დელირიუმის შეფასება, სედაცია,

ანალგეზიის და დელირიუმის

მართვა

PSP “New Hospitals”, კრიტიკული მედიცინის დეპარტამენტი

თემაზე მუშაობდა: ექიმი რეანიმატოლოგი ალექსანდრე
მხარგრძელი
თბილისი
2023 წელი
 შესავალი
კრიტიკულად დაავადებული პაციენტი უნდა იყოს ფხიზლად და
აქტიურად, ტკივილის, შფოთვისა და დელირიუმის გარეშე. საბოლოო
ჯამში, ეს საშუალებას აძლევს პაციენტს აქტიური მონაწილეობა მიიღოს
საკუთარი მკურნალობისა და გამოჯანმრთელების პროცესში.

სედაციის ჩვენება და ჩატარება განსაკუთრებულ ყურადღებას მოითხოვს ,

რათა არ დაზარალდეს პაციენტი ზედმეტი სედაციის გამო, რადგან
დადასტურდა, რომ ეს უარყოფითად მოქმედებს პაციენტის შედეგზე. ამიტომ
პაციენტების ინტერესებიდან გამომდინარე, სედატიური საშუალებებისა და
ანალგეტიკების გამოყენება ძალიან ფრთხილად უნდა იყოს განხილული.
პაციენტს უნდა მიეცეს საშუალება იყოს მაქსიმალურად ფხიზლად და
ორიენტირებულად, რათა მათ მონაწილეობა მიიღონ თერაპიისა და
გამოჯანმრთელების პროცესში.
პაციენტები ინტენსიური თერაპიის განყოფილებებში (ICU) მკურნალობენ
მრავალი ინტერვენციით (განსაკუთრებით ენდოტრაქეალური ინტუბაცია და
ინვაზიური მექანიკური ვენტილაცია), რომლებიც აღიქმება შემაწუხებლად
პაციენტისათვის. ტკივილი ყველაზე გავრცელებული მოგონებაა
პაციენტებისათვის ICU-ში ყოფნისას. აგიტაციამ შეიძლება გამოიწვიოს
ენდოტრაქეალური მილების ან ინტრავასკულარული კათეტერების
შემთხვევითი მოცილება, რომლებიც გამოიყენება სიცოცხლის
შემანარჩუნებელი მედიკამენტების მონიტორინგისთვის ან მიღებისთვის .
შესაბამისად, სედატიური საშუალებები და ტკივილ გამაყუჩებლები ერთ-ერთი
ყველაზე ხშირად შეყვანილი წამლებია ICU-ებში.
ადრეული ინტენსიური თერაპიის პრაქტიკა განვითარდა
ინტრაოპერაციული საანესთეზიო მოვლისგან იმ დროს, როდესაც მექანიკური
ვენტილაცია ხდებოდა რუდიმენტული მანქანებით, რომლებსაც არ შეეძლოთ
სინქრონიზაცია პაციენტების სუნთქვის ძალისხმევასთან. შედეგად, ღრმა
სედაცია ჩვეულებრივ გამოიყენებოდა მანამ, სანამ პაციენტს არ შეეძლო
დახმარების გარეშე სუნთქვა. ბოლო 30 წლის განმავლობაში ამ მხრივ
ვლინდება დიდი პროგრესი, მათ შორის ხელმისაწვდომია მიკროპროცესორით
კონტროლირებადი ვენტილატორები, რომლებიც სინქრონიზებულია
პაციენტების რესპირატორულ ძალისხმევასთან და ახალ, ხანმოკლე
მოქმედების სედატიურ და ტკივილგამაყუჩებელ მედიკამენტებთან , რამაც
მკვეთრად შეცვალა სედაციისა და ანალგეზიის მართვის მიდგომა. მაშინ
თანაბრად მნიშვნელოვანი იყო იმის აღიარება, რომ ტკივილი, გადაჭარბებული
სედაცია და დელირიუმი ის საკითხები იყო, რომლებიც გაზრდილ ავადობასთან
და სიკვდილიანობასთან.
პერსპექტიული კვლევები ადასტურებს, რომ პაციენტების უმრავლესობას ,
რომლებიც მკურნალობენ ICU-ში, აქვთ ტკივილი, რაც ტკივილის შეფასებას და
ადეკვატური ანალგეზიის უზრუნველყოფას აქცევს რეანიმაციული მოვლის
აუცილებელ კომპონენტად.

