làm giảm tỉ lệ sinh sản của cá hồi
trong tự nhiên cũng như trong nuôi trồng


3 Sự kiện 1 và 2 xảy ra cùng lúc



Cung
Không thay đổi Tăng Giảm
Không P không đổi P giảm P tăng

đổi Q không đổi Q tăng Q giảm
P tăng P chưa xác định P tăng

Tăng
Cầu Q tăng Q tăng Q chưa xác định
P giảm P giảm P chưa xác định

Giảm
Q giảm Q chưa xác định Q giảm

Mô tả những thay đổi trong mức giá và sản lượng cân
bằng trong mỗi trường hợp sau
1. Thị trường báo in trong thành phố:
1. Khi tiền nhuận bút phải trả cho các nhà báo tăng lên.
2. Khi có một sự kiện được nhiều người chú ý diễn ra trong thành phố, sự
kiện này được đăng tải trên các báo.
3. Khi internet ngày càng trở nên phổ biến.
2. Thị trường áo thi đấu của Chelsea F.C:
1. Khi Chelsea vừa giành chức vô địch Champion League.
2. Khi thiên tai xảy ra làm tăng giá cotton trên thế giới.
3. Thị trường sách Bài tập Kinh tế học vi mô:
1. Khi giảng viên yêu cầu sinh viên phải làm bài tập về nhà trong đấy.
2. Tiến bộ công nghệ giúp giảm giá giấy in.

4. Giả sử trong năm 2012 do có tin đồn về ngày tận thế nên năm
2013 số lượng trẻ em sinh ra tăng đột biến. Điều này sẽ ảnh hưởng
như thế nào đến thị trường dịch vụ trông trẻ vào năm 2018 và
2028?
5. Các nhà khoa học phát hiện ra rằng ăn cam sẽ làm giảm nguy cơ bị
bệnh tiểu đường, cùng lúc đó, người nông dân lại bắt đầu sử dụng
một loại phân bón mới giúp tăng sản lượng cam. Mô tả tác động
của những thay đổi này đến mức giá và sản lượng cân bằng của thị
trường cam.

4
CHÍNH SÁCH
Chính sách của chính phủ
Chính sách Chính sách

thuế và trợ cấp kiểm soát giá
Giá trần Giá sàn

Chính sách Thuế
Thuế đối với người bán
Người bán chịu mức

thuế 0.5 đồng trên một
đơn vị sản phẩm

Thuế đối với người mua
Người mua chịu mức thuế

0.5 đồng trên một đơn vị
sản phẩm


Giá trần
Giá trần là mức giá cao nhất

đối với một mặt hàng nào
đó do chính phủ ấn định.

Giá trần
Giá trần chỉ có tác
dụng khi nó nhỏ
hơn mức giá cân
bằng của thị
trường.

Giá trần
Giá trần chỉ có tác
dụng khi nó nhỏ
bằng của thị
trường.

Giá trần
Kiểm soát giá thuê nhà

Giá trần

Giá trần
Luật chống “chặt chém”

Giá trần

Giá sàn
Giá sàn là mức giá thấp nhất

đối với một mặt hàng nào
đó do chính phủ ấn định.

Giá sàn
Giá sàn chỉ có tác
dụng khi nó lớn
bằng của thị
trường.

Giá sàn
Lương tối thiểu

Giá sàn

Chính sách kiểm soát giá
Thị trường cà chua có biểu cung/cầu như sau:
• Xác định mức giá và sản lượng cân bằng. Lượng Lượng
• Điều gì xảy ra khi chính phủ đặt mức giá sàn Giá cung cầu
– PF = 3,0 4,0 80 30
– PF = 1,5 3,5 68 35
• Giả sử chính phủ quyết định trợ cấp cho 3,0 62 40
người bán 1 đồng trên mỗi đơn vị sản phẩm
2,5 55 45
bán ra.
– Lập biểu cung cầu mới. 2,00 50 50
– Xác định mức giá và sản lượng cân bằng 1,5 45 55
mới. 1,0 38 60
– Số tiền mà chính phủ phải bỏ ra là bao
nhiêu.
Chính sách kiểm soát giá
• Giả sử chính phủ đặt giá trần bằng 2,5 rồi Lượng Lượng
mua lại phần dư thừa. Số tiền mà chính phủ Giá
cung cầu
phải bỏ ra là bao nhiêu.
4,0 80 30
• Giả sử chính phủ mua tất cả cà chua được
sản xuất với giá 2,5 rồi sau đó bán lại ra thị 3,5 68 35
trường. 3,0 62 40
– Chính phủ có thể đặt giá tối đa là bao 2,5 55 45
nhiêu.
2,00 50 50
– Số tiền mà chính phủ phải bỏ ra là bao
1,5 45 55
nhiêu.
1,0 38 60

Hết

Chuong 2

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chuong 2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

HỌC PHẦN

Nguyên lý Kinh tế học Vi mô

Cân bằng thị trường

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 2

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 4

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 5

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 6

Q Sản lượng D Cầu

P Mức giá QD Lượng cầu

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 8

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 9

Người tiêu dùng sẽ mua

Thay đổi giá hàng hóa gây

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 10

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 11

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 12

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 13

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 14

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 15

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 16

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 17

Hàng hóa thứ cấp

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 18

Hàng hóa bổ sung

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 19

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 20

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 21

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 22

Gây ra sự Giá hàng hóa liên quan

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 23

Q Sản lượng S Cung

P Mức giá QS Lượng cung

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 26

Lượng hàng hoá hay dịch vụ mà người bán muốn

Cung biểu diễn mối quan hệ giữa lượng cung và

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 27

Thay đổi giá hàng hóa gây

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 28

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 29

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 30

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 31

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 32

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 33

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 34

Cải tiến công nghệ giúp

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 35

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 36

Đường cung thị trường là

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 37

Việc thay đổi mức thuế ảnh

Được nhà nước sử dụng như

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 38

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 39

Kỳ vọng về nhu cầu thị trường

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 40

Công nghệ sản xuất

Gây ra sự Giá các yếu tố đầu vào

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 41

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 42

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 44

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 46

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 47

Chương 2: Lý thuyết Cung – Cầu Slide 48