1.

VAI TRÒ CỦA MÂU THUẪN ĐỐI VỚI SỰ VẬN ĐỘNG VÀ PHÁT TRIỂN
-có thể theo nhiều nghĩa. Nó là một đấu tranh rất ghê gớm giữa những cái j ta đã
viết và chưa bik những cái chung ta còn rất hạn chế yếu kém lạc hậu với
4.1. Mâu thuẫn là nguồn gốc sự vận động và phát triển
- Sự tác động lẫn nhau giữa các sự vật, hiện tượng (bên ngoài) và sự tác động lẫn
nhau giữa các mặt đối lập của cùng một sự vật, hiện tượng làm cho sự vật, hiện tượng
vận động. Chỉ sự tác động lẫn nhau giữa các mặt đối lập trong cùng một sự vật, hiện
tượng mới làm cho sự vật, hiện tượng phát triển.
Vd trong học tập:
- Sự thống nhất và đấu tranh của các mặt đối lập: Mâu thuẫn không chỉ đơn giản là
sự khác biệt, mà còn là sự thống nhất và đấu tranh giữa các mặt đối lập. Sự thống nhất và
đấu tranh này không thể tách rời nhau trong quá trình phát triển và vận động của các sự
vật hoặc hiện tượng.
 Khi bắt đầu xuất hiện thì mâu thuẫn chỉ là một sự khác nhau cơ bản. Tuy
nhiên theo khuynh hướng trái ngược nhau thì sự khác nhau này càng lớn lên
và rộng dẫn ra đến khi nào trở thành đối lập.
 Khi hai mặt đối lập có sự xung đột gay gắt, đủ điều kiện thì sẽ tự chuyển hóa
lẫn nhau và từ đó mâu thuẫn được giải quyết. Nhờ sự giải quyết theo hướng
này mà thể thống nhất mới sẽ thay thế thể thống nhất cũ hay sự vật mới thay
cho sự vật cũ bị mất đi.
- Sự phát triển là cuộc đấu tranh của các mặt đối lập: Quá trình phát triển không
chỉ là sự thay đổi và ổn định, mà còn là cuộc đấu tranh giữa các mặt đối lập.
Lê nin:

Dẫn chứng: Trong lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến (12/12/1946 ) Chủ tịch Hồ
Chí Minh đã viết : “ Chúng ta muốn hòa bình, chúng ta phải nhân nhượng nhưng chúng
ta càng nhân nhượng, thực dân Pháp càng lấn tới. Không! Chúng ta thà hi sinh tất cả chứ
không chịu mất nước, không chịu làm nô lệ.’’
→ Sự vận động, phát triển là sự thống nhất trong tính ổn định và tính thay đổi, đấu
tranh và thống nhất các mặt đối lập quy định về tính thay đổi và tính ổn định sự vật. Do
đó, mâu thuẫn là nguồn gốc của sự vận động và phát triển.
4.2. Mâu thuẫn là động lực của sự vận động và phát triển
- Mâu thuẫn tồn tại ở mọi sự vật, hiện tượng: Mọi sự vật, hiện tượng đều chứa
đựng những mâu thuẫn bên trong, trong đó diễn ra sự thống nhất và đấu tranh của các
mặt đối lập làm cho sự vật, hiện tượng vận động và phát triển không ngừng. Chúng có vị
trí, vai trò nhất định đối với sự tồn tại và biến đổi của sự vật, hiện tượng. Điều này là căn
bản và phản ánh tính chất đa dạng, phức tạp của thế giới tự nhiên và xã hội.
 - Sự thống nhất và đấu tranh của các mặt đối lập làm cho sự vật vận động: gắn liền
với sự ổn định, sự đứng im tương đối của sự vật. Khi nào các mặt đối lập còn tồn tại
trong thể thống nhất thì khi đó sự vật còn tồn tại. Vì vậy thống nhất có tính tương đối.
- Mâu thuẫn đưa đến sự chuyển hoá:
trong khi các mặt đối lập thống nhất với nhau, quá trình đấu tranh giữa chúng
không ngừng diễn ra. Khi mâu thuẫn lên đến một điểm cao điểm, các mặt đối lập xung
đột gay gắt và chuyển hoá cho nhau.