უმართავი ტკივილის მოკლევადიანი შედეგები მოიცავს ენერგიის

მაღალ ხარჯვას და იმუნომოდულაციას. ხანგრძლივი, არანამკურნალევი
ტკივილი ზრდის პოსტტრავმული სტრესული აშლილობის რისკს.

ICU-ში მყოფი პაციენტები შეიძლება არ იყვნენ საკმარისად

ინტერაქტიულები მართებული პასუხების გასაცემად, რათა გადმოსცენ
სუბიექტური შეგრძნებები, ხოლო ფიზიოლოგიური ინდიკატორები, როგორიცაა
ჰიპერტენზია და ტაქიკარდია, არაა ზუსტი კრიტერიუმები იმისათვის, რომ
ობიექტურად განისაზღვროს პაციენტის მდგომარეობა ამ თვალსაზრისით.
რანდომიზებული, კონტროლირებადი კვლევების მტკიცებულებები
მუდმივად მხარს უჭერს სედაციის მინიმალური შესაძლო დონის გამოყენებას .
საეტაპო კვლევაში, რომელიც ადარებდა სედატიური ინფუზიების რუტინულ
ყოველდღიურ შეწყვეტას მკურნალი ექიმების მიერ, პაციენტებმა, რომელთა
სედაციაც რეგულარულად წყდებოდა, მიიღეს ნაკლები სედაცია და გაატარეს
ნაკლები დღეები მექანიკურ ვენტილაციაში და ნაკლები დღეები ICU-ში.
მიუხედავად მინიმუმ 90 ცდისა, რომლებიც ადარებდნენ სედატიურ
საშუალებებს, ზოგადად, არცერთი სედატიური პრეპარატი არ არის აშკარად
აღმატებული ყველა დანარჩენზე. ქვეყნებს შორის მედიკამენტების გამოწერის
შაბლონებში მკვეთრი განსხვავებები ვარაუდობს, რომ აგენტის არჩევანს უფრო
მეტად ტრადიცია და პრეპარატის ნაცნობობა განსაზღვრავს, ვიდრე
მტკიცებულებებზე დაფუძნებული პრაქტიკა.

მედიკამენტი მოქმედები ტიპიური ფარმაკოკინეტიკ არასასურველი

ს მექანიზმი დოზა ა ეფექტი
მოზრდილებშ
ი
 მიდაზოლამი GABAA ბოლუს 1-5მგ; T1/2 3-11 სთ. დელირიუმის შესაძლო
აგონისტი ინფუზია 1-5მგ/სთ მეტაბოლიზდება მაღალი რისკი და
ღვიძლის მიერ ტოლერანტობა
ოქსიდაციით
ლორაზეპამი GABAA ბოლუს 1-4მგ; T1/2 8-15 სთ. დელირიუმის შესაძლო
აგონისტი ინფუზია 1-5მგ/სთ მეტაბოლიზდება მაღალი რისკი და
ღვიძლის მიერ ტოლერანტობა
გლუკურონიდაციით
დიაზეპამი GABAA ბოლუს 1-5მგ T1/2 20-120 სთ. ფლებიტი. დელირიუმის
აგონისტი მეტაბოლიზდება შესაძლო მაღალი რისკი
ღვიძლის მიერ და ტოლერანტობა
დესმეთლაციითა და
ჰიდროქსილაციით
პროპოფოლი GABAA 50-200მგ/სთ ან 1-3 T1/2 30-60 წთ. ვაზოდილატაცია,
აგონისტი, მგ/კგ/სთ მეტაბოლიზდება უარყოფითი
მოქმედებს ღვიძლის მიერ ინოტროპული ეფექტი,
ასევე გლუკურონიდაციითა ჰიპოტენზია,
გლუტამატურ და ჰიდროქსილაციით ბრადიკარდია.
და პროპოფოლის ინფუზიის
კანაბინოიდურ სინდრომი (ლაქტატ
რეცეპტორებზე აციდოზი, არითმია,
კარდიული არესტი)
ჰიპერტრიგლიცერიდემია
, პანკრეატიტი.
დექსმედეტომიდინ α2-აგონისტი 0,2-1,5 µg/kg/hr T1/2 2 სთ. ტრანზიტორული
ი მეტაბოლიზდება ჰიპერტენზია, შემდგომ
ღვიძლის მიერ ჰიპოტენზია,
გლუკურონიდაციითა ბრადიკარდია, პირის
და ოქსიდაციით სიმშრალე, გულისრევა
რემიფენტანილი µ-ოპიოიდური 0,5-2 µg/kg/min T1/2 3-4 წთ. გულისრევა, ყაბზობა,
აგონისტი მეტაბოლიზდება სუნთქვის დეპრესია,
(ასევე k- პლაზმური ბრადიკარდია
ოპიოიდური ესთერაზების მიერ
აგონისტი)
ფენტანილი µ-ოპიოიდური 20-100 µg/hr T1/2 1,5-6 სთ. გულისრევა, ყაბზობა,
აგონისტი მეტაბოლიზდება სუნთქვის დეპრესია,
(ასევე k- ღვიძლის მიერ ჩონჩხის კუნთების
ოპიოიდური ოქსიდაციით რიგიდობა ბოლუს
აგონისტი) დოზებზე.
მორფინი µ-ოპიოიდური 1-5mg/hr T1/2 3-7 სთ. გულისრევა, ყაბზობა,
აგონისტი მეტაბოლიზდება სუნთქვის დეპრესია,
(ასევე k- ღვიძლის მიერ ჰისტამინის
ოპიოიდური გლუკურონიდაციით გამოთავისუფლება,
აგონისტი) ვაზოდილატაცია და
ჰიპოტენზია, ქავილი
ჰიდრომორფონი µ-ოპიოიდური 0,5-2mg/hr T1/2 1,5-3,5 სთ. 7-11- გულისრევა, ყაბზობა,
აგონისტი ჯერ ძლიერია სუნთქვის დეპრესია
(ასევე k- მორფინზე.
ოპიოიდური მეტაბოლიზდება
აგონისტი) ღვიძლის მიერ
გლუკურონიდაციით

Riker Sedation-Agitation Scale (SAS)

ქულა კრიტერიუმი აღწერა
7 საშიში ენდოტრაქეალური მილის, კათეტერების
აჟიტირება ამოღების მცდელობა, საწოლის
ბარიერებზე გადმოსვლა, პერსონალზე
 თავდასხმა
6 ძალიან არ მშვიდდება მიუხედავად ხშირი
აჟიტირებული სიტყვიერი შეხსენებისა; საჭიროებს
ფიზიკურ შეზღუდვას, აზიანებს
ენდოტრაქეალურ მილს კბილებით
5 აჟიტირებული შეშფოთებული ან მსუბუქად აღგზნებული,
სიტყვიერ მითითებებზე მშვიდდება
4 მშვიდი და მშვიდი, ადვილად იღვიძებს, ასრულებს
კოოპერატიული მითითებებს
3 სედირებული რთულად შეღვიძებადია, იღვიძებს
იღვიძებს ვერბალურ და ტაქტილურ
სტიმულაციაზე, თუმცა შემდგომ ისევ
ძილიანი ხდება, შეღვიძებისას ასრულებს
მარტივ ბრძანებებს
2 ძალიან შეღვიძებადია ტაქტილური სტიმულაციით,
სედირებული თუმცა ვერბალურ კონტაქტში არ შემოდის
და არ ასრულებს ინსტრუქციებს
1 უპასუხო ტაქტილურ სტიმულაციაზე ან აღენიშნება
მინიმალური რეაქცია ან საპასუხო რეაქცია
არ აღინიშნება