* Lưu ý về khái niệm chuyển hóa:
Theo lenin, không phải chỉ mỗi tính thông nhất mà còn có sự chuyển hóa. Chuyển
hóa của các mặt đối lập không chỉ là sự thống nhất của các mặt đối lập mà còn là sự
chuyển hóa của mỗi quy định, chất đặc trưng mỗi thuộc tính sang mỗi cái khác, sang cái
đối lập với nó. Sự chuyển hóa của các mặt đối lập thường không diễn ra đơn giản: từ mặt
đối lập này chuyển thành mặt đối lập kia 1 cách trực tiếp; ngay lập tức mà rất phức tạp,
trả qua nhiều giai đôạn trung gian, hay cũng không nên hiểu sự chuyển hóa của cmddl là
q mặt còn 1 mặt mất. Vì sự vật hiện tượng trên thế giới muôn hình muôn vẻ nên sự
chuyển hóa của các mặt đối lập rất khác nhau, đa dạng, phong phú.
Anghen: những mđl thông qua sự đâu tranh thường xuyên của chúng thông qua sự
chuyển hóa cuối cùng của chúng từ mđl này thành mđl kia hoặc lên nhnwgx hình thưc
cao hơn đã quy định sự sống của GTN
=> Tùy theo sự vật hiện tượng mà phân tích sự chuyển hóa cụ thể của c mđl có thể
mặt này chuyển thành mặt kia tt or gian tiếp có thể cả 2 mặt chuyển thành thành mặt
khác. Như vật, sự hcuyeenr hóa của các MĐL trong QT VDPT của mâu thuẫn diễn ra vô
cùng đa dạng và phóng phú. Do đó cuối cùng mâu thuẫn được giải quyết.
thể thống nhất cũ bị phá vỡ, và sự vật mới ra đời. Vì vậy đấu tranh có tính tuyệt
đối.
Tóm lại, Trong mỗi sự vật hiện tượng hay quá trình nào đó luôn chứa đựng
những mặt, những khuynh hướng đối lập nhau tạo thành những mâu thuẫn trong
bản thân mình; sự thống nhất và đấu tranh giữa các mặt đối lập tạo thành xung lực
nội tại của sự vận động và phát triển, dẫn tới sự mất đi của cái cũ và nhường chỗ cho
sự ra đời của cái mới.
4.3. Vai trò của mâu thuẫn trong sự vận động và phát triển của đời sống
- Trong kháng chiến chống Pháp, nhân dân ta có mâu thuẫn gay gắt với thực dân
Pháp, khi mâu thuẫn lên đến đỉnh điểm, tạo cho ta động lực đứng lên đấu tranh và kết quả
cuối cùng là nhà nước Việt Nam độc lập, tự do dân chủ ra đời.
- Trong nông nghiệp, ta có thể lợi dụng những mặt đối lập trong di truyền và biến
dị, gây ra đột biến, tạo nên giống loài mới cho năng suất cao hơn.
- Trong hoạt động của cơ quan, cần phân tích để nhận ra được những mặt tranh
chấp nội bộ để có hướng giải quyết phù hợp, điều chỉnh các mặt chưa tốt của các thành
viên.
 - Trong quá trình xây dựng nền kinh tế tri thức, chúng ta còn vấp phải những khó
khăn trở ngại. Bên cạnh những cá nhân luôn phấn đấu vươn lên thì vẫn còn đó những
người biếng nhác, những thành phần bất hảo. Bên cạnh những người có điều kiện học tập
thì còn đó những học sinh, sinh viên đang thiếu thốn. Để giải quyết các vướng mắc trên,
về phía Nhà nước cần ban hành rộng rãi hơn, hoàn thiện hơn các chính sách về xóa đói
giảm nghèo, hỗ trợ hợp lý, đảm bảo nghiêm trị và cải tạo tốt tội phạm. Về phía dân, mỗi
người cần tự đấu tranh với chính mình, chống lại mọi cám dỗ, thiên kiến lạc hậu, nỗ lực
trong học tập cũng như lao động.
- Trong nhận thức, sở dĩ các tư tưởng con người ngày càng phát triển bởi luôn có
sự đấu tranh giữa nhận thức đúng và nhận thức sai, giữa nhận thức kém sâu sắc và nhận
thức sâu sắc hơn. Sự đấu tranh giữa giai cấp thống trị và giai cấp bị trị ở các thời kỳ lại
tạo nên một hình thái xã hội mới. Xã hội mới hình thành lại làm nảy sinh ra những mâu
thuẫn mới trong lòng xã hội đó.