Richmond Agitation-Sedation Scale (RASS)

ქულა კრიტერიუმი აღწერა
+4 დაუმორჩილებელი აშკარად აგრესიულია, საფრთხეს უქმნის პერსონალს
+3 ძალიან აჟიტირებული ერჩის ინვაზიებსა თუ ელექტროდებს, აქვს აგრესიული
ქცევა პერსონალის მიმართ

+2 აჟიტირებული აქვს ხშირი არამიზნობრივი მოძრაობა ან

გამოხატულია რესპირატორთან ასინქრონულობა

+1 მოუსვენარი შეშფოთებული ან შეშინებული, მაგრამ მოძრაობები არ

არის აგრესიული ან ენერგიული
0 ფხიზელი და მშვიდი
-1 ძილიანი არასრულად მშვიდია, ინარჩუნებს სიფხიზლეს 10 წამზე
მეტი დროით, მყარდება თვალებით კონტაქტი
მიმართვისას
-2 მსუბუქად მოკლე შეღვიძებებია გამოხატული (<10 წამი) იღვიძებს
სედირებული მიმართვაზე თვალის კონტაქტით
-3 საშუალოდ აღენიშნება ნებისმიერი მოძრაობა ხმაზე (მაგრამ არა
სედირებული თვალებით კონტაქტი)
-4 ღრმად სედირებული არანაირი რეაქცია ხმაზე, რამიმე მოძრაობა ფიზიკურ
სტიმულაციაზე
 -5 უპასუხო არანაირი რეაქცია ხმაზე ან ფიზიკურ სტიმულაციაზე

პროცედურა
დააკვირდით პაციენტს. არის პაციენტი ფხიზლად და მშვიდად (ქულა 0)?
1
აქვს თუ არა პაციენტს ქცევა, რომელიც შეესაბამება მოუსვენრობას ან აგზნებას?
2 მიანიჭეთ ქულა +1-დან +4-მდე ზემოთ ჩამოთვლილი კრიტერიუმების გამოყენებით.

თუ პაციენტი არ არის ფხიზლად, ძლიერი ჩაძახილით მიმართეთ სახელით პაციენტს , გაახილოს

3 თვალები და შემოგხედოთ. საჭიროების შემთხვევაში გაიმეორეთ ხელახლა . შეუძლია პაციენტს
გააგრძელოს მზერის ფიქსირება თქვენი მიმართულებით?
პაციენტს აქვს თვალის გახელა და მზერის ფიქსაცია, რომელიც შენარჩუნებულია 10 წამზე მეტი ხნის
განმავლობაში (ქულა -1).
პაციენტს აქვს თვალების გახელა და მზერის ფიქსაცია, მაგრამ ეს არ არის შენარჩუნებული 10 წამის
განმავლობაში (ქულა -2).
პაციენტს აქვს ნებისმიერი მოძრაობა ხმის საპასუხოდ, თვალებით კონტაქტის გამოკლებით (ქულა -3).

თუ პაციენტი არ პასუხობს ხმას, ფიზიკური სტიმულირება მოახდინეთ მხრის შერყევით და შემდეგ

4 მკერდის არეში შეხებით.
პაციენტს აქვს რაიმე მოძრაობა ფიზიკური სტიმულაციისკენ (ქულა -4).
პაციენტს არ აქვს პასუხი ხმაზე ან ფიზიკურ სტიმულაციაზე (ქულა -5).

© 2023 UpToDate, Inc. and/or its affiliates. All Rights Reserved.

Reproduced with permission from: Sessler C, Gosnell M, Grap MJ, et al. The Richmond agitation-
sedation scale. Validity and reliability in adult intensive care unit patients. Am J Respir Crit Care
Med 2002; 166:1338. Copyright © 2002 American Thoracic Society.

CAM-ICU

მახასიათებელი 1: მწვავე დაწყება ან შეფასება მონიშნეთ თუ

წარმოდგენილი
მერყევი მიმდინარეობა ა
განსხვავდება თუ არა წარმოდგენილი მენტალური სტატუსი
მისი საწყისი ფსიქიკური მდგომარეობისგან?
ან ჰქონდა თუ არა პაციენტს ფსიქიკური მდგომარეობის
კი
ფლუქტუაცია ბოლო 24 საათის განმავლობაში
დადასტურებული მაგ. RASS შკალით, GCS ან წინა
დელირიუმის შეფასების შემდგომ?

მახასიათებელი 2: უყურადღებობა
ასოების ყურადღების ტესტი. მიმართულებები: უთხარით
პაციენტს: „მე ვაპირებ წაგიკითხოთ 10 ასოსგან შემდგარი
სერია.
შეცდომების
როდესაც გაიგებთ ასო "ა"-ს, მიუთითეთ ჩემი ხელის
მოჭერით." წაიკითხეთ ასოები, შემდეგი ასოების სიიდან რაოდენობა >2
ნორმალური ტონით 3 წამის ინტერვალით: ს ა ვ ე ა ა ჰ ა ა რ
თ
შეცდომებს ითვლით, როდესაც პაციენტი ვერ ახერხებს ასო
"ს"-ს ვერიფიცირებას.
მახასიათებელი 3: ცნობიერების შეცვლილი დონე
 მონიშნეთ, თუ რეალური RASS ქულა არის სხვა არაფერი, RASS ყველა სხვა
გარდა სიფხიზლისა და სიმშვიდისა (ნულოვანი) გარდა ნულისა
მახასიათებელი 4: დეზორგანიზებული აზროვნება
დიახ/არა კითხვები
1. ქვა წყალზე დაცურავს?
2. არის თუ არა ზღვაში თევზი?
3. ერთი კგ ორ კგ-ზე მეტს იწონის?
4. შეგიძლიათ გამოიყენოთ ჩაქუჩი ფრჩხილის დასაჭერად?
შეცდომებს ითვლით, როდესაც პაციენტი არასწორად
პასუხობს შეკითხვას. შეცდომათა
ბრძანება მთლიანი
უთხარით პაციენტს: „აწიეთ ამდენი თითი“ (დაიჭირეთ 2
რაოდენობა >1
თითი ცხვირის წინ)
„ახლა იგივე გააკეთე მეორე ხელით“ (ნუ გაიმეორებთ
იგივე რიცხვს)
თუ პაციენტს არ შეუძლია ორივე ხელის მოძრაობა,
ბრძანების მე-2 ნაწილისთვის სთხოვეთ პაციენტს -
"დაამატე კიდევ ერთი თითი"
შეცდომა დაითვლება, თუ პაციენტს არ შეუძლია
შეასრულოს მთელი ბრძანება

საერთო CAM-ICU
მახასიათებელი 1 პლუს 2 და 3 ან 4 თუა წარმოდგენილი = აკმაყოფილებს
CAM-ICU დადებითი
კრიტერიუმებს CAM-ICU პოზიტიური
(დასტურდება
დელირიუმი)

არ აკმაყოფილებს
კრიტერიუმებს CAM-ICU
ნეგატიური
(არ დასტურდება
დელირიუმი)
Copyright © 2002, E. Wesley Ely, MD, MPH and Vanderbilt University, all rights reserved

დელირიუმის პროტოკოლი
1. გამოიყენეთ RASS და CAM-ICU შკალები
2. თუ CAM-ICU ნეგატიურია დელირიუმი არ დასტურდება, ხელახლა
შეაფასეთ თავის ტვინის ფუნქცია და უმკურნალეთ ტკივილსა და
დეპრესიას
3. თუ CAM-ICU პოზოტიურია, დასტურდება დელირიუმი. გაატარეთ
დიფერენციალური დიაგნოზი (სეფსისი, მეტაბოლური დარღვევები
და ა.შ.)
4. მკურნალობიდან მოხსენით დელირიოგენული მედიკამენტები და
მიმართეთ დელირიუმის მართვის არაფარმაკოლოგიურ მეთოდს.
5. პაციენტი შეაფასეთ RASS შკალით, თუ შედეგი +2_+4 გაარკვიეთ
აწუხებს თუ არა ტკივილი. თუ ტკივილის არსებობა დასტურდება
ჩაუტარეთ შესაბამისი ანალგეზია, თუ ტკივილი არ დასტურდება
ჩაუტარეთ ადექვატური სედაცია უსაფრთხოების მიზნით, ასევე
გამოიყენეთ სიპიური და ატიპიური ანტიფსიქოზური საშუალებები.
თუ შედეგი 0_+1 დარწმუნდი, რომ ადექვატურად მიმდინარეობს
ანალგეზია და ანტიფსიქოზური მკურნალობა. თუ შედეგი -1_-3
 შეაფასე მიმდინარე სედაცია, თუ პაციენტი ტოლერანტულია
არსებულ ან უფრო დაბალი დოზით სედაციაზე სცადე სპონტანური
სუნთქვის პროცესის წარმოება.
6. თუ პაციენტის მდგომარეობა ფასდება როგორც სტუპორი ან კომა
მიმდინარე სედაციის ფონზე (RASS -4_-5), შეაფასე ჭირდება თუ არა
პაციენტს ღრმა სედაცია. თუ ჭირდება განაგრძე მუდმივი კონტროლი
და სედაცია, თუ არ ჭირდება დააკორეგირე სედაციის დოზირება და
თუ პაციენტი ტოლერანტულია სცადე სპონტანური სუნთქვის
წარმოება

Authors: Steven Lockwood and Sedation & Delirium Group (LG, DM, JW, IG) ²Date:01/04/2019
²Revision Due: 01/04/2021

უპირველეს ყოვლისა, უმკურნალეთ ტკივილს

- დაიწყეთ მარტივი ანალგეტიკებით და საჭიროებისამებრ გადადით
ინტრავენურ ოპიოიდებამდე. განვიხილოთ პარაცეტამოლი. ეს შეიძლება იყოს
ორალური ან ინტრავენური გზით. გასათვალისწინებელია პაციენტის წონა
დანიშნულ დოზასთან მიმართებაში.
- ზოგადად, მოერიდეთ არასტეროიდულ ანთების საწინააღმდეგო
პრეპარატებს, განსაკუთრებით გულ-სისხლძარღვთა არასტაბილურობის , კუჭ-
ნაწლავიდან სისხლდენის, 65 წელზე მეტი ასაკის, თირკმელების ან ღვიძლის
უკმარსობის დროს. პირველი არჩევანია იბუპროფენი ან ნაპროქსენი.
დანიშვნის შემთხვევაში ანთების საწინააღმდეგო საშუალებების საჭიროება
უნდა განიხილებოდეს ყოველდღიურად.
- ოპიოიდების შეყვანა შესაძლებელია უწყვეტი ინტრავენური ინფუზიით, კანქვეშ
ან პერორალურად.
- რეგიონალური ანალგეზია - ეპიდურული, პერიფერიული ნერვის ბლოკადა.
სიფრთხილე კოაგულოპათიის ან გულ-სისხლძარღვთა სისტემის
არსებობისასარასტაბილურობა.

სედაცია და ანალგეზია ფილტვების ხელოვნურ ვენტილაციაზე მყოფი

პაციენტებისთვის

სედატიური და ოპიოიდური ტკივილგამაყუჩებელი საშუალების

კომბინაცია შესაბამისია ვენტილირებული პაციენტისთვის. რაღაც ფორმა
ანალგეზიისა ჩვეულებრივ უნდა იყოს უზრუნველყოფილი, რადგან ხანგრძლივი
უმოძრაობა და მართვით სუნთქვაზე ყოფნა ზოგადად მტკივნეულია ან დიდი
დისკომფორტი პაციენტებისათვის, თუმცა ეს დროთა განმავლობაში მცირდება.
პირველი რიგის სედაცია
ოპიოიდები და პროპოფოლი
- რემიფენტანილი არის ხანმოკლე მოქმედების. რემიფენტანილის
მოქმედების ძალიან სწრაფი კომპენსაციის გამო არ რჩება ოპიოიდური
აქტივობა პრეპარატის შეწყვეტიდან 5-10 წუთის განმავლობაში. იმ
პაციენტებისთვის, რომლებსაც უტარდებათ ქირურგიული პროცედურები სადაც
მოსალოდნელია პოსტოპერაციული ტკივილი, ანალგეტიკები უნდა დაინიშნოს
მკურნალობის შეწყვეტამდე. ანალგეტიკის არჩევანი უნდა შეესაბამებოდეს
პაციენტის ქირურგიულ პროცედურას და პოსტოპერაციული ზრუნვის დონეს .
- ალფენტანილი იმ პაციენტებისთვის, სადაც მოსალოდნელია მართვით
სუნთქვაზე ყოფნა 72 საათზე მეტი ხნის განმავლობაში.
- პროპოფოლი არ უნდა იქნას გამოყენებული, თუ პაციენტი 16 წელზე
ნაკლებია. პროპოფოლმა შეიძლება გამოიწვიოს ჰიპოტენზია. თუ პროპოფოლი
გამოიყენება მაღალი დოზით (>4მგ/კგ/სთ) ან 48 საათზე მეტი ხნის
განმავლობაში, აკონტროლეთ შრატის ტრიგლიცერიდები და მჟავა-ტუტოვანი
წონასწორობა. საჭიროა მონიტორინგი პროპოფოლის სინდრომის
სიმპტომებზე. მათ შორისაა გულის უკმარისობა, რაბდომიოლიზი, მეტაბოლური
აციდოზი, თირკმლის უკმარისობა, სისხლში კალიუმის მაღალი შემცველობა,
სისხლში მაღალი ტრიგლიცერიდები. განიხილეთ ალტერნატივები, როგორც
მე-2 ან მე-3 ხაზის მენეჯმენტში.
მეორე და მესამე რიგის სედაცია
- მორფინი პლუს მიდაზოლამი. ეს რეჟიმი შეიძლება გამოყენებულ იქნას,
თუ პირველი რიგის წამლები ვერ უზრუნველყოფენ ადექვატურ სედაციას.
მიდაზოლამი შეიძლება დაემატოს პირველი რიგის პრეპარატებს
პროპოფოლის ინფუზიის შესამცირებლად
-კლონიდინი შეიძლება გამოყენებულ იქნას ცალკე ან კომბინაციაში, თუ
პირველი რიგი ვერ უზრუნველყოფს ადექვატურ ანალგეზიას.
 ღამის სედაცია
თუ პაციენტებს არ ესაჭიროებათ დღისით სედაცია, მაგრამ უჭირთ ღამით
ძილი და განიხილეთ ნარკოტიკები, რომლებიც ლიცენზირებულია ღამის
სედაციისთვის ან მედიკამენტები, რომლებსაც აქვთ სედატიური გვერდითი
ეფექტის პროფილი, მაგ. ამიტრიპტილინი. ასევე განიხილეთ პაციენტების CAM-
ICU ქულა, რადგან ამან შეიძლება გავლენა მოახდინოს ღამის სედაციისათვის
მედიკამენტების არჩევაზე. მაგალითად ბენზოდიაზეპინებმა, ასევე
ზოპიკლონმა, შეიძლება გააძლიერონ დელირიუმი.

არ გამოიყენოთ პროპოფოლი ღამის სედაციისათვის!

ღამის სედაციისათვის შეიძლება დაინიშნოს

ანტიფსიქოზური მედიკამენტები, განსაკუთრებით მაშინ თუ პაციენტს

აღენიშნება აგრესია, თუმცა გასათვალისწინებელია გვერდითი ეფექტები
როგორიცაა გულ-სისხლძარღვთა სისტემის გართულებები და მოძრაობის
დარღვევები.
მელატონინი - შედარებით უსაფრთხო გვერდითი ეფექტების პროფილი
აქვს. ლიცენზირებულია ძილის ცირკადული რითმის დარღვევის დროს.
ტრიციკლური ან სხვა ტიპის ანტიდეპრესანტები, ამიტრიპტილინი
ტრაზადონა - გასათვალისწინებელია რომ შეიძლება განვითარდეს სწრაფი
ტოლერანტობა.
 ზოპიკლონი - ლიცენზირებულია ძილის დარღვევების დროს.

დელირიუმის ფარმაკოლოგიური მართვა

ეცადეთ სიტუაციის დეესკალაციას
ეცადეთ თავი აარიდოთ ფსიქოტროპულ წამლებს
o უზრუნველყოს პაციენტის, სხვა პაციენტებისა და პერსონალის უსაფრთხოება და უსაფრთხო
გარემო
o მიაქციეთ ყურადღება პაციენტთან სწორ კომუნიკაციას
o აღიარეთ მათი გაჭირვება და გაითვალისწინეთ თქვენი სხეულის ენა
გადაუდებელი მკურნალობა
o გაუზიარეთ რაციონალური ახსნა იმ სიტუაციისთვის, რომელშიც ამჟამად იმყოფებიან
o მოერიდეთ ოლანზაპინს/ჰალოპერიდოლს და მსგავს აგენტებს პარკინსონის და/ან
ალკოჰოლის მოხსნის სინდრომისას

ფსიქოტროპული მედიკამენტები მწვავე პრობლემისთვის

- ჰალოპერიდოლი
o 0.5 – 5 მგ IV
o თუ ეფექტი არ არის 10 წუთში გაიმეორეთ საჭიროების შემთხვევაში
o გაიმეორეთ საჭიროებისამებრ კონსულტანტის რჩევით
შენიშვნა: მაქსიმალური დოზა არ არსებობს, მაგრამ გამოიყენეთ კლინიკური
შეხედულებისამებრ - დიდი გამოყენების შემთხვევაში
დოზები. ფრთხილად უნდა იქნას განხილული პოტენციური გვერდითი მოვლენები, მაგ. გულ-
სისხლძარღვთა ეფექტები
- კლონიდინი
o 50-150 მიკროგ IV ან ნაზოგასტრალურად
o განიხილეთ განმეორებითი სედატირება და კლონიდინის ინფუზიების დაწყება

აღენიშნება საშიში მოტორული აქტივობები

- მიდაზოლამი
o 1 - 5 მგ ინტრავენურად ყოველ 2-3 წუთში, სანამ პაციენტი არ დამშვიდდება

აირჩიეთ შემდეგი ვარიანტებიდან, მაგრამ ჯერ გაითვალისწინეთ ნებისმიერი სხვა

 ფაქტორი, მაგ. მოხსნის სინდრომი
ოლანზაპინი
o დაიწყეთ 5 მგ დღეში ერთხელ. შეიძლება გაიზარდოს 20 მგ-მდე დღეში, მაგრამ მხოლოდ
მკურნალობა
კონსულტანტთან რჩევის შესაბამისად (ფსიქიატრი,ნევროლოგი).
ჰალოპერიდოლი
o 0,5 – 5 მგ დღეში ერთხელ პერორალურად/ნგ და საჭიროებისამებრ გაზარდეთ
რისპერიდონი
o დოზის დიაპაზონი 0.25 მგ-დან 1 მგ BD-მდე. უფრო მაღალი დოზები მხოლოდ კონსულტანტის
მოთხოვნით (ფსიქიატრი,ნევროლოგი)
ქვეტიაპინი
o დოზები ჩვეულებრივ იწყება 25 მგ-ით დღეში ერთხელ ან ორჯერ. საჭიროებისამებრ
გაზარდეთ.
კლონიდინი
o 50-150 მიკროგ IV ან ORAL/NG
o განიხილეთ IV ინფუზია

ყველა ეს წამალი უნდა იქნას გამოყენებული ყველაზე დაბალი დოზით

უმოკლეს დროში და ყოველდღიურად უნდა განიხილებოდეს, რომ თუ
პაციენტებმა უნდა გააგრძელონ ამ მედიკამენტებით მკურნალობა,
საჭიროა კრიტიკული ზრუნვის გეგმა მათ შესამცირებლად, რათა
შესაძლებელი გახდეს მათი საბოლოო მოხსნა.